سرمایه گذاری خطرپذیر(VC) یا سرمایه گذاری جسورانه چیست؟

سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران 

سرمایه گذاری خطر پذیر نقش حیاتی در رشد و توسعه اکوسیستم کارآفرینی و نوآوری در هر کشوری ایفا می‌کند. در ایران نیز با وجود چالش‌های متعدد، این نوع سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته و توانسته است به شکل‌گیری و شکوفایی استارتاپ‌های نوپا و نوآور کمک کند و نیز ارتباط با سرمایه‌گذاران را تسهیل کند. سرمایه‌گذاران خطرپذیر با پذیرش ریسک و حمایت از ایده‌های جسورانه، نقش پررنگی در تأمین مالی، مشاوره و شبکه‌سازی برای کسب‌وکارهای نوپا دارند. در این گزارش، به بررسی وضعیت سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران، انواع آن، ویژگی‌ها و چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو خواهیم پرداخت.

 

انواع سرمایه گذاری خطر پذیر

سرمایه گذاری خطر پذیر، طیف گسترده‌ای از روش‌های تأمین مالی را در بر می‌گیرد که هر یک با توجه به مرحله رشد شرکت و نیازهای مالی آن، ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی دارند. این روش‌های سرمایه‌گذاری، از تأمین مالی اولیه برای راه‌اندازی شرکت تا سرمایه‌گذاری‌های کلان برای گسترش و بلوغ کسب‌وکار را شامل می‌شوند. در ادامه، به بررسی انواع اصلی سرمایه گذاری خطر پذیر می‌پردازیم. 

1. سرمایه‌گذاری بذری (Seed Funding):

این نوع سرمایه‌گذاری در مراحل اولیه شروع کسب و کار انجام می‌شود. هدف آن کمک به راه‌اندازی شرکت، توسعه محصول اولیه و بررسی پتانسیل بازار است. سرمایه‌گذاران بذری معمولاً مبالغ کمتری را سرمایه‌گذاری می‌کنند و در ازای آن درصدی از سهام شرکت را دریافت می‌کنند.

2. سرمایه‌گذاری سری A (Series A Funding):

پس از اثبات مفهوم و پتانسیل رشد، شرکت‌ها به دنبال سرمایه‌گذاری سری A هستند. این سرمایه برای گسترش عملیات، استخدام نیروی انسانی و بهبود محصول استفاده می‌شود. در این مرحله، شرکت‌ها به دنبال جذب سرمایه بیشتری نسبت به مرحله بذری هستند.

3. سرمایه‌گذاری سری B و C (Series B and C Funding):

این مراحل سرمایه‌گذاری برای شرکت‌هایی است که رشد قابل توجهی داشته‌اند. هدف، مقیاس‌پذیری بیشتر، گسترش بازار و بهبود سودآوری است. سرمایه‌گذاری در این مراحل معمولاً بیشتر از مراحل قبلی است و شرکت‌ها به دنبال شتاب دادن به رشد خود هستند.

4. سرمایه‌گذاری پیوندی (Bridge Financing):

این نوع سرمایه‌گذاری برای پر کردن شکاف مالی بین دور‌های سرمایه‌گذاری یا قبل از عرضه عمومی سهام (IPO) انجام می‌شود. هدف، فراهم کردن نقدینگی کوتاه‌مدت برای شرکت است. این سرمایه‌گذاری اغلب به صورت وام قابل تبدیل به سهام یا سرمایه‌گذاری مجدد انجام می‌شود.

5. سرمایه‌گذاری مزایده (Mezzanine Financing):

این سرمایه‌گذاری ترکیبی از بدهی و سهام است که برای شرکت‌های در مرحله آخر رشد مناسب است. ریسک و بازده آن بین وام‌های بانکی و سهام قرار دارد. سرمایه‌گذاران مزایده معمولاً در ازای سرمایه‌گذاری خود، حق تبدیل بدهی به سهام یا وارانت سهام دریافت می‌کنند.

 

6. سرمایه‌گذاری در مرحله آخر (Late-Stage Funding):

این نوع سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های باثبات و سودآور انجام می‌شود. هدف، تسریع رشد، گسترش بین‌المللی یا آماده‌سازی برای خروج (مانند عرضه عمومی سهام در بازار بورس) است. در این مرحله، شرکت‌ها معمولاً ارزش‌گذاری بالاتری دارند و سرمایه‌گذاران به دنبال بازده پایدارتر هستند.

