رویداد بزرگ کارآفرینان و پیشتازان نوآوری کشور

یلدای کارآفرینان استارتاپی رویدادی است که هر سال در آستانه شب یلدا برگزار می‌شود. در این همایش مدیران استارتاپ‌های بزرگ و کوچک، صندوق‌های خطرپذیر، شتاب‌دهنده‌ها، فضاهای کار اشتراکی، استارتاپ‌استودیوها و فعالان استارتاپی گرد هم می‌آیند تا وضعیت اکوسیستم استارتاپی ایران را در سالی که گذشت، ارزیابی و افق‌های سال بعد را ترسیم کنند. در این گردهمایی که توسط هفته‌نامه «شنبه» برگزار می‌شود، میهمانانی از سازمان‌های دولتی، مدیران اتحادیه‌ها، سرمایه‌گذاران سنتی و علاقه‌مندان به این حوزه نیز حضور دارند.

در‌حالی‌که همچنان کرونا رخت خود را از جهان به طور کامل بر‌نبسته و با وجود آنکه شوق و شور فراوان داشتیم که یلدا را مانند رسم گذشته، به صورت حضوری برگزار کنیم، ترجیح دادیم برای آنکه مطمئن شویم حتما یلدا را برگزار خواهیم کرد، باز هم تصمیم بر آن شد تا این یلدا را هم به صورت مجازی و آنلاین میزبانتان باشیم تا ان‌شاءالله یلدای بعدی که دور هم جمع شویم. اما چه حضوری باشد یا مجازی، همچنان می‌خواهیم امید را زنده نگه داریم و تلاش کنیم تا اکوسیستم، خود را از یاد نبرد. اکنون رویداد ششمین یلدای ‌کارآفرینان استارتاپی ایران باز هم به امید روزهای بهتر برگزار می‌شود و شکل و شمایل آن به مانند سال قبل، متفاوت برگزار خواهد شد.

در حقیقت ششمین یلدای ‌کارآفرینان استارتاپی ‌ایران، طی 3 روز و در روزهای یکم، دوم و سوم دی ماه 1400 از ساعت 18 تا 24 و به صورت آنلاین در استودیو وی‌کست برگزار می‌شود.

عنوان روز نخست، «اقتصاد نوآوری، تامین مالی استارتاپ‌ها» است و به بررسی موضوعاتی همچون تامین مالی و… پرداخته خواهد شد. روز دوم «تجارت الکترونیک و نوآوری» نامگذاری شده که در این روز، فعالان این حوزه با موضوعاتی مانند مروری بر آمارهای رشد شرکت‌های خرید و فروش آنلاین و… در کنار خانواده اکوسیستم خواهند بود. روز سوم نیز «آینده و نوآوری» نام دارد و کارشناسان به معرفی حوزه‌های مختلفی همچون آینده NFT و… می‌پردازند

از آنجایی که در هر دوره از برگزاری همایش یلدا، سخنان و گفت‌وگوهای انگیزشی و حتی چالش‌برانگیزی بین حاضران و میهمانان و سخنران ردوبدل شده است، در این گزارش مروری داریم بر آنچه در دوره‌های قبلی همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران رخ داده است.

پنجمین یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران

پنجمین یلدای کارآفرینی، تحت تاثیر همه‌گیری جهانی کرونا به صورت آنلاین برگزار شد. یلدای 1399 که در 2 روز و در تاریخ‌های 26‌ و 27‌ آذر‌ماه در استودیو وی‌کست برگزار شد، میزبان مجازی فعالان اکوسیستم استارتاپی ایران بود. این رویداد شاهد حضور فعالان اکوسیستم در حوزه‌های مختلف بودیم؛ از جمله آنها می‌توان به فریدون کورنگی (بنیانگذارشتاب‌دهنده مپس)، مهندس مسعود خوانساری (رئیس اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی تهران)، هادی شجاری (بنیانگذار سیتوسا)، مصطفی نقی‌پورفر (دبیر انجمن صنفی فین‌تک)، علی موسوی (مدیر صندوق سرمایه‌گذاری نوآفرین)، میثم زرگر‌پور (معاون سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری) و وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات اشاره کرد.

