چندی پیش مطلبی ترند شد مبنی بر اینکه میزان سرمایهگذاری خطرپذیر ایران در یک سال به مراتب کمتر از ارزش دو برج مسکونی در تهران است و این نشان‌دهنده کمبود بازیگران موثر در سرمایهگذاری خطرپذیر اکوسیستم ایران است. پس سرمایهگذار خطرپذیر به عنوان موثرترین بازیگر مالی و هدایتگر برای حمایت از محصولات خلاق در صحنه اقتصاد، یکی ازمهم‌ترین ابزارهای مالی و حمایت‌کننده مورد نیاز این بخش هستند.
سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی(CVC) به دلیل اینکه صرفا متمرکز بر اهداف مالی نیست و در کنار این جنبه، اهداف استراتژیک خود را هم دنبال می‌کند و دارای حجم بازار قابل‌توجهی است، بنابراین توجه ویژه‌ای به سرمایه‌هایی از جنس توانمندسازی، شبکه‌سازی موثر، مشاوره‌های عملیاتی و استراتژیک و همچنین انتقال تجربه و مهارت‌های مدیریتی لازم به راهبران استارتاپها دارد. پس می‌توان گفت که سرمایهگذار خطرپذیر شرکتی با در اختیار قراردادن سرمایه و منابع مورد نیاز استارتاپها در تمامی مراحل رشد، آینده‌ای روشن‌تر و مدون‌تر را تأمین می‌کنند.
اهمیت رویداد «معرفی صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی فناوری‌های نوظهور دیجیتال» که در تاریخ ۳۱ خرداد در شهر مشهد توسط گرینتک- سرزمین نوآوری گرین وب- برگزار شد، نوید‌دهنده حضور بازیگران جدی و بزرگی در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر اکوسیستم ایران است. در ادامه به بررسی این رویداد می‌پردازیم.
در این رویداد سخنران‌هایی از جمله آقایان محمد موسی‌زاده مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی فناوری‌های نوظهور دیجیتال، گرشا زین‌اقلی مدیر ارشد سرمایهگذاری خطرپذیر گرینتک، مصطفی حیدری مدیر سرمایهگذاری شرکت سرمایهگذاری برسا، سعید صدیق مدیر تحقیق و توسعه شرکت پردازش اطلاعات مالی و مشاور سرمایهگذاری پارت، علیرضا سعیدی هم‌بنیانگذار و مدیرعامل سلام ساختمان و همچنین سرکارخانم مهسا سیادت مدیراجرایی گرینتک در کارخانه نوآوری مشهد به بیان اهداف و تجربیات و برنامه‌های خود پرداختند.
محمد موسی‌زاده در پنل گفت‌وگوی این رویداد طرح جهش هوشمندسازی و بررسی ابزارهای تامین مالی در اقتصاد کارآمد را معرفی کرد که در این طرح، استارتاپها و شرکت‌های کوچک با برخورداری از منابع مالی این صندوق در کنار بهرهمندی از دانش و تجربه ارزشمند شرکایی مانند گرینتک با سرعت بیشتری به رشد و بلوغ خود ادامه دهند. همچنین به بررسی زمینه‌های همکاری این صندوق با توجه به ظرفیت‌های اقتصاد دیجیتال در استان خراسان رضوی پرداخت.
گرشا زین‌اقلی، مدیر ارشد سرمایهگذاری خطرپذیر گرینتک که با استارتاپ شخصی خودش به نام Activistic تجربه جذب سرمایه و ورود به بازار بورس استرالیا و سپس آمریکا را داشته است و شناخت کاملی از دغدغه‌ها و نیازمندی‌های استارتاپها دارد، از تجربیات تلخ و شیرین خود در قامت سرمایه‌پذیر و همچنین سرمایهگذار خطرپذیر گفت: «استارتاپ خودم را با سرمایه شخصی راه‌اندازی کردم که بعدها پی بردم اشتباه کردم و اشتباه دیگر من این بود که هم‌بنیانگذارانم را قبل از اینکه از لحاظ شخصیتی و کار حرفه‌ای محک بزنم، به آنها سهام دادم و بعدها از این کار پشیمان شدم و درصدد جبران آن برآمدم…»
زین‌اقلی در ادامه به معرفی فعالیت‌ها و رسالت گرینتک که از 3 بازوی شتاب‌دهی، آموزش و سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی برخوردار است، پرداخت. ماموریت این مرکز، ساخت زیست‌بوم نوآوری برای سرعت‌بخشیدن به حرکت هلدینگ گرینوب بر لبه تکنولوژی است.
