«شرکتهای Meta، Microsoft و Google به ترتیب ۱۰میلیارد،۷۰میلیارد و ۳۹.۵میلیارد دلار روی متاورس سرمایهگذاری کردهاند و معتقدند که در آینده مبالغ بیشتری را هم به جهان مجازی متاورس اختصاص خواهند داد. شرکت خدمات مالی و بانک آمریکایی JPMorgan Chase که بزرگترین بانک آمریکاست، جهت بهروزرسانی برند خود، به حوزه متاورس و بهطور خاصتر به Decentraland ورود کرده است. برای تحقق این عمل، این موسسه بزرگ مالی، گزارشی را منتشر کرده و از دلایل ورودش به حوزه متاورس گفته است. براساس این گزارش،گردش مالی بازار در متاورس در آیندهای نزدیک، به ۱تریلیون دلار در سال خواهد رسید.
سال پیش Gucci (گوچی) که از شرکتهای بزرگ صنعت مد و کالای چرم محسوب میشود، با همکاری Roblox به دنیای متاورس ورود کرد و با برگزاری یک گالری هنری با نام Gucci Garden به مدت 2هفته، اقدام به معرفی برند خود و افزایش آگاهی نسبت به آن کرد. جمعیت هدف Gucci، جامعه کاربران جوانتر در متاورس بود. کاربران پس از ورود به این گالری، میتوانستند محصولات دیجیتال را بر تن آواتار خودشان امتحان و خریداری کنند.»
هدف از این مقدمه این بود که اهمیت جهان مجازی متاورس هر چه بیشتر نمایان شود؛ جهانی که هنوز در تحقق آن شک و شبهههای زیادی وجود دارد اما برخی از جنبههای تحققیافته آن یا ظرفیتهایی که حتمی به نظر میرسند، موجب شده تا اصطلاح متاورس حرف روز جهان تکنولوژی باشد. در این گزارش مباحث زیادی مطرح شدهاند؛ از جمله آینده متاورس، حضور دولتها و کشورهای مختلف در متاورس، سرمایهگذاری کمپانیهای بزرگ دنیا روی متاورس، دلایل حضورشان، گزارشهایی که برخی از شرکتهای بزرگ منتشر کردهاند و از ظرفیتهای متاورس گفتهاند و برنامهریزیهای خود را برای حضور در این فضا بیان کردهاند که در ادامه میخوانید.
آینده متاورس
پیشبینی دقیق و کامل آینده متاورس، شکل آن و امکاناتی که برای کاربران فراهم خواهد کرد، بسیار دشوار است. حتی نمیتوان بهطور دقیق تخمین زد که در چه سالی به حدی پیشرفته خواهد شد که بتوانیم آن را به گونهای که امروز توصیف میشود، تجربه کنیم. مارک زاکربرگ معتقد است که تا رسیدن به این نقطه، فاصله نسبتا زیادی داریم و ممکن است از ۵ تا ۱۰ سال طول بکشد تا به تکنولوژی و دانش لازم دست پیدا کنیم.
بهرغم کمبود اطلاعات کافی برای گمانهزنی در مورد آینده متاورس، متخصصان این حوزه پیشبینیهایی در این زمینه داشتهاند. برخی از این پیشبینیها موارد زیر هستند:
تا سال۲۰۲۳ جلسات کاری و اداری در فضای دیجیتال برگزار خواهند شد.
واقعیت افزوده در زندگی روزمره مردم وارد شده و استفاده از آن به عادت معمول تبدیل میشود.
امور دولتی و اداری از طریق این فضا انجام خواهند شد.
شرکتها و کسبوکارها با شرایط جدید خود را وفق داده و تبلیغات و بازاریابی خود را در آن تقویت میکنند.
تحصیلات در دانشگاه در دانشکدههای مجازی انجام خواهد گرفت و دانشجویان به امکاناتی جدید دسترسی خواهند داشت.