همچنین در یلدای 2020، پنل‌های تخصصی نیز برگزار شد:

پنل کارآفرینان قهرمان با حضور مجید حسینی‌نژاد (بنیانگذار علی‌بابا)، حمید محمدی (بنیانگذار دیجی‌کالا)، محمد‌جواد شکوری‌مقدم (بنیانگذار آپارات و فیلیمو)، محمد خلج قاسم‌آبادی(مدیرعامل اسنپ).

پنل سرمایه‌گذاری با حضور علی فیاض‌بخش(مدیرعامل سرآوا)، حامد ساجدی(مدیرعامل صندوق سرمایه‌گذاری شناسا)، مسعود آراسته(مدیر عامل شرکت حصین)، رادمان ربیعی(مدیر سرمایه‌گذاری صندوق فیروزه)، حمزه قطبی‌نژاد(مدیر عامل توسعه کارآفرینی بهمن)، رضا نقی‌زاده(رئیس هیات مدیره صندوق نوآفرین)، حسین خسروی(مدیر عامل شرکت سرمایه‌گذاری ادونچر).

پنل ورود استارتاپ‌ها به بورس و تامین منابع مالی با حضور سعید محمدی(بنیانگذار دیجی‌کالا)، میلاد منشی‌پور (بنیانگذار تپسی)، سعید باجلان (نایب رئیس هیات مدیره سرآوا)، مجید رضوی (مدیرعامل شرکت هزاردستان)، امیر هامونی (مدیرعامل شرکت فرابورس)، علی ناظمی (معاون سرمایه‌گذاری صندوق نوآوری و شکوفایی).

پنل آینده نوآوری و اکوسیستم استارتاپی ایران با حضور اکبر هاشمی (رئیس هیات مدیره شرکت سرآوا)، مجید دهبیدی‌پور (رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه شریف)، رضا باقری (رئیس هیات مدیره اسمارت‌آپ ونچرز)، شهاب جوانمردی (مدیر عامل شرکت فناپ)، امیر ناظمی (رئیس سازمان فناوری و اطلاعات ایران)، پدرام سلطانی (نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران)، محمدرضا فرحی (بنیانگذار بیمه بازار).

در 2 روز برگزاری رویداد، بیش از 10 هزار نفر به صورت آنلاین شاهد یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران بودند.

چهارمین یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران

چهارمین گردهمایی یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران با حضور فعالان حوزه کارآفرینی استارتاپی و دانش‌بنیان کشور و با حضور بیش از 3500 نفر در تاریخ ۲۷ آذرماه ۱۳۹۸ در تالار بزرگ وزارت کشور برگزار ‌شد.

در چهارمین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران، کارآفرینان شاخص اقتصاد سنتی (محسن جلال‌پور و پدرام سلطانی، رئیس و نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران) و اقتصاد دیجیتال (بنیانگذاران دیجی‌کالا، کافه‌بازار، علی بابا، تپسی، تخفیفان، بلد، نشان و…) و مدیرعامل بورس تهران حضور داشتند.

در یلدای کارآفرینی‌ ۹۸، همچنین مدیران و فعالان حوزه‌های مختلف استارتاپی، دانش‌بنیان، صنایع خلاق و نوآور و مسئولان و مدیران و سرمایه‌گذاران سنتی حضور حداکثری داشتند. از نظر برگزارکنندگان این همایش، جوانان کارآفرین در شرایط سخت اقتصادی، ضمن دریافت تحلیل‌های روز، نیاز به امید و انگیزه بیشتر برای ادامه این مسیر سخت و مبارزه با مشکلات و ناملایمات داشتند؛ از این رو امسال، علاوه بر برگزاری پنل‌های تخصصی در حوزه‌های سرمایه‌گذاری و ترندهای روز جهان، کارآفرینان، داستان شکست‌ها و موفقیت‌های خود و چگونگی غلبه بر مشکلات را با شرکت‌کنندگان به اشتراک گذاشتند. همچنین از تجربه‌های سخت خود در لحظات بحرانی روحی و روانی، چگونگی مقاومت، استقامت، ایستادگی، مبارزه و جنگندگی در مقابل سختی‌ها گفتند.

