داستان فیس بوک از سرگرمی چند جوان دانشجو در خوابگاه‌های دانشگاه هاروارد شروع شد. مارک زاکربرگ به کمک دوستانش ادواردو ساورین، اندرو مک‌کالم، داستین موسکوویتز و کریس هیوز در سال ۲۰۰۴ میلادی، سرویس وبگاه شبکه اجتماعی به وجود آورند.در سال ۲۰۱۲، سهام فیس بوک به صورت عمومی عرضه شد و با ثبت ۱۰۴ میلیارد دلار ارزش بازار، صاحب رکورد جدیدی در دنیا شد. با وجود این‌که در سال‌های اخیر شبکه‌های اجتماعی بسیاری وارد دنیای دیجیتال شدند؛ فیس بوک هنوز یکی از پرطرفدارترین رسانههای اجتماعی در سراسر جهان است. می‌خواهید این داستان را را بدانید و با مارک زاکربرگ؛ این جوان آمریکایی که تعریف اینترنت را تغییر دارد، آشنا شوید؟ تا پایان همراه ما در شنبه مگ بمانید.
مارک زاکربرگ
مارک الیوت زاکربرگ (Mark Elliot Zuckerberg) متولد ۱۴ می ۱۹۸۴، برنامه نویس رایانه و یکی از موسسان اصلی وبگاه شبکه اجتماعی فیس بوک است. او اولین قدم‌های مسیر خود را در کودکی و سن بسیار کم برداشت و در همان سال‌ها نیز موفقیت‌هایی را تجربه کرد که کمتر کسی می‌تواند در تمام طول زندگی تجربه کند. علاقه‌ی بسیار او در کودکی باعث شد از والدینش کتاب آموزش برنامه‌نویسی C++ را هدیه بگیرد و بتواند به کمک آن، در همان سال‌های کودکی، برنامه‌نویسی رایانه‌ای آتاری را انجام دهد. بعد از این‌سال‌ها و گذشت دو سال از اولین قدم‌هایی که زاکر در راه کدنویسی و آموختن آنها برداشت، در طول مدت دوسال یک برنامه‌ی مهم برای خانوده‌ی خود به نام ZuckNet طراحی کرد. زاکر این برنامه را برای برقراری ارتباط میان پدرش و خانواده ساخت. پدر او که ساعت‌های زیادی در مطب دندان‌پزشکی خود مشغول و دور از خانه بود، با کمک این برنامه توانست به اعضای خانواده پیام بفرستد و یا از آنها پیام دریافت کند.
نسخه‌ی اولیه‌ی این پیام‌رسان دراصل همان Instant Messenger شرکت AOL بود.
اما استعداد‌ها و فعالیت‌های رایانه‌ای زاکربرگ هیچوقت متوقف نشد. زمان اشتغال به تحصیل دوران دبیرستان، همواره در تلاش برای ساخت برنامه‌های جدید دیگری بود. همان زمان یک پیشنهاد کاری بزرگ دریافت کرد و به واسطه این پیشنهاد، زاکر وارد مراحل ساخت برنامه‌ای به نام Synapse شد. این برنامه نوعی هوش مصنوعی بود که عادات کاربران در گوش‌دادن به موسیقی را شناسایی می‌کرد. زاکربرگ رویاها و هدف‌های خود را به زبان صفر ویک به گوش نرم‌افزارها می‌خواند و جادوی ساخت برنامه‌های مختلف نرم‌افزاری را به نام خود ثبت کرد. همین بهانه‌ای بود که شرکت‌های AOL و مایکروسافت، پیشنهاد و درخواست همکاری با او را داشته باشند. او یک جوان آمریکایی بود یا فکری سراسر از ایده‌ها و برنامه‌های خلاق و متفاوت که تنها حاصل یکی از آنها توانست دنیای اینترنت را تغییر دهید. برای چنین فکر بزرگی، رسیدن و آموختن این‌که بتوان چگونه تاثیر بیشتری روی مردم و افراد گذاشت، مهم‌تر از این بود که پای‌بند دوتا از بزرگترین شرکت‌های فناوری در جهان شود. زیرا که زاکر به دنبال تاثیر روی مردم تمام دنیا بود و این نیازمند آموختن چگونگی برقراری ارتباط با مردم است. درست در همین‌جا بود که داستان فیس بوک رقم خورد.
مارک زاکربرگ و هاروارد، نقطه‌ی شروع داستان فیس بوک
در سال ۲۰۰۲، وقتی زاکر دانشجوی هاروارد شد تمام فکر‌ها و پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که بعد از این، زاکر را به عنوان دانشجوی برنامه‌نویسی خواهیم شناخت؛ اما نه! رشته‌ی روان‌شناسی انتخاب زاکربرگ برای تحصیل در دانشگاه بود.
این انتخاب در ابتدا شاید عجیب باشد. وقتی به ماهیت و ظاهر اعتیاد‌آوراشتراک‌گذاری‌ها، لایک‌ها، اظهارنظر‌ها و تعاملی که با حضور در فیس بوک، با افراد انجام خواهد شد؛ به پاسخ این سوال که چرا روان‌شناسی، پی خواهید برد و قسمت مبهم این انتخاب، برای شما روشن‌‌تر خواهد شد. زاکربرگ وقتی در حال تحصیل رشته روان‌شناسی بود؛ سایت اینترنتی Facemash را راه‌اندازی کرد که تبدیل به یکی از دردسر‌های جدی او در همان اوایل تحصیل‌اش و سال ۲۰۰۳ شد. این سایت اینترنتی که در ۴ ساعت اول انتشار، ۴۵۰ کاربر داشت؛ از کاربران می‌خواست با توجه به تصاویر خوابگاه، در مورد میزان جذابیت هریک از دانشجویان نظر بدهند. این خطری شد برای اخراج زاکربرگ که درنهایت پس از عذرخواهی عمومی، به او اجازه دادند بماند. اما زاکربرگ بازهم دست از برنامه‌نویسی و ساخت برنامه‌های مختلف برنداشت.
تاریخچه فیس بوک
فوریه‌ی ۲۰۰۴ شاهد انتشار نخستین جرقه‌های فیس بوک بود. سکوی آشنایی جهان با فیس بوک کنونی ،که البته آن روزها نام‌اش کمی متفاوت از فیس بوک شناخته شده‌ی این روزها بود.
The Facebook پروژه‌ی مشابهی بود که در همان سال ۲۰۰۴ توسط زاکربرگ و مشارکت سه تن دیگر از دانشجویان هاروارد به نام‌های کامرون وینکلوس، تایلر وینکلوس و دیوا نارندرا طراحی و ساخته شد. The Facebookدر واقع قالب یک شبکه اجتماعی بود که به کاربران امکان می‌داد پروفایل شخصی خود را شامل اطلاعات و عکس‌های فردی، در آن شبکه ایجاد کنند. اما زاکربرگ عضو ثابت این گروه ۴ نفره‌ی سازنده‌ی نماند و سرانجام پس از انجام این‌کار از گروه کنار رفت و با خود ایده‌ی اصلی برند فیس بوک را هم از آن گروه بیرون آورد. این اولین نقطه شروع تاریخچه داستان فیس بوک است.
در ادامه مهمترین رویدادهای تاریخچه فیسبوک بازگو می کنیم تا مشاهده کنیم که چگونه این شرکت توانسته که به پیشرفت زیادی برسد .
افزایش محبوبیت فیسبوک
افزایش محبوبیت فیسبوک در اوائل تاریخچه‌اش به دلایل متعددی باز می‌گردد:
رویکرد نسبت به حریم خصوصی: در مقایسه با سایر شبکه‌های اجتماعی آن زمان، فیسبوک برای حفظ حریم خصوصی کاربران توجه بیشتری داشت. این موضوع باعث جلب اعتماد کاربران شد.
