جنگ جهانی داده‌ها

کلان‌داده‌ها از مهم‌ترین موتورهای محرک عصر دیجیتال به‌شمار می‌روند و برندهای مشهور و متخصصان صنایع مختلف به این حقیقت پی برده‌اند. رهبران دنیای تجارت نیز به‌خوبی از رقابت شرکت‌های مختلف برای جمع‌آوری و تجزیه‌ و تحلیل داده‌های کاربران آگاه هستند و برای حفظ مزیت رقابتی برند خود در دنیای داده‌ها از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند. می‌توان گفت در دنیای کسب‌وکارها، رقابت اصلی بر سر داده‌هاست و جنگ جهانی داده‌ها بین برندها و کمپانی‌ها در فضای تجارت راه افتاده است.

امروزه داده‌‌های فعالیت‌های کاربران اینترنت به‌طور انبوه جمع‌آوری شده و در اختیار شرکت‌های بزرگ قرار می‌گیرد، اما بسیاری از مردم از این مسئله بی‌خبر هستند. در دنیایی که شرکت‌های کوچک و بزرگ، همه به سوی دیجیتالی‌شدن حرکت می‌کنند، اطلاعات حکم طلا را دارد.

در سال‌های اخیر پردازش و ذخیره‌سازی ابری محبوبیت زیادی در میان سازمان‌های مختلف پیدا کرده و این مسئله امنیت دیجیتال شرکت‌ها را در معرض خطرات بیشتری قرار داده است. براساس گزارش شرکت NTT، طی 3 سال آینده کاربران مقصر 99درصد از مشکلات امنیتی فضای ابری خواهند بود.

افراد در طول شبانه‌روز، در اکثر جنبه‌های زندگی خود مقادیر زیادی داده تولید می‌کنند. یکی از مهم‌ترین فواید این داده‌ها، کمک به تصمیم‌گیری بهتر برای کسب‌وکارهاست. جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها همیشه وجود دارد و حتی ممکن است به‌طور دستی صورت بگیرد. به‌عنوان مثال، شرکت‌ها برای استخدام کارکنان جدید، اطلاعات پروفایل متقاضیان در لینکدین را بررسی می‌کنند تا بتوانند بهتر در مورد استخدام تصمیم‌گیری کنند. امر استخدام نیروی کار مسئله‌ بسیار مهمی است که مدیران منابع انسانی همواره با آن درگیر هستند. استخدام فرد نامناسب برای یک جایگاه شغلی می‌تواند ضررهای جبران‌ناپذیری را برای شرکت‌ها به همراه داشته باشد.

• آنچه در این مطلب خواهید آموخت نمایش سرفصل ها Toggle

  هر استخدام نامناسب، 14هزار دلار ضرر

در بیان اهمیت داده‌ها برای کسب‌وکارها، آمار و ارقام به کمک ما می‌آیند. اعدادی که بعضا نشانگر نتایج فاجعه‌باری برای شرکت‌ها هستند که در صورت توجه به داده‌ها، چنین نتایجی به دست نمی‌آمد.

• 74درصد از کارفرمایان و مدیران تجربه‌ استخدام افراد نامناسب را داشته‌اند.
• زیان مالی استخدام اشتباه چیزی در حدود 1.5 تا 3.5 برابر حقوق سالیانه‌ یک نیروی کار برآورد شده است.
• 75درصد از نیاز برای استخدام نیروی کار به دلیل استعفای کارکنان صورت می‌گیرد.
• شرکت‌ها به ‌ازای هر استخدام نامناسب به‌طور متوسط 14900 دلار زیان می‌بینند.

به‌همین دلیل استخدام داده‌محور روش مناسبی برای بررسی اطلاعات متقاضیان کار و استخدام گزینه‌های مناسب است. مدیران منابع انسانی می‌توانند با بهره‌گیری از تجزیه ‌و تحلیل داده‌های متقاضیان، از میان آنها بهترین گزینه‌های استخدامی خود را شناسایی کنند.

