استارتاپ و اکوسیستم استارتاپی؛ بیش از یک دهه از عمر این اصطلاحات در ایران می‌گذرد. اصطلاحاتی که در ارتباط با کسب‌وکارهای آنلاین شکل گرفتند. کسب‌وکارهایی که توسط جوانانی تاسیس شدند که به جای رفتن و مهاجرت‌کردن، تصمیم گرفتند در ایران بمانند و کسب‌وکار راه‌اندازی کنند.
حالا بعد از گذشت بیش از یک دهه، کسب‌وکارهای کوچک استارتاپی به شرکت‌های بزرگی تبدیل شدند که نقش مهمی در زندگی روزمره مردم بازی می‌کنند. دیجی کالا، اسنپ، تپسی، علی بابا، بازار، دیوار، نماوا، آپارات و… نمونه‌هایی هستند که اکنون به شرکت‌های معتبری تبدیل شده‌اند. این استارتاپ‌ها با رعایت اصول و تلاش مداوم تبدیل به بهترین استارتاپ‌های ایرانی شدند در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی قرارگرفتند.
مطالب پیشنهادی: استارتاپ های موفق دنیا، ایده استارتاپ
البته به این نکته هم باید اشاره کرد که طبق برآوردها و آمارهای موجود، بیش از 90 درصد از استارتاپ‌ها شکست می‌خورند. بنابراین درست مانند هر گوشه از جهان، در کشور ما ایران نیز هر ساله استارتاپ‌های کوچک و بزرگی با ایده‌های جدید تأسیس می‌شوند. طبیعی است که نمی‌توان انتظار داشت تمام شرکت‌های تأسیس شده با موفقیت روبه‌رو شوند. اما هر کدام از آن‌ها در صورت موفقیت می‌توانند سود فراوانی را برای کارآفرینان، سرمایه‌گذاران، کاربران، دولت و در مجموع اقتصاد کشور فراهم آورند.
در سال‌های گذشته با توسعه زیرساخت‌های فناوری کشور، افزایش پهنای باند و دسترسی شهروندان سراسر کشور به اینترنت پرسرعت، شرکت‌های استارتاپی گوناگونی تأسیس شده‌اند و همچنان به سودآوری خود ادامه می‌دهند. از فروشگاه‌های اینترنتی گرفته تا ارائه‌دهندگان خدمات پزشکی، بهترین استارتاپ‌های ایرانی شانه به شانه شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی به ارتقای کیفیت زندگی مردم ایران می‌پردازند.
در این گزارش به معرفی 15 نمونه از بهترین استارتاپ‌های ایرانی و عوامل موفقیت هر یک می‌پردازیم.
داستان مشهورترین فروشگاه اینترنتی ایران به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی از تجربه یک خرید ناموفق توسط بنیانگذاران آن شروع شد. در سال 1384 حمید و سعید محمدی به عکاسی دیجیتال علاقمند شده بودند و پس از جستجوی فراوان در اینترنت، به بازار خیابان جمهوری رفتند و دوربین مورد نظر خود را خریدند؛ غافل از این که لنز دوربین دست دوم بوده است. این تجربه انگیزه راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی مطمئن را برای برادران محمدی ایجاد کرد.
آن‌ها در زمستان 1385 شرکت دیجیکالا را تأسیس و در سال بعد، کار خود را با 5 نفر کارمند آغاز کردند و به یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی تبدیل شدند. تیم 7 نفره دیجیکالا کار خود را با سرمایه شخصی 20 میلیون تومانی بنیانگذاران شروع کرد و به فروش دوربین و تلفن همراه پرداخت و به مرور زمان محصولات، امکانات و خدمات جدیدتری را به مشتریان روزافزون خود ارائه کرد.
تنها در طی 10 سال، در سال 1395 شمار کارکنان این شرکت چهارصد برابر شد و به 2000 نفر رسید. طبق آخرین آمار منتشر شده در سال 1400، تعداد کارکنان دیجی کالا بیش از 8000 نفر است.
اکنون دیجی کالا دیگر تنها یک خرده‌فروش اینترنتی نیست؛ گروه تجارت الکترونیک دیجی کالا در زمینه‌های تجارت الکترونیک (ای‌کامرس)، محتوا، فینتک، فناوری ابر و… فعالیت می‌کند. امروزه فروشگاه دیجیکالا بازارگاهی بزرگ است که کالاهای بیش از 250 هزار فروشنده را به بازدیدکنندگان سایت و کاربران اپلیکیشن آن عرضه می‌کند و موفق شده‌است در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی قرار بگیرد.
