هک رشد مرکب نتفلیکس، آمازون و مایکروسافت

در این مطلب قرار است با استراتژی شرکت‌های موفق دنیا آشنا شویم و ببینیم چطور این سه غول جهانی یعنی مایکروسافت، آمازون و نتفلیکس برای توسعه‌ ‌بین‌المللی روش‌های مختلفی را در پیش گرفته‌اند که بیشترین تناسب را با بازارهای هدف خود داشته باشند. همین‌طور از آن‌ها می‌آموزیم که اجرای پیوسته‌ یک رویه‌‌ هدفمند و منعطف برای توسعه‌ بین‌المللی برای هر شرکت بزرگ و کوچکی حیاتی است.

آشنایی با استراتژی شرکت‌های موفق دنیا

1) قدرت سازگاری مایکروسافت

مایکروسافت با 46‌ سال سابقه و ارزش سرمایه‌ای فراتر از 2‌ تریلیون دلار، یکی از مهم‌ترین و سود‌ده‌ترین شرکت‌های فناوری جهان است. با این وجود، این غول فناوری برای موفقیت در توسعه‌‌ بین‌المللی به انعطاف و سازگاری زیادی احتیاج داشته است. 

مایکروسافت در سال ‌1975 در آمریکا تاسیس شد و تا سال ‌1983، این شرکت نرم‌افزاری در سراسر اروپا و سپس در ژاپن گسترش پیدا کرد. تنها 5 سال بعد، بعد از تصرف بازارهای مالزی، سنگاپور و اندونزی، نیمی از درآمدهای کل شرکت از طریق فعالیت‌های بین‌المللی به‌دست می‌آمد.

اولین مانع جدی بر سر راه مایکروسافت در سال ‌1992، مدل تجاری و سیاست‌های اقتصادی چین بود. به دلیل تفاوت‌های فرهنگی و اصول حسابداری در چین، مصرف‌کنندگان نظر خوبی درمورد این شرکت نداشتند. مایکروسافت در سال ‌1999، پس از 7 سال مشکل مالی در چین، طی تحقیقات خود 3 مشکل اساسی را شناسایی کرد:

• در این کشور سابقه‌‌ زیاد مورد تکریم قرار می‌گیرد درحالی‌که فروشندگان و تجار مایکروسافت از جوانان بودند.
• فروش محصولات مایکروسافت با اصرار و تلاش فروشندگان صورت می‌گرفت، که با فرهنگ چین در تضاد بود.
• سختگیری مایکروسافت درباره‌‌ کپی‌رایت نرم‌افزارها باعث شد مردم و دولت دید خوبی به این شرکت نداشته باشند.

در راستای سازگار‌شدن با شرایط، مایکروسافت به جای شکایت‌های پی‌درپی علیه نرم‌افزارهای تقلبی رقیب، قیمت‌های خود را پایین آورد تا رقابت بهتری با آن‌ها داشته باشد. همین‌طور این اجازه را به دولت چین دادند که ‌روی نرم‌افزارهای حساس ادارات دولتی یا وزارت دفاع رمزنگاری انجام دهد. همچنین با تاسیس یک مرکز تحقیقاتی بزرگ در پکن و همکاری با وزارت آموزش‌وپرورش، موجب اشتغال‌زایی در مناطق مختلف چین شد.

به‌دنبال این اقدامات، اکنون دولت و مردم چین، مایکروسافت را به عنوان متحدی برای موفقیت بلند مدت کشور خود می‌شناسند. حدود 90 درصد کامپیوترهای شخصی در چین از نرم‌افزارهای مایکروسافت استفاده می‌کنند و حتی در سازمان‌ها و ادارات دولتی و محلی استفاده از محصولات قانونی مایکروسافت به نسخه‌های تقلبی مشابه ارجحیت دارد.