مالکیت داراییهای دیجیتال، رمزارزها و املاک دیجیتالی عادی شده و حتی در وصیتنامهها هم مورد اشاره واقع خواهند شد.
پیشبینی میشود که تا سال۲۰۳۰ مردم بخش زیادی از روز را در متاورس سپری میکنند و ارزش و سود مالی در متاورس به نسبت ارزش مالی جهان فیزیکی افزایش مییابد. مردم در متاورس کار خواهند کرد، درآمدزایی میکنند، با دوستان خود معاشرت کرده و حتی در آن ازدواج میکنند.
صفحههای لمسی، موس و صفحه کلید بیاستفاده خواهند شد و روش تعامل با تکنولوژی کاملا متفاوت خواهد بود.
افکار انسانها قابلیت ضبطشدن، ردیابی و تاثیرپذیری از XR را خواهد داشت.
ورود دولتها به حوزه متاورس
وقتی حرف از یک تکنولوژی به میان میآید که تا این میزان روی تجربه زیسته انسانها اثرگذار است، قطعا واکنشهایی در سطح دولتی را در کشورهای مختلف در پی خواهد داشت. قانونگذاری، مدیریت و عملکرد دولتها در جهان مجازی متاورس تازه، همگی مواردی هستند که میتوانند چالشبرانگیز باشند. در این میان برخی از کشورها به استقبال این تغییرات رفتهاند که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.
کره جنوبی
دولت کره جنوبی با فراهمکردن بودجهای نزدیک به 187میلیون دلار، قصد دارد زمینههای رشد و پرورش پلتفرم متاورس را در این کشور مهیا کند. قصد دولت این کشور از این کار، ایجاد اکوسیستمی پویا برای شکوفایی کسبوکارها و صنایع است. پارک یونگیو، مدیر بخش سیاستگذاری ارتباطات در وزارتخانه ارتباطات این کشور بیان کرده که پروژه توسعه متاورس جزئی از پروژهای بزرگتر به نام Digital New Deal است که مجموعهای از سیاستها را شامل میشود. هدف این سیاستها رشد تکنولوژی دیجیتال در این کشور است. سئول اولین شهر در دنیا خواهد بود که به متاورس وارد میشود.
آمریکا
هرچند که آمریکا فعالترین کشور در حوزه متاورس به شمار میرود، بسیاری از شهرها و ایالتهای این کشور به صورت دولتی به زمینه متاورس ورود نکردهاند. در واقع آنها توسعه و استفاده از این تکنولوژی را در بیشتر موارد به بخش خصوصی واگذار کردهاند. اما در این میان تعدادی از شهرها از بعضی تکنولوژیهای متاورس مانند VR، AR، مدلسازی سهبعدی و همزاد دیجیتال در راستای حلکردن مشکلات خود استفاده میکنند. در بخش دولتی این شهرهای آمریکا، اشتیاق فراوانی برای استفاده از ظرفیتهای متاورس در صنعت توریسم وجود دارد.
چین
دولت چین، یکی دیگر از دولتهای آسیایی است که در زمینه متاورس دست به اقداماتی زده است. در ماه فوریه سال2022، دولت چین اعلام کرد که کمیته صنعتی متاورس این کشور شامل 17 شرکت تحت حمایت دولت خواهد بود. هدف این کمیته توسعه فعالیتهای متاورسی پایدار در چین است.
اندونزی
در کشور اندونزی علاوه بر مردم و اکوسیستم استارتاپی، دولت هم علاقه زیادی برای ورود به متاورس دارد. اندونزی به کشور هزارجزیره معروف است و این موضوع گاهی باعث ایجاد چالشهایی در مسیر ساخت ارتباط میان دولت محلی و مرکزی میشود. حالا دولت اندونزی با توجه به ظرفیتهای موجود در دنیای متاورس، علاقهمند است تا به کمک آن، برقراری ارتباط میان دولت محلی و مرکزی را تسهیل کند و خدمات عمومی را بهبود ببخشد. پیشبینی میشود که تا 5سال آینده 82.5درصد از مردم این کشور به اینترنت دسترسی داشته باشند. با توجه به این آمار، حرکت به سوی استفاده دولتی از متاورس اقدامی منطقی به نظر میرسد.