اگرچه استخدام نیروی کار یکی از مهم‌ترین مسائل در دنیای کسب‌وکار است اما داده‌ها کاربردهای مهم‌تری نیز دارند که به‌طور اتوماتیک انجام می‌پذیرند تا پاسخ مسائل بغرنج دنیای کسب‌وکار را بیابند. برای مثال، شرکت UPS توانسته با استفاده از داده‌های مکانی و اطلاعات ترافیکی و تحلیل آن به کمک هوش مصنوعی، مسیرهای شبکه‌ حمل‌ونقل خود را بهینه‌سازی کرده و سالیانه 200میلیون دلار در هزینه‌های سوخت و دستمزد کارکنان خود صرفه‌جویی کند.

به‌طور مشابه فروشگاه‌های بزرگی مانند والمارت و آمازون با استفاده از سوابق خرید مشتریان خود، تقاضای کالاهای مختلف را با دقت زیادی پیش‌بینی می‌کنند. نتفلیکس نیز به‌سادگی با تجزیه ‌و تحلیل داده‌های مخاطبان، به نوع محتوای مورد علاقه‌ کاربران خود پی می‌برد و از این اطلاعات در زمینه‌ تولید فیلم‌ها و سریال‌های خود استفاده می‌کند.

• چرا یاهو و بلاک‌باستر تصمیم‌های اشتباه گرفتند؟

کسب‌وکارها با هوشمندسازی فرایند تصمیم‌گیری خود می‌توانند مسیر رسیدن به اهداف تجاری خود را هموار سازند. در گذشته و همچنان در بسیاری از شرکت‌ها، فرآیند تصمیم‌گیری‌های تجاری به‌طور دستی و بر مبنای تجربه‌ مدیران انجام می‌شده است. به‌همین دلیل است که 90درصد از استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای کوچک با شکست مواجه می‌شوند. اگرچه تجربه و غریضه‌ مدیریت باارزش هستند اما بنابر تحقیقات انجام‌شده، شرکت‌هایی که تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها را جایگزین مدیریت سنتی کرده‌اند، احتمال سوددهی خود را 19 برابر می‌کنند.

موفقیت بهتر این سبک از مدیریت، دلایل بسیاری دارد؛ یکی از مهم‌ترین آنها این واقعیت است که همان‌طور که دنیا تغییر می‌کند، انتظارات و رفتارهای مشتریان نیز با تغییر مواجه می‌شود؛ اما باورها و ایده‌های شخصی افراد ثبات بیشتری دارند. این امر موجب می‌شود تا تجربه‌ شخصی برای تصمیم‌گیری درست در دنیای متغیر کسب‌وکار، روشی ناکارآمد باشد. به‌عنوان مثال، شرکت Blockbuster Video فرصت تصاحب نتفلیکس را از دست داد. همچنین یاهو نیز می‌توانست الگوریتم PageRank گوگل را تنها با یک میلیون دلار خریداری کند اما این فرصت را از دست داد. در هر دو مورد ذکر شده تصمیم‌گیری بد، ناشی از اتکای مدیران به تجربه و غرایض مدیریتی بوده است.

• محرمانگی داده‌ها

محافظت از داده‌ها امر مهمی است که بسیاری از افراد به میزان اهمیتش پی نبرده‌اند. اما معمولا‌ افراد سعی می‌کنند از حریم خصوصی خود در فضای مجازی محافظت کنند. با وجود این، امروزه مردم در بسیاری از مواقع داده‌های مهمی از خود بر جای می‌گذارند که جمع‌آوری و تجزیه ‌و تحلیل آن اهمیت زیادی برای شرکت‌های مختلف دارد. این مسئله اهمیت قوانین محرمانگی حریم خصوصی کاربران و مشتریان را پررنگ‌تر می‌کند. محرمانگی داده‌ها به معنای اقداماتی است که در جهت حفظ حریم خصوصی کاربران در فضای اینترنت انجام می‌پذیرد. شما به‌عنوان یک کاربر اینترنت باید بدانید که چه کسانی می‌توانند فعالیت‌های آنلاین شما را رصد کنند و شرکت‌های مختلف چگونه از اطلاعات شخصی که از خود بر جای می‌گذارید، استفاده می‌کنند.

