ورود گتیر به آمریکا
حالا نیویورکیها متوجه عبور و مرور پیکهایی با رنگهای بنفش و زرد در اطراف شهرشان شدهاند که با موتورسیکلتهای خود در حال رفت و آمد هستند. نمونههای این پیکها در شیکاگو و بوستون هم دیده میشوند. اینها همان پیکهای موتورسوار گتیر هستند که برنامه سریع تحویل مواد غذایی را در آمریکا انجام میدهند.
گتیر فعالیت خود را در سراسر اروپا گسترش داد؛ یعنی جایی که شرکتهای مهمی مانند Gorillas فعالیت جدی دارند و در این کشورها موفق شد جایگاه قابل توجهی به دست بیاورد. در حال حاضر نیز بازار ایالات متحده آمریکا را در مقابل خود دارد و به دنبال دسترسی یافتن به این بازار بزرگ است.
ناظم سالور (Nazim Salur)، بنیانگذار گتیر در مصاحبهای که با CNBC داشت، ایالات متحده را برابر با کل اروپا دانست. به گفته سالور همانطور که یک بسکتبالیست در نهایت میخواهد در NBA بازی کند، ما نیز قصد رسیدن به آنجا را داریم. اگر گتیر را یک تیم بسکتبال در ترکیه در نظر بگیریم، آنها در ترکیه بازی کردند، وارد یورولیگ شدند و اکنون زمان آن رسیده است که مهارتهای خود را به عنوان یک تیم حرفهای نشان داده و در NBA به موفقیت برسند.
اگرچه ناظم سالور از ارائه یک عدد مشخص خودداری کرد، اما قطعا فعالیت خود را تا پایان سال2022 در بیش از 10شهر ایالات متحده گسترش خواهند داد. به گفته این بنیانگذار، با اینکه انگلیس 5 برابر از ایالات متحده کوچکتر است، گتیر 10 ماه پیش در لندن آغاز به کار کرد و حالا در 16 شهر انگلیس حضور دارد، بنابراین طبیعی است که حضور آنها در شهرهای آمریکا نیز پرقدرت و توسعهپذیر باشد.
همه آنچه از صحبتهای ناظم سالور، بنیانگذار و مدیرعامل گتیر میتوان برداشت کرد، قدرت ذهنی بالا با اعتمادبهنفسی مثالزدنی است. حالا گتیر بزرگترین اپلیکیشن تحویل سریع کالا در اروپا محسوب میشود. اما آنها به این حد راضی نیستند و وارد بازارهای آمریکا شدهاند. مدیران این استارتاپ قصد دارند این کسبوکار را تا سال 2023 وارد بورس آمریکا بکنند.
حالا آنها نهتنها به سرمایهگذاران اروپایی و آمریکایی دسترسی دارند، بلکه با عرضه عمومی به جهانی از سرمایههای ریز و درشت نیز دسترسی خواهند داشت تا کسبوکارشان را بدون دغدغههای مالی رشد دهند.
بارها از کارشناسان اکوسیستم استارتاپی ایران شنیدهایم که کسبوکارهای بزرگ اکوسیستم الان به سرمایههایی با چکسایز بالا نیاز دارند، اما چنین سرمایههایی یا نیست یا بسیار اندک است. مسیر بورس را هم هموار نمیکنیم که سرمایه مردم به سمت این کسبوکارها سرازیر شود.
راه ورود سرمایه خارجی هم بسته است. ما در ایران از استارتاپهایمان چه میخواهیم؟ انگار این کسبوکارها در حواسپرتی مسئولان رشد کردهاند و حالا نمیدانند با آنها چه بکنند. جوانانی بدون وابستگی به نهاد یا سازمان خاصی، کسبوکارهایی راهاندازی کردهاند که در برههای موفق به جذب سرمایه خارجی شدند و شور و هیجان بیمانند هم ایجاد شد، اما در نهایت تمام چراغهای رابطه با جهان سرمایهداران خاموش شد.
ما عاشق تاریکی هستیم. عاشق اینکه بگوییم تحریم هستیم و نمیتوانیم. دیجیکالا با 15 سال سن، اسنپ و علیبابا و الوپیک و تپسی و… همگی دیگر مسن فرض میشوند، اما باید بنشینند و شاهد قهرمانبازی یک استارتاپ 7ساله در کشور همسایه باشند.
مطلب پیشنهادی: بررسی و تحلیل محبوبترین مقصد شغلی جویندگان کار در ایران و جهان
بازار رقابتی سخت ایالات متحده در مقابل گتیر
گتیر تقریبا 30هزار کارمند در سراسر جهان دارد، اما قطعا با ورود به بازار ایالات متحده، یعنی جایی که رقیب سرسختی مانند Gopuff در انتظارش است، با رقابت سختتری مواجه خواهد شد. از سوی دیگر شرکت قابل توجهی مانند DoorDash نیز خدمات دلیوری سریع خود را راهاندازی کرده است و با داشتن ارزشی معادل 5 برابر بیشتر از گتیر، رقیب سرسخت و قابل توجهی محسوب میشود. در کنار اینها باید از غولهای بزرگتری مانند آمازون و اوبر هم نام ببریم که در سیستم تحویل، کارنامه درخشانی دارند.
از سوی دیگر چند استارتاپ دلیوری سریع دیگر مانند Jokr و Buyk نیز کار خود را در نیویورک آغاز کردهاند، البته آن چیزی که ناظم سالور، بنیانگذار گتیر، ادعا میکند این است که این کسبوکارها تهدیدی فوری برای آنها محسوب نمیشوند؛ چراکه سابقه فعالیت و تجربه گتیر بسیار بیشتر از آنهاست.
ارزشگذاری و عرضه عمومی گتیر
اخیرا سرمایهگذارن، ارزش گتیر را بیش از 7.7 میلیارد دلار ارزیابی کردهاند و سالور نیز قصد دارد تا سال2022 سرمایه بیشتری جذب کند و طبق گفته خودش، با روشی متفاوت از رقبای خود این کار را انجام خواهد داد.
نکته قابل تأمل در دیدگاه ناظم سالور این است که از نظر او دیگران با ترس و وحشت در این باره (یعنی جذب سرمایه) صحبت میکنند و همین نیز باعث میشود سرمایهگذاران قوانین را وضع کنند؛ اما زمانی که خود ما میزان سرمایه را بالا ببریم، با شرایطمان تطابق بیشتری خواهد داشت.
بنیانگذار گتیر در این زمینه اعلام کرد که تمایلی به کاهش سهام خود در شرکت نداشته و گتیر نیز بیش از نیاز خود، پول نقد دریافت نخواهد کرد.
اگرچه گیتر توسطه سرمایهگذاران بزرگی مانند صندوق تایگر گلوبال نیویورک و شرکت سرمایهگذاری سیلیکونولی، Sequoia، حمایت میشود، اما اینطور هم نیست که همه سرمایهگذاران به سرمایهگذاری روی شرکتهای دلیوری سریع تمایل داشته باشند. در همین راستا پیتر تیل، کارآفرین و سرمایهگذار، به CNBC گفت که نسبت به شرکتهای فعال در صنعت تحویل سریع چندان خوشبین نیست.
با همه این اوصاف، ناظم سالور قصد دارد شرکت خود را در نیویورک عرضه عمومی کند و این اتفاق ممکن است تا سال 2023 بیفتد، حال باید ببینیم که سرنوشت این شرکت بزرگ و فعال ترکیهای که مسیر بزرگی را از اروپا تا آمریکا طی کرده است، به کجا خواهد رسید.