تلاش برای شناسایی هویت ساتوشی

همین روند عجیب سبب شده هویت ساتوشی ناکاماتو همیشه با نوعی حس اسرارآمیز برای علاقه‌مندان بیت‌کوین همراه باشد. ساتوشی کار خود برای ایجاد بیت‌کوین را با زبان سی‌پلاس‌پلاس در بهار سال‌۱۳۸۶ آغاز کرد و یک سال بعد، ایده‌هایش را به جمعی از کارشناسان رمزنگاری عرضه کرد. اما این پروژه چندان مورد توجه قرار نگرفت. او در پاییز همان سال، جزئیات بیشتری را در قالب سپیدنامه (Whitepaper) بیت‌کوین عرضه کرد و در این سند، درباره ساختار نظیر به نظیر (p2p) بیت‌کوین توضیح داد. بر اساس این ساختار، تراکنش‌های بیت‌کوینی نیاز به حضور واسطه ندارد و با تایید اکثریت گره‌های شبکه، تراکنش‌ها تایید می‌شوند.

این روزها که هر از ‌گاهی با اخباری درباره رمز ارزها و به ویژه بیت‌کوین روبه‌رو می‌شویم، باز هم این سوال مطرح می‌شود که بالاخره ساتوشی ناکاموتو کیست؟ تنها شواهدی که از او در دست است، ایمیل‌ها و نیز پیام‌های او در یک انجمن گفت‌وگوی اینترنتی به نام بیت‌کوین تاک (BitcoinTalk) است. با وجود اینکه بر اساس شواهدی که ساتوشی از خود برجای گذاشته (مثل سبک نگارش متن‌ها)، چند نفر با ویژگی‌های مشابه او یافت شده‌اند، اما تاکنون هیچ مدرک مستندی درباره اینکه یکی از آنها واقعا ساتوشی است، وجود ندارد.

چرا ساتوشی واقعی، هویتش را مخفی نگه داشت؟

اگر ساتوشی واقعی هنوز زنده باشد، یک‌سری دلایل منطقی برای مخفی نگه‌داشتن هویتش دارد. دولت ایالات متحده بارها و بارها با افرادی که پروژه‌ای برای رقابت با بیت‌کوین اجرا کرده‌اند، برخورد کرده است. در سال‌۲۰۰۷، پروژه‌ای به نام ای-گلد (e-Gold) در ایالات متحده با برخورد شدید قضایی روبه‌رو شد. در آن زمان اعلام شد این پروژه به تسهیل پولشویی می‌انجامد. 

از سوی دیگر، با در نظر گرفتن اینکه ساتوشی حجم زیادی بیت‌کوین در اختیار داشته باشد، با در نظر گرفتن قیمت کنونی بیت‌کوین، فردی بسیار ثروتمند به شمار می‌رود که البته این ثروت می‌تواند دردسرهایی نیز برایش ایجاد کند. به جز چند بیت‌کوینی که او در همان ابتدای پروژه برای برخی دیگر از اعضای تیم مثل هال فینی فرستاد، موجودی کیف پولش دیگر دست نخورد. 

نگاهی به سرنخ‌های موجود

یکی از سرنخ‌هایی که برخی کارشناسان از این پیام‌ها به دست آوردند، زمان نگارش آنهاست. با توجه به تنوع این زمان‌ها، به نظر می‌رسد نویسنده در ساعات کاری مختلفی این پیام‌ها را نوشته است. همین مسئله این گمان را ایجاد کرده که شاید ساتوشی ناکاموتو نه یک نفر، بلکه نامی ساختگی برای یک گروه باشد. 

چند سال قبل، دن کمینسکی (یکی از کارشناسان برجسته حوزه امنیت سایبری) در مصاحبه‌ای با نشریه نیویورکر گفت که بیت‌کوین احتمالا توسط تیمی تحت نظارت سازمان امنیت ملی آمریکا (NSA) ایجاد شده باشد. او در این مصاحبه گفت احتمال دارد تیمی شامل برنامه‌نویسان برتر از سراسر دنیا بیت‌کوین را نوشته باشند. 

