پنل کیوکامرس(Q-commerce) یا کوئیک کامرس در روز نخست رویداد یلداسامیت با اجرای شهرام شریف و با حضور مسعود طباطبایی مدیرعامل اسنپ اکسپرس و حمیدرضا پاکروان مدیرعامل دیجی‌کالا جت برگزار شد. کیوکامرس یا تجارت محصولات تندمصرف و سوپرمارکتی یکی از موضوعات روز و نیازهای برجسته جوامع است که با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی‌های ممتد و نیاز انسان‌ها به ماندن در خانه شدت بیشتری گرفت. در ایران هم تجارت کالاهای سوپرمارکتی رونق زیادی گرفته و دیجی‌کالا و اسنپ در این زمینه فعالیت‌هایی را آغاز کرده‌اند. در این گفت‌وگو به چم و خم این مبحث پرداخته شده است.
شریف: آنچه که در ارتباط با کیوکامرس مطرح است رساندن محصولات سوپرمارکتی به دست مصرف‌کننده در مدت زمانی کمتر از دقیقه است. همچنین در مورد کیوکامرس می‌گویند که نسل سوم خرید فروشگاهی است. در نسل سوم تمرکز بیشتر روی سرعت بالای رساندن کالا به دست کاربر است که هم چالش‌های تکنولوژیک را دارد و هم چالش‌های مربوط به لجستیک و حمل‌و‌نقل را. قبل از اینکه به جزئیات این مبحث بپردازیم از شما می‌خواهم که کمی در مورد خودتان و مسیری که تا به امروز طی کرده‌اید صحبت کنید.
طباطبایی: من حدود سال است که در حال فعالیت و کار هستم. به‌صورت تخصصی با بک‌گراند توسعه‌دهنده و برنامه‌نویسی کار کرده‌ام. در سال یک سایت اینترنتی راه‌اندازی کردم که در زمینه خرید گروهی فعالیت می‌کرد و بعد در سال به یک فشن‌ریتیل تبدیل شد که نخستین سایت فشن‌ریتیل ایران بود. به دلایل مختلفی در سال این استارتاپ شکست خورد. بعد به جاباما رفتم. چندماهی در آنجا مشغول به کار بودم و بعد از آن هم به علی‌بابا رفتم.
در علی‌بابا به‌عنوان مدیر محصول و مدیر فنی کار کردم تا سال که شدم مدیرعامل علی‌بابا و بعدها هم مدیرعامل گروه علی‌بابا شدم. تا پایان سال در گروه علی‌بابا مشغول به کار بودم و الان کمتر از یک سال است که به گروه اسنپ اضافه شده‌ام.
ماموریتی که در اینجا تعریف کرده‌ایم این است که حوزه کیوکامرس یا کالاهای تندمصرف را به پتانسیل و ظرفیتی که دارد برسانیم. باور ما این است که این بازار بسیار بزرگ است و هنوز توسعه لازم در آن انجام نشده است. تمرکز ما در حال حاضر روی همین موضوع است.
پاکروان: تا سال سابقه کار دارم. بیشتر سابقه کاری من در حوزه ریتیل یا خرده‌فروشی بوده است. قبل از اینکه به حوزه کالاهای تندمصرف بیایم حدود تا سال در فضای مخابرات و آی‌تی کار کرده‌ام. از سال تا در مجموعه نستله کار کردم و حضور من در حوزه FMCG یا خرده‌فروشی از اینجا کلید خورده است.
از سال هم همکاری‌ام را با مجموعه شیپور شروع کردم. به مدت یک سال در مجموعه شیپور بودم و از شهریورماه سال گذشته به دیجی‌کالا آمده‌ام. به غیر از حوزه کیوکامرس که در موردش صحبت خواهیم کرد به‌طور کلی ورتیکال FMCG در دیجی‌کالا و موضوعات مربوط به مارکت‌پلیس و هر آنچه که به آن مربوط است زیرمجموعه من در دیجی‌کالا به شمار می‌روند. دیجیکالاجت از مهرماه امسال به‌صورت رسمی آغاز به‌کار کرد. البته تصمیم‌گیری برای راه‌اندازی این بخش از سال قبل انجام شده بود ولی شروع فرایند این پروژه از فروردین ماه بوده و به‌صورت رسمی از مهرماه آغاز به‌کار کرد.