 

7. سرمایه‌گذاری برای خرید سهام (Buyout):

در این حالت، سرمایه‌گذاران کنترل اکثریت سهام شرکت را به دست می‌آورند. این کار اغلب برای شرکت‌های بالغ یا در مواردی که مالکان فعلی قصد فروش دارند، انجام می‌شود. سرمایه‌گذاران پس از خرید سهام، معمولاً تغییراتی در مدیریت، استراتژی یا ساختار شرکت ایجاد می‌کنند تا ارزش آن را افزایش دهند.

 

تفاوت سرمایه گذاری خطر پذیر و سرمایه گذاری خطر پذیر شرکتی

سرمایه گذاری خطر پذیر (Venture Capital) و سرمایه گذاری خطر پذیر شرکتی (Corporate Venture Capital) هر دو روش‌هایی برای تأمین مالی شرکت‌های نوپا و در حال رشد هستند، اما تفاوت‌های مهمی بین این دو وجود دارد.

سرمایه گذاری خطر پذیر (VC) توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری تخصصی انجام می‌شود که سرمایه را از منابع مختلف مانند صندوق‌های بازنشستگی، موسسات مالی و افراد ثروتمند جمع‌آوری می‌کنند. هدف اصلی سرمایه‌گذاران VC کسب بازده مالی بالا از طریق سرمایه‌گذاری در شرکت‌های با پتانسیل رشد بالا است. آنها معمولاً در هیئت مدیره شرکت‌های سرمایه‌پذیر حضور می‌یابند و مشاوره استراتژیک، شبکه ارتباطی و پشتیبانی مدیریتی ارائه می‌دهند. 

از سوی دیگر، سرمایه گذاری خطر پذیر شرکتی (CVC) توسط شرکت‌های بزرگ و تثبیت‌شده انجام می‌شود که بخشی از سرمایه خود را برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های نوپا و نوآور اختصاص می‌دهند. هدف اصلی CVC فراتر از بازده مالی صرف است. شرکت‌های بزرگ اغلب به دنبال دسترسی به فناوری‌های جدید، بازارهای نوظهور یا مدل‌های کسب و کار نوآورانه هستند که می‌تواند به رشد و نوآوری آنها کمک کند. آنها همچنین ممکن است به دنبال همکاری استراتژیک، ادغام یا تملک احتمالی شرکت‌های سرمایه‌پذیر باشند.

تفاوت دیگر در انگیزه و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاران VC معمولاً چشم‌انداز کوتاه‌تر تا میان‌مدت (حدود 5 تا 7 سال) دارند و به دنبال خروج سودآور از طریق عرضه عمومی سهام (IPO) هستند. در مقابل، شرکت‌های CVC اغلب چشم‌انداز بلندمدت‌تری دارند و ممکن است سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک‌تری انجام دهند که لزوماً به خروج فوری منجر نمی‌شود.

لینک های مرتبط:

1. لیست شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر
2. راهنمایی جذب سرمایه گذار
3. سرمایه گذار فرشته چه کسی است ؟
4. سرمایه گذاری خصوصی چیست ؟
5. نحوه سرمایه گذاری خطر پذیر در ایرن 
6. دلایل شکست سرمایه گذاری خطر پذیر (CVC) ها چیست؟

 سرمایه گذاری خطر پذیر شرکتی (CVC) یا سرمایه گذاری جسورانه چیست؟

بنگاه‌های venture capital (VC) سازمان‌های مدیریت مالی هستند که از منابع مختلف پول جمع کرده و این سرمایه گذاری جمعی را در استارت آپ‌ها سرمایه گذاری می‌کنند.

VCها این وجوه را از دفاتر خانواده ، نهادهای سرمایه‌گذار (صندوق‌های بازنشستگی، صندوقهای موقوفه دانشگاه، صندوق‌های ثروت حاکمیت و غیره) و افراد با ارزش خالص بالا (با دارایی بیش از 1 میلیون دلار) جمع می‌کنند که به VC اجازه می‌دهد تا سرمایه‌گذاری‌های خود را مدیریت کند. اندازه سرمایه گذاری خطرپذیر در یک استارتاپ می‌تواند بر اساس تئوری سرمایه گذاری و شیوه‌های خاص هر شرکت بسیار متفاوت باشد. هجوم پول نقد VC ، در کنار منابع دیگر از جمله مشاوره و ارتباطات اضافی که شرکت سرمایه می‌تواند فراهم کند، اغلب به رشد سریع و تسلط بر بازارهای نوپا کمک می‌کند.

این شرکت‌ها معمولا طبق یک برنامه از پیش تعیین شده سرمایه گذاری می‌کنند؛ به عنوان مثال از شرکت‌های نوپا در یک مرحله، صنعت یا منطقه جغرافیایی خاص پشتیبانی می‌کنند.