در چهارمین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی موضوعاتی از قبیل چالش‌های اقتصاد سنتی و دیجیتال، تامین منابع مالی استارتاپ‌ها در شرایط تحریم، نحوه ورود شرکت‌های بزرگ اینترنتی به بازار بورس، دلایل شکست استارتاپ‌ها و عدم موفقیت شتاب‌دهنده‌ها در ایران بررسی شد. همچنین در این همایش به موضوعاتی همچون هوش مصنوعی، بلاکچین، بیگ‌دیتا و فرصت‌های برآمده از این مفاهیم پرداخته شد. چهارمین گردهمایی یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران، از ساعت ۱۴ تا ۲۲ روز چهارشنبه ۲۷ آذرماه ۱۳۹۸ در تالار بزرگ وزارت کشور برگزار شد.

بیش از 3 هزار و 500 نفر به چهارمین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران که روز چهارشنبه، بیست‌وهفتم آذرماه سال 98 در تالار بزرگ وزارت کشور برگزار شد، آمده بودند که بگویند ما مانده‌ایم با این امید که راهی بسازیم و برای ایران کاری بکنیم. هیچ خواسته‌ای هم از مسئولان نداشتند. نه وام می‌خواستند و نه تسهیلات. آنها فقط یک خواسته شفاف داشتند؛ در مسیر حرکتمان، سنگ‌اندازی نکنید. بگذارید بمانیم و بگذارید امیدوار باشیم. ما ایرانی هستیم و می‌خواهیم در ایران کاری برای مردم ایران بکنیم. اما این‌بار آنها تنها نبودند؛ بزرگان اقتصاد سنتی کشور هم آمده بودند. یکی از نقاط عطف یلدای‌ ۹۸ اهدای تندیس یلدا به کارآفرینان اقتصاد سنتی توسط مدیران جوان استارتاپی بود.

بزرگان و جوانان در کنار هم

رویداد یلدای چهارم یک تفاوت بزرگ با دیگر یلداها داشت؛ اگر هر سال جمعی از جوانان استارتاپی و علاقه‌مند به این حوزه دور هم جمع می‌شدند و افرادی هم با سن و سال بیشتر به‌عنوان سرمایه‌گذار در این همایش دیده می‌شدند، آن سال ترکیب دیگری را دیدیم، چون ‌همه ارکان بخش خصوصی آمده بودند؛ از اقتصاد سنتی تا اقتصاد دیجیتال. مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران‌، محسن جلال‌پور رئیس سابق این اتاق و پدرام سلطانی از چهره‌های شناخته‌شده بخش خصوصی. آنها خود را کارآفرینان نسل قبل از استارتاپ‌ها دانستند و جوانان استارتاپی را ادامه‌دهنده همین روند‌ معرفی کردند. با این تفاوت که این جوانان بهره‌وری بیشتری دارند و می‌توانند سرمنشأ تغییرات بزرگ باشند. آنها می‌توانند دولت را پاسخگو کنند.

جلال‌پور که خود بیش از ۳دهه تجربه کارآفرینی و فعالیت اقتصادی دارد، معتقد است که راه روشنی پیش روی استارتاپ‌ها‌ست: من باور دارم که حرکت استارتاپ‌ها و فعالیت‌هایی که می‌کنند، موجب توسعه اقتصاد کشور می‌شود‌ و نگاه دولت را تغییر خواهد داد. ضمن اینکه مسئولان باید بدانند که بزرگ‌شدن بخش خصوصی مایه اقتدار کشور است و نباید از بزرگ‌شدن این بخش به‌ویژه بخش نوآورانه یا استارتاپی بترسند.