هنوز معلوم نیست آیا هویت ساتوشی ناکاماتو یک فرد بوده یا تیم. اگر واقعا او فقط یک انسان بوده، بی‌تردید از دانش و تخصص بالایی برخوردار بوده که در آن زمان، فقط تعدادی اندک از برنامه‌نویسان چنین مهارت‌هایی داشتند. 

به همین دلیل، برخی کارشناسان به بررسی افرادی پرداختند که از نخستین سال‌های شکل‌گیری بیت‌کوین در این پروژه حضور داشتند و حتی پیش از آغاز این پروژه نیز در زمینه رمزنگاری و برنامه‌نویسی متخصص بودند. آیا ممکن است یکی از این افراد، همان ساتوشی ناکاموتوی معروف باشد؟

1) دوریان ساتوشی ناکاموتو (Dorian Satoshi Nakamoto)

شاید شما هم در مطالب مختلف مربوط به بیت‌کوین، تصویر مردی ژاپنی را دیده باشید که به عنوان نماد ساتوشی ناکاموتو مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما جالب است بدانید نام این فرد واقعا «ساتوشی ناکاموتو» یا بهتر بگوییم «دوریان پرنتیس ساتوشی ناکاموتو» است! او اصالتا اهل ژاپن و ساکن ایالات متحده است و یکی از اولین کسانی بود که در فهرست احتمالی بنیانگذاران بیت‌کوین قرار گرفت. 

رشته تحصیلی دوریان ساتوشی ناکاموتو فیزیک بود و به عنوان نیروی متخصص فنی در برخی پروژه‌های سری دفاعی ایالات متحده فعالیت می‌کرد و همچنین در پروژه‌های مربوط به رایانه و فناوری اطلاعات مالی هم با برخی شرکت‌ها همکاری داشت. او 2بار از کار برکنار شد و پس از مدتی تصمیم گرفت دیگر برای دولت کار نکند. 

اما حساسیت به او از وقتی زیاد شد که در پاسخ به خبرنگاری که از او درباره بیت‌کوین پرسیده بود، حضورش به عنوان بنیانگذار این رمزارز را تایید کرد و گفت: «من دیگر در این پروژه حضور ندارم و نمی‌توانم درباره آن صحبت کنم. این پروژه اکنون در دست دیگران است. آنها مسئولش هستند و من دیگر هیچ ارتباطی با آن ندارم.» 

انتشار ماجرای این گفت‌وگو در مجله نیوزویک جنجال‌ساز شد. رسانه‌ها به سرعت خود را به منزل دوریان ساتوشی ناکاموتو رساندند تا با او مصاحبه کنند. اما او مصاحبه‌ای مفصل، اظهاراتی که به او نسبت داده شده بود را رد کرد و گفت که تا پیش از آن، اصلا اسم بیت‌کوین را نشنیده بود. او گفت که فکر کرد خبرنگار نیوزویک از او درباره یک پروژه نظامی سوال می‌کند و در پاسخ به این پرسش، اعلام کرد دیگر ارتباطی با آن پروژه ندارد. آقای دوریان ساتوشی ناکاموتو گفت که همه این ماجراها به این خاطر بوده که به‌خوبی متوجه سوال خبرنگار نیوزویک نشده بود. 

یک روز پس از این اظهار‌نظر، حساب کاربری ناکاموتو در وب‌سایت بنیاد پی۲پی، پس از 5سال در یک پیام کوتاه نوشت: «من دوریان ناکاموتو نیستم.» ماجرا وقتی پیچیده‌تر شد که چند ماه بعد، پیام دیگری از طریق این حساب کاربری منتشر شد مبنی بر اینکه این حساب هک شده بود و اکنون دوباره در اختیار ساتوشی ناکاموتو قرار دارد. این پیام، تردیدها را به اصل ماجرا و درستی پیام اول بیشتر کرد. 