• محرمانگی داده‌ها چه اهمیتی دارد؟

چندی پیش شرکت واتس‌اپ در اقدامی جنجال‌برانگیز، ضوابط امنیتی خود را به‌روزرسانی کرد که با مخالفت بسیاری از مردم همراه شد؛ زیرا از آن پس کاربران واتس‌اپ بدون پذیرش ضوابط جدید حق استفاده از این اپلیکیشن را از دست می‌دادند. این امر موجب شد تا کاربران واتس‌اپ به دو گروه تقسیم شوند: افرادی که اهمیتی به ضوابط جدید نمی‌دادند و گزینه‌ «موافقم» را انتخاب کردند و گروه دیگر کاربرانی بودند که نگران درز اطلاعات خصوصی خود در فضای مجازی بودند و تصمیم به خودداری از استفاده از واتس‌اپ گرفتند.

هرچقدر یک شرکت بتواند داده‌های خصوصی بیشتری از کاربران جمع‌آوری کند، ناشناس ماندن در فضای اینترنت دشوارتر خواهد بود. تنها در صورتی حریم خصوصی کاربران در امان خواهد بود که مقررات مدونی در زمینه‌ حفظ حریم خصوصی کاربران اینترنت وجود داشته باشد. لو رفتن داده‌های خصوصی کاربران در فضای اینترنت، علاوه‌بر خود کاربران، ممکن است ضررهای مالی هنگفتی را نیز متوجه شرکت‌ها کند. حل مشکل انتشار داده‌ها در اینترنت می‌تواند تا 3.92میلیون دلار هزینه در بر داشته باشد اما پیشگیری از آن به‌سادگی با رعایت ضوابط امنیتی ممکن خواهد بود.

در صورتی که در یک سازمان دولتی درز اطلاعات کاربران رخ دهد، ممکن است تمام اطلاعات لورفته‌ کاربران در اختیار دشمنان قرار بگیرد. در صورت لو رفتن داده‌های خصوصی مشتریان یک شرکت نیز ممکن است اطلاعات کارت بانکی کاربران در اختیار سارقان قرار بگیرد. محرمانگی داده‌ها و اطلاعات مشتریان علاوه‌بر خود آنها برای شرکت‌ها نیز اهمیت زیادی دارد. وجود ضوابط و مقررات امنیتی مناسب علاوه‌بر ایجاد حس اعتماد در میان مشتریان، از اطلاعات مهم شرکت در برابر رقبا نیز محافظت می‌کند.

• کلان‌داده‌ها سرنوشت کسب‌وکارها را تعیین می‌کنند

به‌طور خلاصه، کلان‌داده یا Big Data به معنای حجم‌های کلانی از داده‌هاست که از منابع مختلفی جمع‌آوری می‌شوند. جمع‌آوری، ذخیره و پردازش این مجموعه داده‌ها امری پیچیده و تخصصی است که بدون کمک ابزارهای بخصوص، غیرممکن است. در این زمینه ابزارهای گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرند که از میان آنها می‌توان به NoSQL، Hadoop و Spark اشاره کرد. به کمک ابزارهای تجزیه ‌ و تحلیل کلان‌داده‌ها، صاحبان کسب‌وکارها می‌توانند داده‌های گوناگونی را از منابع مختلف (مانند رسانه‌های دیجیتالی، خدمات تحت وب، اپلیکیشن‌های تجاری، جزئیات کار دستگاه‌های کارخانه‌ها) جمع‌آوری و از آنها در جهت پیشبرد اهداف تجاری خود استفاده کنند.

• آمارهای شگفت‌انگیز کلان‌داده‌ها

اهمیت داده‌ها زمانی بیشتر نمایان می‌شود که اعداد و آمار به سخن می‌آیند. جایی که ضررهای عدم دسترسی به داده‌ها را بررسی می‌کنیم و جاهایی که از سود حاصل از وجود داده‌ها و به‌ویژه کلان‌داده‌ها آگاه می‌شویم.

کافی است که آمارهای زیر را مرور کنید تا به اهمیت داده‌ها پی ببرید. امروزه داده‌ها تا جایی اهمیت یافته که سهم بازار هر کسب‌وکاری به میزان دسترسی‌اش به داده‌های بیشتری از کاربران و مشتریانش وابسته است. به زبان ساده می‌توان گفت: هر چقدر داده باکیفیت بیشتری داری، برگ‌های برنده‌‌ات هم بیشتر خواهد بود.

• تا سال 2023 ارزش بازار تجزیه‌وتحلیل کلان‌داده به 103 میلیارد دلار برآورد شده است.
• کیفیت پایین داده‌ها سالیانه 3.1 تریلیون دلار به اقتصاد آمریکا ضرر وارد می‌کند.
• در سال 2020، هر فرد به‌طور متوسط 1.7 مگابایت بر ثانیه داده تولید کرده است.
• کاربران اینترنت هر روز چیزی در حدود 2.5 کوینتیلیون بایت داده تولید می‌کنند.
• 95درصد از شرکت‌ها مدیریت و ساماندهی داده‌ها را از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی کسب‌وکار خود می‌دانند.
• 2درصد از سازمان‌ها در کلان‌داده و هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
• شرکت نتفلیکس به کمک تحلیل کلان‌داده سالیانه 1 میلیارد دلار در هزینه‌های حفظ مشتری صرفه‌جویی می‌کند.
• روزانه بیش از 3.5 میلیارد جست‌وجو در گوگل ثبت می‌شود. این آمار سهم گوگل از بازار موتورهای جست‌وجو را به بیش از 87درصد در سال 2021 رساند.
• اپلیکیشن پیام‌رسان واتس‌اپ حدود 2 میلیارد کاربر دارد که در هر روز، 65 میلیارد پیام رد و بدل می‌کنند. این پیام‌رسان در 180 کشور جهان و به 60 زبان مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعداد کسب‌وکارهایی که در سراسر جهان به‌طور فعالانه از واتس‌اپ استفاده می‌کنند، به 5 میلیون مورد می‌رسد.
• 45درصد از کسب‌وکارهای سراسر جهان حداقل یکی از منابع کاری کلان‌داده‌های خود را به فضای ابری منتقل کرده‌اند. همچنین به‌طور متوسط 67درصد از ساختار سازمانی شرکت‌ها در فضای ابری قرار دارد.
• 80 الی 90درصد از داده‌های تولیدشده توسط کاربران ساختارنیافته هستند.
• از ابتدای همه‌گیری ویروس کرونا تا به‌حال، کلاهبرداری‌های اینترنتی افزایش 400درصدی داشته است که اغلب براساس دسترسی به داده‌های کاربران صورت گرفته‌اند.
• 33درصد از زمان کاربران در اینترنت، در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌شود.
• تعداد کاربران فعال در فیسبوک ماهانه به 2.8 میلیارد نفر می‌رسد. فیسبوک، واتس‌اپ، اینستاگرام و مسنجر به‌طور روزانه مجموعا 1.8 میلیارد بازدید دریافت می‌کنند.
• تنها در سال 2020، بازار کلان‌داده با رشد 14درصدی مواجه شد.

• صنایعی که بیشترین وابستگی به تجزیه‌وتحلیل داده‌ها دارند

1. خرده‌فروشی: از دیرباز، عرضه‌ کالاهای مناسب در میان مصرف‌کنندگان احتمالی مهم‌ترین مسئله‌ پیش روی خرده‌فروش‌ها بوده است. امروزه آنها با تجزیه‌ و تحلیل پیش‌بینانه‌ داده‌ها تقاضای احتمالی کالاهای مختلف را پیش‌بینی می‌کنند و تجربه کاربری آنلاین مشتریان خود را بهبود می‌بخشند.

براساس تحقیقات Adobe، شرکت‌هایی که بهبود تجربه کاربری مشتریان خود را در اولویت کار خود قرار می‌دهند، احتمال رسیدن به اهداف تجاری مهم خود را سه برابر می‌کنند. شرکت‌های مختلف به کمک تحلیل سوابق مشتریان می‌توانند به‌طور فعالانه رابطه‌ خود با مشتریان را حفظ کنند.

همچنین براساس تحقیقات PWC، 60درصد از مصرف‌کنندگان معتقد هستند که قیمت‌گذاری مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در سفارش کالاهاست. به‌ همین دلیل فروشگاه والمارت به‌وسیله‌ توسعه‌ مرکز تحلیل داده‌های شرکت خود، از بیش از 40 پتابایت داده‌ مشتریان استفاده می‌کند تا از ترندهای کالاهای پرطرفدار آگاه شود.

2. کشاورزی: توسعه‌ روش‌های کارآمد تولید محصولات کشاورزی برای تمام کشورها حیاتی است. امروزه تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها در حال دگرگون کردن روش کار کشاورزان است.

به‌عنوان مثال کشاورزی مهم‌ترین صنعت آفریقا محسوب می‌شود، اما از پتانسیل کاربری بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی استفاده نمی‌شود. همچنین کشاورزان آفریقایی از منابع مالی کافی برای سرمایه‌گذاری در ماشین‌های پیشرفته‌ کشاورزی، کود و فناوری برخوردار نیستند و نمی‌توانند فرآیندهای تولید را بهینه‌سازی کنند. محققان دانشگاه ام‌آی‌تی در حال توسعه‌ بستری داده‌محور برای تجزیه ‌و تحلیل ریسک در فرآیندهای کشاورزی هستند. آنها به کمک علم داده هزینه‌های تکنیک‌ها و فرایندهای گوناگون کشاورزی را پیش‌بینی می‌کنند. این محققان در تلاش هستند با استفاده از علم داده و یادگیری ماشین هزینه‌های افزایش منابع و احتمال موفقیت آن را برآورد کنند.

3. بانکداری: تجزیه‌ و تحلیل پیش‌بینانه در صنعت بانکداری نیز تأثیر شگرفی گذاشته است. همانند خرده‌فروش‌ها، بانک‌ها نیز از داده‌های داخلی و خارجی مشتریان خود استفاده می‌کنند تا پرسونای هرکدام از مشتریان را طراحی و به کمک آن رفتار آنان را پیش‌بینی کنند. موسسات مالی به کمک دانشی که از تحلیل داده‌های مشتریان کسب می‌کنند، می‌توانند به هرکدام از مشتریان خدمات متفاوتی ارائه کنند که بیشترین تناسب را با شرایط و نیازهای آنان داشته باشد.
4. دولت و سهامی عام: سازمان‌های دولتی بخش عمومی در سراسر جهان، در تلاش هستند تا با بهره‌گیری از تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها، پردازش زبانی طبیعی (NLP)، یادگیری ماشینی و تحلیل صوت و تصویر راه‌حل مشکلات خود را بیابند و از بحران ورشکستگی پیشگیری کنند. علاوه‌برآن، پلیس و نظام قضایی کشورها نیز می‌توانند با تجزیه‌ و تحلیل الگوهای جرم و جنایت در مناطق مختلف، از منابع خود به‌طور بهینه استفاده کنند. به‌طور مثال دولت آمریکا با طراحی برنامه‌ای داده‌محور در تلاش است جرایمی همچون قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی را کنترل کند.