یکی از قابلتوجهترین تغییرات سبک زندگی مردم جهان طی ۱۰سال اخیر، پیدایش مفهوم «تجارت سریع» است. این دگرگونی آهسته پدیدهای جهانی است که شرکتهایی مانند DoorDash و Uber در آمریکا، Grab و GoJek در جنوب شرق آسیا و Deliveroo در اروپا از پیشگامان آن هستند. اما حالا شرکت ترکیهای گتیر (Getir) با مدل تجاری بخصوص خود، بازارهای جهانی را یکی پس از دیگری فتح میکند.
گتیر یک استارتاپ تجارت سریع (Quick Commerce) است که خواربار و سایر سفارشات مشتریان را در مدت زمان کوتاه ۱۰ دقیقه به دست آنها میرساند. این استارتاپ که در سال ۲۰۱۵ تأسیس شد، رشد تحسینبرانگیزی را از خود نشان داده است. امروز گتیر برند برتر بازار تحویل خواربار کشور ترکیه است. در حال حاضر کارمندان این شرکت در ۱۸ جایگاه شغلی مشغول به کار هستند و تعداد کارکنان آن را ۳۲هزارنفر تخمین میزنند. اما خدمات آن به تحویل سفارشات فروشگاهی نیست و حملونقل و تحویل غذا و سفارشات خانگی را نیز به فهرست خدمات خود اضافه کرده است.
بنیانگذاران شرکت حمل و تحویل گتیر سرکان بورانچیلی، تونکای توتک، دوگانچان دالیان و ناظم سالور هستند. سالور و بورانچیلی با استفاده از خدمات تاکسیرانی آنلاین شرکت ترکیهای بیتاکسی با یکدیگر ملاقات کردند که میتوانست در کمتر از ۳دقیقه برای کاربران خود تاکسی بگیرد. آنها به این فکر افتادند که بفهمند آیا میتوان این سطح از کارایی را در صنعت تحویل غذا نیز پیادهسازی کرد یا خیر.
کار گتیر در ۲۰۱۴ شروع شد؛ در دورهای که سفارش آنلاین غذا چندان در میان مصرفکنندگان ترکیهای رواج نداشت. از آنجایی که تحویل سفارشات فروشگاهی تا یک هفته طول میکشید، بنیانگذاران گتیر تصمیم گرفتند سفارشات را در ۱۰دقیقه تحویل دهند. توتک با تأکید بر اهمیت این انتخاب گفت: «تحویل در ۱۰ دقیقه اهمیت زیادی برای مشتریان دارد، زیرا ۱۰ دقیقه را میتوان همین الآن فرض کرد. اگر ما بتوانیم در ۱۰ دقیقه سفارش را تحویل دهیم، میتوانیم حتی در مقابل شرکتهای جدیدتر نیز مزیت رقابتی خود را حفظ کنیم.»
تیم بنیانگذار عملیات خود را در یک دفتر و انبار اجارهای در یک ساختمان بلااستفاده شروع کردند. عملیات کسبوکار در چند سال اول با دشواریهایی همراه بود. مصرفکنندگان ترکیهای از استفاده از کارت اعتباری خودداری میکردند و ترجیح میدادند غذای خود را از رستورانهای به اصطلاح خشتوگلی سفارش دهند. برای فائقشدن به این مشکلات، مدیران گتیر زمان زیادی را برای بازاریابی صرف کرده و گروهی از افراد را برای استفاده آزمایشی از خدمات تحویل سریع این شرکت استخدام کردند.
مطلب پیشنهادی: نگاهی به اکوسیستم استارتاپی ترکیه
علاوه بر این مسائل، در زمینه جذب سرمایه نیز مشکلاتی وجود داشت، چون ترکیه شهرت خوبی در ایجاد استارتاپهای موفق نداشت. در میان همهگیری ویروس کووید-۱۹، گتیر در ژانویه ۲۰۲۰ در نهایت موفق شد ۳۸میلیون دلار در قالب سرمایهگذاری سری A به دست آورد.
