از زمین بازی طرح صیانت خارج شویم

در مقاطع مختلف شاهد ارائه طرح‌هایی از سوی دولت و مجلس برای کسب و‌کارهای اینترنتی بودیم. در حوزه‌های عمومی و تخصصی مثل فین‌تک، رمز‌ارز، سلامت، بیمه، گردشگری، حمل و‌نقل شهری و… که با اظهار نظر فعالان و موضع‌گیری نهادهای صنفی، در نهایت متوقف یا با تغییراتی به سود کسب و کارهای اینترنتی و ‌کشور اجرا شدند. اما طرح صیانت فضای مجازی با همه طرح‌های سال‌های گذشته متفاوت است. اگرچه این طرح به موضوعات فنی و‌ تکنیکال در حوزه اینترنت می‌پردازد، اما در ذات خود که منبعث از جایگاه تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران سیاسی آن است، طرحی کاملا سیاسی و امنیتی برای حکمرانی بر کشور است.

از این رو طرح صیانت در بخشی از یک منظومه تحولات سیاسی بنیادین در کشور تعریف و تبیین می‌شود، نه یک طرح صرفا تخصصی و ‌تکنیکی.

اگر طرح صیانت، یک طرح عادی و ویژه مثل طرح‌های دیگر مجلس و ‌دولت بود، می‌شد امیدوار بود که با اعتراض‌های صورت گرفته کسب و ‌کارهای اینترنتی، مسئله حل و فصل شود. اما به نظر می‌رسد این طرح بخشی از یک رفرم بزرگ و در تداوم تغییرات بنیادین سیاسی در ایران است.

تجربه نشان داده در طول دو دهه گذشته، هر طرح یا پدیده سیاسی که رای و نظر اکثریت افکار عمومی را پشت سر داشته پس زده شده و اقلیت سیاسی با قدرت بیشتری آن را اجرا کرده است.

اگر بپذیریم این طرح در چارچوب حکمرانی بر فضای مجازی و پروژه‌ای سیاسی است، در نهایت ناامیدی دو راه پیش رو داریم.

یکم:

زمین بازی سیاسی و امنیتی که طراحی و‌ پهن شده، اولا زمین بازی ما کسب و ‌کارهای اینترنتی و کارآفرینان نیست.

طراحان در این زمین بازی نیاز به مخالفان انبوه و به تعبیر طراحان طرح، نیاز به سیاهی لشگری متنوع از مخالفان دارند. از طیف تکنوکرات، از غرب بازگشته، دو تابیعتی، فعالان سیاسی اصلاح طلب، سلطنت طلب، اپوزیسیون و مخالف نظام… تا طراحان طرح با استناد به لشگر متکثر مخالفان زمینه برخورد سخت را مهیا و مجوز اجرای طرح را دریافت کنند.

دوم:

بپذیریم به جای بازی کردن در زمین آنها و هیزم آتش شدن، زمین بازی خودمان را بسازیم.

باید بپذیریم این طرح سیاسی در نهایت اجرا خواهد شد. اما طیف اصولگرا و همراه با طراحان طرح، اطلاع دقیقی از جزئیات و عواقب زیان بار اجرای آن بر اقتصاد کشور را ندارند. و آگاه به تبعات ویرانگر اجتماعی، سیل مهاجرت جوانان نخبه استارت‌آپی، دانش بنیان و… ندارند و آگاه نیستند اجرای این طرح، احتمالا نظام جمهوری اسلامی را با خطر و بحران‌های عظیم اجتماعی و امنیتی بسیار فراتر از آبان ۹۸ و خوزستان مواجه خواهد کرد.

برای این روشنگری لازم است گسیل افکار عمومی به زمین بازی که برای به دام انداختن آنها طراحی شده را متوقف کنیم. نهادهای صنفی سالم  و شفاف اکوسیستم، متخصیصن و کارآفرینان و ‌مدیران کسب و‌کارهای اینترنتی که مقبول جامعه و طیف اصولگرا هستند، در جلسات کارشناسی با افراد موثر اصولگرا که همه نهادهای سیاسی و اجتماعی را در اختیار دارند آنها را از ابعاد زیان‌بار ملی و فراگیر این طرح آگاه کنند.

برای این منظور هر مجموعه نباید در انتظار اقدام دیگری باشد و صرف مخالفت هم فایده ندارد. باید شروع کنیم به تولید محتوا در مورد اثرات سو بند به بند این طرح. و سپس این محتوا را به سمع و ‌نظر نمایندگان مجلس، دولتی‌های جدید و نهادهای حاکمیتی و افراد تاثیرگذار اصولگرا (جبهه انقلاب) برسانیم. شاید از این راه بتوانیم آنها را وادار به خردورزی کنیم.

تلخ است اما تجربه ثابت کرده، برای بخش گستره‌ای از این طیف ما و ‌کسب و کارهایمان اهمیت چندانی نداریم. و باید آنها را متوجه این کنیم که نظام جمهوری اسلامی ایران با اجرای این طرح واقعا آسیب جدی خواهد دید. اگر آنها این پیام را بشنوند سخنان ما را هم خواهند شنید.

حرف آخر:

گفتگو، شفاف‌سازی و آگاهی بخشی می‌تواند از اثرات زیانبار و ویرانگر طرح صیانت فضای مجازی بکاهد.

*فعال استارتاپی و بنیانگذار هفته نامه شنبه