2) هال فینی (Hal Finney)

یکی از نخستین چهره‌هایی که برخی خبرنگاران گمان می‌کردند ساتوشی ناکاموتو باشد، هال فینی نام داشت. آقای فینی از کارشناسان برتر رمزنگاری بود که روزگاری جزو طرفداران جنبش سایفرپانک به شمار می‌رفت. اما آنچه سبب شک خبرنگاران شد، این بود که گیرنده اولین تراکنش تاریخ در شبکه بیت‌کوین بود و فرستنده هم کسی نبود جز ساتوشی ناکاموتو! آقای فینی اولین کسی بود که از نرم‌افزار تهیه‌شده توسط ناکاموتو استفاده کرد، ایرادات فنی آن را پیدا کرد و اصلاحاتی در کدهای آن داد. 

چطور در دورانی که هیچ خبری از بیت‌کوین در رسانه‌ها و حتی اجتماعات تخصصی رمزنگاری نبود، هال فینی توانست به ساتوشی ناکاموتو ارتباط برقرار کند؟ آیا ممکن است او خودش ساتوشی ناکاموتو باشد و برای رد گم کردن، هویت جعلی ناکاموتو را ساخته باشد؟ 

جالب اینجاست که هال فینی در همان محله‌ای زندگی می‌کرد که دوریان ساتوشی ناکاموتو هم در آن ساکن بود. شاید فینی به خاطر همین همسایگی، با ناکاموتو آشنا شده ‌یا حتی نام این همسایه خود را به عنوان خالق بیت‌کوین درج کرده باشد. 

چند سال پیش، خبرنگار نشریه فوریز که حسابی به آقای فینی مشکوک شده بود، به سراغش رفت و در این زمینه با او گفت‌وگو کرد. هال فینی در این دیدار، ایمیل‌هایی که بین او و ناکاموتو رد و بدل شده بود و نیز تراکنش‌های بیت‌کوینی خود با ناکاموتو را به این خبرنگار نشان داد. خبرنگار فوریز پس از این دیدار گفت که لحن آقای فینی صادقانه بود و متقاعد شده که او، صاحب هویت ساتوشی ناکاماتو نیست. البته متاسفانه دیگر امکان بررسی بیشتر ارتباط این فینی و ناکاموتو وجود ندارد، زیرا در سال‌۲۰۱۴ به علت بیماری جان سپرد.

3) گوین اندرسن (Gavin Andersen)

گوین اندرسن یکی از پیشگامان توسعه بیت‌کوین است که برخی او را ساتوشی واقعی می‌دانند. او که در ابتدا در زمینه تولید نرم‌افزارهای واقعیت مجازی فعالیت داشت، از همان ابتدای شکل‌گیری بیت‌کوین به این فناوری علاقه‌مند شد و در توسعه انواع محصولات مرتبط با بیت‌کوین مشارکت کرد. ساتوشی ناکاموتو او را به عنوان توسعه‌دهنده ارشد به سایر اعضای تیم بیت‌کوین معرفی کرد. 

آقای اندرسن در سال ‌۲۰۱۲ بنیاد بیت‌کوین را برای کمک به توسعه این رمزارز تاسیس کرد و در سال‌۲۰۱۴ نیز تصمیم گرفت از تیم توسعه بیت‌کوین خارج شود تا بتواند کارهای این بنیاد را بهتر مدیریت کند. 

اما ماجرای همکاری گوین اندرسن با سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) یکی از موضوعاتی است که با واکنش‌های متفاوت طرفداران هر چند اندک بیت‌کوین در زمان خودش روبه‌رو شد. آقای اندرسن در سال‌۲۰۱۱ اعلام کرد قصد دارد در یک کنفرانس مربوط به فناوری‌های نوظهور در سیا، درباره بیت‌کوین سخنرانی کند. او گفت چندان نگران نتایج این سخنرانی نیست، زیرا اگر با صداقت درباره این پروژه صحبت کند، احتمال اینکه مقامات امنیتی ایالات متحده این پروژه را یک تهدید تلقی کنند، کاهش می‌یابد. 