زین‌اقلی با بیان نیاز به توانمندسازی استارتاپ‌های سرمایه‌پذیر در دل دوره‌های شتاب‌دهی، به معرفی برنامه مدون 14 هفته‌ای مجموعه گرینتک پرداخت و به این مسئله اشاره کرد که خروجی حاصل از این برنامه شتاب‌دهی یک استارتاپ سرمایه‌پذیر خواهد بود. این برنامه مناسب استارتاپهایی است که با جریان درآمدی مشخص، متقاضی توسعه بازار هستند که پس از اتمام دوره شتاب‌دهی، استارتاپ‌های مستعد برای جذب سرمایه در روز دمو‌دی به سرمایهگذاران خطرپذیر معرفی میشوند تا با بررسی مستندات ارائه‌شده توسط استارتاپها، جذب سرمایه کنند.
گرشا زین‌اقلی درباره جزئیات دوره شتاب‌دهی گرینتک افزود: اگرچه امروزه اشتیاق داشتن کسبوکار استارتاپی بیش از پیش مورد توجه است، اما همچنان با وجود شتاب‌دهنده‌ها و مراکز رشد بسیار، خلأ برنامه‌ای مدون، جامع و گام به گام در شروع مسیر این نوع کسب‌و‌کارها حس می‌شود؛ در این راستا، گرینتک بر آن است که برنامه‌ای با هدف دستیابی استارتاپها به بهترین موقعیت، با آموزش و بهره‌گیری از تجارب بهترین‌های اکوسیستم استارتاپی ایران و جهان، به مدت 18 هفته برگزار کند. استارتاپهایی که از برنامه شتاب‌دهی گرینتک خارج میشوند به عنوان استارتاپ‌های سرمایه‌پذیر آمادگی مناسبی برای جذب سرمایه دارند که این یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های این برنامه نسبت به برنامه‌های شتاب‌دهی دیگر شتاب‌دهنده‌های کشور است.
برنامه شتاب‌دهی گرینتک برگرفته از برنامه مدون HARVARD INOVATION LAB است که با تجربه کارآفرینان داخلی در بستر کسبوکار ایران، بومی‌سازی شده و شامل 3 مرحله شروع، ساخت و رشد می‌شود:
گام نخست که از هفته اول تا چهارم حضور استارتاپ در برنامه شتاب‌دهی محسوب می‌شود، شامل مواردی از قبیل تهیه نقشه راه استارتاپ، تعیین ارزش پیشنهادی استارتاپ، تبدیل محصول به کسبوکار و تبیین چشم‌انداز، ماموریت و فرهنگ سازمانی است.
در گام بعد که از هفته پنجم تا هشتم را در‌بر‌می‌گیرد، شامل مواردی از قبیل جذب نیروی انسانی
استارتاپ، ترسیم مدل کسبوکار تحول‌آفرین، تبیین استراتژی ورود به بازار استارتاپ و در نهایت ارائه مستندات آماده‌شده به سرمایهگذار است.
در گام سوم که از هفته نهم تا چهاردهم حضور استارتاپ در برنامه شتاب‌دهی، برنامه‌هایی برای رشد استارتاپ پایه‌ریزی می‌شود که شامل مواردی از قبیل تدوین استراتژی‌های تامین سرمایه، آمادگی برای تبدیل‌شدن به کار‌آفرین، بهرهمندی کامل از راهنمایی منتور، ساختن استارتاپ برای رضایت مشتریان، مدیریت مالی استارتاپ و همچنین مدیریت حقوقی استارتاپ است.
ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد برنامه شتاب‌دهی گرینتک عبارتنداز:
- منابع آموزشی متفاوت و کاربردی:
شامل ویدئو‌های آموزشی، اسلایدها، محتواهای متنی و مطالعه‌های موردی بومی‌سازی شده از بهترین و به‌روزترین منابع آموزشی دنیا جهت تجربه‌ای متفاوت از آموزش در حوزه کسبوکار
- سرپرست‌ها:
برای اینکه مفاهیم با دقت بیشتری منتقل و اجرا شود، سرپرست‌هایی برای هر‌کدام از تیم‌های استارتاپی انتخاب می‌شود، این سرپرست‌ها با منابعی که در اختیار دارند، می‌توانند به‌خوبی نقش مربی را در کنار تیم‌های استارتاپی ایفا کنند.
- منتور‌ها:
با توجه به موضوع هر هفته از برنامه شتاب‌دهی، منتورهایی برای راهنمایی تیم‌ها و پاسخگویی به سؤالات ایشان انتخاب میشوند.
- افراد با‌تجربه:
بنیانگذاران استارتاپ یا افرادی که دارای اطلاعات مفید و ارزشمندی در زمینه‌های مطرح شده هستند و می‌توانند این اطلاعات و مفاهیم را با بیان داستان استارتاپ خود به دیگران منتقل کنند.
- فرصت ارائه به منتخبی از VC های ایران:
بعد از گذراندن این برنامه شتاب‌دهی تیم‌های استارتاپی منتخب که به مرحله سرمایه‌پذیری رسیده‌اند طی روز Demo Day فرصت بی‌نظیر ارائه کسبوکار خود را به منتخبی از VCهای کشور دارند.
