پیشرفتهای روزافزون نوآوریهای دیجیتال گونههای جدید و متفاوتی از فناوری را بهوجود آورده است. در میان این فناوریها «ارز دیجیتال» بهعنوان یکی از چالشبرانگیزترین حوزههای فناوری نوین، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. از آغاز پیدایش مفهوم ارز دیجیتال (رمزارزها) تاکنون، استارتاپهای بسیاری مستقیماً در این زمینه تأسیس شده و موفقیتهای بسیاری کسب کردهاند. در شرایط کنونی نهتنها شرکتهای فعال در زمینه ارز دیجیتال، بلکه برترین استارتاپ های ارز دیجیتال و کسبوکارهای کوچک و بزرگ نیز دیر یا زود با این پدیده سروکار خواهند داشت.
در مقایسه با گونههای سنتی دارایی مانند سهام، وضعیت بازار کریپتو ذاتاً پرفراز و نشیب است. رمز ارزها نوع نسبتاً جدیدی از دارایی هستند. محدود بودن حجم بازار ارز دیجیتال نسبت به بازار سهام، دشواری در پیشبینی تغییرات قیمت، ساختار نامتمرکز و پرنوسان از مهمترین ویژگیهای این فناوری به شمار میروند.
شناخت ماهیت این فناوری و روند پیشرفت آن میتواند به دوستداران فناوری، کارآفرینان و سرمایهگذاران کمک کند تا درک بهتری از شرایط کنونی و آینده این بازار پر تلاطم داشته باشند. آنها علاوه بر درک عمومی اصول ارزهای دیجیتال، باید با برترین استارتاپ های ارز دیجیتال نیز آشنا باشند تا بتوانند به طور آگاهانه در مورد آن تصمیمگیری کنند.
در این مقاله به دنیای جذاب ارزهای دیجیتال قدم میگذاریم و مسیر خود را با مروری بر تاریخچه این فناوری آغاز خواهیم کرد. سپس با معرفی برترین استارتاپ های ارز دیجیتال در ایران و جهان، به بررسی و کاوش نظرات متخصصان در مورد آینده این فناوری خواهیم پرداخت.
تاریخچه ارز دیجیتال
اگرچه زمان زیادی از پیدایش ارز دیجیتال نمیگذرد، اما میتوان گفت یکی از جذابترین داستانهای قرن 21 است. مفهوم ارز دیجیتال در سال 2008 تحت عنوان بیتکوین به طرز نسبتاً مبهمی به جهان معرفی شد. رشد روزافزون و انفجاری بازار ارزهای دیجیتال موجب شد تا این پدیده جذاب دنیای پولی و مالی، با اقبال عمومی مواجه شود. به همین دلیل بود که اندازه بازار ارزهای دیجیتال در سال 2021 به حدود 3 تریلیون دلار رسید. با توجه به فراز و نشیب بازار ارزهای دیجیتال، اگر محبوبیت آن به همین صورت افزایش پیدا کند، به زودی شاهد آموزش تاریخچه ارز دیجیتال در درس مقدمات اقتصاد خواهیم بود.
-
ایده ارز دیجیتال
اما تاریخچه ارز دیجیتال به چه زمانی برمیگردد؟ این سوال زمانی اهمیت خود را بیشتر نشان میدهد که متوجه شویم ایده ارز دیجیتال دههها پیش از انتشار وایتپیپر مشهور بیت کوین در سال 2008 مطرح شده است. اگرچه بیتکوین همچنان بهعنوان موفقترین ارز دیجیتال شناخته میشود، اما پروژههای شکستخورده بسیاری در به وجود آمدن آن نقش داشتند.
برخی از متخصصان تاریخ فناوری معتقد هستند که محققان هلندی اولین گروهی بودند که ایده ارز دیجیتال را مطرح کردند، اما اغلب آنان در این مورد اتفاق نظر دارند که یک دانشمند علوم کامپیوتر به نام David Chaum از دانشگاه برکلی مهمترین نقش را در توسعه اولیه این فناوری داشته است. او در مقالهای تحت عنوان «سیستمهای رایانهای که توسط گروههای مشکوک ایجاد، نگهداری و تضمین میشوند» در سال 1982 پایههای توسعه فناوری بلاکچین را بنا نهاد. یکی دیگر از فعالیتهای چاوم در این زمینه ابداع مفهوم فرمول کورساز (Blinding Formula) است. او با استفاده از روشهای پیشرفته رمزنگاری نشان داد که چگونه میتوان توکنهای دیجیتالی را بدون نیاز به یک ناظر مرکزی ارسال و دریافت کرد.