کدام کشورها به متاورس علاقهمند هستند؟
بعضی از کارشناسان حوزهی متاورس اعتقاد دارند که کشورهای در حال توسعه، نسبت به کشورهای ثروتمند برای ورود به متاورس تمایل بیشتری دارند. چین، هند، پرو، عربستان و کلمبیا 5کشوری هستند که بیش از دوسوم جمعیتشان نظر مثبتی نسبت به متاورس ابراز کردهاند. بسیاری از شرکتها و پروژههای چندملیتی هم حرکت خود را به سوی متاورس آغاز کردهاند؛ اما هنوز در دیگر کشورها این موضوع به شکلگیری استراتژی در سطح کشوری منجر نشده است.
چه عاملی شرکتهای بزرگ را مجذوب جهان مجازی متاورس کرد؟
دنیایی که متاورس به تصویر میکشد، برای بسیاری از ما شبیه یک دنیای آخرالزمانی است. این موضوع زمانی عجیبتر میشود که شاهد حرکت سریع شرکتها، مردم و دولتها به سوی این جهان کماکان ناشناخته هستیم. اما چه چیزی در این جهان، شرکتهای بزرگ حوزه تکنولوژی را به خود علاقهمند کرده است؟ بسیاری از این شرکتها و موسسههای تحقیقاتی پاسخ این پرسش را دادهاند که در ادامه به مختصری از گزارشهای شرکتها و موسسههای بزرگ دنیا در ارتباط با دلایل ورودشان به فضای متاورس و سرمایهگذاری روی این حوزه اشاره میشود.
City GPS
City GPS یکی از بزرگترین انستیتوهای مالی است که در تمام بازارهای موجود و در حال ظهور به فعالیت میپردازد. این موسسه اندازه اقتصاد متاورس را تا سال2030 بین 8 تا 13تریلیون دلار تخمین زده است.
تعداد کاربرانی که این انستیتو برای متاورس تخمین زده، ۵میلیارد نفراست. این انستیتو در گزارش خود درباره متاورس این موضوع را هم بیان کرده که در آینده متاورس از طریق گوشیهای تلفن همراه هم در دسترس افراد خواهد بود. این موارد همگی آمار و ارقامی هستند که میتوانند بهخوبی علاقه شرکتها برای ورود به این فراجهان را توجیه کنند.
یکی دیگر از موارد مهمی که در این گزارش به آن اشاره شده، این واقعیت است که زیرساختهای فعلی جهان برای آینده متاورس مناسب نیستند. تحولاتی که برای فراگیرشدن متاورس به آن احتیاج داریم شامل موارد زیر میشوند:
تاخیر و کندی در بارگذاری اطلاعات باید به میزان قابلتوجهی کاهش پیدا کند.
سرعت اتصال به اینترنت باید افزایش پیدا کند.
دسترسی جهانی به اینترنت نسل5G باید افزایش پیدا کند.
این انستیتو همچنین پیشبینی کرده است که در فضای متاورس آینده، شرکتهای تولیدکننده سختافزارکلیدهای ورود به این فضا را به دست میگیرند، زیرا بیشتر نرمافزارها و سیستمهای عامل، خصوصا روی موبایل، یکسان خواهند بود.
City GPS درباره چگونگی انجام تراکش و نقش NFT در این دنیا اعلام کرده است، مسیرهای پرداخت اینترنتی کنونی و سیستمهای تبادل مالی غیرمتمرکز DeFi، در این دنیا وجود خواهند داشت. در متاورس آیتمهای مجازی که در کیف پول دیجیتال ذخیره میشوند، به صورتNFT خواهند بود.
