انتخاب سردبیر استارتاپ‌های ایرانی گفتگو

وب سایت داشتن به معنای استارتاپ بودن نیست

صادق رحمانی، رئیس مرکز نوآوری و رشد دانشگاه بیمه ایران

گفتگو با صادق رحمانی، رئیس مرکز نوآوری و رشد دانشگاه بیمه ایران | هفته‌نامه شنبه
  •   با توجه به اینکه حوزه اینشورتک، اکوسیستم جوان و جدیدی است، آیا از نظر شما بخشنامه جدید بیمه مرکزی می‌تواند به این اکوسیستم ضربه بزند؟

بیمه مرکزی یک نهاد ناظر و رگولاتور است که وظیفه تنظیم قوانین و نظارت بر اجرای آنها را بر عهده دارد. بیمه مرکزی هیچ مشکلی با جذب ایده‌های خلاق و نوآور در صنعت بیمه ندارد و این صحبت و ادعای بنده فقط یک شعار نیست، بلکه دلایل و شواهد زیادی برای این موضوع هست. مهم‌ترین دلیل این حرف آن است که این عزیزان استارتاپی تا‌کنون بیش از دو سه سال است که در حال فعالیت هستند و بیمه مرکزی به عنوان میزبان آنها، با دید حداکثری و وسعت نظر به آنها نگاه کرده، زیرا مطابق قانون، ارائه خدمات بیمه‌ای فقط و فقط توسط شرکت‌های بیمه، نمایندگان بیمه و کارگزاران بیمه مرکزی امکان‌پذیر است و بیمه مرکزی از همان ابتدا اجازه فعالیت و رشد و گسترش را به این عزیزان داد، دلیلی بر این مدعاست که در‌صدد تشویق و پذیرش استارتاپ‌ها بود. بخشنامه‌ای هم که اخیرا صادر شده، بخشنامه جلوگیری از فعالیت این عزیزان نیست، بلکه بخشنامه اشاره می‌کند که استارتاپ‌ها بیایند، آزمون نمایندگی یا کارگزاری بیمه بدهند (در حقیقت کارگزاری آنلاین بیمه را بگیرند) و در حوزه قوانین بیمه‌ای فعالیت کنند. در حقیقت اگر این بخشنامه را بیمه مرکزی اعلام نمی‌کرد، ما باید منتقد آن می‌شدیم، زیرا ممکن بود فضا از هم گسیخته بشود و افرادی که با سوءنیت و کلاهبرداری، در‌صدد ضربه‌زدن به صنعت بیمه و سوءاستفاده هستند، یک سایتی می‌زدند و بیمه‌نامه‌ای را به صورت جعلی به مردم می‌فروختند و بعدها می‌فهمیدید که بیمه‌نامه‌ای صادر نشده است. بعد هم که فرد دچار خسارت می‌شد، هیچ نوع خسارتی به او پرداخت نمی‌شد. درواقع این نکته را می‌خواهم بگویم که هیچ نوع نیتی مبنی بر جلوگیری از فعالیت استارتاپ‌ها وجود ندارد؛ بلکه هدف، این بوده است که در چارچوب قوانین فعالیت کنند.

  •   آیا نبود قوانین مدون‌شده از سوی نهادهای قانونگذار، بر این اختلاف عقیده میان بیمه مرکزی و استارتاپ‌های بیمه، تاثیری داشته؟ به چه صورت؟

من قبول ندارم قوانین مدونی از سوی نهادهای قانونگذار وجود ندارد. چرا این را عرض می‌کنم؟ به این دلیل که بیمه مرکزی قوانین را ارائه داده‌ اما وقتی افراد در قالب استارتاپ به آن التزام ندارند، بیمه مرکزی واکنش نشان می‌دهد. اتفاقا خیلی از نمایندگان و کارگزاران در صنعت بیمه گله دارند که چرا آیین‌نامه‌ها و درخواست‌های زیادی را که صنعت بیمه در صف انتظار هستند هنوز در شورای عالی بیمه مطرح نشده اما برای استارتاپ‌ها خیلی زود تبدیل به آیین‌نامه تحت عنوان آیین‌نامه کارگزاری 92/2 شد و ابلاغ هم شد. بنابراین اینکه می‌فرمایید نبود قوانین، من اعتقاد دارم قوانین وجود دارد و اگر طرفین به قوانین پایبند باشند هیچ مشکلی رخ نمی‌دهد.