چاوم برای عملی کردن این تئوریها، در دهه 1990 به وسیله شرکت خودش یعنی DigiCash یک ارز دیجیتال با نام eCash را عرضه کرد. اگرچه eCash موفق شد توجه شرکتهایی مانند مایکروسافت را به خود جلب کند، اما دیجیکش پس از سال 1998 نتوانست سرمایه کافی به خود جذب کند. با این وجود به کمک ایدههای چاوم، توسعهدهندگان بسیاری در اواخر دهه 1990 توکنهای دیجیتالی مانند EGold و Bit Gold را به وجود آوردند. اگرچه این پروژهها با موفقیت روبهرو نشدند اما احتمالاً به مخترع بیتکوین، Satoshi Nakamoto کمک کردند تا هنگام توسعه بیتکوین، ویژگیهای طلا را شبیهسازی کند. در نتیجه میتوان گفت با وجود این که اولین رمزارز موفق توسط ناکاموتو ابداع شد، اما او و برترین استارتاپ های ارز دیجیتال موفقیت امروز خود را مدیون ایدههای نوآورانه دیوید چاوم هستند. کسی که شاید از او زیاد نامی برده نمیشود اما نقشش انکارناپذیر است.
-
پیدایش بیتکوین
پیدایش بیتکوین (BTC) با بحران مالی بزرگ آمریکا در 2008 همزمان بود. در آن سال، شخص یا گروهی ناشناس با نام مستعار Satoshi Nakamoto وایتپیپر مشهور بیتکوین را منتشر کرد. این وایتپیپر برنامهای برای ایجاد یک ارز اینترنتی نظیر به نظیر را پیشنهاد داد.
ناکاموتو برای شبیهسازی توکنهای طلا محور مرسوم، یک منبع محدود از 20 میلیون بیتکوین را به وجود آورد. همچنین با بهکارگیری یک سازوکار اجماعی به نام proof-of-work (PoW) اعتبارسنجی تراکنشهای شبکه بیتکوین را تضمین کرد. جالب است بدانید که این سیستم اعتبارسنجی نوین، سابقا در یک پروژه شکستخورده دهه نودی به نام hashcash بهکار رفته بود.
سازوکار PoW رایانههای متصل به شبکه بیتکوین را وادار میکند برای ایجاد تراکنشهای جدید در بستر بلاکچین، نوعی مسئله الگوریتم ریاضی را حل کنند. این بلاکچین بستری است که تمام تراکنشهای شبکه در آن به صورت بلاکهایی از داده ثبت و نگهداری میشوند و مشاهده آن برای عموم آزاد است. «ماینرها» با استفاده از پردازش رایانهای این بلاکها را اعتبارسنجی و در ازای هر کدام بیتکوین دریافت میکنند. تاکنون این پاداش بیتکوینی هر 4 سال نصف شده و این روند تا تصاحب تمام منبع 20 میلیونی بیتکوین ادامه خواهد داشت.
اولین بلاک بیتکوین (معروف به Genesis Block) در اوایل سال 2009 توسط خود ناکاموتو استخراج شد. یک سال بعد یک برنامهنویس آمریکایی به نام Laszlo Hanyecs اولین سفارش بیت کوین تاریخ را ثبت کرد. او از رستوران مشهور پاپا جونز به ازای 10 هزار بیتکوین، 2 پرس پیتزا سفارش داد. برای درک میزان رشد قیمت بیتکوین کافی است به این فکر کنید که حالا آن دو پرس پیتزا ارزشی بیش از 450 میلیون دلار دارند!
هویت ساتوشی ناکاموتو هنوز یکی از بزرگترین رازهای دنیای ارزهای دیجیتال است. اگرچه مردم در مورد هویت واقعی او گمانهزنیهایی زیادی کردهاند، اما بسیاری از مردم معتقد هستند که شاید ناکاموتو بر این باور بود که موفقیت بیتکوین در صورت وجود یک رهبر قابل شناسایی به سادگی ممکن نخواهد بود. شاید هرگز هویت واقعی او را نشناسیم، اما نمیتوانیم نقش ناکاموتو در دنیای امروز را نادیده بگیریم.
اولین استارتاپ حوزه ارز دیجیتال
در تاریخچه ارز دیجیتال گفتیم که پیش از به وجود آمدن بیتکوین، دانشمند آمریکایی David Chaum اولین ارز دیجیتال دنیا را با نام eCash به وجود آورده بود. دکتر چاوم در سال 1989 شرکتی به نام DigiCash را تأسیس کرد و یک سال بعد ارز دیجیتال ایکش را به دنیا معرفی کرد. ایکش یک سیستم دیجیتالی بود که تراکنش منابع مالی را به صورت ناشناس ممکن میکرد. هدف اصلی این استارتاپ حفاظت از حریم خصوصی افرادی بود که از اینترنت برای انجام تراکنشهای خرد کمک میگیرند.
ایده eCash در اوایل دهه 80 میلادی به ذهن دکتر چاوم رسید. نگرانیهای او در مورد حریم خصوصی آن هم در بدو وجود اینترنت، فراتر از زمان خود بود. او نه تنها مدافع حریم خصوصی در اینترنت بود بلکه آن را با ابداع یک سیستم پرداخت ناشناس، چند قدم به جلوتر برد. فراموش نکنید که او شرکت خود را پیش از آن که اینترنت در معرض استفاده عموم قرار بگیرد، تاسیس کرده بود.
شرکت DigiCash در اواسط دهه 1990 به همراه شرکتهای اینترنتی توجه زیادی را به خود جلب کرد. بانکهای بسیاری که قصد استفاده از این پلتفرم را داشتند با دیجیکش قرارداد بستند که مشهورترین آنها Deutsche Bank و Credit Suisse بودند. مایکروسافت هم در نظر داشت از eCash در ویندوز 95 پشتیبانی کند اما این دو شرکت با هم به توافق نرسیدند.
بانکها از این پلتفرم به صورت آزمایشی استفاده کردند اما هرگز آن را به عنوان یک محصول قابل اطمینان به مشتریان خود عرضه نکردند. تنها بانکی که از این پلتفرم استفاده کرد بانک مارک تواین در سینتلوئیس ایالت میزوری بود. حدود 5 هزار نفر از مشتریان این بانک در این پلتفرم ثبتنام کردند اما ایکش نتوانست مورد اقبال عمومی قرار بگیرد. چاوم معتقد است که هر چقدر وب توسعه پیدا کرد، سطح دانش کاربران نیز افت پیدا کرد. توضیح اهمیت حریم خصوصی به آنان دشوار بود.
اگرچه DigiCash توانست توجه شرکتها و بانکهای مهمی را به خود جلب کند، اما eCash هرگز موفقیتی کسب نکرد و این شرکت در سال 1998 رسماً ورشکست شد. در نهایت شرکت دیجیکش به همراه حقوق ثبت اختراع آن به فروش رفت. در سال 2018 چاوم استارتاپ جدیدی را در حوزه رمزنگاری تأسیس کرد.
پیش از به وجود آمدن بیتکوین، eCash، B-money، Bit Gold و Hashcash به عنوان پیشگامان ارز دیجیتال تأثیر زیادی در ایجاد آن داشتند.
امروزه بیتکوین بهعنوان اولین پروژه موفق در حوزه ارز دیجیتال شناخته میشود. اگرچه بیتکوین سود فراوانی را (به ویژه برای پدیدآورنده آن) فراهم کرد، اما این ارز بهعنوان یک نرمافزار متن باز در اختیار عموم قرار داده شد و نمیتوان آن را بهعنوان یک استارتاپ در نظر گرفت. از میان برترین استارتاپ های ارز دیجیتال پس از بیتکوین، اولین استارتاپی که به عرضه عمومی رسید، صرافی ارز دیجیتال Coinbase است. این شرکت در سال 2012 توسط یکی از مهندسان نرمافزار سابق شرکت Airbnb، برایان آرمسترانگ و فرد ارسام با نام Global Digital Assets Exchange (GDAX) تأسیس شد. شرکت GDAX پس از تغییر نام به کوینبیس در سال 2021 مورد عرضه عمومی قرار گرفت و با ارزش اولیه 85.8 میلیارد دلاری قیمتگذاری شد.
برترین استارتاپ های ارز دیجیتال ایرانی
همان طور که میدانید مهمترین ویژگی ارزهای دیجیتال، تراکنش ناشناس آنها است. به همین دلیل نمیتوان در مورد جزئیات دقیق استفاده کاربران ایرانی از ارز دیجیتال اظهار نظر کرد. با این وجود بنا بر شواهد موجود، مزارع ماینینگ ایرانی تا سال 2018 به صورت غیررسمی فعالیت داشتهاند. در سال 2018 قانونگذاران جمهوری اسلامی ایران برای نظارت بر مزارع ماینینگ ایرانی، برای اولین بار استخراج رمز ارزها را به رسمیت شناختند. بانک مرکزی نیز اعلام کرد: رمز پول ملی از جمله موارد مهم در دستور کار بانک مرکزی است که زیرساخت و دستورالعملهای مربوط به آن تدوین شده و در آینده نزدیک به صورت آزمایشی راهاندازی خواهد شد.
