گفته می‌شود در حال ورود به دومین انقلاب دیجیتالی هستیم. در این راستا، اینترنت اشیا یا IoT بدون‌شک یکی از بزرگ‌ترین تحولات در سیر فناوری است. تحلیلگران گارتنر، پیش‌بینی کرده‌اند در سال 2020 میلادی، 25 میلیارد تلفن همراه هوشمند، ساعت هوشمند، ابزارهای پوشیدنی و خودرو به اینترنت متصل باشند. این پیش‌بینی شگفت‌انگیز قویاً نشان می‌دهد که ارتباطات ماشین به ماشین یا M2M، جامعه، فرهنگ و کسب‌وکار را تحت تأثیر قرار خواهد داد. در بازه زمانی کوتاهی ما با ابزارهای متصل به اینترنت از گوشی‌های هوشمند و فناوری‌های پوشیدنی تا میلیون‌ها سنسور در خانه، مسیر و محل کار احاطه خواهیم شد. برای مصرف‌کنندگان وعده اتصال دائمی در عصر اینترنت اشیا به صرفه‌جویی در زمان، کار هوشمندتر، رانندگی امن‌تر و زندگی سالم‌تر و سبک زندگی فعال‌تر خواهد انجامید. در حوزه کسب‌وکار طبق پیش‌بینی گارتنر با استفاده از اینترنت اشیا 2 هزار میلیارد دلار سود اقتصادی در سطح جهان به دست خواهد آمد. برخی صنایع مانند مستغلات تجاری و صنعت بیمه برای سود‌بردن از نوآوری اینترنت اشیا می‌شتابند. به‌عنوان‌مثال، شرکت‌های بیمه، سریعا به دنبال یافتن فرصت‌هایی برای توسعه راه‌های جدید استفاده از داده‌های روزافزون سنسورها در پوشیدنی‌ها و تکنولوژی‌های هوشمند خودروها برای به دست آوردن جزئیات بیشتر و داده‌های ارزشمند ریسک مشتریان هستند.
به دنبال این نوع از نوآوری‌های حوزه فینتک، صنعت بانکداری هم به دنبال یافتن پتانسیل‌های مختلف اینترنت اشیا برای آغاز دوره جدید حیات خود است.
- داده‌های به‌دست‌آمده از اینترنت اشیا ارزش‌افزوده برای بانک‌ها و مشتریان ایجاد می‌کند
خواسته امروز مشتریان همواره تسهیلات و خدمات شخصی تا حد امکان است. این مسئله در حجم استفاده از بانکداری اینترنتی، اپلیکیشن‌های موبایل‌بانک و اخیراً در تکنولوژی پرداخت‌های بدون تماس دیده می‌شود. به‌علاوه، مشتریان از بانک‌ها توقع بالاترین سطح امنیت بدون هیچ شکاف اطلاعاتی و یا تهدید امنیتی را دارند که همین بزرگ‌ترین مشکل بانک‌ها در عصر اینترنت اشیاست.
اتصال ماشین به ماشین که قادر به جمع‌آوری و تبادل حجم بالای اطلاعات از سنسورها و اشیاست، فرصت‌های بیشتری را برای مدیریت و تحلیل رفتارها، خواسته‌ها و توقعات مشتریان در اختیار بانک می‌گذارد. این تکنولوژی به‌نوبه خود به بانک‌ها اجازه می‌دهد تا خدمات بسیار شخصی را با مشاوره هدفمند، پیشنهادهای زمینه‌آگاه (context-aware) و چشم‌انداز برای مشتریانشان ارائه کنند. بانک قادر است به سطحی از درک نیازهای مصرف‌کننده و مشتری کسب‌وکار و سطح جدیدی از صمیمیت بیشتر با مشتری دست یابند.
بانک‌ها به‌عنوان‌مثال، ممکن است برای ایجاد پاداش‌های جذاب و آگاهانه یا سرویس‌های شخصی‌تر و هوشمندتر برای مشتریان از اینترنت اشیا استفاده کنند. همچنین اینترنت اشیا به بانک‌ها در نو کردن و ایجاد راه‌های بهتر برای ارتقای مدیریت ریسک، کاهش هزینه‌ها و بهتر‌کردن بازده کلی عملیاتی کمک خواهد کرد.
مشتریان کسب‌وکار و مصرف‌کنندگان قادر خواهند بود دید جامع‌تری از کسب‌وکارشان در هر جا و هر زمانی که می‌خواهند داشته باشند و بانک‌ها تولیدات و راهکارهای شایسته‌تری برای کمک به دستیابی مشتریان به بهترین تصمیم در همه زمان‌ها خواهند داشت. مقادیر افزاینده داده‌های بلادرنگِ در دسترس بانک‌ها از اطلاعات محل سکونت و مشخصات تجاری تا داده‌های شخصی از رسانه‌های اجتماعی، عادات هزینه‌ای و رفتار اعتباری، به بانک‌ها امکان تصمیم‌گیری بهتر در زمینه تجاری بر اساس داده‌های دقیق‌تر ریسک مالی را می‌دهد.