عوامل موفقیت دیجی کالا:
- ورود زودهنگام به بازار
- تبلیغات اصولی
- جذب سرمایه خصوصی داخلی و بین‌المللی
- گسترش طبقه‌بندی کالاهای عرضه شده
- همکاری با خرده‌فروش‌های سنتی
- اهمیت دادن به امنیت اطلاعات کاربران
- تجزیه و تحلیل رفتار کاربران و بازدیدکنندگان
- کیفیت بالای تجربه کاربری سایت و اپلیکیشن
اسنپ
امروزه تاکسی‌های اینترنتی به جزئی جدایی ناپذیر از زندگی ما تبدیل شده‌اند؛ به طوری که گاهی فراموش می‌کنیم تا همین ده سال پیش در صورت نیاز فوری به تاکسی، تنها راه حل تماس تلفنی با یک آژانس تاکسی‌رانی و یا تاکسی تلفنی بود؛ آن هم در صورتی که شماره یک آژانس نزدیک به محل را همراه خود داشتیم.
اولین شرکت تاکسی‌رانی اینترنتی جهان اوبر (Uber) بود که در سال 2009 در آمریکا تاسیس شد. سپس شرکت‌های مختلفی در سراسر جهان از ایده اوبر بهره بردند. با این وجود به دلیل مشکلاتی مانند تحریم این شرکت‌ها اجازه فعالیت در ایران را نداشتند. این مسئله فرصتی را برای کارآفرینان ایرانی فراهم کرد که یکی از بهترین استارتاپ های ایرانی را تاسیس کنند.
ایده تاکسی‌های اینترنتی ایرانی در بهمن ماه سال 1392 (حدوداً پنج سال پس از اوبر) توسط شهرام شاهکار، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد MBA از دانشگاه بریتیش کلمبیا پس از بازگشت به ایران عملی شد. او در تابستان 93 آغاز سرویس «تاکسی‌یاب» را در تهران کلید زد. این شرکت در سال 94 به اسنپ تغییر نام داد و نسخه آزمایشی اپلیکیشن اسنپ را ارائه کرد.
اسنپ به محض شروع به کار، مورد انتقاد صنف تاکسی‌رانی قرار گرفت. با این وجود این شرکت تنها دو سال پس از تاسیس موفق شد به یکی از بهترین شرکت‌های حوزه تجارت الکترونیک تبدیل شود. در سال 2018 نشریه Forbes اسنپ به عنوان یونیکورن معرفی شد.
در حال حاضر سوپر اپلیکیشن اسنپ خدمات متنوعی مانند درخواست خودرو، سفارش غذا، رزرو هتل، خدمات پزشکی و… را فراهم می‌کند و استارتاپ‌هایی مانند اسنپ تریپ، اسنپ مارکت، اسنپ دکتر و اسنپ فود را تحت مدیریت خود دارد. تعداد کارمندان شرکت‌های زیرمجموعه اسنپ به 6500 نفر می‌رسد و تعداد کل کاربران آن به 62 میلیون نفر رسیده است. اسنپ در طی این مسیر توانست در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی قرار بگیرد.
عوامل موفقیت اسنپ:
- ورود زودهنگام به بازار
- تیم متخصص و نرم‌افزار قدرتمند
- جذب سرمایه شرکتی
- تبلیغات وسیع
- ثبت نام رایگان راننده و مسافر
- کرایه رقابتی
- گستردگی خدمات
- همکاری با فراجا جهت تضمین امنیت مسافر و راننده
تپسی
با مطرح شدن ایده تاکسی‌رانی اینترنتی در ایران توسط اسنپ، طولی نکشید که شرکت‌های دیگری نیز برای رقابت در این بازار جدید شروع به کار کردند. در این میان، تپسی کار خود را از سال 1395 آغاز کرد. در زمستان سال 1394 میلاد منشی‌پور و حمید مهینی به ایران بازگشتند تا یک کسب‌وکار اینترنتی را تاسیس کنند. آن‌ها شرکت تپسی را تأسیس و با همراهی هومن دمیرچی و یک تیم ده نفره از بهترین برنامه‌نویسان کشور به طراحی و توسعه نرم‌افزار تپسی پرداختند. سرمایه اولیه این استارتاپ توسط سه بنیانگذار آن تأمین شد.
تپسی در خرداد 1401 موفق شد به عنوان اولین استارتاپ ایرانی قدم به بازار بورس ایران بگذارد. تپسی به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی در عرضه عمومی اولیه ابتدا 30 درصد از سهام خود را در بورس عرضه کرد. سپس در سال 1402 گروه هلدینگ گلرنگ با خریداری 68.95 درصد از سهام این شرکت، مالک جدید تپسی شد.