سرمایه گذاری خطرپذیر یا سرمایه گذاری جسورانه چگونه کار می کند؟

بنگاه‌های اینچنینی بدون شک نیروی محرکه نوآوری هستند زیرا سرمایه گذاران خطرپذیر از کسب و کارهایی حمایت کرده و با سرمایه گذاری در آنها، از مراحل اولیه تا زمان عرضه اولیه عمومی، آنها را به سوی یک کسب و کار پر سود هدایت می کنند.

تعریف نقش‌ها در سرمایه گذاری خطرپذیر (VC)

برای آنکه بدانیم دقیقا venture capital چیست، باید با ساختار آن نیز آشنا شویم. جوان ترین افراد دوست دارند تحلیلگر شوند. این افراد معمولا یا دانشجوی MBA در دوره کارآموزی خود هستند یا افرادی که تازه از مدرسه فارغ التحصیل شده‌اند. نقش اصلی تحلیلگران، رفتن به کنفرانس‌ها و یافتن کسب و کارهای همسو با استراتژی‌های شرکت آنهاست. تحلیلگران قدرت تصمیم‌گیری ندارند، اما می‌توانند راه خوبی برای معرفی شما به شخص ارشد دیگری در شرکت باشند. تحلیلگران بیشتر در مورد بازار تحقیق کرده و شما و رقبایتان را مورد بررسی قرار می‌دهند.

موقعیت شغلی بعدی در این شرکت‌ها، معاون است. این موقعیت می تواند در رده های پایه یا ارشد باشد. این افراد آنهایی هستند که تجربه‌های مالی و مهارت های بالایی در ایجاد روابط دارند. آنها تصمیم گیرنده نیستند اما قطعا می توانند بر افراد تصمیم گیرنده در شرکت تاثیرگذار باشند.

پس از آنها، مدیران اصلی قرار دارند. آنها افراد رده بالایی هستند که در مورد سرمایه گذاری تصمیم می‌گیرند اما در اجرای استراتژی کلی شرکت قدرت کامل را ندارند. یک مدیر اصلی می تواند شما را وارد سیستم کرده و به شما کمک کند تا کل روند دریافت بودجه را طی کنید. هرجند ارشدترین افراد شرکت نیستند اما رابطه نزدیکی با شرکای تجاری شرکت دارند.

ارشدترین افراد در یک بنگاه سرمایه گذاری، شرکای تجاری هستند که ممکن است شرکای عمومی یا شرکای مدیریتی باشند. تفاوت در عنوان بستگی به این دارد که آیا فرد فقط در تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری حق رای دارد یا در تصمیم گیری عملیاتی نیز تاثیرگذار است. علاوه بر سرمایه گذاری، شرکا مسئول افزایش سرمایه برای وجوهی هستند که شرکت با آنها سرمایه گذاری خواهد کرد.

چهره دیگر در یک شرکت سرمایه گذاری، کارآفرین مقیم (EIR) است. آنها عمدتا افرادی هستند که رابطه خوبی با VC دارند و ممکن است VC را خارج کرده و به آنها کمک کنند تا پول نقد کسب کنند. EIRها معمولا یک سال یا بیشتر با یک شرکت کار می کنند تا به آنها در تجزیه و تحلیل خروج از معاملات کمک کنند. در نهایت هدف یک EIR راه اندازی یک شرکت جدید برای سرمایه گذاری مثبت است.

به سرمایه گذاران شرکت‌های VC یا همان سرمایه گذاری خطرپذیر، شرکای محدود (LP) گفته می‌شود. LP سرمایه‌گذاران سازمانی یا انفرادی هستند که سرمایه خود را در VC سرمایه گذاری کرده‌اند. LPها شامل موقوفات، صندوق‌های بازنشستگی، صندوق‌های ثروت حاکمیت، و خانواده‌های ثروتمند هستند.

روند دریافت بودجه از سرمایه گذاری خطرپذیر( VC)

در یافتن پاسخ برای سوال venture capital چیست، مهمترین قسمت آن است که با روند این نوع شرکت‌ها آشنا شویم. زیرا برای توسعه استارتاپ خود، به گذراندن این روند نیاز داریم.

اول و مهمتر از همه، VC را پیدا کنید که در راستای محصول یا کسب و کار شما بوده و اهل سرمایه گذاری در حوزه سما باشند.

هنگامی که فهرست سرمایه گذاران خطرپذیر مناسب را تهیه کردید، به دنبال ایجاد ارتباط با آنها باشید. در ابتدا ببینید چه دوستان یا همکاران مشترکی با آنها دارید زیرا بهترین معرفی از سوی کارآفرینانی است که بازده خوبی به VC داده‌اند. VCها از این معرفی‌نامه‌ها به عنوان مهر تایید استفاده می کنند. هرچه معرفی‌نامه بهتر باشد، شانس بیشتری برای تامین بودجه دارید.