شریف: بحث کیوکامرس یک بحث جدید در ایران و حتی در سطح جهان است اما در ایران ما اسنپ را داریم با اسنپ‌فود که بخشی از فعالیتش در حوزه کالاهای سوپرمارکتی است یا در مجموعه دیجی‌کالا این کار قبلا هم صورت گرفته البته نه با سرعت کیوکامرس که کالا راطی یک ساعت یا کمتر به دست مشتری برساند. الان کیوکامرس در سطح جهان هم ترند روز محسوب می‌شود و توانست چرخه درآمدی بزرگی ایجاد کند به‌ویژه در دوره شیوع کرونا که ارزش این نوع تجارت بیشتر شناخته شد. بازیگران این حوزه طی دوره شیوع کرونا رشد عجیبی از خود نشان دادند. مثلا استارتاپ دیلیورو (Deliveroo) حدود درصد رشد کرده که در مقابل اپل که رشد درصدی سالانه داشته بسیار چشمگیر است. این استارتاپ اخیرا بیش از میلیون دلار جذب سرمایه داشته و طی ماه و بسیار سریع به یک یونیکورن تبدیل شد.
حتی شرکت‌های دیگری از همین حوزه خیلی سریع رشد کردند و وارد بورس شدند و می‌بینیم که در حال مشارکت با بازیگران حوزه سنتی هستند و می‌توانند به آنها کمک کنند چون بخش بزرگی از بازیگران حوزه سنتی لجستیک را در اختیار ندارند یا تکنولوژی را نمی‌شناسند. شما بازار جهانی و روند‌های آن را چگونه ارزیابی می‌کنید و بعد از آن در مورد بازار ایران صحبت می‌کنیم.
طباطبایی: اصطلاح کیوکامرس چند سال بیشتر نیست که در سطح جهان به‌کار می‌رود و شیوع ویروس کرونا خیلی تاثیرگذار بود در اینکه توسعه کیوکامرس شدت بگیرد. در این دوره زمانی در هر کشوری و حتی در کشور خودمان خیلی از جاها تعطیل بود اما سوپرمارکت‌ها همچنان کار می‌کردند. مردم هم به خاطر مسائل مربوط به بیماری ترجیح می‌دادند که در خانه بمانند و به‌صورت آنلاین خریدهای خود را انجام دهند. در سطح جهان چند استارتاپ در این دوره فوق‌العاده کار کردند.
شیوع ویروس کرونا کمک زیادی کرد که این حوزه از تجارت سرعت بسیار زیادی بگیرد و کیوکامرس رشد بسیار سریعی داشته باشد. قبلا در حوزه ایکامرس اگر سفارشی از سمت مشتری ثبت می‌شد یا روز طول می‌کشید تا به دستش برسد اما الان این امکان فراهم شده است که مثلا در طول دقیقه نیم ساعت یا یک ساعت یک محصول به دست مصرف‌کننده برسد. در سطح جهان این حوزه به سرعت رشد کرده و در ایران هم همین‌طور. مثلا زمانی که اسنپ‌فود در حوزه فروش آنلاین غذا افت کرده بود از مسیر سوپرمارکت‌ها رشد زیادی را تجربه کرد.
شریف: بله اسنپ در حوزه کالاهای سوپرمارکت اینقدر رشد کرد که این حوزه به‌طور کلی از اسنپ‌فود جدا شد. الان به جای اینکه به جزئیات بیشتری در این مورد بپردازیم می‌خواهم آقای پاکروان کمی در مورد بازار جهانی و همچنین بازار ایران صحبت بکند.
پاکروان: در ادامه صحبت‌های آقای طباطبایی باید اضافه کنم همان‌طور که کیوکامرس در سطح جهان ترند شد در ایران هم شدت گرفت ولی در این زمینه باید به موضوع دیگری هم توجه کنیم که عموما کیوکامرس یک راه‌حل برای یک پیشنهاد دیگر است. به نظر می‌رسد که خرید سریع موضوعی است که در ایکامرس خیلی با دقت به آن توجه نمی‌شود. شیوع ویروس کرونا موجب شد که نیاز به دسترسی خیلی سریع به محصولات و کالاها بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد.
