پنجمین همایــش یلدای کارآفرینان اســتارتاپی ایــران صحنــه نمایش اکوسیســتم پویــا و زنده کســب وکارهای اســتارتاپی بود کــه علی‌رغم تندبادهای تحریم و ســیل ویرانگر کرونا همچنان به مســیر رشــد و توســعه خود ادامه مــی‌دهد.
اگرچه نمی‌توان آسیب‌های حاصل از تحریم‌های ظالمانه آمریکا، اقتصاد فساد زده و کرونا را بر کسب و کارهای اســتارتاپی و شــرکت‌های دانش بنیان نادیده گرفت. در گفتگو و تعامل با جوانان کارآفرین همواره بر این نکته تاکید داشته‌ام وقتی همه شرایط برای رشد کسب‌و کار مهیاست تنها دلیل شکست می‌تواند تصمیمات اشــتباه یک کارآفرین باشد.
اگر در یلداهای گذشــته کارآفرینان نگران جریانی حاشــیه‌ای ولی تاثیرگــذار و تخریب‌گــر بودند امســال در یلدای پنجم کارآفرینــان اینبار نگران تصمیمــات بخش‌هــای دولتــی و حاکمیتی در این حــوزه بودند. تصمیماتی که مــی‌تواند منجر به فروپاشی اکوسیستم اســتارتاپی ایران شود.
در ســال‌های گذشــته نگاه دولت و حاکمیت به این زیست‌بوم، نگاهی کم رنگ و حاشیه‌ای بود اما امسال اکثرفعالان زیست‌بوم نسبت به ورود نهادهای دولتی و حاکمیتی به متن اکوسیســتم استارتاپی و نحوه عملکردشان دغدغه‌مند و نگرانی‌های جدی داشتند.
سرمقاله 204 هفته‌نامه شنبه: راه را برای توسعه هموار کنیم
مجموعه‌هایی که به تعبیر آذری جهرمی وقتی وارد هر بخشی از اقتصاد می‌شوند باید فرمان در دستان آنها باشــد « ما برای اداره اقتصاد، کسب‌وکار و… یا باید فرمان در دست خودمان باشد … خیلی با مقوله مدیریت از طریق ســهامداری و مدیریت از طریق رگولیشن آشنا نیســتیم. باید حتما فرمان دست خودمان باشــد. چون وقتی فرمان دست خودمان باشــد، فرایندهای اقتصادی در مجموعه خودمان جاری و ساری اســت و خودمان تصمیم می‌گیریم و قدرتمان بالاتر اســت.»
برهمین اســاس وقتی در مورد علت عدم ورود اســتارتاپ‌هــا به بورس از ایشان سوال می‌شود از یک مقاومت خبر می‌دهد
« بایــد بپذیریم که این اکوسیســتم در حال ایجاد تغییر اســت و ایــن تغییــر و تحول هــم به نفع حاکمیت اســت و هم مردم و همــه ارکان. الان در مقابلــش ( ورود به بــورس ) مقاومت وجــود دارد اما امیــدوارم این مقاومت شکســته شــود چون راهکاری ساده‌تر و کارآمدتر از بورس وجود ندارد. »
مقاومــت در مقابل ورود شــرکت‌هــای بزرگی اینترنتــی به بــورس (که به معنای قطع شــریان اصلی تامین منابــع مالی اســتارتاپ‌های بزرگ برای توســعه بیشتر در کشــور و توسعه به سمت کشورهای منطقه است)، همچنین حذف بازیگران اصلی اکوسیستم؛ شــرکت‌های بخش خصوصی و نخبگان، راه‌اندازی شــرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر دولتی و خصولتــی برای رقابت با بخش خصوصی با اســتفاده از منابع عمومی کشور و بهرهبردن از رانت‌های دولتی و… نشــان از مجموعه‌ای از تصمیمات اشــتباه و خطرناک در مجموعه‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر دولتی و حاکمیتی است.
دستکاری که می‌تواند اکوسیستم استارتاپی ایران را به دره مرگ بکشاند.
در یلــدای کار آفرینان بر این نکتــه تاکید کردیم که در همه کشــورهای جهان بخــش‌های دولتی و حاکمیتی از طریق صنــدوق‌هایی مانند تامین اجتماعی یا شــرکت‌های ســرمایه‌گذاری تعاونی کارکنــان و… با رعایت قوانین حاکمیت شــرکتی اســتارتاپ‌ها در تامین منابع مالی آنها مشارکت دارند و اکوسیســتم اســتارتاپی ایران نیز از ورود بخش‌های مختلــف اقتصادی عمومــی، دولتی و حاکمیتی به این زیســت بوم استقبال می‌کند اما ورودی هوشــمند و منطقی نه شتابزده و آسیب‌زا.
باید این موضوع فهم شــود؛ اگر فرمان شرکت‌های استارتاپی از دســت کارآفرینان ایرانی گرفته شود.
وی‌ســی‌های دولتی و خصولتی در شــرکت های بزرگ اینترنتی با سهام حداکثری جایگزین بخش خصوصی واقعی شــوند تا به اصلاح کنترل شرکت‌ها و فرمان را به دست بگیرند. باید آگاه باشند نه تنها این امر منجر به از بین رفتن اســتارتاپ‌های بزرگ ایران و ایجاد سرخوردگی و نامیدی در بین جوانان کارآفرین خواهد شد. سرمایه آنها یعنی بیت‌المال نیز که متعلق به مردم شریف ایران است کاملا به باد خواهد رفت و معنای آن دیگر سرمایه‌گذاری خطرپذیر نیست سرمایه‌گذاری غیر هوشمندانه است.
مقایســه و شبیه‌ســازی به دســت آوردن سهام حداکثری و واگذاری مدیریت یک شرکت لاستیکسازی با یک اســتارتاپ اشــتباهی مرگبار است.
فرمان کسب و کارهای اســتارتاپی باید در دستان بنیانگــذاران، کارآفرینان ایرانی برخواســته از دل کسب وکار باشد. درکنار سرمایه‌گذار بخش خصوصی خطرپذیری که تنها آورده‌اش سرمایه نیست دانش و تجربه زیسته جهانی است.
حرف آخر:
حاج حسین یکتا بنیانگذار جمعیت امام رضایی‌ها در همایش یلدا گفتند:
«امشب آمده‌ایم که به همگی شما خســته نباشید و خدا قوت بگوییم و دعوت کنیم همگی شــما را به صبر و درک متقابل همدیگر تا از این گردنه‌ها و پیچ‌های مهم عبور کنیم»
ما نیز به ســهم خودمان به همه مسئولان و زحمتکشــان محترم دولتی، حاکمیتی و امنیتی کشور خســته نباشــید می‌گوییم.
برای زحماتشان در راستای اعتلا، آبادانی و امنیت کشورمان سپاسگزاریم و همه این دوســتان را دعوت مــی‌کنیم به صبر و درک متقابل همدیگــر؛ تا در فضایی آرام، منصفانه و کارشناســی دغدغه‌هــا و نگرانی‌هایشــان را با راهکارهایی منطقــی برطرف و ورود مجموعه‌های دولتی و حاکمیتی را با اســتفاده از تجربه زیســته جهانی به شکلی هوشــمند طراحی و پذیرا باشیم.
از طرفی شاهد حضور شرکت‌های بزرگ اینترنتی در بورس و بلافاصله کشورهای منطقه از جمله عراق باشیم راهی که به ثواب نزدیک و به نفع توسعه اقتصاد کشور، انقلاب و امنیت ملی ماست.
