همه‌گیری کرونا و تاکید بر رعایت فاصله اجتماعی موجب شده طی یک سال گذشته مباحث گوناگونی در خصوص کار حضوری در دفتر به میان آید. همه‌گیری کرونا باعث شد بسیاری از شرکت‌ها به دورکاری روی آورند. تیم‌های کاری از نرم‌افزارهای ارتباط از راه دور برای ارتباط با یکدیگر استفاده کردند.
به‌رغم اینکه کارکنان ساعات بیشتری را کار می‌کنند، اما همچنان تمایل دارند کنترل بیشتری روی ساعات کاری خود داشته باشند. البته یکی از فواید دورکاری این است که افراد مجبور نیستند هر روز فاصله خانه تا محل کار را طی کنند.
با همه اینها اینطور به نظر می‌رسد که گزارش‌ها درباره کاسته‌شدن از اهمیت دفاتر کار هنوز آنطور که باید جامع و کامل نیست اما در همه این گزارش‌ها بر یک نکته تاکید شده و آن لزوم حفظ ارتباطات انسانی میان کارکنان است. بهار سال گذشته تعداد زیادی از مدیران شرکت‌ها در دره سیلیکون بیانیه‌ای منتشر کرده و در آن تاکید کردند که «دورکاری آنقدر خوب جواب داده که شاید دیگر هیچ وقت به دفاتر کارشان بازنگردند».
اما نکته‌ای که آنها توجهی به آن نکردند، این بود که دلیل موفقیتشان در تبدیل 100درصدی روند کاری به دورکاری این بوده که در طول سالیان توانسته بودند تجربه‌ای مشترک میان کارکنان را به‌خوبی شکل دهند. در واقع احساس نزدیکی کارکنان با هم و درک یکدیگر بود که باعث شد دورکاری در شرکت‌ها موفقیت‌آمیز باشد. این شرکت‌ها روی فرهنگ کاری در شرکت خود سرمایه‌گذاری کرده بودند و حالا در میانه همه‌گیری میوه این سرمایه‌گذاری را چیدند.
بیشتر بخوانید: راه اندازی کسب و کار اینترنتی
اما حالا بعد از گذشت یک سال از دورکاری ما شاهد نوعی کاهش کیفیت ارتباطات میان تیم‌های کاری هستیم. براساس نظرسنجی که گالوپ انجام داده، کارکنانی که دورکاری می‌کنند 7درصد کمتر از دیگران با ماموریت شرکت‌شان ارتباط معنا‌دار برقرار می‌کنند. کارکردن از راه دور به وسیله لپ‌تاپ در حالی‌که تنها چهره همکاران را در روی صفحه نمایش می‌بینید، باعث می‌شود که کار روندی به‌مراتب غیرانسانی‌تر و ماشینی‌تر داشته باشد.
در پاسخ به این نقیصه، مدیران شرکت‌ها تلاش می‌کنند رنگ و بوی انسانی‌تري به محیط کار بدهند. آنها مدام به کارکنانشان یادآوری می‌کنند که ما در شرایط خاصی هستیم اما بدیهی است که این شرایط ابدی نخواهد بود.
اخیرا طی پژوهشی که روزنامه واشنگتن‌پست انجام داد، پروفسور آدام گرانت از دانشگاه وارتون به این نتیجه رسید که دورکاری می‌تواند مولد باشد اما خطرات بزرگی را برای کیفیت همکاری و فرهنگ کاری شرکت‌ها به دنبال خواهد داشت. حال سوال این است که در‌حالی‌که ما به سوی شکل جدیدی از دفاتر کاری نزدیک می‌شویم، برای کاهش خطرات دورکاری و افزایش فواید آن چه می‌توان کرد؟
نقش مراودات انسانی در محیط‌های کاری جدید
سوزان لاند از موسسه مکنزی معتقد است که اگر یک دلیل برای بازگشت به دفاتر کاری وجود داشته باشد مسلما آن یک دلیل اهمیت مراودات انسانی خواهد بود. او می‌گوید: «شما به دفاتر کاری می‌روید تا همکارانتان را ببینید که در حال تبادل ایده و ابتکارات هستند و فضای دفتر، فضای همکاری و تعامل است».