با آسانگیری نسبی مسئولان دولتی در ایران در ارتباط با فعالیت شرکتها و استارتاپها در حوزه بلاک چین، استارتاپهای مختلفی در ایران تأسیس شدند و ارز دیجیتال به یکی از حوزههای پرطرفدار سرمایهگذاری در میان ایرانیان تبدیل شد. در ادامه 10 مورد از برترین استارتاپ های ارز دیجیتال ایرانی را معرفی میکنیم.
نوبیتکس
: شرکت NOBITEX در سال 1396 با هدف فراهم کردن بستری امن، سریع و آسان برای مبادله رمزارزها و سایر داراییهای دیجیتال تأسیس شد. این شرکت اولین صرافی ارزهای دیجیتال در ایران است که از ریال برای معامله ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکند. این شرکت همواره در هماهنگ شدن خدمات خود با بازار جهانی موفق عمل کرده است. امکان معامله بدون احراز هویت، ترید در بازار معاملاتی (P2P) و نگهداری دارایی در صرافی از مهمترین قابلیتهای آن به شمار میرود. اپلیکیشن صرافی نوبیتکس در پلتفرمهای وب، اندروید و آی او اس در اختیار کاربران قرار گرفته است.
اکسیر
: پلتفرم هوشمند Exir در زمستان سال 1396 با هدف رفع محدودیتهای کاربران ایرانی در اتصال به صرافیهای معتبر جهان تاسیس شد. این شرکت توسط شرکت خدمات انفورماتیک ایران بهعنوان کسبوکار برگزیده در حوزه ارزهای دیجیتال انتخاب شد. این پلتفرم سطوح کاربری مختلفی را در نظر گرفته است که حجم معاملات و میزان فعالیت کاربران خود را در 8 سطح دستهبندی میکند. اپلیکیشن اندروید و آیاواس صرافی اکسیر در صفحه وبسایت این شرکت قابل دانلود است.
والکس
: در سال 1397 گروهی از دانشجویان دانشگاه شریف و تهران، پلتفرم صرافی Wallex را با هدف فراهم کردن بستری ایمن، حرفهای و آسان برای تبادل ارزهای دیجیتال برای کاربران ایرانی تأسیس کردند. این شرکت امنیت سایبری کاربران خود را در اولویت کار خود قرار داده است. امکانات مبادلاتی اپلیکیشن والکس، پشتیبانی شبانهروزی و رابط کاربری مناسب از مهمترین نقاط قوت این صرافی ایرانی است. تاکنون صندوق جسورانه سرو و صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر آفرینش در والکس سرمایهگذاری کردهاند.
بیتپین
: شرکت «سنا ایمن مبادله» از شرکتهای برجسته فناوری اطلاعات و مدیریت مالی کشور، پلتفرم BitPin را در سال 1399 تأسیس کرد. این صرافی خدمات متنوعی را ارائه میدهد که از میان آنها میتوان به خرید و فروش فوری (فروشگاهی)، پشتیبانی از بیش از 150 نوع رمزارز مختلف، سفارشگذاری متنوع و پشتیبانی شبانهروزی مناسب اشاره کرد.
یکی از امکانات ویژه این پلتفرم، امکان دریافت آنی وام از صرافی است. برای دریافت وام از بیتپین به ضامن شخص ثالث نیاز ندارید و ضامن شما، دارایی دیجیتالی است که در این صرافی نگهداری میکنید. علاوه بر این، آکادمی بیتپین مطالب آموزشی مفیدی را در اختیار کاربران مبتدی و حرفهای قرار میدهد. این صرافی در بسترهای اندروید و ios در دسترس است.
او ام پی فینکس:
پلتفرم ارز دیجیتال OMP Finex یک صرافی ایرانی است که با هدف فراهمسازی بستری امن و سریع برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال تأسیس شده است. این صرافی از انواع سفارشگذاری Limit ، Market ، Stop Limit ، Stop Market و OCO پشتیبانی میکند و به کاربران خود اجازه میدهد با ایجاد یک ربات معاملهگر، خرید و فروش رمزارزها را به صورت خودکار انجام دهند.
یکی از جالبترین امکانات او ام پی فینکس، ارائه بستری به نام «بازار دمو» است که کاربران مبتدی میتوانند در آن به صورت آزمایشی معامله کنند تا با شرایط و ریسکهای مختلف بازار آشنا شوند. سطح کاربری و کارمزد در این پلتفرم به 4 سطح تقسیم شده است که به حجم معاملات کاربر بستگی دارد. اپلیکیشن اختصاصی این صرافی برای کاربران اندروید عرضه شده و کاربران iOS میتوانند از وب اپلیکیشن این صرافی استفاده کنند.