مدیران تپسی بر خلاف رقیب اصلی خود، اسنپ، محصولات و خدمات خود را گسترش چندانی ندادند؛ بلکه استراتژی گوشه بازار (نیچ مارکتینگ) را در پی گرفتند. نرم‌افزار تپسی علاوه بر خدمات تاکسی دربستی، سرویس تپسی لاین (غیر دربستی)، تپسی تلفنی، پیک و… را ارائه می‌دهد. دسترس‌پذیری مناسب تپسی برای معلولان حرکتی، ناشنوایان و نابینایان یکی از مهم‌ترین مزیت‌هایی است که تپسی نسبت به سایر رقبای خود دارد. تپسی هم‌اکنون در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی قرار دارد.
عوامل موفقیت تپسی:
- قیمت رقابتی
- تیم متخصص
- تمرکز بر استراتژی گوشه بازار
- ارائه سرویس‌های تخصصی حمل و نقل
- ورود به بازار بورس و جذب سرمایه از طریق IPO
کافه بازار
داستان کافه بازار به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی به یک پروژه دانشجویی بازمی‌گردد. در سال 1389 کاظم محمدزاده و تعدادی از دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف مشغول کار بر روی پروژه‌ای به نام «فارسی تل» بودند که هدف آن فارسی‌سازی اندروید و ارائه تعدادی برنامه ضروری به زبان فارسی بود.
در زمستان همان سال حسام میرآرمندهی که برای تحصیل به سوئد رفته بود به ایران بازگشت، پروژه فارسی تل را متوقف و نسخه اولیه کافه بازار را به عنوان یک فروشگاه آنلاین نرم‌افزارهای اندرویدی در کنگره موبایل ایران منتشر کرد. حضور کافه بازار در این نمایشگاه با استقبال خوبی مواجه شد. پس از آن، رسانه‌ها و وبلاگ‌نویسان مختلف از کافه بازار نوشتند و در سه ماه تعداد کاربران این پلتفرم به 100 هزار نفر رسید.
بنیانگذاران کافه بازار در سال 1390 با شرکت سونی وارد مذاکره شدند تا این اپلیکیشن به صورت پیش‌فرض در گوشی‌های سونی نصب شود. اما با وجود موافقت نماینده رسمی سونی، به علت وجود تحریم‌ها همکاری میان این دو شرکت شکل نگرفت.
پس از چند ماه کافه بازار امکان پرداخت اینترنتی را برای کاربران خود فراهم کرد. این مسئله توجه توسعه‌دهندگان نرم‌افزار را به کافه بازار جلب کرد. بنا بر آخرین آمار منتشرشده توسط این شرکت در سال 1401، کاربران کافه بازار 1.8 میلیارد برنامه و بازی را نصب و به‌روزرسانی کردند. کافه بازار هم اکنون یکی از برجسته‌ترین شرکت‌ها در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی است.
عوامل موفقیت کافه بازار:
- محدودیت دسترسی به برنامه‌های گوگل‌پلی
- ارائه برنامه‌ها و بازی‌های متنوع رایگان
- فراهم‌سازی بستری مناسب برای انتشار بازی‌ها و برنامه‌های ایرانی
- پشتیبانی از همراه‌بانک‌های رسمی کشور
- خدمات شبانه‌روزی
آپارات
پرطرفدارترین سرویس اشتراک‌گذاری ویدئو در جهان یوتیوب است که در سال 1388 در ایران فیلتر شد. از دسترس خارج شدن این وبسایت خلأ بزرگی را در وب فارسی و کاربران ایرانی ایجاد کرد. به همین دلیل شرکت صبا ایده به سرپرستی محمد جواد شکوری مقدم در سال 1389 وبسایت آپارات را طراحی و راه‌اندازی کرد تا جایگزین مناسبی برای یوتیوب باشد. نسخه اندروید آپارات یک سال پس از نسخه وب ارائه شد و در دی ماه 1391 تعداد بازدید روزانه این سرویس از یک میلیون فراتر رفت.
این استارتاپ به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی همواره تلاش کرده تا در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران، خدماتی با کیفیت وبسایت‌های بین‌المللی مشهور به کاربران خود ارائه کند. علاوه بر کاربران عادی، کسب‌وکارهای مختلف نیز برای انجام فعالیت‌های تبلیغات ویدئویی از خدمات آپارات استفاده می‌کنند تا فروش محصولات خود را افزایش دهند. آپارات گیم وبلاگ آپارات نیز از جدیدترین امکانات ارائه شده توسط این شرکت است. آپارات در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی قرار دارد.