همان طور که میلیونها نفر از مردم جهان مجبور شدند خود را در منازل خود قرنطینه کنند، درآمد گتیر در ماههای باقیمانده ۲۰۲۰ بیش از ۵۰۰ درصد افزایش پیدا کرد. گتیر پس از یک سرمایهگذاری موفق دیگر (سری D) در ژوئن ۲۰۲۱ توانست به ارزش مالی ۷.۵میلیارد دلاری برسد. آنها در طول ۷راند جذب سرمایه موفق شدند مجموعا ۱.۸ میلیارد دلار سرمایه به خود جذب کنند. آخرین مورد جذب سرمایه این شرکت (سری E) در مارس ۲۰۲۲ صورت گرفت و ارزش مالی این شرکت را به ۱۱.۸ میلیارد دلار رساند. اکنون گتیر ۱۵ سرمایهگذار دارد که Abu Dhabi Growth Fund، Sequoia Capital، Silver Lake و Tiger Global Management از سرمایهگذاران شاخص آن هستند.
تنها سرمایهگذاری صورتگرفته توسط گتیر، تأمین سرمایه بذر شرکت N11.com است که ارزشی ۵۰ میلیون دلاری دارد. این سایت یک پلتفرم تجارت الکترونیک است که مجموعه وسیعی از محصولات الکترونیک، پوشاک و لوازم خانگی را عرضه میکند. شرکت گتیر تاکنون ۴ کسبوکار دیگر را خریداری کرده است که عبارتند از:
- Vidyodan: یک شبکه اجتماعی خرید آنلاین (واقع در استانبول)
- Weezy: پلتفرم آنلاین سوپرمارکتی (واقع در لندن)
- Moov: سرویس کرایه خودرو در ترکیه
- Blok: اپلیکیشن سفارشات فروشگاهی (واقع در بارسلونا)
نحوه عملکرد گتیر
این استارتاپ ترکیهای به سرعت در حال توسعه در اروپا و آمریکاست. برخلاف شرکتهای سنتی حمل و تحویل سفارشات، کاربران گتیر نیازی به انتخاب بازه زمانی تحویل ندارند. گتیر به محض ثبت سفارش، فرآیند تحویل را آغاز میکند.
گتیر در پشت صحنه شبکهای متمرکز از مراکز پردازش سفارشات (دارک استورها) را تشکیل داده که در سراسر مناطق شهری تحت پوشش توزیع شدهاند. این مراکز توزیع اینترنتی توسط شرکت گتیر اداره میشوند و انبارش کالاها را بر عهده دارند. این فروشگاهها مقادیر محدودی از کالاهایی همچون نان، شیر، سیبزمینی، مواد شوینده و غذاهای منجمد را نگهداری میکنند. پس از دریافت سفارش، یک مأمور تحویل سوار بر دوچرخه یا موتورسیکلت، به سرعت هرچه تمامتر سفارش را به دست مشتری میرساند.
با این روش زمان انتظار برای تحویل سفارش به چند دقیقه میرسد. در واقعیت مجبورید ۲۰ تا ۴۰ دقیقه برای آن صبر کنید. با استفاده از گتیر، قیمت اغلب کالاهای سفارشی حدود ۱۰درصد افزایش مییابد. این منبع اصلی سود شرکت است. علاوه بر این، گتیر به ازای هر سفارش کارمزد تحویل نیز دریافت میکند که مقدار آن در انگلستان ۱.۹۹ پوند است. همچنین به ازای سفارشات با ارزش کمتر از ۱۰ پوند نیز کارمزد اضافی دریافت میشود که باعث میشود گتیر از سفارشات کم حجم نیز درآمد کسب کند.
