طاقچه، گهواره، دیوار و آی‌قصه از اهمیت تولید محتوای اختصاصی می‌گویند

در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که «کپی» و «پیست»، بیشترین دستوری است که در کامپیوتر اجرا می‌شود. در این روزگاری که کمتر پیش می‌آید یک صفحه خالی ورد باز شود و از ابتدا یک مطلب نوشته شود، یا یک ویدئوی آموزشی ساخته شود. برای همین هم، داشتن محتوایی که کاملا استاندارد بوده و مختص یک کسب و کار باشد، تفاوت بسیار زیادی برای آن کسب و کار در برابر رقبای آن ایجاد می‌کند. در این شماره تلاش کردیم تا به سراغ استارتاپ‌های مختلفی برویم تا ببینیم در بازار آنها، داشتن محتوای اختصاصی چه تاثیری بر آن بازار دارد و همچنین از روند کار آنها برای تولید محتوا آگاه شویم.

«طاقچه»، به عنوان یک فروشگاه آنلاین کتاب الکترونیکی و صوتی، طبیعتا نزدیک‌ترین استارتاپ برای تولید محتوای یکتاست. گهواره نیز که خود را به عنوان همیار تربیت کودک و بارداری معرفی می‌کند، تا درصد زیادی در استفاده از محتوای دیگران دستش بسته است و سیاست کاری خود را نیز از ابتدا اینگونه در نظر گرفته که کارشناسان مختلف در حوزه‌های متنوع مرتبط با پدر و مادر بودن، محتوای مورد نیاز را تولید کنند. اگر عمر جدی اکوسیستم استارتاپی ایران را 10‌سال در نظر بگیریم و راه‌اندازی کسب‌وکار در حوزه‌های مختلف را مرور کنیم، می‌بینیم که حوزه‌های محتوایی و کسب‌وکاری مبتنی بر محتوا، همچنان با اقبال زیادی مواجه نیستند.  نه اینکه کسب‌وکاری در این زمینه راه‌اندازی نشده باشد، اما ماهیت کُند رشد در این حوزه، موجب شده تا سرمایه‌گذاران رغبت زیادی به این حوزه نداشته باشند و به همین دلیل هم بنیانگذاران اندکی به این سمت‌و‌سو سوق یافته‌اند. در این میان، هستند کسب‌وکارهایی که همچنان چشم به آینده و رشد بیشتر حوزه‌های محتوایی دارند. طاقچه که در حوزه کتاب الکترونیک راه‌اندازی شده، یکی از همین کسب‌وکارهاست. امیرحسین لطیفی جانشین مدیرعامل این استارتاپ می‌گوید که تنها 4 درصد از کل بازار کتاب ایران که گردش مالی تا 6 هزار میلیارد تومان در سال دارد، تاکنون آنلاین شده و این میزان در بازه زمانی 7 تا 8 سال اتفاق افتاده است. پیش‌بینی لطیفی این است که تا 14‌درصد از این بازار امکان آنلاین‌شدن را دارد که احتمالا در بازه زمانی چندین‌ساله‌ای اتفاق خواهد افتاد. در گفت‌وگو با جانشین مدیرعامل طاقچه، به بررسی بازار محتوا در ایران، چالش‌های این حوزه، بازار کتاب و سازوکارهای طاقچه، دلایل عدم توجه سرمایه‌گذاران به این حوزه، ویژگی‌های رفتاری کاربران در این بازار، ارزش افزوده‌ای که در بازار کتاب ایجاد کرده‌اند و… پرداخته‌ایم که در اینجا می‌خوانید.

راه‌اندازی کسب‌وکاری که مبتنی بر تولید محتوای اختصاصی باشد، به اندازه حوزه‌هایی چون خرده‌فروشی آنلاین یا دریافت خدمات آنلاین، در اکوسیستم استارتاپی ایران رشد نکرده است. اما چه میزان می‌توان به درآمدزایی از محتوایی که مردم حاضر باشند برای داشتنش هزینه پرداخت کنند، امید بست؟ این پرسش را در کنار پرسش‌هایی در مورد روند رشد کسب‌وکار گهواره از رضا حسامی‌فرد، مدیرعامل آن پرسیده‌ایم.

«آی قصه» نیز شاید حساس‌ترین حوزه را برای تولید محتوا انتخاب کرده باشد. این استارتاپ که کودکان را مخاطب خود قرار داده و به ارائه محتواهای صوتی و تصویری مختلفی برای این قشر ارائه می‌دهد؛ از جمله قصه صوتی و لالایی کودکانه، قصه تعاملی و… حوزه مورد انتخاب آی قصه آنقدر حساس است که به هیچ وجه نمی‌توانستند به چیزی جز تولید محتوای منحصر به فرد فکر کنند.حوزه سرگرمی کودک و نوجوان، از آن جاهایی است که کمتر کسی می‌تواند به سراغ آن برود. در حقیقت، کودک بیش از هر قشر دیگری از جامعه به محتوای اختصاصی نیاز دارد و فعالیت برای کودکان (آن‌هم کودکان امروزی!) کاری حساس است که نمی‌توان به‌راحتی و بدون در نظر گرفتن این مخاطب حساس، آن را انجام داد و انتظار موفقیت هم داشت. شاید به همین دلیل است که استارتاپ‌های انگشت‌شماری به سراغ این حوزه می‌روند.  اما آی‌قصه با شناخت نیاز (که در گفت‌وگو می‌خوانید از نیاز یک پدر بر آمد) آغاز شد و با سپردن کار به تیمی که حوزه کودک را می‌شناخت، رشد کرد.

در نهایت به سراغ «دیوار» رفتیم زیرا این مجموعه با توجه به نوع بازاری که در آن فعالیت می‌کند، آنقدر با موارد منحصر به فردی مواجه می‌شود که طبیعتا باید به فکر تولید محتوای خود باشد؛ زیرا محتوای مورد نیازش تقریبا در هیچ جایی پیدا نمی‌شود. تولید محتوا نه‌تنها در کسب‌وکارهای مبتنی بر محتوا از اهمیت زیادی برخوردار است، بلکه به نظر می‌رسد که امروزه، هر قدمی که کسب‌وکارها برمی‌دارند، باید بر پایه تولید محتوای اختصاصی استوار باشد. حتی اگر کسب‌وکاری براساس فروش محتوا درآمدزایی نمی‌کند، از محتوا به‌عنوان ابزاری برای جلب مخاطبان، نگه‌داشت مخاطبان و راضی‌کردن کاربران بهره می‌برد. در گفت‌وگو با سیامک احدی، مدیر محتوای واحد روابط عمومی دیوار، اهمیت تولید محتوا در کسب‌وکاری مانند دیوار را بررسی کرده‌ایم. همچنین به این موضوعات پرداخته‌ایم که چه مولفه‌هایی مدیوم محتوا و ساختار محتوای کسب‌وکارها را تعیین می‌کنند. ضمن اینکه ‌آیا محتوا به کسب‌وکارهای خاصی محدود می‌شود و بیزینس‌هایی وجود دارند که بتوانند ادعا کنند‌ به محتوا نیازی ندارند؟