اما چند روز پیش از سخنرانی او در سیا، ناکاموتو اعلام کرد که قصد دارد به پروژه‌های دیگر بپردازد و البته خیالش از اینکه تیم خوبی در پروژه بیت‌کوین حضور دارند، راحت است. برخی می‌گویند خود گوین اندرسن، ساتوشی واقعی بود و به دلیل افزایش حساسیت‌ها نسبت به هویت ساتوشی ناکاماتو، تصمیم گرفت این هویت ساختگی را از پروژه دور کند. 

4) نیک سابو (Nick Szabo)

آقای سابو در سال‌۱۹۹۴ مقاله‌ای را منتشر کرد و در آن به امکان حذف طرف ثالث در قراردادهای دیجیتال پرداخت. امروزه می‌دانیم که این مفهوم در قالب آنچه «قراردادهای هوشمند» نامیده می‌شود، بر بستر بلاکچین اجرا می‌شود. این مقاله آقای سابو به همراه ایده‌اش برای «بیت‌ گلد» (Bit Gold) در سال ‌۱۹۹۸ موجب شد در فهرست افراد مظنون به ساتوشی بودن قرار گیرد.  گفتنی است بیت گلد یک ارز دیجیتال نامتمرکز بود که الگویی کم‌وبیش شبیه بیت‌کوین داشت. با این وجود، بیت گلد هرگز اجرایی نشد و صرفا در حد ایده باقی ماند. 

اینکه یک نفر سال‌ها پیش از شکل‌گیری بیت‌کوین، سازوکار فنی یک رمزارز را طراحی کرده باشد، موجب شد برخی افراد به بررسی احتمال ساتوشی بودن او بپردازند. اولین اقدام جدی در سال‌۲۰۱۳ انجام شد و یک وبلاگ‌نویس با بررسی سبک نگارشی آقای سابو و مقایسه آن با سپیدنامه (whitepaper) بیت‌کوین، نتیجه‌گیری کرد که او همان خالق گمنام بیت‌کوین است.  اما نیک سابو بلافاصله این فرضیه را رد کرد و گفت که او و چند نفر دیگر مثل هالی فینی صرفا به بیت‌کوین علاقه‌مند بودند و به همین دلیل در گسترش این پروژه همکاری داشت.

5) کرگ رایت (Craig Wright)

بسیاری از آن‌ها، کرگ رایت را به حقه‌بازی و کلاهبرداری متهم کردند. اما ظاهرا آقای رایت که از این اظهارات خشمگین شده بود، علیه کسانی که او را کلاهبردار می‌خوانند، به دادگاهی در انگلستان شکایت کرد. او در یک اقدام عجیب دیگر، درخواستی برای ثبت حقوق معنوی (کپی‌رایت) سپیدنامه بیت‌کوین و نیز کدهای اولیه بیت‌کوین را به نام خود ارائه کرد. آقای رایت پس از مدتی اعلام کرد این دو اقدام به این معناست که دولت ایالات متحده او را به عنوان ساتوشی ناکاموتو به رسمیت می‌شناسد. البته دولت ایالات متحده در بیانیه‌ای رسمی این برداشت او را نادرست خواند!

6) پاول لرو (Paul Le Roux)

در بهار 2019 شایعاتی به گوش رسید که پاول کالدر لرو، این برنامه نویس سابق و رییس کارتل جنایی، ساتوشی ناکاموتو است. این سوء ظن باعث شد که چند نفر باور کنند که لو روکس معتبرترین ساتوشی است و تا به امروز افراد هنوز فکر می‌کنند که او هویت ساتوشی ناکاماتو را دارد. اما چه شواهدی برای این شایعه وجود دارد؟

پاول لرو رییس سابق کارتل، خبرچین DEA و برنامه نویس نرم افزار است که پس از دستگیری دلیل جرایم مختلف در سال 2012 در زندان به سر می‌برد. دلایل متعددی وجود دارد که مردم معتقدند لرو ممکن است بیت کوین را خلق کرده باشد و اولین شواهد غیرمستقیم، در جریان دعوای حقوقی کلیمان علیه رایت ظاهر شد.