2) تجربه‌ آمازون در هند

شرکت آمازون با اینکه بزرگ‌ترین و ارزشمندترین شرکت در جهان است، در توسعه‌‌ بین‌المللی خود با چالش‌هایی روبه‌رو بود. مانند مایکروسافت، آمازون نیز در چین با مشکلات زیادی از جمله در قیمت‌گذاری، سرعت تحویل، روش‌های پرداخت و رابط کاربری مواجه شد. اما برخلاف مایکروسافت، نتوانست با تطبیق سیاست‌های خود با شرایط چین به بازار این کشور دست پیدا کند. اما با درس‌گرفتن از این شکست توانست در هند به موفقیت بیشتری برسد.

‌هنگام ورود آمازون به هند در سال‌ 2013، بیشتر بخش‌های کشور به اینترنت دسترسی نداشتند. همچنین اکثر مصرف‌کنندگان هندی از کارت اعتباری استفاده نمی‌کردند. برای فائق‌آمدن به چنین مشکلاتی، این شرکت ابتدا سرویسی به نام «باجه‌‌ چای» راه انداخت که در آن‌ها با صرف نوشیدنی رایگان، به صاحبان کسب‌وکارهای کوچک در مورد مزایای تجارت الکترونیک آموزش داده می‌شد. به‌این‌وسیله به بیش از 10‌ هزار فروشنده در 31 شهر مختلف دست پیدا کرد. سپس با راه‌اندازی Amazon Tatkal قابلیت فروش آنلاین را برای آن‌ها فراهم کرد.

درنهایت، آمازون این کسب‌وکارهای کوچک را به اینترنت مجهز کرد تا بتوانند در بستر نسخه‌‌ هندی سایت آمازون به تجارت و گسترش کسب‌ و کار خود بپردازند. آمازون در حالی به بازار هند راه یافته‌بود که هنوز به اینترنت دسترسی کافی نداشتند. به‌همین‌خاطر توانستند سوار بر موج تجارت الکترونیک به 32 درصد سهم بازار هند دست یابند. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که تجارت الکترونیک آمازون در هند، تا سال ‌2024 به 86‌ میلیارد دلار خواهد رسید. بنابراین می‌توان از اقدامات آمازون به عنوان استراتژی شرکت‌های موفق دنیا نام برد.

3) نتفلیکس چگونه جهانی شد؟

نتفلیکس از آن دسته شرکت‌های سرگرمی است که با تمام توان استراتژی تولید محتوای بین‌المللی را در پیش گرفت و اکنون میزان موفقیت آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست. شرکت آمریکایی نتفلیکس در سال ‌1997 تأسیس شد و تا 2010 منحصرا در ایالات متحده فعالیت می‌کرد. این شرکت توانسته تنها طی 7 سال خدمات پخش خود را در 190 کشور ارائه دهد.

نتفلیکس در سال ‌2007 با کاهش تدریجی فروش به صورت دی‌وی‌دی، سرویس فیلم‌های درخواستی خود را راه‌اندازی کرد. و در سال‌2010 با ورود این سرویس به کانادا، اولین گام خود را برای گسترش بین‌المللی برداشت. در پی نتایج موفقیت‌آمیز در کانادا، نتفلیکس مصمم شد که به بازارهای اروپا و آمریکای لاتین نیز دست یابد‌. اما این بازارهای جدید، چالش‌های ویژه‌‌ خود را داشتند. از جمله سطح فناوری در کشورهای مختلف، رقبای محلی و به‌ویژه نیاز مردم غیرانگلیسی‌زبان به برنامه‌ها و محتواهایی به زبان محلی خود.

مدل ابتدایی نتفلیکس بیشتر متمرکز بر پخش فیلم‌ها و سریال‌هایی بود که از قبل تولید شده و مخاطبان خود را کسب کرده بودند، اما بستن قراردادهای جدید و کسب مجوز پخش مجدد برای آن‌ها خرج زیادی برمی‌داشت. همین امر موجب می‌شد با اتمام مدت‌زمان قراردادها، پخش محصولات محبوب و پرطرفدار، یکی پس از دیگری متوقف شود.