محدودیت‌های عضویت: در ابتدا، فیسبوک مختص دانشجویان دانشگاه‌های آمریکا بود، و این محدودیت عضویت جذابیت ویژه‌ای برای دانشجویان ایجاد کرد. این کار انحصاریت ایجاد می‌کرد و تا حدی افزایش سرعت انتشار آن را مهیا می‌کرد.
دیدارهای فیزیکی: فیسبوک به دانشجویان این امکان را می‌داد تا با دیگر دانشجویان دانشگاه‌های خود در ارتباط باشند و به طور معنوی به دوستان خود نزدیکتر شوند.
محتوای اختصاصی: ابتدا، فیسبوک محتوایی اختصاصی داشت که توسط دانشجوها ایجاد میشد. این محتوا ها شامل محتوا های ویدئویی و عکس‌های دیگر دانشجویان بود و این بازدیدکننده‌ها را به فیسبوک جلب کرد.
شبکه‌سازی: مدل ارتباطی فیسبوک، با استفاده از نمایه‌ها، دیوارهای کاربران، و افراد معرفی‌شده، به افراد این امکان را می‌داد تا در شبکه اجتماعی به ارتباط با دیگران بپردازند و روابط جدیدی بسیار سریع تشکیل میشد.
به همین دلایل، فیسبوک به سرعت به یک شبکه اجتماعی بزرگ تبدیل شد و این رشد سریع در تاریخچه‌اش مشهود است.
ایجاد قابلیت دیوار (Wall)
ایجاد قابلیت دیوار (Wall) در فیسبوک واحدی از اصلی ترین ویژگی‌های این شبکه اجتماعی بود. قابلیت دیوار به کاربران این امکان را می‌دهد تا پیام‌های متنی، تصاویر، ویدیوها، و محتواهای دیجیتالی دیگر را در فضای مجازی ارسال و در دیوار شخصی خود به اشتراک بگذارند. این دیوار به اصطلاح “پروفایل” یا “Timeline” نیز معروف است و نشان‌دهنده فعالیت‌ها و مطالب کاربر در فیسبوک است. دوستان و دنبال‌کنندگان کاربر می‌توانند محتوای ارسالی را مشاهده کرده و با آن تعامل کنند.
قابلیت دیوار یکی از اصولی‌ترین و اساسی‌ترین ابزارهای شبکه‌های اجتماعی است و به کاربران این امکان را می‌دهد تا زندگی خود را در فضای مجازی به اشتراک بگذارند، دیگران را مطلع کنند، نظرات و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند، و با دیگر افراد ارتباط برقرار کنند. این ویژگی تبدیل به بخش مهمی از فعالیت روزانه افراد در شبکه‌های اجتماعی شده و از تبلیغات تا ارتباطات شخصی و تعاملات تجاری از آن استفاده می‌شود.
نخستین سرمایه‌گذاری در فیسبوک
پیتر تیل، اولین سرمایه‌گذار حرفه‌ای در فیسبوک که در سال ۲۰۰۴ عضو هیئت‌مدیره شرکت فیسبوک بود، در آن ۵۰۰ هزار دلار سرمایه‌گذاری کرد.
جذب سرمایه بیشتر
فیسبوک در این چندین سال موفق به جذب سرمایه ۱۲.۷ میلیون دلاری از شرکت سرمایه‌گذاری اکسس پارتنرز و سرمایه ۱ میلیون دلاری از جیم بریر، سرمایه‌گذار خطرپذیر شد.
معرفی قابلیت تگ کردن (Tagging)
قابلیت تگ کردن، که اکنون در اکثر شبکه‌های اجتماعی وجود دارد و از آن به عنوان “tagging” یا “mentioning” نیز یاد می‌شود، یک ویژگی مهم در ارتباطات آنلاین و به‌ویژه در اشتراک‌گذاری تصاویر و مطالب شبکه‌های اجتماعی است. این قابلیت به کاربران امکان می‌دهد افراد مشخصی را در تصاویر، مطالب، یا نظرات خود معرفی کنند تا آن افراد به آگاهی برسند که در محتوای مرتبط با آنها هستند. این ویژگی در شبکه‌های اجتماعی برای ارتباط و تعامل بیشتر بین افراد استفاده می‌شود.
معرفی قابلیت تگ کردن در فیسبوک در سال ۲۰۰۵ نقطه شروعی برای این قابلیت در شبکه‌های اجتماعی بود. کاربران از این قابلیت بهره‌مند شدند تا دوستان خود را در تصاویر یا مطالب مشخص کرده و ارتباط بیشتری با آنها برقرار کنند. این ویژگی امروزه در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، توییتر، و لینکدین نیز به کار می‌رود.
امکان‌پذیر‌شدن عضویت عموم افراد در فیسبوک
در سال ۲۰۰۶، فیسبوک تصمیم گرفت تا عضویت عموم افراد را در شبکه خود امکان‌پذیر کند. این تصمیم باعث افزایش تعداد کاربران فیسبوک و تنوع بیشتری در اعضای این شبکه اجتماعی شد. از این زمان به بعد، هر فرد بالای ۱۳ سال می‌توانست با استفاده از یک آدرس ایمیل معتبر عضو فیسبوک شود.
این تغییر در سیاست عضویت باعث افزایش تعداد افرادی شد که به عنوان کاربران در فیسبوک عضویت یافتند. این تغییر همچنین باعث افزایش فرصت‌های تبلیغاتی برای شرکت‌ها و تبلیغ‌دهندگان در فیسبوک شد، زیرا تبلیغات می‌توانستند به تعداد بیشتری از اعضا و گروه‌های هدف دسترسی یابند.
این تغییر در سیاست عضویت، فیسبوک را به یک شبکه اجتماعی گسترده‌تر و قدرتمند تر تبدیل کرد و امکان ارتباط و تبلیغات با تعداد بیشتری از افراد را فراهم کرد.
معرفی قابلیت New Feed
کاربران فیسبوک به وسیله از این قابلیت می‌توانستند از جدیدترین تغییرات پیج دوستان خود اطلاع پیدا کنند.
انتشار واسط برنامه‌نویسی کاربردی
انتشار واسط برنامه‌نویسی کاربردی (API) توسط فیسبوک در سال ۲۰۰۶ امکان ایجاد اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای مختلفی را برای توسعه‌دهندگان فراهم کرد. این واسطه برنامه‌نویسی API امکان ارتباط میان نرم‌افزارها و شبکه اجتماعی فیسبوک را فراهم کرد. توسعه‌دهندگان می‌توانستند نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های متنوعی بسازند که با فیسبوک ارتباط برقرار کنند و از ویژگی‌های مختلفی مانند ورود به سیستم با فیسبوک، به اشتراک گذاری مطالب و داده‌ها با دوستان و دیگر امکانات ارتباطی استفاده کنند.
این قابلیت باعث افزایش تنوع و قدرت استفاده از فیسبوک شد و تعداد زیادی از اپلیکیشن‌ها و خدمات جانبی ایجاد شدند که با استفاده از واسط API امکان ارتباط با شبکه اجتماعی فیسبوک را فراهم می‌کردند. این واسطه برنامه‌نویسی API فرصتی برای توسعه و نوآوری در دنیای نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها ایجاد کرد و باعث افزایش تعاملات کاربران با فیسبوک و گسترش آن شد.
رسیدن تعداد کاربران به ۱۲ میلیون نفر
در دسامبر ۲۰۰۶ کاربران فیسبوک ۱۲ میلیون نفر شدند و این تعداد در سال ۲۰۰۷ ابتدا به ۲۰ میلیون، سپس به ۳۰ میلیون و در انتهای سال به ۵۰ میلیون نفر رسید.
راه‌اندازی فروشگاه
با راه‌اندازی این فروشگاه کاربران و دنبال کنندگان می‌توانستند با ارسال آگهی‌های طبقه‌بندی‌شده کالاها و خدمات خود را در دسترس مردم قرار دهند.
راه‌اندازی پلتفرم توسعه‌دهندگان فیسبوک
با راه‌انداختن این پلتفرم، توسعه‌دهندگان اپلیکیشن و بازی می‌توانستند نرم‌افزارهای قابل ادغام با فیسبوک را ایجاد و طراحی کنند.