Deloitte
دیلویت یک شبکه خدمات حرفهای چندملیتی است که بهعنوان یکی از 4موسسه بزرگ حسابرسی جهان شناخته میشود. این شرکت 50.2میلیارد دلار آمریکا درآمد داشته و بیش از 345هزار کارمند دارد. در گزارش تحقیقی این شرکت درباره متاورس بیان شده که یکی از اصلیترین ویژگیهای متاورس، آوردن دنیای مجازی به واقعیت و بردن المانهای دنیای واقعی به مجازی است.
دیلویت معتقد است که توسعه متاورس، اکوسیستم دوهستهای شامل متاورس صنعتی (باعث ارتقای کارایی تولید در دنیای فیزیکی) و متاورس مصرفکننده (باعث غنیسازی دنیای معنوی شخصی) را خواهد ساخت.
متاورس برای توسعه نیاز به تکیه بر پایه صنعتی موجود دارد. انتظار میرود صنایع مختلف اکوسیستمهای کوچک غیرمتمرکز و چندمرکزی از متاورس را تشکیل دهند؛ سپس اکوسیستمهای کوچک به تدریج دادهها را با هم به اشتراک میگذارند و استانداردهای یکپارچه را تشکیل میدهند.
با وجود این، حتی این موسسه هم اعلام کرده که ویژگیهای متاورس در مرحله بلوغ هنوز پر از ابهام است. همچنین در این گزارش آمده که متاورس به شما این امکان را میدهد که از فضا فراتر رفته و اشیا و وسایل را به میل خود احضار کنید. دنیای متاورس ادراک، حافظه و شناخت شما را بسیار بزرگتر میکند.
Gartner
گارتنر یک موسسه پژوهشی و مشاورهای در آمریکاست. این موسسه در زمینه ارائه خدمات برونسپاری،تحقیق، پژوهش و مشاوره فناوری اطلاعات فعالیت میکند. گارتنر در سال۱۹۷۹ توسط گیدئون گارتنر راهاندازی شد و در حال حاضر در ۸۵ کشور جهان فعال است.
این موسسه در گزارش خود بیان کرده که رهبران محصولات در همه صنایع باید برای حضور در متاورس در کوتاهمدت بیش از حد هزینه نکنند، زیرا توسعه یک متاورس کامل حداقل 8سال طول میکشد.
موسسه گارتنر پیشبینی میکند که متاورس بسیاری از تعاملات وابسته به دستگاهها را با انواع جدیدی از تعاملات جایگزین میکند. این موسسه همچنین پیشبینی کرده که تا سال2026، 30درصد از سازمانهای جهان، محصولات و خدماتی را ارائه میکنند که برای ورود به دنیای متاورس آماده هستند.
ONYX (JP Morgan)
Onyx زیرمجموعه بانک بزرگ J.P. Morgan است که از فناوریهای پیشرفته مانند بلاکچین برای توسعه محصولات، پلتفرمها و بازارهای نوآورانه استفاده میکند.
این شرکت در گزارش خود درباره متاورس بیان کرده است که فرصتهای موجود در جهان مجازی متاورس، هم برای افراد و هم برای برندها بیحدوحصر است. این گزارش در پاسخ به این سوال که چرا در این دوره زمانی، بسیاری از شرکتها به سمت متاورس حرکت کردهاند، آورده است که در حال حاضر سالانه 54میلیارد دلار برای خرید کالاهای مجازی هزینه میشود. روزانه چیزی در حدود 60میلیارد پیام در روبلاکس رد و بدل میشود. روبلاکس یک پلتفرم ساخت بازی آنلاین چندنفره است که به کاربران اجازه میدهد تا بازیهای خودشان را طراحی کنند و بازیهایی را که طراحی کردهاند با دیگر بازیکنان به اشتراک بگذارند و چندنفره بازی کنند. این آمار و ارقام نشانگر اشتیاق فراوان و وجود آمادگی برای ورود به این دنیاست.