اپلیکیشن این شرکت در ۹ کشور مختلف ۳۴ میلیون بار دانلود شده و مجموعا ۱,۱۰۰ مرکز توزیع کالا را تحت کنترل دارد. گتیر بیشتر سهم بازار ترکیه را در اختیار دارد و در ۸۱ شهر آن خدمات ارائه میدهد. این شرکت همچنین در ۴۸ شهر دیگر در جهان (در انگلستان، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، هلند، پرتغال و آمریکا) فعالیت دارد. اپلیکیشن گتیر در سال۲۰۲۱ پردانلودترین اپلیکیشن حمل و تحویل در اروپا بود و توانست از Uber Eats و Deliveroo سبقت بگیرد.
آمارهای شگفتانگیز گتیر
گتیر هنوز یک شرکت خصوصی است و ملزم به انتشار اطلاعات درآمدی خود نیست، اما خبرهایی انتشار یافتهاند که حاکی از درآمد یک میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۱ هستند که بیش از ۴ برابر مقدار سال گذشته است. طبق گفتههای ناظم سالور، مدیرعامل شرکت، اگرچه گتیر در بخشهای مشخصی از بازار سودده است، اما به طور کلی این کسبوکار هنوز به مرحله سوددهی نرسیده و در مدت توسعه خود این روند را ادامه خواهد داد. اگرچه ممکن است مخارج این شرکت به اندازه سایر شرکتهای تحویل سریع بالا باشد، اما در شهرهایی مانند نیویورک و لندن بیش از ۱۰ برابر درآمد خود را صرف جذب مشتری، تبلیغات و دستمزد کارکنان میکند.
اطلاعات کلی گتیر
تاریخ تأسیس | ژوئن ۲۰۱۵ |
ساختمان مرکزی | ترکیه، استانبول |
بنیانگذار | ناظم سالور (مدیرعامل و همبنیانگذار) |
نوع کسبوکار | خصوصی |
صنعت | حمل و تحویل |
موارد سرمایهگذاری | سرمایهگذاری بذر برای N11.com |
راندهای جذب سرمایه | ۷ |
مجموع سرمایه جذبشده | ۱.۸ میلیارد دلار |
تعداد سرمایهگذاران اصلی | ۶ |
تعداد کل سرمایهگذاران | ۱۵ |
کاربران فعال گتیر
سال | تعداد کاربران |
۲۰۱۹ | ۰.۳ میلیون |
۲۰۲۰ | ۱.۳ میلیون |
۲۰۲۱ | ۳.۵ میلیون |
درآمد گتیر
سال | درآمد |
۲۰۲۰ | ۲۲۰ میلیون دلار |
۲۰۲۱ | ۱ میلیارد دلار |
ارزش مالی
تاریخ | ارزشگذاری |
ژانویه ۲۰۲۱ | ۸۵۰ میلیون دلار |
مارس ۲۰۲۱ | ۲.۶ میلیارد دلار |
ژوئن ۲۰۲۱ | ۷.۵ میلیارد دلار |
ژانویه ۲۰۲۲ | ۱۲ میلیارد دلار |
آمار بازدید سایت
(ماهانه بیش از ۲.۷ میلیون بازدید)
کشور | سهم بازدید ماهانه |
ترکیه | ۸۳ درصد |
هلند | ۴ درصد |
آلمان | ۳ درصد |
انگلستان | ۲ درصد |
اسپانیا | ۲ درصد |
آمار دانلود
سال | تعداد دانلود |
۲۰۱۸ | ۱ میلیون |
۲۰۱۹ | ۲ میلیون |
۲۰۲۰ | ۳.۵ میلیون |
۲۰۲۱ | ۸.۷ میلیون |
۲۰۲۲ | ۳۴ میلیون |
فناوریهای مورد استفاده
گتیر از ۲۴ محصول و سرویس فناورانه استفاده میکند که HTML5، Google Analytics و JQuery از جمله این موارد هستند. گتیر برای اداره وبسایت خود از ۵۵ فناوری مختلف از جمله Viewport Meta، IPhone / Mobile Compatible و SPF استفاده میکند. گتیر برای اداره فرآیندهای کسبوکار خود از ابزارهایی همچون اسلک و میلچیمپ بهره میبرد. ۱۳ نام تجاری توسط گتیر ثبت شدهاند که بیشتر آنها در دسته تبلیغات و تجارت قرار میگیرند. اپلیکیشن موبایل گتیر در ماه گذشته بیش از ۱.۵میلیون بار دانلود شده است.