به عنوان گام بعدی برای دریافت معرفی‌نامه و در صورتی که از طرف VC علاقه‌ای دیده شد، با آنها تماس بگیرید و سعی کنید یک معرفی جامع و کامل از کسب و کار و محصولتان را برای آنها ارسال کنید.

پس از تایید احتمالی از سوی سرمایه گذاران خطرپذیر، نوبت به جلسه حضوری می‌رسد. سعی کنید ارتباط خوبی با آن سوی میز برقرار کرده و سوالات آنها را پاسخ بدهید تا نگرانی‌های احتمالی تا درصد بالایی برطرف شود.

جلسه شرکا آخرین مرحله برای رسیدن به تعهدنامه است. همه شرکای تصمیم گیرنده با شما در یک اتاق خواهند بود. در حالت ایده آل سرمایه گذاری که پیش از این با آن جلسه داشته‌اید از شما دفاع خواهد کرد، مگر اینکه مشکلی پیش آمده باشد.

اگر بتوانید نگرانی‌های مطرح شده در جلسه شرکا را رفع کنید، یک تعهدنامه دریافت خواهید کرد. به یاد داشته باشید که این تعهدنامه صرفا نوید تامین مالی شماست و بدان معنا نیست که سرمایه خواهید گرفت. این یک توافق نامه غیر الزام آور است.

پس از تعهدنامه، مراحل مراقبت‌های لازم آغاز می‌شود که به طور معمول یک تا سه ماه زمان می‌برد. پس از گذراندن این مرحله و امضا و اجرای کلیه اسناد ارائه شده، سرمایه را در بانک دریافت می‌کنید.

معرفی سرمایه گذاران خطر پذیر

انواع سرمایه گذاری خطرپذیر یا سرمایه گذاری جسورانه 

اکنون به سوال اول، یعنی سرمایه گذاری خطر پذیر چیست؟ پاسخ داده‌ایم و می‌دانیم این فرایند چگونه طی می‌شود. اکنون باید درباره انواع آن بدانیم. سه نوع اصلی سرمایه گذاری عبارتند از: تامین مالی مرحله اولیه، تامین مالی توسعه و مالکیت/تامین مالی خرید که در شش مرحله انجام می‌شود. البته معیارها در هر مرحله تامین مالی، بسته به صنعت ، جغرافیا و اهداف فردی آنها می توانند به طور گسترده‌ای برای هر استارتاپ متفاوت باشند. این شش مرحله عبارتند از:

مرحله بذری

بودجه سطح پایین برای اثبات و تولید ایده جدید

استارتاپ

شرکت‌های جدید که برای هزینه‌های مربوط به بازاریابی و توسعه محصول به بودجه نیاز دارند

راند اول

بودجه برای تولید و فروش اولیه

راند دوم

سرمایه عملیاتی برای شرکت‌های مرحله اولیه که فروش دارند اما سود نمی‌کنند

راند سوم

معروف به نیم‌بودجه که برای توسعه یک شرکت تازه به سود رسیده مناسب است

راند چهارم

معروف به تامین مالی پل که برای عرضه عمومی پیشنهاد می‌شود

اگر با این مقاله اشناییت کمی دارید برای دریافت بیشتر ما به شما لیست سرمایه گذاران خطر پذیر را پیشنهاد می کنیم .

ویژگی های سرمایه گذاری خطر پذیر

در تعریف این نوع از سرمایه‌گذاری می‌توان گفت که سرمایه گذاری خطر پذیر (Venture Capital) یکی از روش‌های تأمین مالی کسب‌وکارهای نوپا و نوآور است که با وجود ریسک بالا، پتانسیل بازدهی قابل توجهی نیز دارد. این نوع سرمایه‌گذاری دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر روش‌های تأمین مالی متمایز می‌کند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سرمایه گذاری خطر پذیر، تمرکز آن بر شرکت‌های نوپا و در مراحل اولیه رشد است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر (VCs) به دنبال کسب‌وکارهای نوآورانه با پتانسیل رشد بالا هستند که معمولاً در حوزه‌های فناوری، نرم‌افزار، بیوتکنولوژی و سلامت دیجیتال فعالیت می‌کنند. آنها با سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها، ریسک بالایی را می‌پذیرند، زیرا بسیاری از این کسب‌وکارها ممکن است در نهایت موفق نشوند.