راه‌اندازی صفحات تجاری یا بیزینس (Pages for Businesses)
فیسبوک این کار را با هدف جذب شدن صاحبان کسب‌وکار به شبکه اجتماعی خودش انجام داده بود و در پایان سال ۲۰۰۷ بیش از ۱۰۰ هزار شرکت عضو فیسبوک شدند.
راه‌اندازی سرویس Beacon
سرویس Beacon یکی از تلاش‌های فیسبوک در زمینه تبلیغات هدفمند بود، اما به دلیل مشکلات حریم خصوصی و نگرانی‌های کاربران منجر به انتقادات و اعتراضات شد. این سرویس داده‌ها را از وب‌سایت‌های خارجی به عنوان جزء بخشی از اعلان‌های فعالیت‌های کاربران به فیسبوک ارسال می‌کرد، و این امر بسیاری از کاربران را نگران کرد. اغلب کاربران نمی‌خواستند فعالیت‌های آنلاین خود بدون اجازه به دیگران اعلان شود، و Beacon بدون اطلاع و رضایت کاربران از این اطلاعات استفاده می‌کرد.
این اقدام‌های بدون اجازه باعث شدند که فیسبوک با انتقادات گسترده و حتی رسوایی عمومی مواجه شود. در نهایت، به دنبال این انتقادات و فشار‌های عمومی، فیسبوک تصمیم به توقف سرویس Beacon در سال ۲۰۰۹ گرفت.
این تجربه نشان می‌دهد که حفظ حریم خصوصی کاربران یکی از مسائل حیاتی برای شبکه‌های اجتماعی است و نادرست استفاده از اطلاعات شخصی کاربران می‌تواند منجر به واکنش‌های منفی و از دست دادن اعتماد شود.
راه‌اندازی وب‌سایت موبایل
راه‌اندازی وب‌سایت موبایل توسط فیسبوک مهمی برای افزایش دسترسی کاربران از دستگاه‌های موبایل به پلتفرم خود بود. این اقدام به کاربران این امکان را می‌داد که از طریق گوشی‌های همراه خود به فیسبوک دسترسی داشته باشند، بدون نیاز به نصب اپلیکیشن ویژه. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر می‌شدند:
بارگذاری تصاویر در فیسبوک از گوشی موبایل: این ویژگی به کاربران اجازه می‌داد تا تصاویر گرفته شده با دوربین گوشی‌های موبایل خود را به فیسبوک ارسال کنند و به اشتراک بگذارند.
ارسال یادداشت به فیسبوک از طریق SMS و MMS: این ویژگی به کاربران امکان می‌داد تا از طریق پیامک (SMS) یا پیام چندرسانه‌ای (MMS) پست‌ها و یادداشت‌های خود را به فیسبوک ارسال کنند.
دریافت پیام‌های جدید فیسبوک از طریق SMS: کاربران می‌توانستند اطلاعیه‌ها و پیام‌های جدید فیسبوک را از طریق پیامک‌ها (SMS) دریافت کنند.
این ویژگی‌ها به کاربران امکان ارتباط راحت‌تر با فیسبوک از دستگاه‌های موبایل خود می‌دادند، به ویژه در مواقعی که امکان دسترسی به اینترنت بر روی گوشی‌ها محدود بود. این تلاش برای افزایش راحتی کاربران از فیسبوک و نیز افزایش تعامل آنها با این پلتفرم محسوب میشد.
پیشی‌گرفتن از شبکه‌های اجتماعی محبوب آن زمان
در سال‌های گذشته، فیسبوک به رقیبان خود در دنیای شبکه‌های اجتماعی پیشی گرفت و ویژگی‌های جدیدی را معرفی کرد. مهمترین این ویژگی‌ها شامل قابلیت Live Feed و ویدیوی استریم شده روی پروفایل کاربران بود.
Live Feed (فید زنده): با معرفی Live Feed، فیسبوک توانست رقبای خود را پشت سر بگذارد. این قابلیت به کاربران اجازه می‌داد تا ویدیوهای زنده از خود را روی شبکه اجتماعی پخش کنند. این امکان باعث ارائه محتوای بیشتر و تعامل بیشتر کاربران شد.
ویدیوی استریم شده روی پروفایل: این ویژگی به کاربران اجازه می‌داد ویدیوهایی را که زنده پخش می‌کردند، بر روی پروفایل خود نیز قرار دهند. این به دوستان کاربر اجازه می‌داد بعداً ویدیوهایی را که فراموش کرده‌اند، مشاهده کنند.
توییتر نیز در همین زمان قابلیت مشابهی داشت که به کاربران این شبکه اجتماعی امکان پخش توییت‌ها و به‌روزرسانی مداوم آنها را می‌داد. این تغییرات نشان می‌دهد که رقابت بین شبکه‌های اجتماعی به معرفی ویژگی‌های جدید و به‌روز میان کاربران منجر می‌شود.
راه‌اندازی دفتر مرکزی در ایالت کالیفرنیا
فیسبوک دفتر مرکزی خود را سال ۲۰۰۸ در شهر دابلین، این ایالت را راه‌اندازی کرد.
تبدیل‌شدن به یک ابزار سیاسی قوی در انتخابات
در انتخابات ۲۰۰۸ در ایالات متحده آمریکا، فیسبوک به یک ابزار سیاسی قوی تبدیل شد. بیش از ۱۰۰۰ گروه در فیسبوک برای حمایت از دو نامزد اصلی، باراک اوباما نامزد دموکرات و جان مک کین نامزد جمهوری‌خواه، ایجاد شدند. این گروه‌ها به شدت در تبلیغات و حمایت از نامزدهای مورد حمایت خود در فیسبوک فعالیت می‌کردند و این شبکه اجتماعی به عنوان یک محیط ارتباطی مهم برای انتخابات شناخته میشد.
علاوه بر انتخابات آمریکا، فیسبوک در جریان احداث وقوع تظاهرات و جنبش‌های جهانی نیز نقش مهمی ایفا کرد. در کلمبیا، نیروهای مسلح انقلابی راهبردهای فعالیتی خود را در فیسبوک انتشار دادند و این شبکه به عنوان یک وسیله ارتباطی برای اعتراض به حکومت کلمبیا استفاده شد. همچنین، در مصر نیز در زمان اعتراضات علیه حکومت حسنی مبارک، فیسبوک نقش اساسی در ارتباط و تشکیل اعتراض‌ها ایفا کرد. گروه‌ها و فعالان سیاسی مصری از این شبکه اجتماعی برای برگزاری تظاهرات و انتقاد از حکومت استفاده کردند.
با این تجربه‌ها، فیسبوک به عنوان یک ابزار مهم در سیاق سیاست و انتخابات به شناخته شد و تأثیر بزرگی در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی داشت.
کسب درآمد میلیون دلاری توسعه‌دهندگان از فیسبوک
در این سال، توسعه‌دهندگان با ایجاد برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف برای فیسبوک موفق به کسب درآمد حدود ۵۰۰ میلیون دلاری از این شبکه اجتماعی شدند. این توسعه‌دهندگان با استفاده از امکانات و APIهای فیسبوک، برنامه‌هایی برای کاربران ایجاد کردند که از طریق فیسبوک قابل دسترسی بودند و این درآمد به آنها منتقل میشد. همچنین، فروش کالاهای دیجیتالی و مجازی از طریق اپلیکیشن‌های شخص ثالث نیز به شرکت فیسبوک درآمد بسیار خوبی را عاید کرد. مثلاً ۱۲% از درآمد شرکت به پرداختی‌های مرتبط با شرکت زینگا، توسعه‌دهنده بازی‌های آنلاین، اختصاص داشت. این نشان می‌دهد که توسعه‌دهندگان و شرکت‌هایی که با فیسبوک همکاری می‌کردند، از این همکاری‌ها بهره‌وری زیادی داشتند و درآمد قابل توجهی را تولید می‌کردند.