  •   آیا این بخشنامه در زمان مناسبی به استارتاپ‌ها اعلام شده تا بتوانند برای دریافت مجوز اقدام کنند؟

بنده به عنوان مطلع خدمت شما عرض می‌کنم که بیش از یک‌سال است که آیین‌نامه به همه استارتاپ‌ها ابلاغ شده که بیایید و مجوز بگیرید. حالا به چه دلیل تاکنون نسبت به اخذ مجوز اقدام نکرده‌اند، دلیل آن این است که به هر حال استارتاپ‌ها مجموعه‌های پیشتاز هستند و خیلی در قید و بند قوانین نیستند. خدمت شما عرض کنم که در صنعت بیمه اصطلاحا از روش «راه بنداز و سپس جا بنداز» نمی‌شود استفاده کرد، چون این صنعت قدمت دارد و بیش از ۸۵‌سال است که ما در کشور صنعت بیمه را با قوانین درست و متقن داریم. مطمئن باشید که به همه عزیزان ابلاغ شده، من ارتباط نزدیکی با استارتاپ‌های مختلف دارم و می‌دانم که پیگیر شرایط بودند که انجام بدهند. حالا دیدگاه بیمه مرکزی و متاسفانه تخلفاتی که در این راستا روی داده باعث شده که بیمه مرکزی به نظر در این مقطع که دوران تغییر و تحول دولت هم است، این مسئله را باز نگذارد و تکلیف این مسئله را روشن کند و فشاری وارد کند تا دوستان بیایند و مجوز بگیرند. همانطور که آقای آقاجری هم از بیمه مرکزی -که مدیریت نظارت بر شبکه خدمات بیمه و نمایندگان بیمه را به عهده دارند- در مصاحبه خود اعلام کردند، هم‌اکنون این آمادگی وجود دارد تا عزیزان مراجعه کنند و این مدارک را کامل کنند و در حقیقت مجوز را اخذ کنند. در مورد مجوز هم عرض کنم مجوز اصلا چیز سختی نیست. شما فرض کنید که در حال حاضر ۸۰‌هزار نفر در شبکه فروش فعالیت دارند و همه اینها توانستند مجوز را دریافت کنند. از سطوح مختلف تحصیلی و اقشار مختلف جامعه هم هستند. چطور می‌شود در یکی از شهرهای دورافتاده یا محروم، فرد توانسته مجوز کارگزاری بگیرد اما دوستان عزیز استارتاپی در پایتخت هنوز نتوانسته‌اند این مجوز را بگیرند. احساس من این است که در جدیت بیمه مرکزی کمی شک داشتند و فکر می‌کردند که این دیدگاه حداکثری بیمه مرکزی در پذیرش استارتاپ‌ها همچنان و بدون سقف زمانی ادامه خواهد داشت.

  •   دلیل مخالفت بیمه مرکزی با ارزان‌فروشی بیمه شخص ثالث چیست؟

مقدمه‌ای خدمت شما عرض کنم، قانونگذاری بیمه شخص ثالث در بیمه مرکزی شکل نمی‌گیرد. قوانین آن توسط مجلس شورای اسلامی تعیین می‌شود و یک سر این مسئله خسارت‌های جانی و مالی مردم در بحث دیه است و با توجه به اینکه ما از نظر زیرساخت در جاده‌ها و هم از نظر ایمنی و کیفیت خودرو در رتبه مناسبی قرار نداریم، این دو عامل مهم ایجاد ریسک در کنترل بیمه مرکزی نیست. شاید قیمت بیمه شخص ثالث باید به‌مراتب بیشتر از این باشد، به این دلیل که مطابق آمار، ضریب خسارت بیمه شخص ثالث همیشه بالای 100در‌صد است؛ یعنی به ازای هر 100 واحد حق بیمه‌ای که گرفته شده، بیش از 100 واحد خسارت پرداخت کردند. بنابراین اصلا رشته پر‌سودی نیست.

پس ما ارزان‌فروشی نداریم.

مسئله کارمزد‌فروشی داریم.