شریف: استارتاپ‌های ایران در ابتدا سراغ سگمنت‌ها‌یی رفتند که مشتریان آنها نسبت به حوزه سنتی ناراضی‌تر بودند و آنها توانستند از این نارضایتی استفاده کنند و با نوآوری بازارهای هدف را در اختیار خود بگیرند. چالش کیوکامرس این است که ساختار خرده‌فروشی در ایران به این صورت است که در هر محله‌ای چند سوپرمارکت وجود دارد که از قدیم این ساختار وجود داشته و الان شاهد حضور سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای در این حوزه هستیم و این کسب‌وکارهای کوچک بعضا رابطه عمیق انسانی با مشتریان و اطرافیان خود برقرار کرده‌اند. الان برای کسبوکارهایی که می‌خواهند در این زمینه نوآوری کنند و در یک مدت زمان اندک کالا را به دست مشتری برسانند یک چالش است چون فاصله یک کسبوکار کوچک سوپرمارکتی تا خانه مشتریان خیلی زیاد نیست و یک رابطه عمیق بین صاحب فروشگاه و مشتری وجود دارد که ممکن است حتی کالا را تا خانه مشتری هم بیاورد. حالا سوال این است که شما با یک اپلیکیشن چگونه می‌خواهید جایگزین مدلی بشوید که در حوزه سنتی دارد کار می‌کند؟
طباطبایی: برخلاف خیلی از کشورهای دنیا ما در بازار ایران دو گروه فروشنده داریم؛ مشتریان ما در اسنپ اکسپرس گروه عمده هستند؛ یک گروه سوپرمارکت‌های محلی هر منطقه هستند که در حال حاضر بیش از هزار تا از آنها در سطح کشور در حال همکاری با ما هستند. این گروه مزیت‌هایی دارند؛ مثلا کالایی که عرضه می‌کنند ویژه همان منطقه‌ای است که در آن قرار دارند اما در ارتباط با قیمت معمولا همان قیمت درج‌شده روی کالا را به مشتری عرضه می‌کنند. در کنار اینها طی سال اخیر بازیگران جدیدی به عرصه کالاهای سوپرمارکتی وارد شده‌اند مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای که نسل مدرن‌تر سوپرمارکت‌ها به‌شمار می‌روند. در اسنپ اکسپرس تمام اینها را در اختیار مخاطبان و مشتریان قرار داده‌ایم؛ یعنی علاوه‌بر سوپرمارکت‌ها همه فروشگا‌های زنجیره‌ای بزرگ هم در سیستم اسنپ اکسپرس حضور دارند.
شریف: آقای پاکروان! شما هم می‌خواهید به این پرسش پاسخی بدهید؟
پاکروان: من می‌خواهم برگردم به صحبت اول شما در مورد تعریف کوئیک‌کامرس که اشاره کردید مثلا ارسال کالا در ظرف نیم‌ساعت. به‌صورت استاندارد ارسال کالا در کوئیک‌کامرس بین نیم ساعت تا یک ساعت است. در کوئیک‌کامرس تلفیق فروشگاه‌های مختلف حق انتخاب مشتری را بیشتر می‌کند یعنی دایره وسیع‌تری از انتخاب‌ها را پیش روی مشتری قرار می‌دهد و این ارتباط انسانی که شما به آن اشاره کردید که موضوع بسیار مهمی هم است الان تحت تاثیر تغییراتی است. مثلا الان دایره مشتریان ما لزوما مادر یا مادربزرگ‌هایی که شما به آنها اشاره کردید که ممکن است خود صاحب سوپرمارکت کالا را تا درب منزل برای آنها هم بیاورد نیستند بلکه می‌توانید تصور کنید خانواده‌های دو یا سه‌نفره‌ای را که بیشتر اوقات خود را خارج از خانه می‌گذرانند و اسکوپ خریدشان تغییر عمده کرده است همه اینها هم در زمره خریداران از دیجیکالاجت هستند.
طباطبایی: مهم‌ترین دارایی امروز آدم‌ها زمان آنهاست. پس هر چیزی که در زمان آنها صرفه‌جویی کند برای آنها ارزش زیادی دارد. ما در اسنپ‌اکسپرس سعی می‌کنیم که تعداد زیادی فروشگاه را در اطراف محل زندگی افراد برای آنها فراهم کنیم و در دسترس ایشان قرار بدهیم تا به تمام آن چیزی که می‌خواهند دسترسی داشته باشند. درواقع ما تعدد کالاها و قیمت مناسب‌تر را در اختیارشان قرار می‌دهیم. به‌ویژه با ایجاد دسترسی به فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای افراد.