۳۰۰ میلیونی شدن تعداد کاربران
در سال ۲۰۰۹، تعداد کاربران فیسبوک به سرعت افزایش یافت. ابتدا به ۱۵۰ میلیون نفر رسید، سپس به ۱۷۵ میلیون، ۲۰۰ میلیون، ۲۵۰ میلیون، و سرانجام به ۳۰۰ میلیون نفر افزایش یافت. در این مرحله، فیسبوک ماهانه بیش از ۱۳۲ میلیون کاربر فعال داشت، که نشان‌دهنده رشد چشمگیر و جذابیت این شبکه اجتماعی برای مردم در سراسر جهان بود. این افزایش سرعتی در تعداد کاربران نشان‌دهنده موفقیت بزرگ فیسبوک در جذب کاربران جدید بود.
انتشار بازی FarmVille
بازی FarmVille که یک شبیه‌ساز کشاورزی است و در آن شما مسئول مدیریت خاک، کشت و برداشت محصولات کشاورزی هستید، در پلتفرم فیسبوک منتشر شد. این بازی موفقیت بزرگی برای فیسبوک به همراه داشت و در اوت ۲۰۰۹، روزانه بیش از ۱۰ میلیون کاربر روی فیسبوک بازی می‌کردند. FarmVille تبدیل به یکی از بازی‌های محبوب و شناخته‌شده در دنیای بازی‌های آنلاین شد و تأثیر زیادی بر روی جذب کاربران برای فیسبوک داشت.
معرفی دکمه لایک
در سال ۲۰۰۹، فیسبوک دکمه “لایک” را معرفی کرد، که به تدریج یکی از مهمترین و شناخته‌شده‌ترین عناصر این شبکه اجتماعی شد. این دکمه به کاربران امکان می‌دهد تا علاقه‌شان به پست‌ها و مطالب مختلف را با فشردن این دکمه نشان دهند. معمولاً با فشردن دکمه “لایک”، یک علامت “سبز” و معمولاً یک عدد نمایش داده می‌شود تا نشان دهد چند نفر از دوستان کاربر این پست را دوست داشته‌اند. این دکمه به‌قدری محبوب شد که فیسبوک اجازه استفاده از آن را به وب‌سایت‌ها و برنامه‌های دیگر نیز داد و به عنوان عنصری از ارتباط اجتماعی آنلاین گسترش یافت.
میلیارد دلاری شدن ارزش فیسبوک
در این سال، ارزش فیسبوک به ۴۱ میلیارد دلار افزایش یافت و این شبکه اجتماعی به سومین شرکت اینترنتی بزرگ آمریکا تبدیل شد، پس از گوگل و آمازون. این افزایش ارزش نشان‌دهنده رشد قوی فیسبوک و جذب تعداد زیادی کاربر و تبلیغ‌دهنده بود.
با این حال، فیسبوک در زمینه حفظ حریم خصوصی مشکلاتی داشت و بسیاری از کاربران از عدم حفظ حریم خصوصی خود در این پلتفرم شکایت می‌کردند. در سال ۲۰۱۰، میزان رضایت کاربران از حفظ حریم خصوصی خود در فیسبوک به کمتر از ۵ درصد اعلام شد، که نشان‌دهنده نگرانی‌های جامعه در مورد این مسئله بود.
معرفی قابلیت تشخیص چهره
در این سال، فیسبوک قابلیت تشخیص چهره را در شبکه اجتماعی خود معرفی کرد. این قابلیت به شناسایی افراد حاضر در تصاویری که توسط کاربران بارگذاری می‌شدند کمک می‌کرد. با این ویژگی، فیسبوک توانست تصاویر و پست‌های مربوط به هر کاربر را بهتر دسته‌بندی کرده و به افراد امکان مشاهده تصاویر خود و دیگران را فراهم کند.
البته در سال ۲۰۲۱، فیسبوک تصمیم به متوقف کردن این ویژگی گرفت و از آن زمان دیگر از تشخیص چهره در این شبکه اجتماعی استفاده نمی‌شود.
افزایش شگفت‌انگیز تعداد بازدید از صفحات فیسبوک
در این راه تعداد بازدید از صفحات فیسبوک به هزار میلیارد بازدید رسید و این وب‌سایت پُر‌بازدیدترین وب‌سایت آمریکا شد.
ایجاد اپلیکیشن برای فیسبوک
فیسبوک در مارس ۲۰۱۱ بلوگا گروپ، یک شرکت فعال در‌زمینه سرویس‌های برای پیام‌دهی گروهی را خریداری کرد و چند ماه بعد در اوت ۲۰۱۱ اپلیکیشن فیسبوک را منتشر کرد.
معرفی و عرضه گوشی‌های اچ‌تی‌سی چاچا و سالسا با دکمه اختصاصی فیسبوک
در سال ۲۰۱۱، برند HTC گوشی‌های چاچا (ChaCha) و سالسا (Salsa) را با دکمه‌های اختصاصی برای فیسبوک معرفی کرد. این دکمه‌های اختصاصی به کاربران این گوشی‌ها امکان می‌داد تا پست‌ها و فعالیت‌های خود در فیسبوک را به سرعت به اشتراک بگذارند. با این حال، این گوشی‌ها به موفقیت مورد انتظار نرسیدند و علی‌رغم تبلیغات گسترده و تخفیف‌هایی که توسط اپراتور موبایل AT&T ارائه شد، تنها ۱۵ هزار دستگاه از این گوشی‌ها فروخته شد.
این شکست یک تجربه آموزنده بود و نشان می‌دهد که حتی در صنعت تلفن‌های هوشمند، ایده‌های جدید نمی‌توانند همیشه به موفقیت منتهی شوند. این تجربه نشان داد که تنها داشتن دکمه‌های اختصاصی برای یک شبکه اجتماعی ممکن است کافی نباشد و عوامل دیگری نیز در موفقیت یک گوشی موبایل تاثیر دارند.
آغاز مشارکت با اسکایپ جهت راه‌اندازی سرویس مکالمه تصویری
فیسبوک برای گسترش دادن طیف خدمات خود، همکاری با اسکایپ را با هدف راه‌اندازی مکالمه تصویری انفرادی شروع کرد. قبل از این سرویس کاربران فیسبوک تنها می‌توانستند با چت متنی با یکدیگر گفت‌وگو کنند.
معرفی قابلیت تایم‌لاین (Timeline)
قابلیت تایم‌لاین (Timeline) در فیسبوک به کاربران این شبکه اجتماعی اجازه می‌دهد تا یک فهرست از فعالیت‌ها و رویدادهای خود از زمانی که به فیسبوک پیوستند تا زمان فعلی را به صورت زمان‌بندی شده مشاهده کنند. این تاریخچه به کاربران اجازه می‌دهد تا لحظات مهم و مورد علاقه‌شان را با دیگر کاربران به اشتراک بگذارند.
کاربران می‌توانند در تایم‌لاین خود متن، تصاویر، ویدیوها و وضعیت‌ها را ارسال کنند تا دوستان و اشنایان بتوانند فعالیت‌ها و رویدادهای مهم در زندگی کاربر را مشاهده کنند. این ویژگی به افراد امکان مشاهده و به اشتراک گذاری خاطرات و تجربیات شخصی خود را می‌دهد و به ایجاد یک تاریخچه زندگی دیجیتالی کاربران در فیسبوک کمک می‌کند.
خرید اینستاگرام
در سال ۲۰۱۲، اینستاگرام، که تازه دو سال از تأسیس آن می‌گذشت، به یک شبکه اجتماعی بسیار محبوب تبدیل شده بود و توانست در آن سال بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر را جذب کند. در روز انتشار نسخه اندروید این اپلیکیشن، بلافاصله یک میلیون بار دانلود شد. این موفقیت‌ها باعث شدند که فیسبوک تصمیم به خرید این شبکه اجتماعی بگیرد و در نهایت آن را با مبلغ ۱ میلیارد دلار بخرد. توییتر نیز قبلاً پیشنهاد ۴۰۰ میلیون دلاری برای خرید اینستاگرام مطرح کرده بود، اما یکی از بنیان‌گذاران اینستاگرام، این پیشنهاد را نپذیرفت.
این خرید توسط فیسبوک نشان از توجه به توسعه در زمینه تصاویر و به اشتراک‌گذاری عکس و ویدیو داشت و به فیسبوک امکان افزودن یک پلتفرم محبوب و موفق به تصاویر و ویدیوها داد. این گام باعث توسعه قابل توجهی در فیلد تصاویر و ویدیو در فیسبوک شد و از آن زمان اینستاگرام به عنوان یکی از شبکه‌های محبوب‌ترین به اشتراک‌گذاری تصاویر و ویدیوها به شمار می‌رود.
ارائه درخواست برای تبدیل‌شدن به شرکت سهامی عام
در فوریه ۲۰۱۲، فیسبوک درخواست خود برای تبدیل به یک شرکت سهامی عام (IPO) را ارائه داد. این اقدام به منظور عرضه اولیه سهام شرکت به عموم مردم بود. این IPO باعث جذب سرمایه ۱۶ میلیارد دلاری شد که این میزان سرمایه‌گذاری بسیار بزرگی بود. ارزش بازار شرکت پس از عرضه اولیه سهام به ۱۰۲.۴ میلیارد دلار افزایش یافت.
این عرضه اولیه سهام فیسبوک به عنوان یک شرکت فناوری و اینترنتی به یکی از بزرگترین و مهمترین رویدادهای مالی و بازار سرمایه تبدیل شد. این عرضه اولیه به عنوان یکی از بزرگترین IPOهای تاریخ شناخته شد و به فیسبوک امکان دستیابی به منابع مالی بسیار بزرگی را فراهم کرد.
بعد از پایان نخستین روز عرضه سهام، سرمایه‌گذاران حدود ۱۹ میلیارد دلار سرمایه تخمین زده بودند. این IPO به عنوان یکی از مهمترین رویدادهای مالی و تجاری دهه‌ی ۲۰۱۰ مورد توجه و تحلیل قرار گرفت.
قرار‌گرفتن شرکت فیسبوک در فهرست فورچون ۵۰۰
فیسبوک در سال ۲۰۱۵ در فهرست فورچون ۵۰۰ قرار گرفت و این به نوعی نشان از موفقیت و رشد این شرکت بزرگ بود. این شرکت از یک پروژه دانشجویی در دانشگاه هاروارد به یکی از بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین شبکه‌های اجتماعی و فناوری در جهان تبدیل شده بود.
با این حال، همچنان واقعیت‌هایی وجود داشت که نشان می‌دادند فیسبوک نیز با مسائل و چالش‌هایی روبرو بود. تخصصاً در زمینه امنیت آنلاین و مسائل مرتبط با آزار و تبلیغات سیاه، فیسبوک با چالش‌هایی روبرو بود. مثلاً موارد سوءاستفاده از این شبکه اجتماعی برای انتشار پیام‌های منفی و نفرت‌پراکنی یکی از مشکلاتی بود که با آن روبرو بود.
همچنین، مشکلاتی نظیر سوءاستفاده جنسی از زنان کاربران نیز یکی از مسائلی بود که باید به آن پرداخت. این نشان می‌دهد که همچنان نیاز به توسعه و پیشبرد اصول امنیت و احترام در فضای آنلاین وجود دارد.
با این حال، قرار گرفتن فیسبوک در فهرست فورچون ۵۰۰ نشان از رشد و توسعه این شرکت در دهه‌ای که به تازگی پشت سر گذاشته بود، داشت.
آغاز نمایش پست‌های دربردارنده گالری عکس در نیوز فید
کاربران این پست‌ها را برای معرفی بهتر خود به سایر کاربران ارسال می‌کردند و نمایش‌داده‌شدن این پست‌ها در نیوز فید، باعث میشد کاربران بهتر شناخته شوند.
رونمایی از نخستین بسته استیکر
این مجموعه استیکر براساس فیلم من نفرت‌انگیز ۲ در فیسبوک ایجاد شده بود و کاربران می‌توانستند به روش رایگان از آنها در پیام‌های خود استفاده کنند. کاربران با استفاده از این استیکرها می‌توانستند احساسات و وضعیت خود را بدون نیاز به نوشتن ابراز کنند.
معرفی قابلیت Look Back videos
در سال ۲۰۱۴، به مناسبت دهمین سالگرد تأسیس فیسبوک، این شبکه اجتماعی قابلیت جدیدی به نام “Look Back videos”(ویدیوهای بازنگری) را معرفی کرد. این ویژگی به کاربران اجازه می‌داد تا با انتخاب تصاویر و ویدیوهای خود، ویدیویی تازه از خاطرات و لحظات مهم در زندگی‌شان ایجاد کنند. این ویدیوها به صورت مونتاژ، یک نگاه به تاریخچه زندگی کاربر از ابتدا تاکنون ارائه می‌دادند.
کاربران می‌توانستند این ویدیوها را در پروفایل‌های خود به اشتراک بگذارند تا دوستان و اشنایان بهترین و مهمترین لحظات زندگی آنها را ببینند و با ایشان به اشتراک بگذارند. این ویژگی به مناسبت سالگرد ۱۰ سالگی فیسبوک تاکنون فعال بوده و به کاربران این امکان را می‌دهد تا یک نگاه خلاصه به سفر زندگی‌شان بیندازند و خاطرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند.
این ویژگی نشان از رویکرد فیسبوک به جشن سالگرد‌ها و ایجاد تجربه‌های کاربری متفاوت دارد و نشان می‌دهد که این شبکه اجتماعی به تجارب شخصی و مشترک کاربران اهمیت می‌دهد.
ارائه اپلیکیشن مستقل برای پیام‌رسان فیسبوک (Facebook messenger)
در سال ۲۰۱۱، فیسبوک تصمیم گرفت تا اپلیکیشن مستقلی برای پیام‌رسان خود، به نام “Facebook Messenger”، ارائه دهد. این اپلیکیشن از ابتدا برای افرادی که می‌خواستند از پیام‌رسان فیسبوک استفاده کنند، اجباری شد و این به این معنا بود که کاربران باید این اپلیکیشن را دانلود کنند تا بتوانند پیام‌ها و چت‌های خود را در فیسبوک ادامه دهند.
هدف اصلی از ارائه اپلیکیشن مستقل Facebook Messenger این بود که تجربه چت و پیام‌رسانی را بهبود بخشد و امکان ارائه ویژگی‌های جدید و بهبود‌های سریعتر را فراهم کند. با این حال، این تغییر از سوی برخی کاربران به نارضایتی منجر شد، زیرا آنها ترجیح می‌دادند تمامی امکانات چت در اپلیکیشن اصلی فیسبوک باقی بماند و نیاز به دانلود اپلیکیشن جدید را نداشتند.
با این حال، اپلیکیشن Facebook Messenger در سریعترین زمان به تعداد زیادی از کاربران جهانی دسترسی فراهم کرد و تبدیل به یک پیام‌رسان بسیار محبوب شد. در سال ۲۰۱۷، تعداد کاربران این اپلیکیشن به ۱.۲ میلیارد نفر رسید. این نشان می‌دهد که ارائه اپلیکیشن جداگانه برای پیام‌رسانی توسط فیسبوک به موفقیت بزرگی دست یافت.
رسیدن سرمایه بازار فیسبوک به ۲۰۰ میلیارد دلار
رسیدن سرمایه بازار فیسبوک به چنین رقمی نشان می دهد که این شرکت از نظر مالی هنوز درحال‌رشد و پیشرفت است.
معرفی قابلیت پرداخت همتا‌به‌همتا در اپلیکیشن پیام‌رسان
کاربران اپلیکیشن پیام‌رسان فیسبوک در آمریکا می‌توانستند به وسیله استفاده از این اپلیکیشن، پول خود را سریع و بسیار راحت و آسان از طریق کارت اعتباری ویزا یا مستر کارت یا حساب کاربری پی‌پال، برای دیگر کاربران ارسال کنند.
اعلام پشتیبانی از فایل‌های گیف
بعد از اعلام این خبر کاربران توانسته اند فایل‌های متحرک گیف را از طریق یکی از باکس‌های به‌روزرسانی استاتوس خود به نیوز فید منتقل کنند.
معرفی قابلیت نشانه‌گذاری اخبار جعلی و ساختگی
در سال ۲۰۱۵، فیسبوک تلاش کرد تا با معرفی قابلیت “false news story” به کاربران این امکان را بدهد تا اخبار جعلی و ساختگی را تشخیص دهند و آنها را به عنوان اخبار نادرست نشانه‌گذاری کنند. این ویژگی به کاربران امکان می‌داد تا اخباری که به نظر آنها نادرست و غیرقابل اعتماد می‌آمد، را به فیسبوک گزارش دهند تا اقدامات لازم انجام شود. با این حال، این ویژگی فقط به شناسایی اخبار جعلی کمک می‌کرد و نمی‌توانست از انتشار یا اشاعه آنها جلوگیری کند.
فیسبوک بعداً تلاش‌های بیشتری برای مقابله با اخبار جعلی و ساختگی انجام داد و اقدامات متعددی را در این زمینه انجام داد. این تغییرات و اقدامات به هدف کاهش انتشار اخبار جعلی و افزایش اعتماد به منابع خبری در فیسبوک انجام شدند. این نشان می‌دهد که فیسبوک تلاش مستمری برای بهبود مسائل مرتبط با اخبار جعلی داشته است.
معرفی قابلیت Instant Articles
Instant Articles، یک ویژگی مهم در فیسبوک بود که به ناشران اجازه می‌داد مقالات خود را به صورت بهینه‌شده در این شبکه اجتماعی منتشر کنند. با استفاده از Instant Articles، ناشران می‌توانستند نسخه‌های سریعتر و بهینه‌تری از مقالات خود را به کاربران فیسبوک ارائه دهند. از طرفی، استفاده از Instant Articles ممکن بود که سرعت بارگذاری صفحات فیسبوک را کاهش دهد، اما ناشران از طریق تبلیغات می‌توانستند درآمد کسب کنند و تجربه کاربری بهتری را فراهم کنند.
به کلی، Instant Articles به ناشران و کاربران این امکان را می‌داد تا به محتواهای بهتر و بهینه‌تر دسترسی پیدا کنند و از فیسبوک بهره بیشتری ببرند.
افزایش چشمگیر تعداد کاربران فیسبوک
Instant Articles یک ویژگی مهم در فیسبوک بود که به ناشران امکان می‌داد تا مقالات و محتواهای خود را به صورت سریع و بهینه در فیسبوک منتشر کنند. این ویژگی به ناشران امکان می‌داد محتواهای خود را به شکل زیبا و با سرعت بارگذاری بیشتری برای کاربران فیسبوک ارائه دهند.
مزایای Instant Articles شامل موارد زیر بود:
بارگذاری سریعتر: Instant Articles باعث میشد که مقالات و محتواها بسیار سریعتر بارگذاری شوند تا کاربران تجربه بهتری از مصرف محتوا داشته باشند.
تجربه کاربری بهتر: مقالات Instant Articles با استفاده از قالب‌بندی و ویژگی‌های خاصی طراحی می‌شدند تا تجربه کاربری بهتری فراهم کنند. این شامل تصاویر و ویدیوهای با کیفیت، سرآغازهای دینامیک و قابلیت‌های تعاملی بیشتر برای کاربران بود.
کسب درآمد از تبلیغات: Instant Articles به ناشران اجازه می‌داد تا از طریق تبلیغات در مقالات خود درآمد کسب کنند. این تبلیغات به شکل تبلیغات خبری (Native Ads) وارد مقالات می‌شدند.
در همین زمان، تعداد کاربران فیسبوک به شکل چشمگیری افزایش یافت. در سال ۲۰۱۵، نیمی از کاربران اینترنت از فیسبوک استفاده می‌کردند. تعداد کاربران ماهانه فیسبوک در آن زمان به حدود ۱.۴ میلیارد نفر رسید. این رشد به بیانی به فرصت‌های بازاری برای تبلیغات در فیسبوک اشاره می‌کند، زیرا این پلتفرم به شرکت‌ها و تبلیغ‌کنندگان امکان دسترسی به تعداد زیادی مخاطب فعال فراهم می‌کرد.
همچنین، در آن زمان اخبار و محتوا در فیسبوک اهمیت زیادی داشت و بیش از ۶۳٪ مردم آمریکا اخبار را در این شبکه اجتماعی دنبال می‌کردند. این امر به اهمیت بخش خبری فیسبوک اشاره می‌کند و نشان از این دارد که تاثیر و اعتبار اخبار منتشرشده در این شبکه بالا بود. همچنین، کاربران جوان نیز به شدت از فیسبوک استفاده می‌کردند و این شبکه برای آنها منبعی مهم برای دسترسی به اطلاعات و ارتباط با دیگران بود.
کسب سود قابل‌توجه
توسعه تبلیغات در فیسبوک در سال‌های اخیر به یکی از منابع اصلی درآمد این شرکت تبدیل شده است. در سال ۲۰۱۵، تعداد تبلیغ‌کنندگان فیسبوک به سه میلیون نفر افزایش یافت. این تعداد نشان‌دهندهٔ جذابیت و تاثیرگذاری کمپین‌های تبلیغاتی در فیسبوک برای کسب و کارها و برندها بود.
تبلیغات در فیسبوک به شرکت‌ها و تبلیغ‌کنندگان اجازه می‌دهد تا به طور هدفمند تبلیغات خود را به کاربران مخصوص ارائه دهند، بر اساس معیارهایی مانند مکان، سن، علایق و ویژگی‌های دیگر. این دقت در تارگتینگ تبلیغاتی باعث موفقیت و افزایش سودآوری تبلیغات در فیسبوک شده است.
در سال ۲۰۱۵، تبلیغات فیسبوک به شرکت بهره‌وری مالی بسیار بالا رسید و با بهره‌برداری از تبلیغات در فیسبوک، شرکت به درآمد سالانه ۳.۶۹ میلیارد دلاری دست یافت. این درآمد به میزان قابل توجهی به سود فیسبوک افزوده شد.
سال بعد، در سال ۲۰۱۶، تبلیغات در فیسبوک به ابزاری بسیار موثر برای تبلیغ‌کنندگان تبدیل شد. سود بهره‌برداری از تبلیغات در فیسبوک به ۱۰ میلیارد دلار افزایش یافت و تعداد کاربران ماهانه فیسبوک به ۱.۸۶ میلیارد نفر رسید. این افزایش نشان‌دهندهٔ رشد قابل توجه فیسبوک به عنوان یکی از بزرگترین شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های تبلیغاتی در دنیا بود.
تبلیغات در فیسبوک به شرکت‌ها و تبلیغ‌کنندگان اجازه می‌دهد تا به طور دقیق‌تر و هدفمندانه‌تر مخاطبان خود را هدف قرار دهند و از این راه ارتباط مؤثر تری با مخاطبان برقرار کنند. این نقل قول تغییرات مهمی در صنعت تبلیغات دیجیتال ایجاد کرده و به شرکت فیسبوک سودآوری قابل توجهی را فراهم کرده است.
تغییر الگوریتم نمایش پست‌ها
در سال ۲۰۱۵، فیسبوک تغییرات مهمی در الگوریتم نمایش پست‌ها اعمال کرد که تأثیر زیادی بر روی نمایش مطالب در صفحات فید کاربران داشت. این تغییرات شامل اولویت‌بندی پست‌ها بر اساس معیارهای مختلف بود. به جای نمایش تمامی پست‌های دوستان و آشنایان، الگوریتم جدید به پست‌ها بر اساس اهمیت و انتخاب کاربران می‌پرداخت.
این تغییرات اصطلاحاً به عنوان “فیلتر خبرخوان” یا “فیلتر برتر” شناخته می‌شوند و به منظور بهبود تجربه کاربری و کاهش اطلاعات غیرمرتبط در صفحه اصلی فید اعمال شدند. این الگوریتم بر اساس عواملی مانند تعامل کاربر با پست‌ها (مثل دوست‌داشتن، نظر دادن و به اشتراک گذاری)، محتوای مشابهی که کاربر قبلاً مشاهده کرده است، و نمایش مطالب از صفحات و منابع مورد علاقه کاربر تصمیم می‌گرفت.
این تغییرات برای ناشران مطالب و صفحات اخبار ممکن بود به معنای کاهش نمایش و تعامل کاربران با محتوای آنها باشد. این امر ممکن بود تا برای دستیابی به جمعیت بیشتر و تاثیر بیشتر، ناشران باید بهینه‌سازی استراتژی محتوایی خود و افزایش تعامل با مخاطبان خود اقدام کنند.
البته الگوریتم فیسبوک به مرور زمان تغییر می‌کند و تغییرات جدید ممکن است به نحوی تاثیر بگذارد. این تغییرات به هدف افزایش کیفیت و تنوع محتوا و بهره‌وری کاربران از فیسبوک اعمال می‌شوندقابلیت “فیسبوک زنده” (Facebook Live) یک ویژگی مهم در فیسبوک است که به کاربران این شبکه اجتماعی امکان می‌دهد ویدیوهای زنده را به اشتراک بگذارند و با دیگر کاربران در زمان واقعی ارتباط برقرار کنند. این ویژگی در سال ۲۰۱۵ معرفی شد و بسیار مورد استقبال واقع شد.
واکنش‌های فیسبوک یک ویژگی معرفی شده توسط فیسبوک است که به کاربران این شبکه اجتماعی امکان می‌دهد تا به پست‌ها و مطالبی که دیگر کاربران به اشتراک گذاشته‌اند، با استفاده از استیکرهای مختلف واکنش نشان دهند. این واکنش‌ها تاکنون شامل پنج نوع اصلی هستند: قلب ، نفرت ، انزجار ، خنده ، تعجب
واکنش‌های فیسبوک امکان اعبار نظر و ابراز حالات مختلف را به کاربران ارائه داده و به آنها اجازه می‌دهد که به دیگران بدون نیاز به نوشتن یک نظر متنی، احساسات و نقدهای خود را نشان دهند. این ویژگی از تنوع در تعبیر و عبارت احساسات در فیسبوک بهره می‌برد.
فیسبوک در جهت مبارزه با انتشار اخبار ساختگی و اطلاعات نادرست در سال ۲۰۱۶، دو تغییر اساسی اعمال کرد:
- از بین بردن انگیزه‌های اقتصادی: این اقدام موجب شد که محتوای جعلی و ساختگی از وب‌سایت‌هایی که اقتصادی از انتشار اطلاعات نادرست به دست می‌آوردند، کاهش یابد و به این ترتیب محتواهای تقلبی کمتری در فیسبوک منتشر شود.
- بررسی بازخوردهای کاربران و گزارش‌های آنها: فیسبوک با بررسی بازخوردها و گزارش‌هایی که توسط کاربران ارسال می‌شدند، سعی کرد تا مطالب منتشرشده را بهتر کنترل کند و اگر اطلاعات نادرست یا محتوای تقلبی شناسایی میشد، اقدامات لازم را انجام می‌داد.
این تغییرات به منظور کاهش انتشار اخبار جعلی و ترویج اطلاعات نادرست در فیسبوک صورت گرفته و به سوی تقویت صحت و اعتبار اطلاعات در این شبکه اجتماعی انجام شده‌اند.
زاکربرگ و ادعای دزدی
شش‌روز پس از کارافتادن The Facebook، بعد‌ها همین بهانه‌ای شد تا همکاران سابق او بگویند که زاکربرگ ایده‌ی اصلی فیس بوک را از آنها دزدیده است!
کمرون و تایلر وینکلووس، دو برادر دوقلویی بودند که به‌عنوان شاکیان اصلی، موضوع را با روزنامه‌ی The Harvard Crimson مطرح کردند. هم‌کلاسی آنها یعنی دیوا نارندرا نیز به‌عنوان یکی دیگر از شاکیان پرونده در این موضوع، حضور داشت. این شکایت، اولین چالش حقوقی زاکربرگ و سرگرمی جدیدش بود که تا ۲۰۰۸ به طول انجامید. . سرانجام در سال ۲۰۰۸ توافقی میان هرچهارنفر این افراد بسته شد که به موجب آن توافق، سه نفر دیگر، معادل ۱.۲ میلیون سهم از شرکت فیس بوک و معادل ۶۵ میلیون دلار جریمه، دریافت کنند.
The Facebook اتفاقی متفاوت و مهم بود که به سرعت رشد یافت و تقریبا در تمام دانشگاه‌های ایالت متحده و کانادا عضوداشت. زاکربرگ The Facebookرا روی دامنه‌ی .Com منتشر کرد. یکی از عواملی که زاکربرگ را به ساختن این وب‌سایت تشویق می‌کرد؛ سرمقاله‌ی روزنامه‌ی دانشگاه هاروارد در مورد فیس‌مش بود که تایید می‌کرد تکنولوژی لازم جهت راه‌اندازی وب‌سایت متمرکز هاروارد در دسترس است.
فیس بوک چیست
عضویت در فیس بوک در ابتدا تنها به دانشجویان هاروارد محدود بود و در ماه‌های نخست تقریبا بیش از نیمی از دانشجویان این دانشگاه عضویت در این سایت را برای خود داشتند. زاکربرگ با دیدن استقبال و گسترده‌ی دانشجویان از وبسایتش، به فکر توسعه و گسترش آن افتاد.
گسترش داستان فیس بوک میان مردم با همراهی و کمک چهار‌تن از دوستان زاکر، یعنی اداواردو سورین، داستین ماسکوتیز، اندرو‌مک‌کالم و کریس هیوز اتفاق افتاد. سرانجام در سال ۲۰۰۵ پیشوند The از نام فیس بوک برداشته شد و دفتر اصلی فیسبوک به پالوآلتو در کالیفرنیا منتقل شد. اولین سرمایه‌گذار فیس بوک در آن سال‌ها پیترثیل، کمک موسس سرویس پی‌پل بود.
دسترسی عمومی مردم جهان، به فیس بوک
نقطه‌ی عطف دسترسی فیس بوک برای کاربران جهانی در سال ۲۰۰۶ رقم خورد. در این سال بود که درهای ورود کاربران و مردم عادی از سراسر جهان باز شد. در تاریخ سپتامبر ۲۰۰۶ بستر استفاده از فیس بوک برای تمام مردمی که امکان دسترسی به اینترنت را داشتند فراهم شد. سراطی داشتن یک حساب در فیس بوک آنقدرها سخت نبود که برای حضور و استفاده از این شبکه‌ی اجتماعی مردم دچار سختی و دلزدگی شوند. هرکسی که بیش از ۱۳سال داشتو دارای یک آدرس ایمیل معتبر بود، می‌توانست صاحب یک حساب کاربری در فیس بوک شود.
تعداد کاربران فیس بوک
در سال ۲۰۰۶ که برند فیس بوک پا به عرصه‌ی جهانی گذاشت، آمارها شاهد رشد چشمگیر نرخ عضویت و افزایش حساب‌های کاربری فیس بوک شدند. آن‌چیزی که از بررسی این آمار به آن دست یافتیم حاکی از اعدادی است که پیش روی شماست.