اینکه دوستان در استارتاپ‌ها بیان می‌کنند ما مجبور هستیم برای ورود به بازار، کارمزد که حدود 100هزار تومان به صورت متوسط می‌شود، به مشتری تخفیف بدهیم تا ایجاد انگیزه کنیم، این را هم بنده قبول ندارم، به این دلیل که شما با ارائه خدمات بهتر با برخورد بهتر با مشتری، با آنلاین‌بودن و ۲۴‌ساعته خدمات‌دادن می‌توانید مشتری را جذب کنید. الزاما پروژه تخفیف‌دادن منجر به فروش نمی‌شود. برندهای بزرگ مگر با تخفیف فروش می‌کنند؟ با ارائه خدمات بیشتر فروش می‌کنند. ما در صنعت بیمه تخفیف را یک نوع رقابت مکارانه و یک نوع خراب‌کردن بازار می‌دانیم. حالا نمایندگان عزیزی در سراسر کشور در این زمینه در حال فعالیت هستند و جرم آنها این است که مطابق قانون رفتار می‌کنند. قانون بد ممکن است بد باشد اما الزام همه به قانون هم لازم است. ما نمی‌توانیم صرف اینکه از نظر ما یک قانون بد است یا ایراد دارد، از قانون تخطی ‌کنیم. اینطوری دیگر سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. بنابراین اگر انتظار داریم که ۸۰ هزار نفر نمایندگان همه مطابق قانون رفتار کنند، در حقیقت توقع درستی است که بگوییم چون چهار نفر یک وب‌سایت دارند، که البته من آنها را استارتاپ‌ نمی‌دانم و فقط وب‌سایت‌های فروش آنلاین هستند، بیایند و با تخفیفات خارج از قوانین بازار را خراب کنند. این هم که عرض کردم عزیزان را استارتاپ نمی‌دانم به دلیل اینکه استارتاپ تعریف و مفاهیم خاص خود را دارد. اینکه ما یک سایتی راه بیندازیم که افراد همان فرم پرسشنامه را که قبلا به صورت کاغذی پر می‌کردند به صورت آنلاین پر کنند و سپس یک درگاه بانکی ارجاع داده شوند و پرداخت کنند، مفهوم استارتاپ به ذهن متبادر نمی‌شود. اگر فرض کنید که شما عکس بیمه‌نامه شخص ثالث خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی مثل واتساپ برای من بفرستید و من بتوانم از سیستم ۲۴‌ساعته هم نرخ بدهم، آیا من استارتاپ هستم؟ خیر. تعریف استارتاپ چیز دیگری است و اتفاق تعریف خیلی عمیق و درستی دارد.

  •   با توجه به اینکه آقای سلیمانی، رئیس بیمه مرکزی بارها حمایت خود را از حضور استارتاپ‌ها در صنعت بیمه ابراز کرده‌اند، آیا چنین بخشنامه‌هايی را در راستای این حمایت می‌دانید؟

جناب آقای دکتر سلیمانی بیشترین میزان حمایت را از استارتاپ‌ها داشتند و سیاست کلی بیمه مرکزی هم حمایت از استارتاپ‌ها‌ست. مطمئنا این روند ادامه پیدا خواهد کرد. اما باز هم عرض می‌کنم اگر آقای سلیمانی از استارتاپ‌هایی که فاقد مجوز هستند حمایت کنند، جای گله است، چرا؟ چون که استارتاپ‌هایی که مجوز گرفته‌اند و در چارچوب قانون می‌خواهند فعالیت کنند، حق آنها تضییع می‌شود. فرض کنید استارتاپی هستید که در چارچوب قوانین فعالیت می‌کنید. باید در رقابت باشید با استارتاپی که دارای مجوز نیست و در چارچوب قانون نیست. من یک مثال خدمت شما عرض می‌کنم، اگر خدای نکرده یک فرد کلاهبردار یک وب‌سایت جعلی بزند و در آن وب‌سایت بیمه‌نامه شخص ثالث را با 50درصد تخفیف بفروشد چون می‌داند قرار نیست بیمه‌نامه‌ای صادر کند، افراد بیایند یک بیمه‌نامه را ‌پر کنند، یک بیمه‌نامه‌ای هم شبیه بیمه‌نامه‌های فعلی چاپ شود، حتی پیامکی به فرد داده شود و به سمت درگاه بانكی ارسال شود، پرداخت هم انجام شود به جای همین 100هزار تومان تخفیف اصلا یک میلیون تومان تخفیف بدهند، ولی در واقع بیمه‌نامه‌ای صادر نشده است. آیا همین استارتاپ‌هایی که الان معترض هستند بعدا به بیمه مرکزی گله نمی‌کنند که چرا شما جلوی سایت‌های فیشینگ و سایت‌های جعلی را در صنعت بیمه نمی‌گیرید؟ قطعا اینطور است. پس باید خواسته ما از بیمه مرکزی این باشد که همه در چارچوب قانون یکسان باشند. حالا ممکن است در مورد قانون ما نقطه نظری داشته باشیم و بیاییم بگوییم که این قانون را به این شکل اصلاح ‌کنیم. این جای بحث دارد و  همه هم موافق هستند.

امتیاز بدهید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *