مردم همه‌کاره می‌شوند

دیسنترالند (Decentraland) از معروف‌ترین پروژه‌های متاورس ‌روی شبکه‌های بلاکچینی است. این پروژه توسط اری میلیک (Ari Meilich) و استبان اوردانو (Esteban Ordano) در سال‌2015 پایه‌گذاری شد و توسط شرکت «متاورس هولدینگ» مستقر در کشور چین توسعه یافت. هماهنگی‌های لازم برای توسعه این پروژه تحت نظارت بنیاد دیسنترالند (Decentraland) مستقر در کالیفرنیا انجام می‌شود. در سال‌2017 با فروش اولیه توکن‌ها، 25میلیون دلار سرمایه جذب کرد و در ژانویه سال ‌2020 نیز راه‌اندازی شد.

دیسنترالند شهری مجازی تحت مالکیت مردم است که بر بستر بلاکچین اتریوم سوار شده است. هزینه بالای تراکنش‌های اتریوم باعث شد تا پس از مدتی این متاورس با یکی از بلاکچین‌های لایه دوم اتریوم یعنی پالیگان (Polygon) ادغام شده و با استفاده از این شبکه، هزینه تراکنش‌ها را به‌شدت کاهش دهد.

در شهر دیسنترالند 90هزار قطعه زمین به ابعاد 16*16متر وجود دارد که هر‌ یک به صورت توکن غیرمثلی (NFT) ‌روی بلاکچین اتریوم ثبت شده‌اند. بدین ترتیب هر قطعه زمین براساس مختصاتش روی نقشه شهر یک ان‌اف‌تی(NFT) منحصربه‌فرد، غیرقابل تکثیر، تقلب و دستکاری است. ‌روی هر قطعه از زمین‌ها با استفاده از ابزارهایی که در پلتفرم دیسنترالند به صورت پیش‌فرض وجود دارند، می‌توان عناصر معماری و محوطه‌سازی ابتدایی طراحی و نصب کرد. علاوه بر آن مالکان می‌توانند در نرم‌افزارهای مدل‌سازی، ساختمان دلخواه خود را بر اساس ابعاد زمین طراحی و سپس مدل ساخته‌شده را تبدیل به ان‌اف‌تی کرده و پس از انتقال به محیط دیسنترالند ‌روی زمین بارگذاری و استفاده کنند.

خرید و فروش در دیسنترالند (Decentraland)

زمین‌ها انواع مختلفی دارند. قطعه‌های تکی (16*16متر)، قطعه‌های بزرگ که از ترکیب تک قطعه‌ها به‌وجود آمده‌اند و همچنین مجموعه زمین‌های مجاوری که کارکرد مشابهی دارند و به آنها محله (District) گفته می‌شود. برخی از زمین‌ها نیز به خیابان اختصاص یافته و به رنگ خاکستری روشن در نقشه دیده می‌شوند. بخشی دیگر از زمین‌ها نیز تحت مالکیت کل جامعه دیسنترالند هستند و به رنگ سبز مشخص شده و پلازا نامیده می‌شوند.

هر پلازا سبک هنری خاص خود را دارد. پلازای مرکزی نیز محل ورود افراد به شهر بوده و پلازای جنسیس (Genesis Plaza) نامیده می‌شود. هر‌چه یک قطعه زمین به خیابان اصلی، پلازای جنسیس یا محلات پرطرفدار نزدیک‌تر باشد، قیمتش بالاتر است. در واقع ارزش‌گذاری روی زمین‌ها در این شهر مجازی شباهت زیادی به دنیای واقعی دارد. به زبان ساده، هر چه منطقه پرطرفدار‌تر و نزدیک‌تر به معابر اصلی باشد و به عبارتی پاخور بیشتری داشته باشد، قیمتش بالاتر است.

علاوه بر زمین، کاربران می‌توانند آثار هنری، لباس و وسایل شخصی را برای آواتارشان از بازار دیسنترالند خریداری کنند که همگی به صورت ان‌اف‌تی روی بلاکچین اتریوم ساخته شده‌اند. یکی از فرصت‌های اشتغال و کسب درآمد در دیسنترالند طراحی و ساخت ان‌اف‌تی‌های پرطرفدار و عرضه در بازار (Marketplace) است. لباس برای آواتار، لوازم شخصی مانند ساعت، لیوان، عینک و… همچنین اشیای تزیینی مانند مجسمه‌ها و بسیاری دیگر از اشیا‌ی مدل‌سازی شده که در این محیط محبوبیت دارند، فرصت شغلی محسوب می‌شوند. در صورت خلق سبکی خاص برای طراحی‌ها و بازاریابی مناسب، کسب موفقیت مالی در این بخش بسیار محتمل است.

شهری با نظام مالی مستقل

دیسنترالند (Decentraland) دارای اکوسیستم اقتصادی اختصاصی است. برای این منظور براساس قرارداد هوشمندی ‌روی بلاکچین اتریوم، توکنی به نام مانا (Mana) ساخته شده است. کلیه دارایی‌های دیجیتال در این اکوسیستم با استفاده از توکن مانا قابل خرید و فروش هستند. همچنین دارندگان توکن مانا می‌توانند در سیستم مدیریتی دیسنترالند مشارکت کرده و در تصمیم‌گیری‌ها از طریق رأی‌گیری سهیم باشند.

دیسنترالند به صورت یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) مدیریت می‌شود. در این سیستم دارندگان توکن بومی یعنی مانا به نسبت تعداد توکن‌هایشان و همچنین مالکان زمین‌ها با 2000 حق رأی به ازای مالکیت هر قطعه در تصمیم‌گیری‌ها شرکت می‌کنند. صاحبان حق رأی می‌توانند در مورد تغییرات در ابعاد زمین‌ها، تعیین کارمزدها در بازار ان‌اف‌تی(NFT)، تایید کلکسیون‌های ان‌اف‌تی و تایید نودهای سرور دیسنترالند تصمیم‌گیری کنند. این موضوع یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های متاورس است که مفهوم غیرمتمرکز بودن را عینیت می‌بخشد و مبنای اعتماد سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان نسبت به یک متاورس محسوب می‌شود.

کمپانی‌های بزرگ جهان در دیسنترالند (Decentraland)

از زمان راه‌اندازی دیسنترالند در فوریه سال ‌2020، این پلتفرم تبدیل به یکی از پرطرفدارترین محیط‌های مجازی شده است. به‌عنوان مثال، دیسنترالند در جولای سال ‌2020 همکاری با شرکت سامسونگ را در بخش ان‌اف‌تی آغاز کرد و در همان ماه، تورنمنت فوتبال را با حضور 24 تیم فوتبال که توسط شرکت‌های بزرگ کریپتو هدایت می‌شدند، برگزار کرد. در پایان یک جام طلایی به صورت ‌ان‌اف‌تی به تیم اول اعطا شد که به‌وسیله توکن‌های با پشتوانه طلا حمایت می‌شد. به این معنی که جام طلا قابل تبدیل به طلای حقیقی در دنیای واقعی بود.

تا این لحظه شرکت‌ها و کمپانی‌های بزرگی در دیسنترالند (Decentraland) فعالیت خود را آغاز کرده‌اند که به چند مورد اشاره می‌کنیم؛ سازبی (Sotheby) یکی از بزرگ‌ترین برگزارکنندگان مزایده‌های هنری، گالری هنری مجازی در دیسنترالند افتتاح کرده است، بانک جی‌پی مورگان شعبه‌ای به نام اونیکس (Onyx) در دیسنترالند افتتاح کرده است. هفته مد با شرکت بزرگ‌ترین برندهای جهانی در دیسنترالند برگزار شد و بسیاری اتفاقات دیگر.

ساختارشناسی توکن‌های دیسنترالند (Decentraland)

بخش مهم دیگر در مورد یک پروژه متاورسی که ‌روی بلاکچین سوار شده و دارای اکوسیستم اقتصادی است، ساختارشناسی توکن‌هایش است. حداکثر تعداد توکن‌های مانا از ابتدا در قرارداد هوشمند حدود 2.8 میلیارد تعیین شد. با توجه به اینکه توسعه‌دهندگان قرارداد هوشمند مانا، رمز ورود را از بین برده‌اند، دیگر هیچ کسی نمی‌تواند در تعداد حداکثر توکن‌های مانا که 2.8 میلیارد تعیین شده است، تغییری ایجاد کند و تنها تغییر ممکن، سوزاندن توکن‌هاست که منجر به کاهش تعداد می‌شود. برای سوزاندن توکن‌ها نیاز به دسترسی به قرارداد هوشمند نیست، تنها کافی است که توکن‌ها را به آدرس والتی که کلید اختصاصی آن از بین رفته است، ارسال کنند. در مزایده‌های اولیه، ماناهایی که از فروش زمین‌ها کسب می‌شد و همچنین 2.5درصد از کارمزدهایی که برای تراکنش‌ها به صورت مانا دریافت می‌شد، سوزانده شد و بدین ترتیب تعداد ماناهای موجود در بازار کاهش پیدا کرد، ولی پس از مدتی جامعه دیسنترالند تصمیم گرفت که 2.5 درصد توکن‌های حاصل از کارمزدها را در خزانه دیسنترالند ذخیره کرده و ‌روی پروژه‌هایی که انتخاب می‌کند، سرمایه‌گذاری کند. تا قبل از این تصمیم حدود 600 میلیون مانا سوزانده شده و سقف تعداد توکن‌ها را به 2.2میلیارد کاهش داده بود.

قابل ذکر است که توکن‌های ذخیره‌شده در خزانه در 4 بخش سرمایه‌گذاری می‌شوند؛ آموزش در مورد دیسنترالند، تولید محتوا در محیط دیسنترالند، توسعه در محیط دیسنترالند و ساخت بازی. برای دریافت بودجه جهت اجرای پروژه در این 4 بخش، ابتدا باید پروپوزالی به سیستم مدیریتی (DAO) ارائه کرد و پس از دریافت رأی اکثریت، بودجه مصوب برای اجرای پروژه در اختیار توسعه‌دهنده یا تولید‌کننده محتوا قرار خواهد گرفت. سقف بودجه‌ای که به هر پروژه می‌تواند اختصاص پیدا کند، 240هزار دلار تعیین شده است.

دیسنترالند یکی از متاورس‌های موفق با اقبال عمومی و قابلیت‌های متنوع است که فرصت‌های شغلی گسترده‌ای را در اختیار استارتاپ‌ها قرار می‌دهد. در شماره‌های آتی هفته‌نامه «شنبه»، به سراغ سایر پروژه‌های مطرح در حوزه متاورس خواهیم رفت و تاریخچه، ساختار و فرصت‌های این پروژه‌ها را معرفی می‌کنیم.