این مقاله بر اساس نوشته‌ای از مجله اینترنتی موسسه مهاجرتی گوتوتی آر منتشر می‌شود.
هوش مصنوعی واژه‌ای است که بیشتر ما با شنیدن آن به یاد ربات‌هایی ساخته دست بشر می‌افتیم که برای کمک به ما ساخته شده‌اند و در آینده قرار است جای انسانها را بگیرند، شاید این نوع تفکر محصول فیلم‌های علمی و تخیلی باشد، اما این مسئله خیلی هم دور از ذهن نیست، چرا که این روزها به دغدغه اصلی فیزیکدان‌ها و افراد بزرگی همچون استیون هاوکینگ و ایلان ماسک تبدیل شده است. آیا در آینده هوش مصنوعی قرار است به دشمن اصلی ما انسانها تبدیل شود؟ آیا آینده نسل بشر در خطر است؟ آیا به گفته هاوكينگ توسعه هوش مصنوعی كامل می‌تواند فصل پايانی حيات نژاد بشر باشد؟ در این مقاله قصد داریم پاسخ این سوالات را بدهیم.
هوش مصنوعی در حقیقت نوعی شبیه‌سازی هوش انسانی برای کامپیوتر است و منظور از هوش مصنوعی در واقع ماشینی است که به گونه‌ای برنامه‌نویسی شده که همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید از رفتار انسان را داشته باشد. با وجود تمام خطر‌هایی که درباره آینده هوش مصنوعی برمی‌شمارند؛ این پدیده جدید تبدیل به یکی از ترندهای دنیای ما شده‌است و الگوریتم‌های آن بسیاری از فعالیت‌های انسانی را دربرمی‌گیرند. کاربردهای انواع هوش مصنوعی جنبه‌های مختلفی از زندگی ما را از آموزش، پزشکی، بانکداری، امنیت، فینتک و حتی حوزه‌های هنری مانند ساخت آهنگ و طراحی لوگو، حوزه کسب‌وکارها از تولید محتوا گرفته تا دیجیتال مارکتینگ و … شامل می‌شود. همچنین هوش مصنوعی و بلاکچین دو حوزه نوآورانه و جدید هستند که تعامل این دو با یکدیگر ظرفیت‌های بسیاری را برای پرداختن به بسیاری از چالش‌های انسان ایجاد می‌کند. علاوه‌بر این APIهای هوش مصنوعی امکان بهره‌وری از قابلیت‌های این پدیده را بدون نیاز به دانش عمیق در زمینه الگوریتم‌های پیچیده هوش مصنوعی فراهم کرده‌است. همچنین بسیاری از ابزارهای هوش مصنوعی به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار دارند؛ برای مثال ابزارهای هوش مصنوعی گوگل و یا ابزارهای تولید عکس.
شاخه های هوش مصنوعی
هوش مصنوعی، موضوعی بسیار گسترده است که شاخه‌های متعددی دارد. شاخه های هوش مصنوعی عبارتند از:
- یادگیری ماشینی(machine learning): دانش تواناسازی ماشین‌هاست برای تفسیر، پردازش و آنالیز داده برای حل مسائل دنیای واقعی.
- یادگیری عمیق(deep learning): یادگیری عمیق در واقع گونه‌ی پیشرفته‌تر یادگیری ماشین است که برای تحلیل داده‌های با حجم و پیچیدگی زیاد، به کار میرود.
- پردازش زبان طبیعی(natural language processing): تحلیل و آنالیز زبان انسانی برای دستیابی به نتایج قابل استفاده برای گسترش یک کسب‌وکار است. توئیتر با استفاده از پردازش زبان طبیعی، محتوای مرتبط با تروریسم را حذف می‌کند. آمازون برای ایجاد تجربه‌ای بهتر برای کاربران، نظرات آنها را آنالیز می‌کند و متناسب با آن، سیستم‌های خود را تغییر می‌دهد.
- رباتیک(robotics): ربات های مبتنی بر هوش مصنوعی، قادرند در فضاهای روزمره، اعمال با معنی انجام دهند. ربات انسان‌نمای سوفیا، یکی از بهترین مثال‌ها برای ربات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی است.
- سیستم‌های متخصص(expert systems): ماشین‌های متخصص در حوزه‌های مختلفی مانند، مدیریت اطلاعات، سیستم‌های پزشکی، آنالیز وام، شناسایی ویروس و … کاربرد دارند.
- منطق فازی(fuzzy logic): منطق فازی در حوزه‌های پزشکی که نیازمند توانایی تصمیم‌گیری است، استفاده می‌شود. همچنین، در گیربکس‌های اتوماتیک و پارکینگ‌های خودرو، از منطق فازی استفاده می‌شود.