در ازای پذیرش این ریسک، سرمایه‌گذاران خطرپذیر انتظار بازده قابل توجهی از سرمایه‌گذاری خود دارند. آنها معمولاً بخشی از سهام شرکت را در ازای سرمایه دریافت می‌کنند و هدف آنها کسب سود چند برابری از طریق رشد ارزش سهام و در نهایت خروج موفقیت‌آمیز (Exit) از طریق عرضه عمومی سهام (IPO) یا استحواذ توسط شرکت‌های بزرگ‌تر است.

از دیگر ویژگی‌های سرمایه گذاری خطر پذیر، افق زمانی میان‌مدت تا بلندمدت آن است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر معمولاً انتظار دارند که شرکت‌های سرمایه‌پذیر ظرف 5 تا 7 سال به بلوغ و سودآوری پایدار برسند. در طول این دوره، آنها به طور فعال با تیم مدیریتی شرکت همکاری می‌کنند و از طریق مشاوره استراتژیک، شبکه‌سازی و منابع خود از رشد شرکت پشتیبانی می‌کنند.

سرمایه گذاری خطر پذیر اغلب به صورت مرحله‌ای و در چند دور متوالی انجام می‌شود. در هر مرحله، شرکت سرمایه‌پذیر به اهداف و نقاط عطف مشخصی دست می‌یابد و با افزایش ارزش خود، سرمایه بیشتری جذب می‌کند. این رویکرد مرحله‌ای به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا ریسک خود را مدیریت کنند و با کسب اطلاعات بیشتر در مورد عملکرد شرکت، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.

علاوه بر تأمین سرمایه، سرمایه‌گذاران خطرپذیر نقش مهمی در راهنمایی و پشتیبانی از تیم مدیریتی شرکت‌های سرمایه‌پذیر ایفا می‌کنند. آنها با تجربه و دانش خود در زمینه کسب‌وکار، به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا استراتژی مناسبی تدوین کنند، چالش‌ها را مدیریت کنند و فرصت‌های رشد را شناسایی کنند.

سرمایه گذاری خطر پذیر نقش مهمی در توسعه اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی ایفا می‌کند. با تأمین مالی و پشتیبانی از شرکت‌های نوپا و نوآور، سرمایه‌گذاران خطرپذیر به رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و پیشرفت فناوری کمک می‌کنند. آنها با پذیرش ریسک و سرمایه‌گذاری در ایده‌های جدید، زمینه را برای ظهور کسب‌وکارهای موفق و تحول‌آفرین فراهم می‌آورند.

آینده سرمایه گذاری خطرپذیر

آینده سرمایه گذاری خطر پذیر با تحولات و روندهای نوظهوری همراه است که چشم‌انداز این صنعت را شکل می‌دهند. یکی از مهم‌ترین روندها، ادغام روزافزون فناوری در فرآیند سرمایه‌گذاری است. با پیشرفت هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های بزرگ، سرمایه‌گذاران خطرپذیر می‌توانند تصمیمات مبتنی بر داده اتخاذ کنند، استارتاپ‌های نویدبخش را با دقت بیشتری شناسایی کنند و ریسک‌ها را کارآمدتر مدیریت کنند.

علاوه بر این، ظهور فناوری‌های تحول‌آفرین مانند بلاکچین و واقعیت افزوده/مجازی، فرصت‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاری ایجاد کرده است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر به دنبال استارتاپ‌هایی هستند که از این فناوری‌ها برای ایجاد راه‌حل‌های نوآورانه و مختل کردن صنایع سنتی استفاده می‌کنند.

با این حال، آینده سرمایه گذاری خطر پذیر با چالش‌هایی نیز همراه است. رقابت فزاینده برای یافتن بهترین استارتاپ‌ها، افزایش نجومی ارزش‌گذاری شرکت‌ها و ریسک حباب قیمتی، از جمله مواردی هستند که سرمایه‌گذاران باید با احتیاط به آنها رسیدگی کنند. همچنین، تغییرات نظارتی و چارچوب‌های قانونی در حال تحول، پیچیدگی‌هایی را برای فعالان این عرصه ایجاد می‌کنند.

با وجود این چالش‌ها، نقش سرمایه گذاری خطر پذیر در شکل‌دهی به آینده اقتصاد و جامعه، بیش از پیش حیاتی خواهد بود. با پشتیبانی از استارتاپ‌های نوآور در زمینه‌های مهمی مانند پایداری، سلامت و آموزش، سرمایه‌گذاران خطرپذیر می‌توانند تأثیر عمیقی بر رفع چالش‌های جهانی داشته باشند. آنها همچنین نقش کلیدی در دموکراتیزه کردن کارآفرینی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی فراگیر خواهند داشت.