البته در این میان معماران، طراحان، متخصصان تکنولوژی و مدیران شرکت‌ها در تلاش هستند تا ترتیباتی اتخاذ کنند که همکاری‌های رودررو در محیط‌های کار افزایش یابد. مسلما در این زمینه گزینه‌های زیادی در دسترس است اما سوال این است که چطور می‌توانیم از اختلالی که در زندگی به وجود آمده یک بار برای همیشه به عنوان یک فرصت استفاده کنیم؟
نتایج تحقیقی که موسسه BCG درباره دورکاری انجام داده نشان می‌دهد کارکنانی که از ارتباطات اجتماعی بهره می‌برند، بیشتر از دیگران راندمان کاری دارند و سطح همکاری‌شان نیز بیشتر است. کوتاه سخن اینکه همکاری قدرتمند در محیط کاری بستگی نزدیکی با ارتباطات انسانی قدرتمند دارد.
بنابراین به نظر می‌رسد این عامل باید در بازنگری محیط‌های کاری مورد توجه قرار بگیرد. بنابراین در سال2021 به همان اندازه که مدیران باید نسبت به امنیت فیزیکی و سلامت کارکنانشان توجه کنند، باید به کیفیت روابط انسانی آنها نیز توجه نشان بدهند.
بیشتر بخوانید: برندینگ چیست
بازگشت به دفاتر کار می‌تواند فرهنگ کاری شرکت را احیا کند
مدیران شرکت‌ها میتوانند ترکیبی از نحوه به خدمت‌گرفتن کارکنان را بیازمایند. برخی از کارکنان میتوانند به طور ثابت در دفتر مشغول به کار شوند، برخی دیگر میتوانند به صورت قراردادی کار کنند و برخی دیگر نیز میتوانند به صورت دورکاری فعالیت کنند. برای شروع می‌توان آزمود که هر يک از این شیوه‌ها به چه شکل ارتباطات انسانی میان کارکنان را قوی‌تر می‌کند.
فضای فیزیکی:
میزهای کار، فضاهای نشست‌های جمعی و اتاق‌های کنفرانس را دوباره طراحی کنید. کارکنانتان را در فضاهای دوباره طراحی‌شده دوباره به خدمت بگیرید. این افراد طی یک سال گذشته و در دوران همه‌گیری کرونا دوره تحصیلات تکمیلی دورکاری را گذرانده‌اند و خود را با آن هماهنگ کرده‌اند، بنابراین این‌بار هم میتوانند خودشان را هماهنگ کنند.
تکنولوژی:
نوع جدیدی از مشارکت بین عملکردهای تجاری، منابع انسانی و تیم‌های فنی را ایجاد کنید تا فناوری در خدمت اشخاص و همکاری‌ها قرار بگیرند. تکنولوژی به همان اندازه که باید در اختیار اشخاص باشد باید مولد نیز باشد.
فرهنگ کاری:
از ویژگی‌های انسانی که شما را از بحران همه‌گیری عبور داده، تجلیل کنید. تجلیل از عملکردها بسیار مهم است اما در عین حال باید از کیفیت‌هایی که افراد را با هم مرتبط می‌کند نیز تجلیل کنید. کیفیت‌هایی نظیر مهربانی، ایثار، اتحاد، تاب‌آوری، همکاری، شجاعت و جسارت و حتی عشق بسیار مهم هستند. از یکدیگر تجلیل کنید. حس سپاسگزاری نسبت به یکدیگر داشته باشید. وقت‌هایی را که افراد از خود ابتکار و خلاقیت نشان می‌دهند و تاب‌آوری و ایثار خود را به نمایش می‌گذارند، مهم بشمارید.
در حال حاضر نمی‌دانیم چه زمانی می‌توانیم بار دیگر به محیط‌های کاری بازگردیم اما فواید ارتباطات انسانی در محیط کار آنقدر مهم هستند که بازگشت به محیط‌های کاری در شکلی جدید و خلاقانه اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. سال2020 سالی بود که در آن همه را به دوباره فکر‌کردن درباره خیلی چیزها وادار کرد.
سال2021 نیز باید درباره محیط‌های کاری دوباره فکر کرد و اندیشید که چطور می‌توان محیط‌های کاری را به فضایی امن برای بازگشت به کار تبدیل کرد تا ارتباطات انسانی میان کارکنان از میان نرفته و کم‌رنگ نشود.