همچنین سلطانی حرف‌هایی از جنس امید زد و امید را به صورت دقیقی تعریف کرد: امید با خوش‌خیالی فرق دارد. امید یعنی دیدن فرصت‌ها اما خوش‌خیالی یعنی هیچ کاری‌نکردن و اقدامی نداشتن. کارآفرینان نسل قبل حالا دانشگاهی از تجربه‌های متنوع را به مدیران جوان استارتاپی تزریق می‌کردند و بارها از جوانان استارتاپی خواستند که روی پای خودشان بایستند. به خودشان، دانش‌شان و توانایی‌شان تکیه کنند و منتظر کمک‌های دولتی نباشند. آنها در نهایت حرف‌شان این بود که همین جمع، همین افراد و حضورشان در کنار هم یعنی امید؛ یعنی حتما دروازه‌ای به موفقیت پیدا خواهیم کرد. بنابراین باید خواسته‌ها و فردای کسب‌و‌کارمان را به دولت تحمیل کنیم.

 دو سه سال پرفراز و نشیب

حمید محمدی، هم‌بنیانگذار دیجی‌کالا به‌عنوان یک جوان استارتاپی معتقد است که اکوسیستم استارتاپی ایران دو سه سال پرفرازونشیب را پشت سر گذاشته است و امروز جامعه به امید نیاز دارد و در شرایط فعلی، استارتاپ‌ها امیدآفرین هستند. آرماندهی هم معتقد است که امیدداشتن و امیدوار‌بودن برای کارآفرینان گزینه نیست بلکه یک وظیفه است.

در چهارمین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران، کارآفرینان شاخص اقتصاد سنتی (مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران، محسن جلال‌پور و پدرام سلطانی، رئیس و نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران) و اقتصاد دیجیتال (بنیانگذاران دیجی‌کالا، کافه‌بازار، علی‌بابا، تپسی، تخفیفان، بلد، نشان و…) حضور داشتند. تنوع چهره‌ها کم نبود. هرچند، نفراتی از پنل‌های سال گذشته هم در این همایش سخنرانی کردند یا در پنل‌ها حضور داشتند، اما سهم جوانان از سخنرانی‌ها و ارائه‌های این همایش بسیار زیاد بود.

در آن همایش چالش‌های اقتصاد سنتی و دیجیتال، تامین منابع مالی استارتاپ‌ها در شرایط تحریم، نحوه ورود شرکت‌های بزرگ اینترنتی به بازار بورس، دلایل شکست استارتاپ‌ها و عدم موفقیت شتاب‌دهنده‌ها در ایران بررسی شد. همچنین از بلاکچین حرف زده شد، به هوش مصنوعی پرداختند و اینکه چه فرصت‌های دیگری پیش روی استارتاپ‌ها و جوانان ایرانی برای راه‌اندازی کسب‌وکار وجود دارد.

در حاشیه یلدای‌ 98، مانند 3‌ دوره قبل، 2‌ بخش مهم کافه‌سرمایه شنبه و نمایشگاه نیز برگزار شد. کافه‌سرمایه شنبه محلی برای گفت‌وگوی سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب‌وکارها و ایده‌هاست. در نمایشگاه یلدای چهارم فرصتی برای کسب‌وکارها فراهم شد تا محصولات خود را به شرکت‌کنندگان حاضر در این همایش بزرگ معرفی کنند.

سومین یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران

در سومین همایش یلدای کارآفرینان که سال‌97 در برج میلاد و با حضور نزدیک به ۲هزار نفر برگزار شد، بنیانگذاران و مدیران استارتاپ‌های شناخته‌شده کشور از جمله دیجی‌کالا، علی‌بابا، اسنپ، تپسی، الوپیک، نت‌برگ، تخفیفان، شیپور، بامیلو، استادکار و…، به‌عنوان سخنران، در پنل‌ها و گفت‌وگوهای متنوع، داغ، چالش‌برانگیز و آموزشی حضور داشتند و در کنار بیان تجربیات و دستاوردهای خود، به مهم‌ترین سؤالات روز نیز پاسخ دادند. همچنین سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران، محمد فرجود رئیس سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران و… از دیگر میهمانان و سخنرانان این همایش بودند.

دومین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی، یلدای امید و سرمایه‌گذاری

دومین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران در آخرین چهارشنبه آذرماه سال‌ 96، از ساعت ۱۴ تا ۲۱ در سالن همایش‌های بین‌المللی ابوریحان دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد. در همایش آن سال انگار باورمندی قابل‌توجهی به این حوزه ایجاد شده باشد، شور و حال دیگری بر فضای همایش حاکم بود. در پنل‌های پنج‌گانه همایش ‌صحبت از آمار و ارقام رشد بود. جذب سرمایه خارجی و نیاز اکوسیستم به سرمایه‌های چند‌صد‌میلیون دلاری تا سال‌ ۱۴۰۰ از دیگر محورهای مطرح‌شده در آن همایش بود. توجه به ترندهای روز جهان و پرهیز از تکرار ایده‌ها از دیگر بحث‌های مهمی بود که به نظر می‌رسد با توجه به مشکلات عدیده‌ای که در جامعه وجود دارد، راهکارهای استارتاپی می‌تواند تا حدود زیادی گره‌گشا باشد.

در آن همایش بیش از ۷۰۰ فعال استارتاپی حضور داشتند. یکی از مهمانان این همایش سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری بود که در سخنانش مهم‌ترین داشته‌های اکوسیستم را نیروی انسانی و خود فعالان این زیست‌بوم دانست.

مدیران عامل شرکت‌های بزرگ اکوسیستم از دیجی‌کالا گرفته تا کافه‌بازار، آپارات، علی‌بابا و‌… نیز در این همایش و در پنل کارآفرینان حضور داشتند. همچنین در این همایش تندیس یلدا به پاس تلاش برای توسعه اکوسیستم استارتاپی به برخی از چهره‌های مطرح این حوزه اهدا شد. سورنا ستاری، حمیدرضا احمدی، هادی فرنود، برادران محمدی، محمدجواد شکوری‌مقدم، آرش میلانی و ناصر غانم‌زاده  افرادی بودند که تندیس یلدا را دریافت کردند.

اولین همایش یلدای کارآفرینان استارتاپی ایران، یلدای غلبه بر ترس و دلهره

نخستین دوره این دورهمی استارتاپی در کتابخانه ملی برگزار شد. همایش سال گذشته در حالی برگزار شد که هنوز استفاده از لغت استارتاپ با نوعی ترس و دودلی همراه بود. فضایی که متغیرهای بسیاری بر علیه فعالیت استارتاپ‌ها در آن وجود داشت و فشار زیادی از سمت نهادهای مختلف بر اکوسیستم استارتاپی سنگینی می‌کرد.

در چنین فضایی که هنوز مسئولان دولتی از به‌کاربردن واژه استارتاپ واهمه داشتند، یلدای کارآفرینان استارتاپی که تعدادی از آنها موفق شده‌ بودند که از سرمایه‌گذاران خارجی جذب سرمایه داشته باشند، این دورهمی جوانان کارآفرینان برگزار شد. شاید تنها نقطه عطف و امیدوارکننده آن، برگزاری‌اش در کتابخانه ملی بود که همین مسئله هم با اما و اگرها و مسائل پیچیده‌ای همراه شد.

اما آنچه که بیش از هر مسئله از اهمیت اساسی برخوردار است، حرکت و گام‌برداشتن به سمت برگزاری چنین رویدادی در فضای ترس‌خورده اقتصادی و سیاسی ایران بود؛ گام‌برداشتنی که در نهایت مسیری روشن برای برگزاری دوره‌های بعدی نیز ایجاد کرد. هر چند در سال گذشته و در آستانه برگزاری چهارمین یلدای کارآفرینان استارتاپی در سالن 12‌هزار نفری آزادی نیز سنگ‌اندازی‌ها تا جایی پیش رفت که در نهایت برگزاری این همایش در آن سالن بزرگ لغو شد و به سالن وزارت کشور منتقل شد.

فضای سیاسی کشور به‌شدت ملتهب بود و اتفاقات متعدد مربوط به آبان ماه‌98 و قطعی اینترنت و مسائل عدیده دیگری در نهایت سایه سنگینی بر سر این رویداد انداخت اما برگزاری‌اش را از میان نبرد. جوانان آمدند، از گوشه و کنار کشور. وزیر ارتباطات نیامد اما حرف‌ها زده شد تا به گوشش برسد.

برگزاری نخستین دوره همایش یلدای کارآفرینان این پیام مهم را در خود داشت که تا گام نخست را برنداری، گام دوم، سوم و… در کار نخواهد بود.