- دسامبر ۲۰۰۶: ۱۲ میلیون
- آوریل ۲۰۰۷: ۲۰ میلیون
- ژوئیه ۲۰۰۷: ۳۰ میلیون
- اکتبر ۲۰۰۷: ۵۰ میلیون
در ماه می ۲۰۰۷ فیس بوک در طی اقدامی به امکانات خود Marketplace را افزود. افزونه به کاربران اجازه می‌داد در بخش‌ها و عنوان‌های مختلف محصولات و خدمات خود را بفروشند. همچنین شاهد راه‌اندازی پلتفرم توسعه‌دهنده برنامه‌های کاربردی فیس بوک نیز در این سال بودیم. توسعه این پلت‌فرم‌ها، امکان ادغام شدن برنامه‌ها و بازی‌های مخصوص را با فیس بوک می‌داد که رخ‌دادی جدید در شکل‌گیری داستان فیس بوک و پنجره‌های جدیدی را به‌سوی استقبال مردم جهان از این شبکه اجتماعی بازکرد.
سپس در سال ۲۰۰۸ شاهد انتشار نسخه بزرگی از فیس بوک بودیم. امکان چت فیس بوک به این برنامه اضافه شد و به وسیله‌ی آن می‌توانست از راه دور با دوستان و خانواده ارتباط گرفت.
در همین حال، تعداد کاربران به رشد خود ادامه دادند:
- آگوست ۲۰۰۸: ۱۰۰ میلیون
- ژانویه ۲۰۰۹: ۱۵۰ میلیون
- فوریه ۲۰۰۹: ۱۷۵ میلیون
- آوریل ۲۰۰۹: ۲۰۰ میلیون
- ژوئیه ۲۰۰۹: ۲۵۰ میلیون
- سپتامبر ۲۰۰۹: ۳۰۰ میلیون
سرانجام در دسامبر ۲۰۰۹ خلق برند فیس بوک به یک نقطه عطف بزرگ رسید. با ۳۵۰ میلیون کاربر ثبت شده و ۱۳۲ میلیون کاربر ماهانه منحصر‌به‌فرد، تبدیل به محبوب‌ترین پلتفرم اجتماعی در جهان شد. اما رشد و پیشرفت امکانات فیس بوک در یک زمان متوقف نشد. در سال بعد تغییر و تحولات بیشتری، مانند توانایی پسندیدن نظرات و برچسب زدن به عکس‌ها در جعبه‌ی امکانات جذاب فیس بوک قرار گرفت و در ژوئیه تعداد کاربران به ۵۰۰ میلیون رسید.
در ادامه در خصوص کاربران فیس بوک آمارهایی جذاب، که شاید آشکار کننده محبوبیت فیس بوک نیز هستند آورده شده:
فیس بوک و خریداری پیام‌رسان واتس‌اپ
در فوریه سال ۲۰۱۴ فیس بوک اعلام کرد که قصد خرید واتس‌اپ با قیمتی باورنکردنی دارد. ۱۹ میلیارد دلار قیمتی بود که درنهایت معامله‌ی بین این دو شرکت را نهایی کرد و سرویس پیام‌رسان واتس‌اپ را به این مجموعه افزود. فیس بوک اعلام کرد که سرویس واتس‌اپ کماکان به صورت مستقل از فیس بوک فعال خواهد بود و به جز فیس بوک مسنجر، این خرید به امکانات و ارتباطات سرویس فیسبوک کمک خواهد کرد.
درماه بعد، زاکربرگ برای فیس بوک دست به خرید دیگری زد. این‌بار شرکت واقعیت مجازی Oculus VR به لیست دارایی‌های شرکت فیس بوک با هزینه‌ی دو میلیارد دلار اضافه شد. این خرید برای فیس بوک به این معنی بود که قصد ورود و انجام سیاست‌های جدید در جهت تبدیل پلتفرم آکیولس، به پلتفرمی نو و تجربه‌‌ای جدید در حوزه‌ی بازی‌های رایانه‌ای و واقعیت افزوده دارد. به این ترتیب فیس بوک در سال۲۰۱۴ از محدوده‌ی یک پیام‌رسان جهانی فراتر رفت و تغییرات جدی در دیدگاه تیم مدیریتی فیس بوک ایجاد شد.
فیس بوک و ماجرای اخبار جعلی
رشد و انتشار اخبار جعلی در شبکه‌های اجتماعی همیشه مسئله‌‌ای غیرقابل جلوگیری بود. رسانههای اجتماعی از جمله فیس بوک با اخبار جعلی و اطلاعات دروغین همواره در دسترس کاربران و بازدید آنها قرار داشت. بسیاری از این اخبار جعلی توسط سایت‌هایی نوشته میشد که سعی در هدایت ترافیک به سمت سایت‌های خود برای درآمد و تبلیغ داشتند و یا نوعی اهداف سیاسی را دنبال می‌کردند. در هر صورت، حقیقتی پشت هیچ‌یک از این اخبار و مقالات منتشر شده نبود. این مسئله برای فیس بوک که کاربران بسیاری داشت تبدیل به یک مقوله‌ی جدی شد. آنها تصمیم گرفتند برای مقابله و کاهش انتشار اخبار دروغین کاری بکنند.
در ژانویه سال ۲۰۱۵، ویژگی جدیدی را اعلام کردند که به کاربران امکان نشانه‌گذاری مقاله یا مطلبی را به عنوان «خبر خلاف واقع» می‌داد. در صورت بروز چنین اتفاقی، یادداشت دیگری برای کاربران دیگر اضافه میشد که می‌گفت ایت مقاله به عنوان خبر جعلی از طرف کاربران دیگر نشانه‌گذاری شده است. به این ترفند روند انتشار خبرهای دروغین تا حدی متوقف میشد.
با این وجود همه‌ی این‌ها کارها کاملا کارساز نشد اما این آخرین تلاش فیس بوک برای حل این مشکل‌نبود.
تغییر الگوریتم، مقابله‌ای برای انتشار اخبار دورغین
در سال ۲۰۱۶ و با انتشار بیش‌ازپیش اخبار دورغین و فریب‌کار، فیس بوک اعلام کرد که اکنون ۱.۵ میلیارد کاربرد روزانه، ۳ میلیون کاربرهای تبلیغی و ۳.۶۹ میلیارد دلار سود در سال ۲۰۱۵ به دست آورده‌اند. در ماه ژوئن همان سال، فیس بوک اولین قدم‌های تغییر در الگوریتم خود را برای جلوگیری از جعل و انتشار خبرهای غیرواقعی برداشت. در طراحی‌های جدید الگوریتم خود اعلام کرد که بعد از این، برای هر یک از کاربران، انتشار و نمایش پست‌های دوستان و خانواده‌ی شما در اولویت قرار خواهد گرفت.
اما در ماه آگوست تغییرات دیگری در الگوریتم نمایش پست‌های فیس بوک اتفاق افتاد. حالا این بستر قضاوت می‌کرد که کدام داستان‌ها آموزنده بوده و سپس آنها را در معرض دید افرادی که با علایق قبلی آنها مطابقت داشته، نمایش می‌دهد.
جمع‌بندی
از داستان برند فیس بوک، این شبکه‌ی جهانی همه‌گیر گفتیم. شناخت و آشنایی با سازنده‌های این برنامه‌ی اینترنتی و داستانی که در پس ذهن مارک زاکربرگ باعث شکل‌گیری فیس بوک شد. در مقطعی از زمان ادعای دزدی بودن ایده‌ی فیس بوک تبدیل به دردسری برای مارک زاکر برگ شد که او را وارد اتهام جدی از طرف دوستان و همکارانش در ساخت The Facebook کرد. با همه این‌ها سال ۲۰۰۶ فیس بوک از دریچه‌ی جهانی به مردم عرضه شد و مخاطبان و مشتاقان بسیاری را به خود جلب کرد. تا به جایی که این‌روزها، تعداد کاربران فیس بوک از عدد میلیارد تجاوز کرده است. همانند تیغ دولبه‌ی هرکاری فیس بوک نیز از داشتن معایب خود درکنار مزایای بسیارش بی‌بهره نماند. اکنون شما برای ما تجربیات خود درمورد فیسبوک و کار با این شبکه‌ی مجازی بنویسید.