رمزینکس:
شرکت نوآوران تجارت الکترونیک رمزینه با نام تجاری رمزینکس در سال 1396 توسط گروهی از دانشآموختگان دانشگاه شریف و تهران تأسیس شد. Ramzinex یک پلتفرم معامله ارز دیجیتال است که با ارائه انواع خدمات حرفهای، ابزارها و پشتیبانی از بیش از 130 رمزارز مختلف معامله امن و ساده برای کاربران را ممکن میکند. این صرافی در قالب وب اپلیکیشن، اندروی1د و آیواس عرضه شده و قابلیت مراجعه حضوری را نیز فراهم کرده است. کاربران فعال این پلتفرم به 2 میلیون نفر میرسند. این صرافی در مقایسه با شرکتهای رقیب داخلی کارمزد کمتری دریافت میکند و حداقل مبلغ معامله در آن 10 هزار تومان است.
تترلند:
پلتفرم مبادله رمز دیجیتال تترلند در فروردین ماه سال 1397 تأسیس شد و تا بهمن ماه همان سال موفق شد به بزرگترین مرجع تخصصی مبادله تتر در ایران تبدیل شود. این شرکت عضو رسمی انجمن فینتک ایران و انجمن بلاکچین ایران است و مجوز فعالیت سازمان نظام صنفی رایانهای کشور را نیز دریافت کرده است.
این صرافی با همکاری با شرکتهایی همچون ezpay، دیجیپی و تریدرز پلاس به کاربران کمک میکند در پلتفرمهای مختلف به تراکنش بپردازند. برخورداری از امکاناتی مانند استیکینگ، مبدل رمزارزی، بازار تترلند و امکان دریافت اعتبار رمزارزی (BNPL) بدون سود تا سقف 100 میلیون تومان از امکانات مهم این پلتفرم به شمار میرود. اپلیکیشن آی.ا.اس و اندروید Tetherland در وبسایت این شرکت قابل دانلود است. رشد این پلتفرم موجب شده تا در زمره برترین استارتاپ های ارز دیجیتال در ایران قرار بگیرد.
ارزپایا
: پلتفرم ایرانی مبادله ارز دیجیتال ارزپایا در سال 1396 تأسیس شد. این صرافی مشتریمداری و پشتیبانی از کاربران را بهعنوان اولویت اصلی خود معرفی میکند. این صرافی با ارائه کیف پول اختصاصی، کارمزد پایین، پشتیبانی شبانهروزی، تسویه ریالی 24 ساعته و سیستم کسب درآمد از معاملات دوستان از مهمترین ویژگیهای شاخص این صرافی هستند.
مزدکس
: صرافی Mazdax یکی از پلتفرمهای تازه تأسیس مبادله ارزهای دیجیتال است که از سال 1400 مشغول به کار شده است. مدیران این شرکت، هدف اصلی این استارتاپ را حضور در بازارهای جهانی و رقابت با رقبای خارجی میدانند. این شرکت با سایر ارائهدهندگان خدمات پرداخت مانند ایزیپی، تریدرز پلاس و ثنا همکاری میکند و امکان بازار معاملاتی و بازار فروشگاهی (تبدیل سریع) را برای کاربران خود فراهم میکند. یکی از امکانات منحصر به فرد این صرافی امکان Tokenization صندوقهای سهام و ETF داخلی است و امکان خرید و فروش برخی از صندوقهای سهامی داخلی با تتر را نیز فراهم میکند.
بیت 24:
مجموعه Bit24 در سال 1398 توسط مجموعهای از متخصصان نخبه ایرانی تأسیس شد تا بستری امن برای مبادله ارزهای دیجیتالی برای کاربران ایرانی فراهم کند. این صرافی کار خود را در قالب یک صرافی فروشگاهی آغاز کرد و اکنون با فراهم ساختن کیف پول اختصاصی، بازار معاملاتی و معاملات حرفهای از بیش از 370 ارز پشتیبانی میکند.
بهخلاف بسیاری از شرکتهای رقیب، در این صرافی سطح کاربری تعیین نشده است و کابران هیچ محدودیتی در زمینه واریز یا برداشت ریالی و ارزی ندارند، اما برای برخورداری از مجموع تراکنش بیش از 25 میلیون تومان در هر روز میبایست کیف پول ریالی خود را شارژ کنید. اپلیکیشن این صرافی در گوگلپلی (اندروید) و پلیاستور (iOS) قابل دانلود است.
برترین استارتاپ های ارز دیجیتال خارجی
با وجود فراز و نشیب پیدرپی بازار جهانی ارزهای دیجیتال و انافتیها، شرکتهای استارتاپی همچنان به جذب سرمایه و سودآوری خود ادامه دادهاند. نشانههای رشد در بازار ارزهای دیجیتال از افزایش میلیونی طرفداران این پول و دارایی جدید، کاملا مشخص است. تعداد کاربران ارزهای دیجیتال در سال 2023 در مقایسه با سال گذشته افزایش داشت و از 426.8 میلیون نفر به 670 میلیون نفر رسید. علاوه بر این علیرغم افت شدید درآمد رمزارزها در سال 2022، در سال گذشته درآمد رمزارزها دوبرابر شد و به 40.7 میلیارد دلار رسید.
در چنین شرایطی عجیب نیست که کاربران و سرمایهگذاران همچنان به دنبال برترین استارتاپ های ارز دیجیتال باشند تا بتوانند از این مسیر درآمدزایی کنند. در ادامه به معرفی ارزشمندترین استارتاپهای حال حاضر جهان میپردازیم.
-
OpenSea
: استارتاپ اوپنسی یک مارکتپلیس غیرمتمرکز برای خرید و فروش انافتی است که در سال 2017 توسط Devin Finzer و Alex Atallah تأسیس شد. اوپنسی برای کاربران خود یک بستر نظیر به نظیر فراهم میکند که در آن میتوانند به ازای کمیسیون 2.5 درصدی به ازای هر فروش، به ایجاد، خرید و فروش انواع NFT بپردازند.
اگرچه OpenSea با رقبای قدری مانند مارکتپلیس جدید کوینبیس روبهرو است، اما با بیش از 1.5 میلیون حساب کاربری فعال، همچنان بازار انافتی را تحت سلطه خود دارد. این استارتاپ با سرمایه اولیه 423 میلیون دلار (توسط سرمایهگذارانی مانند Andreessen Horowitz) آغاز به کار کرد و اکنون ارزش بازاری آن به 13.3 میلیارد دلار رسیده است.
-
Coinbase:
کوینبیس در سال 2012 تأسیس شد و اکنون پرطرفدارترین صرافی داراییهای دیجیتال در آمریکا است. این صرافی تا کنون میزبان بیش از 89 میلیون مشتری فعال بوده و بیش از 278 میلیارد دلار دارایی دیجیتال در اختیار دارد. این شرکت بهعنوان یک کیف پول دیجیتالی و یک مارکتپلیس برای خرید و فروش داراییهای دیجیتال فعالیت میکند. در مدل تجاری این استارتاپ سه کانال عمده برای کسب درآمد وجود دارد: تراکنشهای فروشگاهی و سازمانی، اشتراک خدمات و خرید و فروش داراییهای دیجیتالی متعلق به این شرکت. در حال حاضر ارزش بازاری این شرکت به 36.2 میلیارد دلار میرسد.
-
Alchemy
: استارتاپ کالیفرنیایی Alchemy در سال 2017 توسط دو تن از فارغالتحصیلان دانشگاه استنفورد یعنی Nikil Viswanathan و Joe Lau راهاندازی شد. این شرکت ارائهدهنده خدمات زیرساخت داده است که فعالیت بسیاری از بازیهای پرطرفدار بلاکچینی، اپلیکیشنهای خدمات مالی و پلتفرمهای NFT را ممکن کرده است. این شرکت برای دنیای کریپتو نقشی مشابه Amazon Web Services را ایفا میکند. شرکتهایی مانند Andreessen Horowitz، Lightspeed Venture Partners و Coatueدر مجموع 529 میلیون دلار در این استارتاپ سرمایهگذاری کردهاند. ارزش بازاری این شرکت اکنون به 10.2 میلیارد دلار میرسد. این ارزش بازار، آلچمی را در ردیف برترین استارتاپ های ارز دیجیتال خارجی قرار داده است.
-
Circle
: سیرکل یک شرکت خدمات مالی واقع در بوستون است که از فناوری بلاکچین برای پشتیبانی از خدمات پرداخت نظیر به نظیر و داراییهای کریپتویی استفاده میکند. این شرکت در سال 2013 توسط Jeremy Allaire تأسیس شد. اولین محصول این شرکت یک اپلیکیشن صرافی بیتکوین به نام Circle Pay بود. سرکل در سال 2018 با هدف انتشار یک استیبلکوین اتریومی با پشتوانه دلار، مبلغ 110 میلیون دلار سرمایه خطرپذیر جذب و USD Coin را ارائه کرد. سرمایه اولیه این استارتاپ 140 میلیون دلار بود و اکنون ارزش بازاری نزدیک به 9 میلیارد دلار دارد.