- چگونه اینترنت اشیا به بانک‌ها کمک می‌کند در صدر منحنی باقی بمانند
بانک‌ها از لحاظ فناوری به‌شدت توانمند خواهند شد تا در خدمت مشتریان کسب‌وکاری باشند و به آنها در رسیدن به نتایج بهتر تجاری به دلیل توانایی بانک‌ها در تحصیل و دستیابی به داده‌ها از زنجیره ارزش مشتریان کسب‌وکار، از توزیع‌کنندگان تا خرده‌فروشان کمک کند.
به‌عنوان‌مثال، به نظر می‌رسد سنسورهای بیومتریک و مکانی، می‌توانند به بانک‌ها در رصد بهتر عملکرد فیزیکی افراد، حمل‌ونقل کالاها و کنترل کیفیت تولید کمک کنند که به‌نوبه خود در بهبود فرآیندهای در دست اقدام و رسیدن به بازارهای جدید کمک خواهد کرد.
بانک‌هایی که بتوانند از جریان داده‌های به‌دست‌آمده از اینترنت اشیا برای تصمیم‌گیری‌های حیاتی در وام دادن به کسب‌وکارها بهترین استفاده را ببرند، پیشتاز خواهند بود. به‌عنوان‌مثال، یکی از منافع بالقوه بانک‌ها از نوع جدید سنسورها مانند دستگاه‌های متصل در کارخانه‌ها و یا مزارع که اطلاعات را پایش و جمع‌آوری می‌کنند، این است که فعالیت‌ها و شرایط کسب‌وکارهای خرده‌فروشان صنعتی و کشاورزی را پایش کنند.
توجه داشته باشید، کشاورزی، به‌طور خاص، می‌تواند ذینفع اصلی جمع‌آوری داده‌های بلادرنگ باشد که به کشاورزان و بانک‌های آنها امکان ارزیابی مداوم و ارزش‌گذاری محصولات مزرعه و حیوانات، دقت در اندازه‌گیری بازده، خصوصیات و ارزش کلی کسب‌وکار را می‌دهد.
به لحاظ وجه مشتری شعب بانکداری خرد، اینترنت اشیا می‌تواند برای یاری مشتریان به‌صورت VTMها و کیوسک‌ها ظاهر شود که در این مکان‌ها تکنولوژی‌های حساس مانند سنسورهای بیومتریک می‌توانند در کوتاه‌ترین زمان ورود مشتری به شعبه، وی را شناسایی کند.
- چالش‌های جدید امنیت برای بانک‌ها در عصر اینترنت اشیا
طی 5 تا 10سال آینده، صنعت بانکداری شاهد تغییرات زیادی با ورود فناوری اینترنت اشیا خواهد بود که بانک‌ها را با مدیریت چالش‌های جدید امنیتی مواجه می‌کند. نیاز به اطمینان درخصوص امن‌بودن تمام تجربیات بانکی آنلاین به‌طور فزاینده‌ای برای جلب اعتماد مشتری و کاهش نگرانی مشتریان در خصوص هک‌شدن داده‌های بانکداری شخصی و کسب‌وکار اهمیت می‌یابد. داده‌های حساس از پیشینه مالی مشتری تا پیشینه مکانی وی، چه در جایی ذخیره شوند و یا روی شبکه قرار گیرند، هدف بالقوه امنیت داده‌ها هستند. داده‌ها چه روی یک دستگاه نگهداری شوند، چه روی شبکه از بانک به خودروی هوشمند مشتری منتقل شوند، باید به‌درستی ایمن شوند.
کارهای امنیتی مانند رمزنگاری برای حفاظت از اطلاعات و ابزار احراز هویت برای اجازه دسترسی به افراد مجاز، حیاتی است. در حال حاضر شاهد گسترش استفاده از داده‌های بیومتریک مانند اثرانگشت و نرم‌افزار تشخیص صدا و اسکن عنبیه برای اثبات هویت مشتری هستیم. به کمک فراوانی دستگاه‌های اینترنت اشیا بانک‌ها جزئیات بسیار بیشتر و تصویر دقیق‌تر و مفیدتری از مشتری خواهند داشت که درنتیجه آن بانک‌ها نیاز به افزودن لایه‌های امنیتی بیشتر برای همه اکوسیستم اینترنت اشیا (از دستگاه‌های متصل به شبکه تا فضای ابری) دارند.
مجرمان سایبری فرصت‌های بیشتری برای حرکات پنهانی و یا هک شبکه دارند زیرا نقاط بیشتری برای ورود و اتصال دستگاه‌ها به شبکه وجود دارد. همه آنچه گفته شد بدان معناست که برای آنکه بانک‌ها کاملا اینترنت اشیا را بپذیرند، باید برای ایجاد و ماندگاری اعتماد مشتری، امنیت را از ابتدا و در همه لایه‌ها بازسازی کنند.