پراستفادهترین اپلیکیشنهای ارائه شده توسط گتیر
نام اپلیکیشن | فروشگاه | دانلود ماهانه |
getir: groceries in minutes | Google Play, Itunes Connect | ۱,۵۳۶,۱۶۸ |
MDU | Google Play | ۷,۳۳۷ |
getirçarşı işyerim | Google Play, Itunes Connect | ۵,۶۸۷ |
گتیر در کانون توجه سرمایهگذاران
گتیر سرمایه ۷۶۸ میلیون دلاری سری E خود را در شرایطی تأمین کرد که بازار صنایع عام با تنزل قیمت مواجه بود و استارتاپها با قیمتهای پایینتری ارزشگذاری میشدند. با وجود قرنطینههای کرونا و جنگ اوکراین، گتیر آنچنان به رشد خود ادامه میدهد که گویی هنوز سال ۲۰۲۱ است. سرمایهگذاران مشهوری همچون Mubadala، Tiger Global و Sequoia در آن سرمایهگذاری کردند. ریش ستیا (Rish Sethia) از سرمایهگذاران اصلی Mubadala معتقد است: «بر خلاف آنچه در بازار مالی در جریان است، نقش اساسی گتیر بسیار پررنگ است.» مهمترین دلایل استقبال سرمایهگذاران از این شرکت عملکرد خوب آن نسبت به شرکتهای رقیب و همچنین رقابت در میان سرمایهگذاران بخش خصوصی است که موجب شده ارزشگذاری آن بالاتر از چیزی باشد که ممکن بود در بازار سهام انجام بپذیرد.
کلیدهای موفقیت گتیر
کلید موفقیت گتیر (و سایر شرکتهای تحویل سریع) در فروش کالاهای بسیار زیاد با حاشیه سود پایین است. آنها با استخدام کارکنان کمتر، اجارهبهای پایین، انبارداری کمتر و فروش کالاهای سوپرمارکتی با قیمتهای رقابتی سعی دارند کارایی سوپرمارکتهای سرشناس و حاشیه سود ۲ الی ۳درصدی آنها را بهبود دهند. به گفته ستیا، توسعه و تشکیل یک شبکه متراکم کلید گشایش اهرمهای کارایی و ایجاد مزیت رقابتی است. شرکتهای تحویل سریع با تأسیس «دارک استورها» در مناطق مختلف شهری میتوانند در هر مسیر سفارش چندین مشتری را تحویل دهند. در مقیاس واقعی، کسبوکاری مانند گتیر میتواند عمدهفروشها را نیز از چرخه بازار حذف کند و محصولات را مستقیما از تأمینکنندگان تحویل بگیرد. برخی از شرکتها حتی کالاهایی را تحت برند مخصوص خود ارائه میکنند. تمام اینها میتواند به بهبود حاشیه سود شرکتها کمک کند.
براساس گزارشی از شرکت مشاوره Bain، شرکتهای تجارت سریع اروپایی وقتی میتوانند به نقطه سربهسر برسند که ارزش متوسط هر سفارش را از حدود ۲۰ یورو امروز به ۳۰ یورو برسانند و حجم سفارشهای هر دارک استور را از ۳۰۰ الی ۸۰۰ سفارش در روز به بیش از ۱۰۰۰ سفارش برسانند. در بهترین حالت، یک دارک استور میتواند سود خود را (بدون احتساب بهره، مالیات و استهلاک) به ۱۵ الی ۲۰درصد برساند.