-
Chainalysis
: یک استارتاپ جرمشناسی دیجیتال است که با واکاوی دادههای بلاکچین، تراکنشها را رهگیری و موارد کلاهبرداری، هک و حملات سایبری را شناسایی میکند. این شرکت در سال 2014 توسط Michael Gronager در نیویورک تأسیس شد و 535 میلیون دلار سرمایه از سرمایهگذارانی همچون GIC و Accel جذب کرد. مشتریان عمده این شرکت موسسات مالی دولتی و خصوصی هستند. ارزش بازاری این شرکت 8.6 میلیارد دلار است.
-
Fireblocks
یک شرکت ارائهدهنده خدمات نرمافزاری مالی است که استارتاپهای کریپتویی و سازمانها را قادر میسازد تا از رمزارزها نگهداری کنند. این شرکت که در سال 2018 تأسیس شده علاوه بر هدف اولیه خود، با بانکهای مختلفی نیز همکاری میکند تا با توکنی کردن دلار، انتقال منابع مالی را در سطح بینالمللی ممکن کند. فایربلاکس موفق شد با همکاری با شرکتهای فعال در حوزه Web3 درآمد خود را 3 برابر کند و از 50 میلیون دلار سال 2021 به 150 میلیون دلار در سال 2022 برساند. این شرکت 1.23 میلیارد دلار سرمایه به خود جذب کرده و ارزش بازاری آن به 8 میلیارد دلار میرسد.
- Dapper Labs
استارتاپ دپر لبز به کمک فناوری بلاکچین، برای طرفداران ورزشها و بازیها مارکتپلیسهایی برای ایجاد، خرید و فروش NFT فراهم میکند و تجربه سرگرمی آنها را ارتقا میدهد. اولین پروژه انافتی این شرکت CryptoKitties بود و اکنون بلاکچین Flow و مارکتپلیس دیجیتالی NBA Top Shot را تحت مدیریت خود دارد. هدف دپر لبز فراهم کردن یک فضای همگانی و کاربرپسند در اکوسیستم Web3 است. این شرکت در سال 2018 توسط کارآفرین ایرانیتبار، رهام قرهگوزلو در ونکوور کانادا تأسیس شد. شرکتهای Andreessen Horowitz و Union Squares Ventures 12 میلیون دلار در تأمین مالی سری A این استارتاپ سرمایهگذاری کردند. اکنون ارزش بازاری دپر لبز به 7.6 میلیارد دلار رسیده است.
-
NYDIG:
شرکت New York Digital Investment Group یک استارتاپ خدمات مالی و زیرساخت است که در حوزه ارز دیجیتال فعالیت میکند. این شرکت که در 2018 تأسیس شد، برای سازمانها و استارتاپهای دیگر زیرساخت استفاده از بیتکوین و داراییهای کریپتویی را فراهم میکند. مجموع سرمایهگذاریهای انجام شده در این استارتاپ به 1.3 میلیارد دلار رسیده و ارزش بازاری نزدیک 7 میلیارد دلار دارد.
-
Sorare:
سورر یک بازی فوتبالی مبتنی بر بلاکچین است که در آن، کاربران برای خرید، فروش، تبادل و مدیریت یک تیم فوتبال مجازی از کارتهای بازی دیجیتالی استفاده میکنند. این پلتفرم در سال 2018 بر پایه اتریوم به وجود آمد. در سال 2020، کاربران این بازی 52,500 دلار کارت مبادله کردند و در 2021 این مبلغ از 3.6 میلیون دلار فراتر رفت. در همان سال سرمایهگذارانی مانند Accel و Benchmark در تأمین مالی سری B این استارتاپ 680 میلیون دلار سرمایهگذاریکردند. در حال حاضر ارزش بازاری این پلتفرم 4.3 میلیارد دلار است.
•Blockstream:
بلاکاستریم یک شرکت کانادایی است که در سال 2014 تأسیس شد. این استارتاپ برای شرکتها و سازمانها فناوریهای مختلفی بر مبنای بلاکچین فراهم میکند. این شرکت هدف خود را ایجاد زیرساخت مالی آینده میداند. بلاکاستریم با بهکارگیری رمزنگاری پیشرفته و مهندسی امنیت در تلاش است فناوری را سازمان دهد که بازارهای مالی را کارآمد و مطمئن سازد. برنامه تأمین مالی مرحله بذر این استارتاپ 21 میلیون دلار سرمایه جذب کرد و اکنون ارزش بازاری آن به 3.2 میلیارد دلار رسیده است.
آینده استارتاپ های حوزه ارز دیجیتال
در دنیای امروز، «دیجیتالی کردن» دیگر یک اصطلاح دهانپرکن نیست و برای بسیاری از صنایع امری اجتنابناپذیر است. هر روز استارتاپهای جدیدی شکل میگیرند که از ارزهای دیجیتال بهعنوان ابزاری برای رشد و نوآوری استفاده میکنند.