در نهایت، آینده سرمایه گذاری خطر پذیر نیازمند تعادلی دقیق بین پذیرش ریسک و مدیریت محتاطانه است. سرمایه‌گذارانی که می‌توانند فرصت‌های نوظهور را درک کنند، استعدادها را پرورش دهند و با چشم‌اندازی بلندمدت عمل کنند، بهترین موقعیت را برای موفقیت در این فضای پویا و در حال تحول خواهند داشت.

منظور از انجمن سرمایه گذاری خطرپذیر در ایران چیست؟

انجمن سرمایه گذاری خطر پذیر ایران (Iran Venture Capital Association) یک نهاد غیرانتفاعی است که با هدف توسعه و ترویج صنعت سرمایه گذاری خطر پذیر در کشور تأسیس شده است. این انجمن با گردهم آوردن سرمایه‌گذاران، کارآفرینان، شتابدهنده‌ها و سایر بازیگران اکوسیستم استارتاپی، به دنبال ایجاد بستری مناسب برای رشد و شکوفایی کسب‌وکارهای نوپا و نوآور است.

انجمن سرمایه گذاری خطر پذیر ایران با برگزاری رویدادها، کارگاه‌های آموزشی و نشست‌های تخصصی، به ارتقای دانش و مهارت سرمایه‌گذاران و کارآفرینان کمک می‌کند. همچنین، این انجمن با ایجاد شبکه‌ای از سرمایه‌گذاران و تسهیل ارتباط میان آنها و استارتاپ‌های واجد شرایط، زمینه جذب سرمایه و رشد کسب‌وکارهای نوپا را فراهم می‌آورد.

علاوه بر این، انجمن سرمایه گذاری خطر پذیر ایران با تعامل با نهادهای دولتی و رگولاتوری، تلاش می‌کند تا چالش‌های حقوقی و قانونی پیش روی صنعت سرمایه گذاری خطر پذیر را برطرف کند و محیطی مساعد برای فعالیت سرمایه‌گذاران و رشد استارتاپ‌ها ایجاد کند.

سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران

در سال‌های اخیر، اکوسیستم استارتاپی ایران رشد چشمگیری داشته و توجه سرمایه‌گذاران خطرپذیر را به خود جلب کرده است. با وجود چالش‌های اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی، ایران همچنان از پتانسیل قابل توجهی برای موفقیت در عرصه سرمایه گذاری خطر پذیر برخوردار است.

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های ایران، نیروی کار جوان، تحصیل‌کرده و ماهر آن است. با بیش از 4 میلیون دانشجو در بیش از 2500 موسسه آموزش عالی، ایران یکی از بالاترین نرخ‌های تحصیلات عالی در منطقه را دارد. این نیروی انسانی مستعد، منبع ارزشمندی از استعداد و خلاقیت برای شرکت‌های نوپا فراهم می‌کند.

علاوه بر این، ایران از نظر زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، توسعه نسبتاً خوبی داشته است. نرخ نفوذ اینترنت و تلفن همراه در کشور بالاست و این امر، بستر مناسبی را برای رشد کسب‌وکارهای دیجیتال فراهم می‌کند. با وجود محدودیت‌هایی در دسترسی به برخی خدمات و پلتفرم‌های جهانی، استارتاپ‌های ایرانی توانسته‌اند با نوآوری و خلاقیت، راه‌حل‌های بومی موفقی ارائه دهند.

وجود دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی قوی نیز از دیگر مزیت‌های ایران در زمینه سرمایه گذاری خطر پذیر است. این نهادها با انجام تحقیقات پیشرفته و همکاری با صنعت، نقش مهمی در توسعه فناوری‌های نوین و تجاری‌سازی ایده‌های نوآورانه ایفا می‌کنند. استارتاپ‌ها می‌توانند از دانش و منابع این موسسات بهره‌مند شوند و محصولات و خدمات خود را ارتقا دهند.

بازار بزرگ و رو به رشد ایران نیز فرصت جذابی برای سرمایه‌گذاران خطرپذیر و استارتاپ‌ها محسوب می‌شود. با جمعیتی بالغ بر 85 میلیون نفر و گرایش روزافزون به سبک زندگی دیجیتال، تقاضا برای محصولات و خدمات نوآورانه در ایران رو به افزایش است. این بازار بزرگ به استارتاپ‌ها امکان می‌دهد با سرعت بیشتری مقیاس‌پذیر شوند و به سودآوری برسند.