عوامل موفقیت آپارات:
- وجود تقاضا از طرف کاربران ایرانی
- سرعت و کیفیت بالا
- ترافیک نیم‌بها
- قابلیت ایجاد حساب کاربری، دنبال کردن و دنبال شدن
- فراهم کردن امکان تبلیغات و کسب‌ودرآمد توسط کاربران
صنعت حمل‌ونقل و گردشگری یکی از پردرآمدترین صنایع کشور ایران است. از دیرباز آژانس‌های گردشگری و فروش بلیط به صورت حضوری امکان خرید و رزرو بلیط را برای مسافران فراهم می‌کردند اما مراجعه حضوری به این شرکت‌ها مشکلات متنوعی را برای مردم به همراه داشت. حتی اگر مسافری می‌توانست بلیط دلخواه خود را خریداری کند، ممکن بود برای اقامت در مقصد نیز با مشکلاتی مواجه شود. استارتاپ علی بابا به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی در سال 1393 با شعار «تجربه شایسته سفر» آغاز به کار کرد و به زودی به یکی از بهترین استارتاپ های ایرانی تبدیل شد.
مجید حسینی نژاد و نیما قاضی دو طبیعت‌گرد حرفه‌ای بودند که پیش از تأسیس علی بابا شکست‌های تجاری کوچک و بزرگی را تجربه کردند. آن‌ها استارتاپ خود را با سرمایه اولیه 70 میلیون تومانی راه‌اندازی کردند.
اکنون گروه علی‌بابا یکی از بزرگترین استارتاپ‌های حوزه گردشگری و سفر در ایران است و خدمات گسترده‌ای مانند خرید آنلاین بلیط پروازهای داخلی و خارجی، قطار، اتوبوس، تورهای گردشگری، رزرو هتل‌های داخلی و خارجی را به کاربران خود ارائه می‌دهد. در سال 1401 نسبت به سال گذشته رشد سالانه ارزش ناخالص داخلی 68.52 درصدی را تجربه کرد. موفقیت‌های چشمگیر علی‌بابا آن را در لیست استارتاپ‌های موفق ایرانی قرار داده‌است.
عوامل موفقیت علی بابا:
- تیم مدیریتی قوی
- تمرکز کامل بر رفع نیاز مشتریان در اولین سال تاسیس
- ارائه خدمات متنوع مسافرتی و گردشگری در پلتفرم‌های موبایلی و وب
- استفاده از کارآمدترین فناوری‌های مرکز پشتیبانی
- پشتیبانی 24 ساعته از مشتریان
نماوا
پلتفرم‌های پرطرفداری در دنیا وجود دارند که اجازه پخش آنلاین فیلم و سریال را به کاربران خود می‌دهند. چنین امکانی تا همین ده سال پیش برای مردم ایران یک رویا بود. اما با وجود توسعه زیرساخت‌های اینترنت و افزایش پهنای باند کشور بستر مناسبی برای به وجود آمدن سامانه‌های نمایش درخواستی فیلم و سریال (VOD) به وجود آمد. سال 1393 را می‌توان نقطه آغازی را برای توسعه این صنعت در ایران دانست.
شرکت اینترنتی شاتل با مدیریت محمد حسین شانه ساز در اواخر سال 92 و اوایل 93 سامانه‌ای را برای پخش آنلاین فیلم و سریال برای مشترکان خود عرضه کرد که مووی‌لند نام داشت. در فروردین 1395 مووی‌لند به نماوا تغییر نام داد. این استارتاپ به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی در اوایل فعالیت خود برای کاربران برخی از اپراتورها و سرویس‌های ارائه‌دهنده اینترنت ترافیک رایگان در نظر گرفته بود و توانست توجه کاربران زیادی را به خود جلب کند.
اکنون با افزایش تعداد کاربران، حجم مصرفی اینترنت در این پلتفرم (به جز مشترکین اینترنت شاتل) به صورت نیم‌بها محاسبه می‌شود. اپلیکیشن نماوا امکانات متنوعی مانند دسته‌بندی کامل فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی و خارجی، زیرنویس فارسی، تنظیم کیفیت بر اساس سرعت و… را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.
عوامل موفقیت نماوا:
- تاسیس توسط شاتل
- مشتری‌مداری و ارائه خدمات ویژه به مشترکین اینترنت شاتل
- ارائه آرشیو گسترده‌ای از فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی و خارجی
- رابط کاربری مناسب
الوپیک
استارتاپ الوپیک نیز مانند تپسی یکی از موفق‌ترین و بهترین استارتاپ‌های ایرانی است که برای حفظ رقابت در بازار حمل‌ونقل اینترنتی استراتژی گوشه بازار را در پی گرفته است. این شرکت در سال 1395 توسط مهدی نائبی و با سرمایه‌گذاری هلدینگ سرآوا راه‌اندازی شد. الوپیک یک اپلیکیشن سفارش پیک موتوری و وانت از طریق اینترنت است و با 4 میلیون کاربر یکی از بزرگترین سامانه‌های حمل‌ونقل درون‌شهری مرسوله در ایران محسوب می‌شود.