اکنون ارزهای دیجیتال پرطرفدار مانند بیتکوین و اتریوم چیزی بیش از زمینهای برای سرمایهگذاری هستند. چرا که نحوه مدیریت کسبوکار استارتاپها را دگرگون کردهاند، سرمایه جذب کردهاند و در سطح جهانی با یکدیگر رقابت میکنند.
برترین استارتاپ های ارز دیجیتال مزیتهایی برای کسبوکارهای گوناگون صنایع مختلف ایجاد میکنند که روزبهروز نقش صنعت ارز دیجیتال در آینده فناوری را پررنگتر میکنند. مهمترین این مزایا عبارت هستند از:
- کاهش هزینهها: شرکتها با استفاده از ارز دیجیتال میتوانند هزینههای انتقال پول و کارمزد تراکنشها را کاهش دهند و از دقت و اعتبار معاملات خود اطمینان حاصل کنند.
- تأمین مالی: یکی از جدیدترین محصولات فناوری ارز دیجیتال، ارائه روشی جدید برای تأمین مالی شرکتهاست. این روش Initial Coin Offerings نام دارد و بهعنوان جایگزینی برای IPO سنتی شناخته میشود.
- تضمین تراکنشها: به جرأت میتوان گفت مهمترین ویژگی ارز دیجیتال که آن را از شیوههای سنتی انتقال سرمایه متمایز میسازد، شفافیت و امنیت آن است. دفتر کل توزیع شده در بستر بلاکچین برای تمام کاربران قابل مشاهده است و دادههای موجود در آن با جدیدترین روشها رمزنگاری میشود. به این صورت با اطمینان زیادی میتوان گفت هیچ هکر و کلاهبرداری نمیتواند تراکنشهای ثبتشده در بستر بلاکچین را دستکاری کند.
باید در نظر داشت که صنعت مدیریت مالی دیجیتال روندهای متفاوتی را دنبال میکند. در حال حاضر امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و NFT محبوبیت زیادی را در میان سرمایهگذاران و کارآفرینان پیدا کردهاند. در دنیای کنونی استارتاپها در جهان متفاوتی متولد میشوند که پلتفرمهایی برای دریافت وام غیرمتمرکز بلاکچینی را فراهم کرده است. داراییهای دیجیتالی به نام NFT وجود دارند که بازار کاملاً جدیدی را برای کسب درآمد (بهویژه در حوزههای بازی، هنر دیجیتال و کلکسیونداری) ایجاد کردهاند. با بررسی شرایط بازار مشاهده میکنیم که با وجود فراز و نشیبهایی که بازار ارز دیجیتال از آغاز تاکنون داشته است، حجم سرمایهگذاری، جذب کاربر و درآمدزایی این صنعت، آینده روشنی را متصور میسازد.
کلام آخر
دنیای امروز، دنیای تغییر و تحول است و کسبکارهایی که قدم در آن میگذارند ابزارها و بسترهای جدیدی برای فعالیت و توسعه در کنار خود خواهند داشت. ارزهای دیجیتال چیزی فراتر از حوزهای برای سرمایهگذاری هستند. آنها شیوههایی جدید برای مدیریت، تأمین مالی و ارتباط با مخاطبان و مشتریان فراهم میکنند.
ارزهای دیجیتال برای اکوسیستم استارتاپی مزیتهای انکارناپذیری به همراه میآورند و جای خود را در کسبوکارهای آینده باز میکنند. به طور کلی میتوان گفت که کسب و کارهای نوآور، مبادلات مالی خود را نیز از طریق نوآوری ایجاد کردهاند. یعنی همانطور که ماهیت دیجیتال دارند و در فضای آنلاین فعالیت پررنگی دارند، پول دیجیتال و ارزهای دیجیتالی نیز لازمه کارشان است و موارد استفاده بسیار زیادی برایشان دارد.
در حقیقت، استارتاپها و بهویژه برترین استارتاپ های ارز دیجیتال در این مسیر دیجیتالی به سوی آینده در سفر هستند. اما رمز موفقیت آنها در پذیرش این فناوری و آگاهی کامل از ضوابط قانونی است. استارتاپهایی که با درایت و قانونمندی به فعالیت خود ادامه بدهند، پیشگامان صنایعی خواهند بود که در اقتصادی مدرن و آزاد آینده بشر را شکل میدهند.
بهنظر میرسد که آینده مالی و پولی جهان تا حدود زیادی متاثر از ارزهای دیجیتال خواهد بود. چون این پدیده مدرن در میان عموم مردم پذیرفته شده است و به بخشی از دارایی مردم تبدیل شده است.