از زمان راه‌اندازی زیست‌بوم نوآوری در ایران و رایج شدن اصطلاح سرمایه‌گذاری خطرپذیر، همواره در مورد مفهوم و تعریف آن و مصداق‌های آن مناقشاتی وجود داشته است. برخی از سرمایه‌پذیرها معتقد هستند که سرمایه‌گذار خطرپذیر باید همواره از آنها حمایت کند و ریسک‌شان را به جان بخرد. اما سرمایه‌گذاران خطرپذیر هم مدعی هستند که صندوق سرمایه‌گذاری و شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر، بنگاه خیره نیست که همیشه و در هر شرایطی کنار کسب‌وکار بماند. چون خود این نهادها هم منافعی دارند که باید از آن مراقبت کنند. بنابراین با راهکارهایی چون اگزیت کامل یا فروش کامل سهام‌شان از استارتاپ‌ها خارج می‌شوند. این خروج یا به دلیل بلوغ کسب‌وکار رخ می‌دهد یا به دلیل عدم سرمایه‌گذاری. در برخی مواقع هم برای تقسیم ریسک، بخشی از سهام خود را به دیگر سرمایه‌گذاران می‌فروشند. 

با این حال، سرمایه گذاری خطر پذیر برای تحقق پتانسیل کامل اکوسیستم استارتاپی ایران ضروری است. استارتاپ‌های بومی برای رشد و توسعه خود نیازمند تأمین مالی، مشاوره استراتژیک و شبکه‌سازی هستند که سرمایه‌گذاران خطرپذیر می‌توانند فراهم کنند. سرمایه گذاری خطر پذیر نه تنها به استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا ایده‌های خود را به واقعیت تبدیل کنند، بلکه به ایجاد اشتغال، تقویت نوآوری و تحول دیجیتالی در اقتصاد ایران نیز کمک می‌کند.

برای تشویق سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران، لازم است زیرساخت‌های حقوقی و نظارتی حمایتی ایجاد شود. ایجاد مشوق‌های مالیاتی، حمایت از حقوق مالکیت فکری و تسهیل فرآیندهای اداری برای شرکت‌های نوپا، گام‌های مهمی در این راستا هستند. همچنین، تقویت همکاری میان سرمایه‌گذاران، استارتاپ‌ها، دانشگاه‌ها و نهادهای دولتی می‌تواند به رشد پایدار اکوسیستم نوآوری کمک کند.

سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران فرصت‌های بی‌نظیری را برای رشد استارتاپ‌های بومی و تحول اقتصادی کشور فراهم می‌کند. با بهره‌گیری از مزیت‌های رقابتی مانند نیروی انسانی ماهر، زیرساخت‌های نسبتاً توسعه‌یافته، پشتوانه علمی قوی و بازار بزرگ داخلی، ایران می‌تواند به یکی از قطب‌های اصلی نوآوری در منطقه تبدیل شود. حمایت و تشویق سرمایه گذاری خطر پذیر، کلید تحقق این چشم‌انداز امیدبخش است.

استراتژی خروج چیست؟

شاید اینگونه به نظر بیاید که چنین پرسشی به یافتن پاسخ برای venture capital چیست کمکی نمی‌کند. اما اشتباه می‌کنید! خروج، بخش مهمی از این نوع سرمایه‌گذاری است و باید از ابتدا با آن آشنا باشید.
استراتژی خروج برنامه‌ایی است که توسط صاحبان مشاغل، بازرگانان یا سرمایه گذاران خطرپذیر اجرا می‌شود تا حضور خود در یک دارایی مالی را با رعایت معیارهای خاص تصفیه کنند. برنامه خروج، چگونگی برنامه‌ریزی سرمایه گذار خطرپذیر برای خروج از سرمایه گذاری است.

چه زمانی از استراتژی‌های خروج استفاده می‌شود؟

تعطیل کردن یک تجارت غیر سودآور

اجرای سرمایه گذاری یا تجارت هنگام تحقق اهداف سودآوری

تعطیلی یک کسب و کار در صورت تغییر قابل توجه در شرایط بازار

فروش سرمایه گذاری یا کسب و کار

فروش یک شرکت ناموفق برای کاهش ضرر و زیان

کاهش مالکیت در یک شرکت یا کنار گذاشتن کنترل

استراتژی‌های خروج برای استارتاپ‌ها

برنامه‌های خروج معمولا توسط بازرگانان برای فروش شرکتی که تاسیس کرده‌اند استفاده می‌شود. کارآفرینان معمولا قبل از آغاز کار، استراتژی خروج را تدوین می‌کنند زیرا انتخاب طرح خروج تاثیر بسزایی در انتخاب توسعه تجارت دارد.

به عنوان مثال اگر برنامه شما این است که وارد بورس اوراق بهادار شوید، مهم است که شرکت شما از مقررات حسابداری خاصی پیروی کند. علاوه بر این، بیشتر کارآفرینان به نقش داشتن در یک شرکت بزرگ علاقه‌ای ندارند و فقط به راه اندازی شرکت‌ها علاقه مند هستند. یک طرح خروج کاملا مشخص به کارآفرینان کمک می‌کند تا به سرعت به سراغ پروژه بزرگ بعدی خود بروند.