از منظر اجتماعی، متاورس راهی برای توسعه همهجانبهتر تجربیات مجازی است که به مردم برای ساختن جوامع براساس ارزشهای مشترک کمک میکند. این گزارش به دوبرابرشدن قیمت یک پارسل (واحد مساحت زمین در جهان متاورس) در بازهای 6ماهه اشاره کرده است. این قیمت از 6000دلار در ژوئن به 12000دلار تا ماه دسامبر رسید و نشانگر اشتیاق رو به رشد برای ورود به این جهان است.
پیشبینی میشود که تا سال2027 مقدار پولی که در تبلیغات درون بازی مصرف میشوند به 18.41میلیارد دلار برسد. از سوی دیگر احتمال زیادی وجود دارد که متاورس بتواند دسترسی مشتریان را به مارکتپلیسهای متنوع بیشتر کند. این موضوعات تنها بخشی از ظرفیتهای موجود در دنیای متاورس است که رقابت شرکتها را برای حضور در این جهان به خوبی توجیه میکند.
از آنجایی که فناوری مورد نیاز متاورس به رشد خود ادامه میدهد، به احتمال زیاد در دنیای پس از بلوغ جهان مجازی متاورس مصرفکنندگان کالاها را خریداری میکنند و کارگران با کار در دنیای مجازی درآمد کسب میکنند. باید به این نکته توجه کرد که ایده متاورس، از بازیهای آنلاین، به ویژه بازیهای آنلاین چندنفره که مدتی است اقتصاد خود را توسعه دادهاند، نشأت گرفته است. بنابراین تکامل این بازیها میتواند تصویری از ظرفیتهای موجود در جهان متاورس را نشان دهد.
Grayscale
Grayscale یک شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر است که بر بازار ارز دیجیتال تمرکز دارد. این شرکت در شهر نیویورک واقع شدهاست. Grayscaleتخمین میزند که درآمد دنیای بازیهای مجازی از 180میلیارد دلار در سال2020 به 400میلیارد دلار در سال 2025 برسد.
بازی تنها یکی از بخشهای قابل اشاره است که ارزش آن بهطور طبیعی به وب 3.0 تغییر میکند، اما فرصتهای متاورس بسیار فراتر از بازی است. تخمین زده میشود که جهان مجازی متاورس یک فرصت درآمدزایی تریلیون دلاری از طریق تبلیغات تجارت اجتماعی، رویدادهای دیجیتال، سختافزار و درآمدزایی برای توسعهدهندگان و صاحبان ایدهها را با خود به همراه داشته باشد.
این گزارش همچنین بیان میکند که ارزش کل بازار شبکههای رمزنگاریWeb 3.0 متاورس حدود 27.5میلیارد دلار خواهد بود. البته این عدد در حال حاضر در مقایسه با ارزش بازار 900میلیارد دلاری فیسبوک، ارزش بازار 2تریلیون دلاری صنعت بازی و ارزش بازار 14.8تریلیون دلاری شرکتهایWeb 2.0 بسیار کمرنگ است.
این شرکت، شبکههای رمزنگاریWeb 3.0 متاورس را بهعنوان اقتصادهای دنیای مجازی در بازارهای نوظهور معرفی میکند که ترکیبی پیچیده از کالاها، خدمات و داراییهای دیجیتالی دارند.
در پایان این گزارش آمده است که گسترش جهان متاورس، بیش از 1تریلیون دلار درآمد سالانه به دنبال خواهد داشت. این پتانسیل باعث شده که شرکتهایی مانند فیسبوک به سمت متاورس بروند. این حرکت ممکن است بهعنوان کاتالیزوری برای سایر غولهای فناوری وب 2.0 و سرمایهگذاران عمل کند. این اقدام، نوعی آغازگری و قدم در راه نهادن است و احتمالا شرکتهای بزرگ دیگری هم پشت سر متا ردیف خواهند شد.