در رویداد معرفی صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی فناوری‌های نوظهور دیجیتال به سوالات مهم و اساسی مانند «تفاوت سرمایه با پول چیست؟ شما یک استارتاپ سرمایه‌پذیر دارید یا فقط پول می‌خواهید؟ سرمایهگذاران خطرپذیر علاقه‌مند به خرید یک شرکت هستند یا مشارکت می‌کنند؟ سرمایهگذار ریسک‌پذیر در چه مرحله‌ای از چرخه عمر یک استارتاپ ورود پیدا می‌کند؟ شاخص‌های مهم برای سرمایهگذاری در راند اول برای سرمایهگذاران چیست؟ یک VC حداکثر چند درصد از سهام یک استارتاپ را تملک می‌کند؟» پاسخ داده شد.
این صندوق که تنها صندوق تخصصی در حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی دارای مجوز از دبیرخانه کارگروه صندوق‌های پژوهش و فناوری است، با تکیه بر نیروی کارشناسی تخصصی و مزیت‌هایی همچون سهامداران خوشنام فعال در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور که مجرب‌ترین سهامدار آن گرینوب است و همچنین شبکه‌سازی با بازیگران اکوسیستم دانشبنیان و فناور کشور، این تامین سرمایه خطرپذیر را برعهده دارد.
از مهم‌ترین اهداف تشکیل این صندوق می‌توان به «نقش‌آفرینی برای ترویج دانش و فناوری اقتصاد دیجیتال به بخش‌ها و صنایع مختلف»، «ایفای نقش موثر و ارزشآفرینی در اکوسیستم دانشبنیان و فناور کشور»، «کمک به توسعه ابزارهای نوین فناورانه برای داشتن پاسخ مناسب در مواجهه با چالشها»، «ایجاد و توسعه بازار فناوری‌های حوزه دیجیتال» و «تبدیل‌شدن به مرجع ارائه خدمات متنوع مالی و اعتباری به بازیگران حوزه اقتصاد دیجیتال در کشور» اشاره کرد.
با توجه به نقش بسزای سرمایهگذاران خطرپذیر شرکتی(CVC) و آماده‌سازی استارتاپ‌های سرمایه‌پذیر، انتظار می‌رود که حضور پررنگ و پرتعداد بازیگران جدید توانمند باعث رشد و شکوفایی هرچه بیشتر اکوسیستم استارتاپی ایران شود.
از مزایای سرمایهگذاران خطرپذیر شرکتی گرینتک می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- حمایت مالی: فراهم‌کردن منابع مالی برای کسب‌و‌کارهایی که قادر به دریافت وام بانکی نیستند.
- تجربه و تخصص: بهرهمندی استارتاپها از تجارب و راهنماییهای ارزشمند در حوزههای مختلفی همچون مدیریت مالی و منابع انسانی.
- گسترش شبکه ارتباطی: برخورداری از شبکه ارتباطی یک vc با جامعه تجاری.
- شبکه سرمایهگذاران: فراهم‌کردن شبکهای قدرتمند از سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای راندهای بعدی جذب سرمایه.
- عدم تعهد بازپرداخت سرمایه: عدم وجود تعهد برای بازپرداخت سرمایه به سرمایهگذار در صورتی که کسبوکار با شکست مواجه شود.
- منتورینگ اختصاصی: برخورداری از انواع مشاورهها و منتورشیپ در ابعاد مختلف فنی، مالی، مدیریتی و منابع انسانی.
- بازار تضمین‌شده برای محصول: این ویژگی مختص واحد cvc گرینتک است. اولین مشتری استارتاپهایی که وارد صندوق سرمایهگذاری گرینتک میشوند، هلدینگ دانشبنیان گرینوب است. همچنین، این استارتاپها به شبکه مشتریان گرینوب دسترسی خواهند داشت که این مورد نیز به نوبه خود فرآیند رشد استارتاپ را تسریع میبخشد.
در پایان مهسا سیادت، مدیر اجرایی گرینتک با بیان تمرکز این مجموعه بر حوزههای تخصصی مانند اینترنت اشیاء، بلاکچین، خدمات ابری، امنیت فضای سایبری، هوش مصنوعی و بازی‌سازی، علاقه‌مند به ارائه خدمات شتاب‌دهی به استارتاپ‌های فعال در این حوزه‌ها و همچنین با پشتوانه صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی فناوری‌های نوظهور دیجیتال، این نوید را داد که استارتاپ‌های متقاضی می‌توانند با شرکت در فراخوان‌های سرزمین نوآوری گرینوب، پس از بررسی و تایید نهایی از خدمات شتاب‌دهی و همچنین آماده‌سازی استارتاپ برای جذب سرمایه خطرپذیر بهره‌مند شوند.
این رویداد با حمایت مرکز نوآوری گرینتک در مشهد برگزار شد. علاقه‌مندان می‌توانند از طریق آدرس‌های زیر با سرزمین نوآوری گرین وب در ارتباط باشند:
اینستاگرام سرمایهگذاری خطرپذیر گرینتک