نتفلیکس در استراتژی جدید خود تصمیم گرفت تا در تولید محتوای اورجینال جدید سرمایه‌گذاری کند تا بتواند حق پخش دائمی آن‌ها را در اختیار داشته باشد. در ابتدا، این تولید محتوا بیشتر متمرکز بر مجموعه‌ای از برنامه‌های تلویزیونی، فستیوال‌های فیلم‌های مستقل و کمدی‌های مختلف بود که نتایج خوبی هم داشت. با افزایش تعداد مشترکان، این شرکت تصمیم گرفت برای کمک بیشتر به رشد و توسعه‌‌ خود، راه جدیدی را در پیش بگیرد. تولید محتوای جدید با زبان‌های محلی، ویژه‌‌ هر کدام از مناطقی که در آن به موفقیت رسیده بودند.

تصرف قلمروهای جدید با محتواهایی به زبان محلی

بین سال‌های 2019 و 2020، تعداد مشترکان خارجی نتفلیکس با 98‌ میلیون افزایش روبه‌رو شد که به معنی رشد سالانه‌‌ 33 درصدی است. برای حفظ این روند، نتفلیکس نیاز داشت نه‌تنها محتواهای پرطرفداری تولید کند، بلکه بتواند برای مخاطبان هر منطقه محتوای ویژه و متناسب با فرهنگ خودشان را تولید کند تا برای مشترکان خود صرفا یک واردکننده‌‌ محصولات هالیوودی نباشد.

یکی دیگر از مزایای تولید محتوای ویژه‌ هر منطقه این است که روند فیلمبرداری و تولید فیلم و سریال در خارج از آمریکا هزینه‌ کمتری در بر دارد. در سال ‌2019 نتفلیکس گزارش داد که محبوب‌ترین عناوین پخش‌شده در هند، ترکیه، تایلند، ژاپن، کره، سوئد و انگلستان، محتواهای اورجینال محلی هستند. 

سرمایه‌گذاری در محتوای اورجینال پرطرفدار؛ استراتژی شرکت‌های موفق دنیا

طبیعتا هدف نتفلیکس تولید محتواهای پرطرفدار است. اما پیش‌بینی اینکه کدام یک از آن‌ها با موفقیت روبه‌رو خواهد شد، کار ساده‌ای نیست و نمی‌توان از پیش‌فرض‌ها و استریوتایپ‌های رایج نتیجه‌ درستی گرفت. مثلا ممکن است فکر کنید پخش فیلم‌های انیمه متمرکز بر ژاپن است. در حالی که تنها 10 درصد مشترکان انیمه‌های نتفلیکس ساکن ژاپن هستند.

این شرکت در ابتدای سال ‌2021 بخش زیادی از برنامه‌سازی نتفلیکس با تمرکز بر ویژگی‌های فرهنگی هر ناحیه صورت می‌گیرد. با این وجود، سریال‌هایی مانند Money Heist و Dark (به ترتیب از اسپانیا و آلمان) از آن دسته از محصولاتی هستند که اثبات می‌کنند یک داستان خوب، هرچند به زبانی خارجی باشد، می‌تواند محبوبیت جهانی کسب کند. هرچند مدیران این شرکت هدف بزرگ‌تری را در سر داشتند. آن‌ها به این امید بودند که بیرون از آمریکا، سریالی در حدواندازه‌های محبوبیت Stranger Things را در خارج از آمریکا تولید کند. تا سال ‌2018 تنها هالیوود توانسته بود به چنین موفقیتی دست یابد.

رمز موفقیت سریال بازی مرکب (squid game)

نتفلیکس تابه‌حال بیش از یک میلیارد دلار در برنامه‌های کره‌ای سرمایه‌گذاری کرده است. به گزارش نتفلیکس، سریال کره‌ای Squid Game در رتبه‌‌ پرطرفدارترین سریال تاریخ این شرکت قرار دارد. در بیش از 90 کشور مختلف بیشترین محبوبیت را دارد که آماری بی‌سابقه است.

در سال‌های اخیر، سریال‌های تلویزیونی کره‌ای در بخش‌های عمده‌ای از قاره‌ آسیا محبوبیت فراوانی را کسب کرده‌اند، اما این بار یک سریال ژانر بقا با نام Squid Game (بازی مرکّب) توانسته اولین درام کره‌ای باشد که عنوان محبوب‌ترین سریال نتفلیکس در ایالات متحده آمریکا را کسب می‌کند.