در طول دادخواست، کریگ رایت درخواستی برای دستور حمایتی ارائه کرد و پرونده با تعداد قابل توجهی اصلاحات مواجه شد. با این حال، یک پاورقی بدون ویرایش در پرونده رایت به نام «سند 187» وجود داشت که به نشانی اینترنتی صفحه ویکی‌پدیای پاول لرو اشاره می‌کرد. این پاورقی ویرایش نشده به سرعت در انجمن‌های رمز ارزها و پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر منتشر شد و این شایعه به وجود آمد که پاول لرو احتمالا خالق بیت کوین بوده و رایت به نوعی به هارد دیسک‌های مجرم دسترسی پیدا کرده است.

هنگامی که لرو دستگیر شد، مردم بر این باور بودند که احتمالا به همین دلیل باشد که ساتوشی ناکاموتو در دسامبر 2010 از چشم مردم دور شد. اما قوه دادگاه او را در 26 سپتامبر 2012 به اتهام مواد مخدر، هفت قتل و اداره یک کارتل جنایی دستگیر کرده بود. پس از افشای ویرایش دعوی کلیمان علیه رایت، یک فرد ناشناس تصویری از کارت شناسایی لرو منتشر کرد که متعلق به جمهوری کنگو بود. در توضیحات کارت اشاره شده است که لرو، خود را «پاول سولوشی کالدر لرو» می‌نامد. نویسنده همچنین می‌افزاید:

«بیت کوین پروژه‌ای از یک نابغه شیطانی بود… پاول سولوشی کالدر لرو. او این کار را صرفا برای پولشویی در نظر گرفته بود… متاسفانه، بلافاصله پس از اینکه با هویت ساتوشی ناکاماتو از دید عموم پنهان شد، توسط مجریان قانون دستگیر شد و قرار است بقیه عمر خود را در سلولی در زندان بگذراند.»

یکی دیگر از شواهد غیر مستقیم مرتبط با لرو، مطلبی است که در صفحه E4M منتشر کرده و ایده‌های «رمزگذاری قوی مکانیزم است» را تحسین می‌کند. چند سال بعد که آرام آرام تب لرو فروکش کرد، ایوان رتلیف، روزنامه‌نگار تحقیقی در آرشیو پادکست Bitcoin.com توضیح داد که او فکر می‌کند که لرو «معتبرترین ساتوشی تا کنون» است. رتلیف همچنین در مقاله‌ای در Wired توضیح داد که معتقد است مغز متفکر جنایتکار لرو شبکه بیت کوین را ایجاد کرده است.

همچنین در سال 2020 بود که لرو به رونی آبرامز، قاضی فدرال منهتن گفت که قصد دارد «کسب و کاری را با فروش و میزبانی استخراج کنندگان بیت کوین راه‌اندازی کند.» لرو با جزئیات بسیار گفت که او یک مدار مجتمع مخصوص برنامه‌های کاربردی سفارشی (ASIC) با «بهینه‌سازی‌های ویژه» ایجاد کرده است.

لرو در پیش روی قاضی تاکید کرد «این بهینه‌سازی‌ها به من این امکان را می‌دهد تا یک طراحی تراشه ASIC ایجاد کنم و در نتیجه ماینرهای ASIC، در استخراج بیت‌کوین از هر طراحی فعلی سریع‌تر هستند. برای این منظور قصد دارم دانش و مهارت‌های خود را برای استفاده بهتر و قانونی منتشر کنم.»

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد لرو می‌تواند هویت ساتوشی ناکاماتو باشد، اما این شواهد بسیار ضعیف هستند. واقعا هیچ مدرک قاطعی، به جز امکان تخصص فنی و بازه زمانی ناپدید شدن تصادفی، وجود ندارد که نشان دهد لرو خالق بیت کوین است. علاوه بر این، شواهد و حدس و گمان ناشی از دعوای کلیمان علیه رایت، نیز با تناقضاتی همراه است. تاکنون هیچ کس نتوانسته پاول لرو را به طور قابل توجهی با ساتوشی ناکاموتو وصل کند و سرنخ‌ها به بن بست منجر شده است.