آینده هوش مصنوعی و پیشرفت‌های آن
رویکرد کنونی جهان این‌گونه است که استارتاپ‌های هوش مصنوعی، ایده‌های این حوزه را بکار می‌گیرند تا به توسعه ربات‌هایی با قابلیت فعالیت خودکار و درک و حرکت در جهان پیرامون دست‌یابند که این امر نشان‌دهنده هم‌پوشانی‌ای طبیعی است که بین علم رباتیک و هوش مصنوعی وجود دارد. هوش مصنوعی یکی از فناوری‌های متعدد مورد استفاده در ربات‌ها محسوب می‌شود. ازطرفی توسعه هوش مصنوعی باعث شد تا ربات‌ها در حوزه‌های جدیدی همچون خودروهای خودران و ربات‌های تحویل کالا و ربات‌های آموزگار دیده شوند.
انقلابی در هوش مصنوعی؛ ربات سوفیا
شرکت هنسون رباتیکس انقلابی را در هوش مصنوعی بوجود آورده و یک ربات با هوش مصنوعی به نام سوفیا ساخته که به طور خارق العاده ای قادر به انجام خیلی کارها مثل انسان است و این دستگاه به عنوان اولین شهروند ربات جهان شناخته شده است. فیلم میبیند، می خندد سرکار میرود و زندگی اجتماعی برای خود دارد.
مطالب پیشنهادی : هوش مصنوعی جای چه مشاغلی را می گیرد
رونمایی ایلان ماسک از تراشه خوانش مغز
چندی پیش «ایلان ماسک» مدیرعامل شرکت تسلا، از واسط مغز و کامپیوتر علوم اعصاب «نورالینک» رونمایی کرد. این واسط که به اندازه یک سکه است درون مغز خوک قرار گرفت آزمایش شد.
به گفته او این تراشه نشان‌دهندۀ پیشرفت در استفاده از فناوری کامپیوتری برای بهبود بیماری‌های عصبی در انسان است.
تراشه کارگذاشته‌شده در مغز خوک که به اندازه یک سکه است
این خوک که گرترودنام دارد، یک پردازنده به اندازه سکه در مغزش دارد که سیگنال‌های بی‌سیم می‌فرستد که نشان‌دهنده فعالیت عصبی در پوزه او در هنگام یافتن غذا است. آقای ماسک می‌گوید تراشه کار گذاشته شده را می‌توان از مغز خارج کرد. او یک خوک دیگر به نام «دوروتی» را نشان داد و گفت در مغز آن خوک تراشه کار گذاشته شده بود اما سپس آن را بیرون آورده‌اند.
این دیوایس توسط ۱۰۲۴ الکترود باریک که در مغز کار گذاشته شده با آن ارتباط برقرار کرده و سپس به کمک بلوتوث به یک کامپیوتر خارجی وصل می‌شود. این چیپ در رویداد معرفی روی خوک آزمایش و فعالیت نورونی مغز آن به کامپیوتر منتقل شد. ایلان ماسک می‌گوید ابتدا از این محصول برای اهداف پزشکی و درمان افرادی که از مشکلات مغزی نخاعی یا بیماری‌های موروثی رنج می‌برند استفاده خواهد شد.
نحوه کارگذاری تراشه در مغز
مدل تراشه به کار رفته در این طرح پژوهشی، با استفاده از سامانه اتصال بلوتوث به شبکه رایانه‌ای بیرونی پیوند می‌خورد و در ساعات شب شارژ می‌شود. این تراشه ۲۳ میلمتر قطر و ۸ میلی‌متر ضخامت دارد. پژوهشگران این طرح می‌گویند تراشه گرد شرکت نورولینک را می‌توان با یک جراحی ساده و بدون آنکه اثری از آن روی سر بماند، در مغز کار گذاشت.
آیا هوش مصنوعی بشر را نابود می کند؟
امروز نگرانی‌های بسیاری از طرف مجامع مختلف، دانشمندان و صاحب‌نظران حوزهٔ آی‌تی در ارتباط با هوش مصنوعی به وجود آمده، این دغدغه در سال‌های اخیر دست‌مایه فیلم‌های بسیاری هم بوده. فیلم‌هایی مثل ترمیناتور، ماتریکس، یا بلید رانر که در همه آنها انسان ضعیف در برابر دشمنی هولناک با هوش مصنوعی قرار می‌گیرد. هوش مصنوعی به طور عمده در دو بخش می‌تواند ما را به خطر بیندازد:
خطر اول
برای مواقعی که از هوش مصنوعی برای انجام مأموریت‌های مخرب استفاده می‌شود. سلاح‌های خودکار که برای کشتار انسانها برنامه‌نویسی می‌شوند. چنین سلاح‌هایی به سادگی فشردن یک دکمه غیرفعال نخواهند شد، چرا که کشورها و شرکت‌های سازنده‌ی چنین سلاح‌هایی نمی‌خواهند سلاح‌ها به سادگی غیرفعال شوند!