یکی از ویژگی‌های قابل تأمل Squid Game این است که داستان سریال بر پایه‌‌ محتواهای تولیدشده‌‌ قبلی (مانند کتاب، کمیک‌بوک و…) نیست و هواداران خود را تنها به‌خاطر خود سریال کسب کرده است. همین‌طور برخلاف تبلیغات گسترده در کره‌‌ جنوبی و سایر کشورهای شرق آسیا، به‌ندرت در آمریکا تبلیغاتی انجام گرفت. این سریال بیشتر محبوبیت خود را مرهون فعالیت‌های هواداران خود است که در بسترهایی مانند تیک‌تاک و توییتر در مورد آن حرف می‌زدند. 

این مجموعه‌‌ 9 قسمتی، داستان گروهی از افراد با تجربیات مختلف از زندگی را روایت می‌کند که در یک سری بازی ساده‌ کودکانه (اما با پیامدهای مرگبار و خشن) ثبت‌نام و بر سر جایزه‌ای نقدی معادل 40 میلیون دلار رقابت می‌کنند.

داستانی که در ابتدا پذیرفته نشد؛ اما اکنون پربازدیدترین سریال نتفلیکس است!

نویسنده و کارگردان سریال، هوانگ دونگ-هایوک، نسخه‌ اصلی فیلمنامه را در سال‌ 2008 نوشت. درحالی‌که در شرایط مالی بدی به‌ سر می‌برد و در یک کافه زندگی می‌کرد. هوانگ خط داستانی فیلمنامه‌ای را که نوشته بود «غیرقابل‌ فهم و نامأنوس» توصیف می‌کند. او می‌گوید: «می‌خواستم داستانی ‌بنویسم که روایت تمثیلی از جامعه‌ مدرن کاپیتالیستی باشد. چیزی که بتواند یک رقابت شدید و مفرط را به ‌نمایش بکشد اما دوست داشتم از شخصیت‌هایی استفاده کنم که همه ما آن‌ها را در زندگی واقعی دیده‌ایم.»

از سال‌ 2008 هوانگ در تلاش بود تا فیلمنامه‌اش را به فیلمسازان مختلف کره‌ای بفروشد اما موفق به این کار نشد. چون داستان آن از نظرشان بیش‌ازحد مضحک و غیرواقع‌گرایانه بود. در دهه‌‌ 2010، نتفلیکس که شاهد رشد چشمگیر مخاطبان خود در خارج از آمریکای شمالی بود، تصمیم به سرمایه‌گذاری بیشتر درزمینه‌ تولید در مناطق دیگر -ازجمله کره- گرفت. در سال ‌2019 توجه نتفلیکس به فیلمنامه‌‌ هوانگ جلب شد و در ماه سپتامبر همان سال اعلام کردند که از روی این فیلمنامه، یک سریال اورجینال با نام  Round Six (دور ششم) خواهند ساخت.

«بِلا باهارا» رئیس واحد عملیات بین‌المللی نتفلیکس درمورد اثر هوانگ گفت: «ما می‌دانستیم که سریال در کره محبوبیت فراوانی کسب خواهد کرد زیرا کارگردانی خوش‌آوازه و جسور آن را می‌سازد. درام‌های کره‌ای نیز به‌خوبی در سراسر آسیا پخش خواهند شد.» هوانگ درمورد بازگشتش به این پروژه می‌گوید: «داستان غمناکی است؛ اما دلیل بازگشت من به پروژه این بود که از 10 سال پیش تا الان، دنیا داستان‌های بقای باورنکردنی زیادی به خود دیده و به نظر من این داستان برای مردم واقع‌گرایانه و کنجکاو کننده خواهد بود.» همچنین با اشاره به تاثیر فراوان همه‌گیری کووید-19 در سال‌های 2020 و 2021 روی شرایط اقتصادی و اختلاف طبقاتی در کره‌‌ جنوبی، افزود: «همه‌‌ این مسائل دست‌به‌دست هم دادند تا داستان در مقایسه با 10 سال پیش برای مردم واقع‌گرایانه‌تر به‌نظر بیاید.»