هلدینگ سرآوا یکی از اولین شرکت‌های سرمایه‌گذاری جسورانه ایرانی است که سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های موفقی مانند دیجی کالا، کافه بازار، دیوار، علی‌بابا و الوپیک را در کارنامه خود دارد. این شرکت 6 سال پس از تاسیس الوپیک در سال 1402 از قرارداد با این استارتاپ خارج شد و الوپیک به طور کامل تحت مدیریت هلدینگ گلرنگ درآمد.
عوامل موفقیت الوپیک:
- تیم حرفه‌ای
- تمرکز بر گوشه بازار
- قیمت رقابتی سفیران الوپیک در مقایسه با سایر پیک‌ها
- قابلیت رهگیری حرکت پیک بر روی نقشه
- جذب سرمایه جسورانه
دیوار
حسام آرمندهی پس از راه‌اندازی موفق استارتاپ کافه بازار، به همراه رضا محمدی در سال 1391 به فکر ارائه یک اپلیکیشن ساده برای انتشار نیازمندی‌ها به صورت آنلاین افتادند. آن‌ها در همان سال اپلیکیشن دیوار را راه‌اندازی و عرضه کردند.
کاربرد اولیه این اپلیکیشن برای کاربران، خرید و فروش کالاهای دست دوم بود و پس از مدتی دسته‌های دیگری مانند خدمات، رویدادهای اجتماعی، کاریابی و خرید و فروش انواع کالاها و معامله منزل نیز به این اپلیکیشن اضافه شد.
مدیران دیوار بلافاصله پس از راه‌اندازی اپلیکیشن به فکر بهبود رابط کاربری و افزایش قابلیت‌های دیوار افتادند و به همین شیوه روز‌به‌روز کاربران بیشتری را به خود جذب کردند.
بر اساس تازه‌ترین گزارش دیوار به عنوان یکی از استارتاپ‌های موفق ایرانی، این اپلیکیشن بیش از 35 میلیون کاربر فعال ماهانه دارد و تعداد بازدیدهای یکتا از آگهی‌های این اپلیکیشن در سال 1400 به رقم خیره‌کننده 45.9 میلیارد بازدید رسیده است.
عوامل موفقیت دیوار:
- طراحی کاربر پسند وبسایت و اپلیکیشن
- عدم نیاز به ایمیل برای ثبت‌نام
- سادگی فرآیند ثبت آگهی به صورت رایگان
- دسته‌بندی منظم آگهی‌ها
- بهره‌مندی از سرمایه گروه سرمایه‌گذاری هزاردستان
شیپور
سایت شیپور به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های ایرانی کار خود را یک سال پیش از رقیب اصلی‌اش دیوار آغاز کرد. رضا اربابیان در زمان حضورش در کانادا با سایت‌های خرید و فروش کالای دست‌دوم مانند ای‌بی و کریگز لیست آشنا شده بود و پس از بازگشت به ایران، مشاهده کرد که سایت مشابهی در ایران وجود ندارد. او در ابتدا به دنبال تاسیس یک بنگاه آنلاین برای خرید و فروش خودرو بود اما تصمیم گرفت ایده خود را گسترش دهد و سایت شیپور را تک و تنها راه‌اندازی کرد.
اکنون کاربران سایت و اپلیکیشن شیپور می‌توانند آگهی‌های خود را در دسته‌بندی‌های گسترده‌ای مانند لوازم الکترونیکی، لوازم خانگی، خودرو، املاک و… به صورت رایگان منتشر کنند. شیپور با هدف فرهنگ‌سازی در خصوص استفاده مفید از کالاهای دست دوم در ایران تبلیغات تلویزیونی و محیطی گسترده‌ای را در پیش گرفت. در نتیجه روزانه ده‌ها هزار آگهی در این سایت منتشر می‌شوند. حجم بالای کاربران سالانه سایت (29 میلیون نفر) و اپلیکیشن (14 میلیون نفر) باعث شد که شیپور در سال 1402 از سرویس تبلیغاتی خود نیز رونمایی کند.
عوامل موفقیت شیپور:
- ورود زودهنگام به بازار
- تبلیغات گسترده محیطی و تلویزیونی
- انتشار رایگان آگهی‌ها
- جذب سرمایه داخلی و خارجی
فرادرس
با گسترش کاربران اینترنت در سراسر جهان، محتوای آموزشی به یکی از ارزشمندترین بازارهای اینترنتی تبدیل شد. امروزه ارزش جهانی این بازار به 6.32 میلیارد دلار می‌رسد.