کارشناسان در بحث پیرامون آینده هوش مصنوعی به تازگی اعلام کرده اند که در ۵۰ یا ۱۰۰ سال آینده، هوش مصنوعی بیشتر از کل جمعیت جهان در مغزش اطلاعات خواهد داشت.
هوش مصنوعی نه از انسانها متنفر است، نه آنها را دوست دارد؛ انسانها از اتم ساخته شده‌اند و هوش مصنوعی می تواند از اتم برای اهداف دیگری استفاده کند.
خطر دوم
هوش مصنوعی مأمور به انجام کاری مفید می‌شود ولی برای انجام دادن این کار مفید، کاری مخرب انجام می‌دهد.
در صورتی که ماشین‌ها به هوشی فراتر از هوش انسان دست پیدا کنند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا این عوامل مصنوعی سعی در نابودی ما خواهند داشت یا انسان را نجات خواهند داد؟
هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای در حال هوشمندتر شدن است. تحقیقات نشان می دهد که در طول قرن حاضر، هوش مصنوعی رایانه می تواند هوشی برابر با هوش انسان داشته باشد. و سپس گوی سبقت را از انسان خواهد ربود. هوش ماشینی باید آخرین اختراعی باشد که انسانها ساختن آن را در دستور کارشان قرار می دهند. من بعنوان فیلسوف و متخصص فناوری از شما می خواهم تا در خصوص جهانی که الان می سازیم، قدری بیشتر تامل کنید. باید جانب احتیاط را در توسعه ماشین‌های هوشمند و متفکر رعایت کرد.
سریال‌های جنجالی ساخته‌شده با موضوع هوش مصنوعی
پوستر سریال ها با موضوع هوش مصنوعی
- دنیای غرب یا «West World» محصول ۲۰۱۶- تاکنون- آمریکا / امتیاز ۸.۷
- آینه سیاه یا «Black Mirror» محصول ۲۰۱۱- تاکنون – آمریکا / امتیاز ۸.۸
- آقای ربات یا « Robot» محصول ۲۰۱۵-۲۰۱۹ آمریکا / امتیاز ۸.۶
- انسانها یا «Humans» محصول ۲۰۱۵-۲۰۱۸ آمریکا/ امتیاز ۸
در پایان فصل اول سریال وست‌ورلد، پس از آن که دلورس هزارتو (maze) را کشف می‌کند و از برنارد درباره‌ی آن می‌پرسد، برنارد در جواب به او می‌گوید که: «تو یک ربات نیستی، تو انسانی.» منظور برنارد این بود که دلورس موجودی بی‌روح نیست، بلکه آگاهی دارد.
آنچه مسلم است این است که همواره در مورد آینده نظرات گوناگونی وجود دارد. اما اگر هوش مصنوعی در جایگاه درستی مورد استفاده قرار گیرد، نه تنها خطرناک نیست بلکه کمک بسیار زیادی هم می‌تواند به نوع بشر کند اما در عین حال افرادی همچون استیون هاوکینگ، استیو وازنیاک و سایر محققین علوم رایانه همچنان بر این عقیده استوار هستند که باید از هوش مصنوعی ترسید زیرا برای انسانها بسیار خطرناک است. شما در این زمینه چه نظری دارید؟ با ما به اشتراک بگذارید.
هوش مصنوعی؛ افق جدید پیش روی کشورها
هوش مصنوعی تحولی عظیم درعرصه فناوری‌های نوین و افق جدیدی پیش روی تمدن بشری محسوب می شود که رقابت فشرده و پیچیده کشورهای مختلف جهان از جمله آلمان، کانادا و کشورهای خاورمیانه را به دنبال داشته است. آینده مهاجرت نیروی کار به این کشور دستخوش تحولات جدی خواهد شد.
کشورهای بزرگ صنعتی نظیر آمریکا، آلمان، انگلیس، چین و ژاپن حضور پررنگی دراین عرصه دارند. چین مدعی است که تا سال ۲۰۳۰ رهبری جهانی در زمینه هوش مصنوعی را بدست خواهد گرفت. ادعایی که از سوی دیگر کشورهای صنعتی جدی گرفته شده و تلاش می کنند بازنده این رقابت نباشند.
با این وجود دیگر کشورهای خاورمیانه نیز تلاش می کنند از این رقابت دور نمانند و جای پایی در این عرصه بیابند.
مطالب پیشنهادی : اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی ، چگونه از هوش مصنوعی استفاده کنیم