شریف: در اینجا می‌توان به تفاوت دیجی‌کالا با اسنپ اشاره کرد. اسنپ یک پلتفرم چندوجهی است که چندین مدل از کسب‌وکارهای مختلف را در یک اپلیکیشن گرد هم آورده و قبلا در حوزه تجارت الکترونیک به این صورت کار نکرده است. چرا اسنپ اکسپرس که به نوعی از اسنپ فود پا گرفت الان از اسنپ فود جدا شده و به‌صورت مستقل کار می‌کند؟
طباطبایی: نکته اول این است که ظرفیت‌ها و پتانسیل بسیار زیادی در این بازار وجود دارد. تشخیص ما این بود که در حوزه FMCG خود این کسبوکار می‌تواند به اندازه اسنپ‌فود رشد کند و حتی بزرگ‌تر شود. بنابراین برای اینکه روی این سرویس متمرکز شویم و بتوانیم نیازمندی‌های مشتریان را برطرف کنیم تصمیم گرفته شد که این اتفاق بیفتد و این دو کسبوکار از هم جدا شوند. ضمن اینکه خود اسنپ فود الان بازیگر اول بازار است و روزانه چند صد هزار سفارش را مدیریت می‌کند و به سرعت در حال رشد است بنابراین لازم بود که دو تیم به‌صورت مستقل و متمرکز روی این دو بخش کار کنند.
شریف: دیجی‌کالا خودش از قبل در این زمینه فروش کالای FMCG سابقه کار داشته و لجستیک قوی در این زمینه دارد؛ چه شد که دیجی‌کالا به این نتیجه رسید که به‌صورت جدی‌تر در حوزه کوئیک‌کامرس سرمایه‌گذاری و فعالیت داشته باشد؟ چون الان رقیبی در بازار دارد که بخش عمده‌ای از بازار را در اختیار دارد. دیجی‌کالا چه تصوری از موفقیت دارد در این بازار؟
پاکروان: به نظر من بخشی از این مسئله برمی‌گردد به سیر تکاملی که در حوزه ایکامرس در حال رخ‌دادن است و جنریشن جدید این حوزه است.
ضمن اینکه ما در دیجی‌کالا خود را به حوزه کالاهای تندمصرف محدود نمی‌کنیم بلکه هدف دیگر این است که خودمان را به مشتریان‌مان نزدیک‌تر کنیم. مثلا وقتی کمپین‌های متعدد در دیجی‌کالا برگزار می‌شود مشتریان متعددی به سمت این کسبوکار می‌آیند و فشار زیادی به لحاظ اپریشن ایجاد می‌شود. در اسکیل‌کردن به‌ویژه در حوزه کالاهای تندمصرف سخت و پیچیده است. همچنین به سودرساندن کسبوکار در این حوزه نیز بسیار سخت است. همچنین مقیاس‌پذیری در شهرستان‌ها نیاز به انبارداری مدرن دارد و این کار برای ما بسیار زمان‌بر بود. از نظر بیزینسی و کسب‌و‌کاری این تصمیم بسیار سختی بود که به این سمت بیاییم و روی این موضوع متمرکز شویم و سرمایه‌گذاری را دوباره در هر استان تکرار کنیم.
شریف: پس شما در دیجیکالاجت صرفا منحصر به محصولات سوپرمارکتی نخواهید بود. نمونه‌های خارجی این نوع کسبوکارها هم همه چیز می‌فروشند. پیش‌نیاز کاربری که در خانه نشسته و دیجی‌کالا با آن فاصله دارد چیست؟ آیا پیش‌نیاز این کار ایجاد انبارهایی در نزدیکی کاربران است؟
پاکروان: ما الان در دیجیکالاجت فضای دارک‌استورهای خود را داریم. الان که من در حال صحبت با شما هستم ما دارک استور داریم. از این دارک استور تا در تهران قرار دارد. براساس نقشه راهی که ما طراحی کرده‌ایم نوع این دارکاستورها و تعدادشان هم در حال تغییر است. یکی از ظرفیت‌هایی که طی سال‌ها در دیجی‌کالا شکل گرفته مربوط به فروشنده‌هاست و در این فضا فروشنده‌ها نیز رفته رفته فعالیت خود را شروع خواهند کرد. همچنین با پارتنرشیپ‌هایی که داریم بخشی از همکاری را در این حوزه جلو می‌بریم. با فعالیت فروشنده‌ها سایر بخش‌هایی را که مربوط به کالاهای تندمصرف نیستند هم در دیجیکالاجت خواهیم داشت.
شریف: مسعود شما چه مدلی برای توسعه کسب‌و‌کارتان در نظر دارید؟ قرار است از دارکاستورها استفاده کنید؟ چون دیدم که در اسنپ اکسپرس مارکت‌ها حضور دارند. تعدادشان چقدر است؟
طباطبایی: در تهران تا داریم. الان بیشترین تمرکز ما در تهران است و در شیراز مشهد و چند شهر دیگر هم این مارکت‌ها در حال افتتاح شدن هستند. اما براساس نیازی که کاربر از ما طلب می‌کند گردش کالایی متنوعی داریم تا بتوانیم سطح سرویس بهتری به کاربران ارائه کنیم.
هدف این است که هرچه بیشتر مدت زمان رسیدن کالا به دست مشتری را کم کنیم کما اینکه کسبوکارهایی مثل گوریلاز در آلمان مدت زمان ارسال کالا را به دقیقه رسانده‌اند.
سوال این است که چقدر باید کالا به مشتری نزدیک باشد که مثلا گوریلاز در مدت زمانی کمتر از دقیقه کالا را به مشتریانش تحویل دهد. فرآیند پیچیده اجرایی خیلی جدی در این زمینه وجود دارد و اپریشن بسیار سنگینی را هم در پی خواهد داشت. اتفاقی که می‌افتد این است که سطح سرویس را گارانتی می‌کند.
بنابراین دیگر عدم موجودی و تاخیر در ارسال نباید وجود داشته باشد. ما در حال حاضر داریم یاد می‌گیریم. فاصله ما با سطح جهان خیلی زیاد نیست و وقتی از دارک‌استور صحبت می‌کنیم صحبت دو سه سال اخیر است.
الان از دانشی که در اسنپ‌باکس به‌ویژه در ارتباط با لجستیک انباشته‌شده استفاده می‌کنیم تا بهترین و بهینه‌ترین سرویس را ارائه بدهیم. در کنار آن باید دانش مربوط حوزه FMCG را بیاموزیم. فهم ما این است که طی ماه اخیر این حوزه خوب رشد کرده و ما در حال یادگیری هستیم. قطعا سرعت را بیشتر خواهیم کرد چون می‌خواهیم سطح سرویس بالاتری به مشتریان ارائه کنیم.
شریف: ظاهرا نوع کار شما مانند اسنپ‌فود است که از ساعتی در روز شروع می‌شود و در ساعتی از شب تمام می‌شود. اما به نظر می‌رسد که شاید می‌تواند ساعته باشد. آیا دارکاستورها برای اینکه سرویس ساعته بدهند تنظیم شده‌اند؟
طباطبایی: ما در یک دوره‌ای ارائه سرویس تا ساعت بامداد را هم امتحان کردیم. البته الان ارائه سرویس بیشتر تا ساعت یک بامداد است. اما حتما ارائه سرویس شبانه‌روزی را خواهیم داشت. فعلا در حال تست‌کردن هستیم ولی حتما سرویس را به دوره طولانی‌تری در شب و روز افزایش می‌دهیم.
پاکروان: ارائه سرویس شبانه‌روزی به‌ویژه در نیمه دوم سال کمی سخت‌تر است اما در نیمه اول سال می‌تواند جذاب باشد و اینکه با چه فرمولی این سرویس‌ها ارائه شود برمی‌گردد به درخواست‌هایی که از سمت کاربران و مشتریان در سیستم ایجاد می‌شود و قطعا ارائه سرویس ساعته را انجام خواهیم داد.
پایان سوپرمارکت‌های محلی نزدیک است؟
شریف: برخی از کالاهای سوپرمارکتی همچنان وابسته به جریان سنتی هستند که مثلا صبح بیشتر در دسترس هستند و تا شب ممکن است بعضی از کالاها تمام شوند. آیا دارکاستورها پاسخی برای این مسئله هستند تا کالاها همیشه در دسترس مردم قرار داشته باشند؟
طباطبایی: اینکه اشاره کردم که این فرآیند فرآیندی پیچیده است دقیقا بخشی از آن برمی‌گردد به بارگذاری مجدد کالاها در این سرویس تا در طول روز عدم موجودی یا اتمام کالا وجود نداشته باشد. البته اینکه مشتری در چه منطقه‌ای حضور داشته باشد و چقدر درخواست در این ناحیه در سیستم ایجاد بشود هم در این زمینه تاثیرگذار است. این کار هزینه اجرایی بالایی هم دارد و کار را پیچیده‌تر می‌کند و انجامش باید به‌صرفه باشد.