کارآفرینان ایرانی از اهمیت این بازار غافل نبوده‌اند. یکی از استارتاپ‌های موفق آموزشی سایت فرادرس است که با هدف ایجاد دسترسی آسان، همیشگی و همگانی به دانش آکادمیک و تخصصی در سال 1387 راه‌اندازی شد. سید مصطفی کلامی هِریس (فارغ‌التحصیل دکتری تخصصی در رشته مهندسی برق–کنترل از دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی) و اسماعیل آتش‌پز (فارغ‌التحصیل دکتری مهندسی برق از دانشگاه Texas A&M) فرادرس را تاسیس کردند.
اولین محصولات فرادرس آموزش‌هایی در زمینه برنامه‌نویسی و هوش مصنوعی بودند. سه سال پس از راه‌اندازی این استارتاپ، چهارمین جشنواره وب ایران فرادرس را به عنوان بهترین پروژه آنلاین آموزشی به انتخاب کاربران انتخاب کرد.
فرادرس در حالی کار خود را شروع کرد که سرمایه چندانی جذب نکرده بود. بنیانگذاران این استارتاپ می‌گویند سرمایه موردنیاز برای گسترش فرادرس را به مرور زمان از دانشجویان دریافت کرده‌اند. در نهایت پس از حدود ده سال فعالیت، گروه سرمایه‌گذاری توسعه در سال 1397 در این استارتاپ سرمایه‌گذاری کرد. اکنون فرادرس با حدود 2,700,000 دانشجو از ایران و جهان مدعی عنوان بزرگترین دانشگاه آنلاین ایران است. این شرکت در سال 1400 توانست 3088 عنوان آموزشی غیر رایگان را توسط 1473 مدرس به دانشجویان خود عرضه کند.
عوامل موفقیت فرادرس:
- ارائه محتوای آموزشی در موضوعات مختلف علمی و فنی در اغلب رشته‌ها
- دسترسی ساده و نامحدود به مجموعه وسیعی از محتوای آموزشی
- ارائه 2000 ساعت محتوای آموزشی رایگان
- هزینه رقابتی
- استراتژی کارآمد تخفیف گذاری
ترب
اگر نام یک محصول را در اینترنت جستجو کنید، در میان انواع فروشگاه‌های اینترنتی با نام ترب نیز مواجه خواهید شد؛ با این تفاوت که ترب بر خلاف استارتاپ‌هایی مانند دیوار و شیپور، یک فروشگاه اینترنتی نیست. ترب یک موتور جستجوی خرید اینترنتی است. کاربران سایت و اپلیکیشن ترب با جستجو در آن می‌توانند محصول مورد نظر خود را در میان بیش از 14 هزار فروشگاه اینترنتی معتبر پیدا کنند و قیمت‌های فروشگاه‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنند.
موتور جستجوی خرید ترب در سال 1393 با هدف ارائه و مقایسه قیمت‌ها در میان فروشگاه‌های مختلف توسط تعدادی از دانشجویان دانشگاه شریف تاسیس شد. اپلیکیشن ترب تنها در طی یک سال 500 هزار بار نصب شد. با وجود جذب سرمایه از یک سرمایه‌گذار فرشته در تابستان 94، مدتی نگذشت که جریان نقدی شرکت مثبت شد و توانست بدون نیاز به جذب سرمایه بیشتر از پس هزینه‌های خود بر بیاید.
عوامل موفقیت ترب:
- نیاز به مقایسه قیمت‌ها با وجود تعداد روزافزون فروشگاه‌های اینترنتی
- عملکرد مثبت در زمینه آمار بازدید سایت و سئو
- عدم نیاز به دانش فنی برای ثبت نام و فعالیت در پلتفرم
- سازگاری با فروشگاه‌سازهای مشهور و عرضه پلاگین وردپرس
- همکاری با استارتاپ‌های فنی و خدماتی گوناگون برای بهبود تجربه مشتریان
جابینجا
در شرایط اقتصادی امروز کشور، فعالیت در بازار کار برای هر دو گروه کارفرما و کارجو چالش بزرگی محسوب می‌شود. در گذشته کارجویان برای پیدا کردن شغل مورد نظر خود تنها می‌توانستند در روزنامه‌ها جستجو کنند و به صورت حضوری به شرکت‌های کارفرما و دفاتر کاریابی مراجعه کنند.
چنین فرآیندی برای کارفرمایان نیز هزینه‌بر و زمان‌بر بود. با هدف پاسخگویی به این مشکل، محمدرضا خانی در سال 1394 استارتاپ جابینجا را راه‌اندازی کرد و در همان سال موفق شد در هشتمین جشنواره وب و موبایل ایران از میان بیش از 13 هزار وبسایت، نشان بهترین وبسایت اشتغال و کاریابی از نگاه داوران و مردم دریافت کند.