انواع متداول استراتژی‌های خروج:

عرضه اولیه (IPO)

خریدهای استراتژیک

خریدهای مدیریتی

طرح خروج کارآفرین به نقشی که وی در آینده شرکت می‌خواهد داشته باشد بستگی دارد. به عنوان مثال، یک خرید استراتژیک باعث می‌شود کارآفرین با کنار گذاشتن کنترل آن، از عهده کلیه وظایف و مسئولیت های شرکت موسس خود آزاد شود.

سرمایه گذاری در استارتاپ های ایرانی

ایران دمو دی، رویدادی منحصر به فرد و بزرگ در زیست‌بوم استارتاپی ایران است که فرصت ارزشمندی را برای استارتاپ‌ها و سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. این رویداد با هدف تسهیل ارتباط میان سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌های نوآور، زمینه را برای رشد و شکوفایی کسب‌وکارهای نوپا مهیا می‌سازد.

یکی از ویژگی‌های برجسته ایران دمو دی، مقیاس گسترده آن است. تیم برگزاری این رویداد در نظر دارد تا بیش از 1000 استارتاپ را مورد بررسی قرار دهد و از این میان، 160 استارتاپ برگزیده را روی میز سرمایه‌گذاران قرار دهد. این فرآیند گسترده غربالگری، نشان از عزم جدی برگزارکنندگان برای شناسایی و معرفی استعدادهای برتر دارد.

حضور بیش از 100 سرمایه‌گذار از جمله شرکت‌های سرمایه گذاری خطر پذیر (VC)، صندوق‌های پژوهش و فناوری، شرکت‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی (CVC)، صنایع نوآور و شتابدهنده‌ها، نشان از اهمیت و جایگاه ویژه این رویداد دارد. این مشارکت گسترده، فرصت بی‌نظیری را برای استارتاپ‌ها فراهم می‌کند تا ایده‌های خود را در معرض دید سرمایه‌گذاران قرار دهند و از مشاوره و حمایت آنها بهره‌مند شوند.

نکته جالب توجه دیگر، فرصتی است که ایران دمو دی برای 1000 استارتاپ فراهم می‌کند تا در یک روز، ارائه‌های خود را به سرمایه‌گذاران ارائه دهند. این رویکرد نوآورانه، دسترسی استارتاپ‌ها به سرمایه‌گذاران بالقوه را تسهیل می‌کند و فرصت‌های همکاری و سرمایه‌گذاری را گسترش می‌دهد.

برگزاری ایران دمو دی، مرهون تلاش‌ها و تجربیات ارزشمند اکبر هاشمی و گروه شنبه است. این تیم با سابقه درخشان در فرهنگ‌سازی و برگزاری رویدادهای استارتاپی، شبکه گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌ها را گرد هم آورده‌اند تا زمینه تعامل و همکاری میان آنها را فراهم کنند.

ایران دمو دی نقطه عطفی در تقویت زیست‌بوم استارتاپی ایران است و می‌تواند سرآغازی برای موفقیت‌های چشمگیر استارتاپ‌های ایرانی باشد. این رویداد با ایجاد پلی میان ایده‌های نوآورانه و سرمایه‌گذاران، می‌تواند شتاب‌دهنده‌ای قدرتمند برای تحقق ایده‌های بزرگ و تحول‌آفرین باشد.

کلام آخر

سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران با وجود موانع و محدودیت‌ها، روندی رو به رشد داشته و نقش مهمی در حمایت از استارتاپ‌های نوآور ایفا کرده است. وجود استعدادهای درخشان، بازار بزرگ داخلی، زیرساخت‌های نسبتاً مناسب و ظرفیت‌های بالقوه، زمینه را برای توسعه هرچه بیشتر این صنعت در کشور فراهم آورده است. با این حال، برای تحقق کامل پتانسیل سرمایه گذاری خطر پذیر در ایران، نیاز به ایجاد بستر حقوقی و نظارتی حمایتی، تشویق سرمایه‌گذاری، تقویت همکاری میان بازیگران و فرهنگ‌سازی در این زمینه احساس می‌شود. رویدادهای مهمی همچون ایران دمو دی، با ایجاد پل ارتباطی میان سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌ها، نقش کلیدی در تسریع این روند ایفا می‌کنند. با تداوم حمایت‌ها و تلاش‌ها، می‌توان امیدوار بود که سرمایه گذاری خطر پذیر بتواند به یکی از محرک‌های اصلی نوآوری و توسعه اقتصادی در ایران تبدیل شود.