روزگاری نهچندان دور، روزنامهنگار شهیری خطاب به یکی از سیاستمداران کهنهکار ایرانی نوشت «یک سیاستمدار باید به موقع از روی صندلی و مسندش برخیزد قبل از آنکه خراب شود.»
آنچه تا امروز در سرمایهگذاری خطرپذیر آموختیم این آموزه بود که هر صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر عمری دارد. ۵ تا ۷ سال یا در نهایت 10 سال. در همه این سالها متقاعدکردن سرمایهگذارانی که از بازارهای سنتی وارد این عرصه میشدند، کاری بسیار سخت و زمانبر بود که صاحب سرمایه، کارخانهدار یا تاجری را متقاعد کنی بر روی کسبوکاری ریسکپذیر به نام استارتاپ سرمایهگذاری کند و از طرفی، فکرکردن به سود را کنار بگذارد و به آمارهای رشد روی کاغذ و فایل اکسل دلخوش باشد و یک دهه نیز صبوری کند.
تابآوری برای سرمایهگذاری که در کشور زودبازدهی مثل ایران زندگی میکند، کشوری که متاسفانه عمق برنامههای استراتژیک آن از 10 سال به ۲ سال رسیده و بازارها رشدهای عجیب و غریبی را تجربه میکنند و نقدشوندگی سریعی را تجربه کردهاند، بسیار سخت و دشوار است؛ هم برای مدیران صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر و هم برای بنیانگذاران استارتاپها که باید مدام سرمایهگذار را توجیه، راضی و به تابآوری و صبوری دعوت کنند.
از طرفی برای صاحبان سرمایه هم بسیار دشوار است که همچنان صبور باشند و بمانند. همواره گفته و نوشتهایم که دنیای کسبوکارهای اینترنتی متکی بر دانش و تجربه روز جهان است. تجربه روز جهان میگوید باید میان صندوقهای ونچرکپیتال و فاندهای سرمایهگذاری تمایز قائل شد به این معنا که صندوقهای سرمایهگذاری بهعنوان یک شرکت پایانی ندارند. صندوقها میتوانند فاندهایی را تاسیس کنند که تاریخ تاسیس و اگزیت داشته باشند. این به این معنا نیست که سرمایهگذاران از صندوقها نمیتوانند اگزیت کنند. اگزیت یا خروج حتمی است اما به معنای پایان یافتن عمر صندوق نیست.
از طرفی تجربه جهانی میگوید فاندها هم میتوانند بسیار بلندمدت باشند با شرط اینکه پنجره اگزیتشان باز باشد و هرگاه سرمایهگذاری تمایل داشت بتواند خارج شود.
لانگ ترم یا طولانی شدن مدت زمان فاندها و حضور طولانی در استارتاپها و شرکتهای اینترنتی موضوع جدیدی است که باید فهم و درک کنیم و در مورد آن بیشتر گفت و شنود و تعامل داشته باشیم.
حرف آخر:
حضور بلندمدت Naspers در Tnecent مالک تیکتاک و ۲۲ سال ماندگاری سافت بانک بهعنوان سرمایهگذار در شرکت علی بابا آن هم در ترکیب هیات مدیره، نشان از عمیقترشدن عمق برنامه استراتژیک شرکتهای سرمایهگذاری ونچرکپیتال دارد.
راهاندازی «ویژن فاند» با چشمانداز سیصد ساله توسط عالیجناب ماسایوشی سون، بنیانگذار سافتبانک استاد تابآوری در سرمایهگذاری خطرپذیر، نشانگر و حامل این پیام به سرمایهگذاران ونچرکپیتال در شرکتهای بزرگ و موفق استارتاپی و اینترنتی است که اکنون گاه برخواستن از صندلی نیست و باید برنامه حضورتان را طولانیمدت تعریف کنید، صبوری باشید و تاب بیاورید.
مطلب پیشنهادی: نشانههای موفقیت یک استارتاپ
این تابآوری نتایج بسیار درخشان اقتصادی برای سرمایهگذاران ونچرکپیتال به همراه دارد و سود آن غیرقابل قیاس با سود دیگر بازارهای سرمایه است.
به تعبیر جف بزوس بنیانگذار آمازون، امروز روز اول اینترنت است. کنار کشیدن در روز اول و قانع شدن به سود اندک (با هر میزانی حتی میلیونها و میلیاردها دلار) و اگزیت از بازاری که رو به رشد است، اشتباه محض و خطای استراتژیک است.