جابینجا به عنوان یکی از بهترین استارتاپ‌های در سال 1401 گزارش ۱۲ ماهه پیشرفت، عملکرد، و رشد خود را منتشر کرد. بنا بر این گزارش، رشد ترافیک این سایت نسبت به سال گذشته افزایش 342 درصدی داشته و به آمار 1.3 میلیون بازدید در ماه رسیده بود. در حال حاضر جابینجا میزبان بیش از 22 هزار آگهی فعالی استخدامی از بیش از 8800 شرکت ایرانی است.
عوامل موفقیت:
- تیم مدیریتی و فنی متخصص
- ارائه رزومه‌ساز رایگان
- قابلیت پیگیری وضعیت رزومه‌های ارسالی
- دسته‌بندی دقیق شرکت‌ها و فرصت‌های شغلی
نوبت دات‌آی‌آر
نوبت‌دهی خدمات پزشکی یکی دیگر از حوزه‌هایی است که با پیشرفت فناوری و اینترنت دگرگون شده است. در گذشته یک بیمار چاره‌ای به جز مراجعه حضوری به یک مرکز درمانی نداشت. اما اکنون کاربران می‌توانند با مراجعه به یک وبسایت نوبت‌دهی، اقدام به اخذ نوبت از پزشک مورد نظر خود کند.
سایت نوبت دات‌آی‌آر یکی از بهترین استارتاپ های ایرانی فعال در حوزه خدمات پزشکی است و در سال 1390 توسط عرفان صفرپور تاسیس شد. این سایت در جشنواره وب و موبایل ایران در سال 1398 تندیس رتبه نخست شرکت‌های فعال در حوزه سلامت را از هیئت داوران دریافت کرد.
رابط کاربری نوبت دات‌آی‌آر بسیار ساده است اما اطلاعات گسترده و ارزشمندی را از پزشکان مختلف در تمام تخصص‌ها و شهرهای کشور در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. علاوه بر این کاربران می‌توانند به پزشکان خود امتیاز دهند تا سایر کاربران بتوانند خدمات درمانی باکیفیت‌تری را انتخاب کنند.
عوامل موفقیت نوبت دات آی آر:
- طبقه‌بندی پزشکان بر اساس تخصص و شهر
- امکان جستجوی دقیق
- پشتیبانی از نظرات کاربران
- امکان مسیریابی بر روی نقشه
مطالب پیشنهادی: مهم‌ترین عوامل موفقیت استارتاپ‌ها
آپ
شرکت آسان پرداخت پرشین در سال 1388 توسط حامد منصوری و مهدی شهیدی به عنوان یک شرکت فناوری مالی غیر بانکی PSP مجوز رسمی خود را از بانک مرکزی دریافت و به طور رسمی آغاز به کار کرد. این شرکت با نام تجاری «آپ» شناخته می‌شود و پرکاربردترین اپلیکیشن کشور است.
این شرکت در سال 1395 وارد بازار بورس شد. در سال 1401 آپ 32 درصد از تراکنش‌های پرداخت اینترنتی و 16 درصد از تراکنش‌های موبایلی را به خود اختصاص داد. آسان پرداخت تمامی تراکنش‌های پرداختی هر روز را جمع‌آوری و در پایان همان روز به بانک مقصد واریز می‌کند.
این شرکت در 9 ماهه ابتدایی سال 1402 موفق شد نسبت به همین بازه در سال گذشته به افزایش 99 درصدی سود عملیاتی (معادل 111 میلیارد تومان) دست یابد. همچنین سود ناخالص آپ در همین بازه بیش از 71 درصد افزایش یافت و از 232 میلیارد تومان فراتر رفت. بنیانگذاران این شرکت هر کدام حدود 22 درصد از سهام آسان پرداخت را تحت مالکیت خود دارند.
عوامل موفقیت آپ:
- ارائه خدمات گسترده پرداخت الکترونیکی و اینترنتی
- همکاری با بسیاری از شرکت‌های مالی و خدماتی کشور
- ارائه درگاه اینترنتی به صدها فروشگاه اینترنتی
- اپلیکیشن قدرتمند با رابط کاربری ساده و کاربرپسند
رمز موفقیت بهترین استارت آپ های ایرانی
اکوسیستم استارتاپی، دنیای پرفراز و نشیبی است و راه‌اندازی و سرمایه‌گذاری در این فضا همیشه با خطر شکست روبرو خواهد بود. با این وجود، همواره شاهد ظهور کارآفرینان موفقی بوده‌ایم که توانستند با تلاش و هوشمندی این خطر را به جان بخرند و به موفقیت‌های وصف‌ناپذیری دست پیدا کنند. کارآفرینان و سرمایه‌گذاران موفق هرگز بی‌گدار به آب نمی‌زنند و پیش از اقدام به کار و سرمایه‌گذاری، به خوبی جوانب مختلف را می‌سنجند. در مجموع می‌توانیم رمز موفقیت بهترین استارتاپ های ایرانی را در موارد زیر خلاصه کنیم؛
- تیم بنیانگذار
بنیانگذار یک استارتاپ، ایده تجاری جذابی را در سر می‌پروراند. عملی کردن این ایده نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و بهره بردن از دانش تخصصی مدیریتی و فنی خواهد بود. استارتاپ‌های موفق علاوه بر مدیریت کارآمد، از مجموعه‌ای از کارکنان متخصص و باانگیزه بهره می‌برند تا بدون اتلاف سرمایه و وقت، ایده تجاری بنیانگذاران را به ارزش تبدیل کنند.