پاکروان: پراسسینگ هبیت را هم باید در این زمینه تاثیرگذار بدانیم. مدل خرید مردم در هر منطقه متفاوت است. براساس داده‌هایی که در کسبوکار رسوب می‌کند می‌توان هرچه بهتر نیازها را شناسایی کرد و آن چیزی که مورد نیاز است در هر منطقه ارائه داد. ما یک کسبوکار سه ماه و نیمه هستیم که باید به شناخت بیشتری برسیم.
شریف: در نهایت اینکه چه بر سر آن سوپرمارکت سنتی که در محله خودش کار می‌کند خواهد آمد؟
طباطبایی: حقیقت این است که هر چقدر هم دارکاستورها رشد کنند وقتی مطالعه می‌کنیم می‌بینیم که ما محدودیت‌هایی داریم که سوپرمارکت‌های محلی و کوچک ندارند. مثلا آنها کالای خارجی را می‌توانند بفروشند که ما نمی‌توانیم. اما در نهایت مانند همه کسبوکارهایی که دیسترابشن شدند بخشی از این کسبوکارها هم کوچک می‌شود. اما با توجه به روش و عادت‌هایی که مردم کشور ما دارند هیچ وقت این کسبوکارها از بین نخواهند رفت. طی مدتی که در حال فعالیت در این حوزه هستیم این کسبوکارها همکاری بسیار خوبی با ما دارند و بازخوردهایی به ما می‌دهند و تجاربی را به ما منتقل می‌کنند و پیشنهادهایی دارند که اگر چنین کاری بکنید این نتیجه را دارد یا مشتریان استقبال می‌کنند و مسائلی از این دست. یعنی آنها هم خودشان را با این فرآیندها آدابته می‌کنند. هرچند همه آنها امکان یا قابلیت انجام این کار را ندارد.
شریف: آقای پاکروان! می‌خواهم شما هم پاسخ خودتان را به این سوال بدهید.
پاکروان: درخواست‌ها و سفارش‌هایی که الان در دیجی‌کالا ثبت می‌شود از سمت همین فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌هاست. چون آنها مشتری فیزیکی خود را دارند که یا ما به مشتریان آنها اضافه کرده‌ایم یا بخشی از مشتریان فیزیکی آنها در بستر آنلاین از دیجیکالاجت ولی از همان فروشگاه خرید می‌کنند. دیده شده که وقتی که اندازه بازار برخی از این فروشگاه‌ها بزرگ می‌شود خودشان این انتخاب را می‌کنند که فروشگاه فیزیکی خود را به یک دارک‌استور تبدیل کنند و نیازی نمی‌بینند که دیگر مشتری فیزیکی داشته باشند. همچنین بخش زیادی از فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های سنتی با اینکه فضای کمی در اختیار دارند به فضایی برای حرکت مشتری اختصاص داده می‌شود. الان برای صاحبان این فروشگاه‌ها جذاب است که بتوانند کالای بیشتری را در فروشگاه خود جا بدهند و فروش بیشتری به دست بیاورند.
شریف: به‌عنوان سوال آخر می‌خواهم در مورد کسبوکار همدیگر صحبت بکنید. مسعود! حضور دیجی‌کالا در بازار کیوکامرس شما را نگران می‌کند؟
طباطبایی: اتفاقا ما را خوشحال می‌کند چون وجود یک رقیب قوی به ما کمک می‌کند که بتوانیم با سرعت بیشتری رشد کنیم. ضمن اینکه رقیب اصلی ما فضای آنلاین نیست بلکه ما باید حوزه آفلاین را به آنلاین تبدیل کنیم. در حال حاضر کمتر از دهم درصد از حوزه آفلاین به آنلاین تبدیل شده است. پس فضای زیادی برای کار وجود دارد. کما اینکه در کشوری مثل چین این رقم به درصد رسیده است. بنابراین حداقل برابر چیزی که الان هست می‌تواند رشد کند. با وجود رقیب یاد می‌گیریم و سعی می‌کنیم که ما هم حضور مهمی در بازار داشته باشیم.
پاکروان: رقابت به تغییر فرهنگ خرید سرعت می‌دهد. تا همین چند سال پیش که هایپرمارکت وارد بازار ایران شد کسی تصور نمی‌کرد که با این سرعت بتواند بر فرهنگ خرید مردم تاثیر بگذارد و سهم مهمی از بازار را در اختیار بگیرد. بهتر است که رقیبان بیشتری وارد بازار بشوند چون مــوجب می‌شوند کــه مشتریان آشنایی بیشتری با این حوزه پیدا بکنند و اطلاعات بیشتری از فرهنگ این نوع خرید به‌دست بیــاورند