بازهم پای سافتبانک در میان است و پولپاشیهای زیاد؛ پولهایی که موفقیت استارتاپها را تضمین نمیکنند. استارتاپ کاتِرا (Katerra) یکی از کسبوکارهایی بود که سافتبانک روی آن سرمایهگذاری کرد. استارتاپی که سال2015 در آمریکا توسط 3نفر به نامهای فریتز اچ. ولف، جیم دیویدسون و مایکل مارکس راهاندازی شد که با تکیه بر فناوری در حوزه ساختوساز فعالیت کند. اما با اینکه در 12راند و از طرف 16سرمایهگذار بیش از 1میلیارد و 600میلیون دلار سرمایه جذب کرد و بین 5 تا 10هزار کارمند داشت، در نهایت شکست خورد و در سال2021 از بازار کنار رفت. از آنجایی که سرمایهگذار اصلی کاترا، سافتبانک بود، این بزرگترین شکست تجاریاش بعد از ویورک بهشمار میرود.
کاترا چه میکرد؟
استارتاپ کاترا(Katerra) با پیادهسازی فناوری مدرنی که قرار بود هزینه پروژههای ساختوساز را کاهش دهد، تلاش میکرد راهکاری جدید در بازار ۱۲تریلیون دلاری صنعت ساختمان در آمریکا باشد. این تئوری منطقی است زیرا ساختوساز یکی از صنایعی است که کمترین تغییر تکنولوژیک را در چند دهه اخیر تجربه کرده است.
کاترا میخواست هدررفت هزینهها در فرآیند ساختوساز سنتی را با تولید کل زنجیره ارزش و گردش کار کاهش دهد. هدف آنها ایجاد مواد پیشساخته بود تا در محل سازهها بهکار بروند. مثلا با استفاده از تکنولوژی در مدت زمان کمتری، با موادی که هزینه کمتری داشتند، مثلا یک دیوار بهطور کامل میساختند و به محل سازه منتقل میکردند. یکی از بنیانگذاران کاترا، مایکل مارکس، قبلا بهعنوان مدیرعامل Flextronics – یک شرکت پیشرو در تولید لوازم الکترونیکی- کار میکرد و سرمایهگذاران معتقد بودند که او میتواند تجربهاش در تولید را به صنعت ساختوساز منتقل کند.
ظاهرا کاترا در حال فعالیت بود که در دسامبر سال2020 نشانههایی از مشکلات آشکار شد. با این حال، سافتبانک کمک مالی 200میلیون دلاری اضافی برای کاترا در نظر گرفت تا از ورشکستگیاش جلوگیری کند. علاوه بر این، 435میلیون دلار بدهی به شرکت خدمات مالی تحت حمایت سافتبانک یعنی Greensill Capital را لغو کرد.
اما در ژوئن2021، به کارکنان کاترا گفته شد که این کسبوکار بدون پرداخت بستههای مالی پایان خدمت یا مرخصیهای استفادهنشده، تعطیل میشود. درحالیکه برخی شرکتهایی که قبلا توسط کاترا خریداری شده بودند، با جداشدن از شرکت مادر، بهطور مستقل به کار خود ادامه میدادند، شکست کاترا دردسر بزرگی برای بسیاری از مشتریانشان بود.
چرا کاترا (Katerra) شکست خورد؟
عدم تمرکز، پول زیاد، عدم درک پیچیدگی پروژه، اخراجهای پیدرپی، تغییرات زیاد در مدیریت، تاخیر در تحویل پروژهها و در یک جمله میتوان گفت که برخورد ایده با واقعیت جهان بیرونی، دلایل اصلی شکست استارتاپ کاترا بودند. ضمن اینکه همانطور که در مورد سایر پروژههای تحت حمایت سافتبانک معمول است، کاترا بر رشد، تخریب خلاق و نوآوری تاکید میکرد، بدون اینکه مسیر روشنی برای سودآوری داشته باشد. درحالیکه ارزش افزوده قابلاثبات، اعتبار محصول و تناسب آن با بازار، مهمترین دلایل موفقیت یک استارتاپ هستند.
مطلب پیشنهادی: نشانههای موفقیت یک استارتاپ
تحویل با تاخیر پروژهها و عدم تطابق برآورد هزینهها در ابتدا و در پایان کار، موجب شد که کاترا نتواند اعتماد مشتریان را جلب کند. آنها میلیارد دلاری هزینه کردند اما بازدهی نداشتند. پس اگر بازار محصولی را نخواهد، میلیاردها دلار هم نمیتواند نجاتبخش باشد. تمرکز هم نداشتند و از این شاخه به آن شاخه میرفتند و بدون اینکه به وضعیت پایداری برسند، کارخانههای زیادی در صنعت ساختمان خریداری کرده بودند.
بنیانگذاران استارتاپ کاترا پیچیدگیهای مشکلی را که برای حلکردنش تلاش میکردند، دستکم گرفته بودند. صنعت ساختمان بسیار پیچیده است و همیشه برآورد هزینهها با پایان کار، همخوانی ندارد. ایده کاترا، ایده خوب و نابی بود اما بد اجرا شد. آنها تجربهای در صنعت ساختمان نداشتند و برآوردهایشان غلط از آب درآمد. پس کاترا به مرگ زودرس دچار شد.