به همین دلیل بنیانگذار یا تیم بنیانگذار اهمیت زیادی در موفقیت یا عدم موفقیت یک استارتاپ دارند. چون کسب‌وکارهایی از جنس استارتاپ به دلیل اینکه توان مالی و اداری بالایی ندارند، ادامه حیات‌شان تا حدود زیادی به تصمیم‌هایی برمی‌گردد که بنیانگذاران و مدیران‌شان می‌گیرند.
- بهبود پیوسته محصول و خدمات
حتی اگر یک استارتاپ برای اولین بار یک بازار جدید را به وجود بیاورد، طولی نمی‌کشد که شرکت‌های رقیب از گوشه و کنار کشور وارد مرزهای بازار جدید شوند. در یک فضای رقابتی تنها شرکتی می‌تواند دوام بیاورد که به طور پیوسته شرایط بازار، ترجیحات مشتریان و فعالیت رقبا را رصد کند و بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات روز، محصول و خدمات خود را بهبود و حتی گسترش دهد.
- بازاریابی
با‌کیفیت‌ترین، خلاقانه‌ترین و حساب‌شده‌ترین محصول و خدمت تنها وقتی ارزش خواهد داشت که در یک بستر مناسب در معرض دید و استفاده مشتریان و کاربران قرار بگیرد. توجه به برندسازی می‌تواند یک کالا یا خدمت را به نام یک استارتاپ گره بزند.
با وجود این، بسیاری از استارتاپ‌های موفق ممکن است پس از مدتی دست به تغییر برند و هویت بصری برند بزنند. این عمل در صورت اجرای صحیح و به موقع می‌تواند به افزایش محبوبیت یک برند در بازار کمک کند.
استارتاپ‌ها به دلیل اینکه اغلب از توان مالی اندکی برخوردار هستند، قدرت مانور بالایی در بازار تبلیغات و بازاریابی ندارند. به همین دلیل تصمیماتی که در زمینه بازاریابی می‌گیرند و اقداماتی که تیم مارکتینگ این کسب‌وکارها می‌گیرد، موفقیت یا عدم موفقیت‌شان را رقم می‌زند.
- جذب سرمایه‌گذار
اگرچه استارتاپ‌های موفقی وجود دارند که با تکیه بر سرمایه شخصی بنیانگذاران آغاز به کار کرده‌اند، اما تقریباً هیچ کدام نمی‌توانستند بدون دریافت سرمایه کافی قادر به ادامه فعالیت، پیشرفت و توسعه نبودند.
استارتاپ‌ها در هر مرحله از توسعه خود نیازمند جذب سرمایه بیشتر خواهند بود تا بتوانند کارکنان بیشتری استخدام کنند، بازاریابی خود را ارتقا دهند و با به‌کارگیری جدیدترین فناوری‌ها حجم تولید و بازار خود را در کمترین زمان ممکن توسعه دهند.
از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران نیز برای رسیدن به سود و در ادامه کار، خروج از چرخه کسب‌وکارها، به دنبال شناسایی استارتاپ‌های مستعد و خوش‌آتیه هستند. وبسایت ایران دمودی با برگزاری بزرگترین گردهمایی استارتاپ‌ها و سرمایه‌گذاران کشور بهترین گزینه موجود برای جذب سرمایه توسط استارتاپ‌های خلاق و خوش‌آتیه ایرانی است.
مطالب پیشنهادی:
- معرفی لین استارتاپ یا استارتاپ ناب چیست
- تحلیل استارتاپ های حوزه سلامت
- شرکت های سرمایه گذاری استارتاپ
- سرمایه گذاری در استارتاپ
- استارتاپ هوش مصنوعی چیست ؟
- انواع استارتاپ در یک نگاه
- صفر تا صد بیزینس پلن استارتاپ
- راهنمایی راه اندازی استارتاپ
- سرمایه گذاری در استارتاپ های ایرانی
- نمونه قرارداد سرمایه گذاری در استارتاپ
- استارتاپ های شکست خورده ایرانی
- اصطلاحات استارتاپی
