غول جهانی صنعت پوشاک به نام اچ.اند.ام (H&M) در سال ۱۹۴۷ در سوئد متولد شد. نام اصلی این شرکت خردهفروشی پوشاک هنس ماریتز است که به نام H&M شناخته می‌شود و یکی از نشان‌های تجاری شناخته‌شده در صنعت پوشاک دنیاست.
شرکت اچ.اند.ام بر اساس گزارش بلومبرگ تعداد ۴۵۰۰ فروشگاه در دنیا دارد که طبق برنامه خود برای افزایش این تعداد به ۷ تا ۸هزار تلاش می‌کند. شرکت اچ.اند.ام به بخشی از صنعت خردهفروشی پوشاک تعلق دارد که به آنها fast-fashion گفته می‌شود.
این صفت به شرکت‌های تولید‌کننده گفته می‌شود که تولیدات‌شان از نمایشگاه‌های مد به سرعت راهی قفسه‌های فروشگاه شده و در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد؛ گرچه برخی معتقدند که این دسته از محصولات نه‌تنها به سرعت راهی فروشگاه‌ها می‌شوند، بلکه با همان سرعت هم راهی سطل زباله می‌شوند. این بخش از صنعت پوشاک شاهد حضور بازیگران بزرگی همچون زارا، پریمارک، سی.اند.ای. پیکوک و اچ.اند.ام است.
نگاهی به تاریخ نه‌چندان نزدیک
در سال ۱۹۴۷ نخستین شعبه فروشگاه در شهر واستراس سوئد شروع به کار کرد و وجود کلمه Hennes (که در زبان سوئدی به زن اشاره دارد) در نام فروشگاه هم به این دلیل بود که فروشگاه فقط لباس ویژه زنان را ارائه می‌کرد. بنیانگذار فروشگاه کارآفرین سوئدی ارلین پرسون ۳۰ ساله بود که در طول سفر جاده‌ای خود در آمریکا به فکر تاسیس فروشگاهی ویژه عرضه لباس زنان افتاد و نخستین شعبه را در سوئد افتتاح و نشان فروشگاه را هم خود طراحی کرد. او در سال ۱۹۵۲ شعبه بعدی را در استکهلم تاسیس کرد و ۲سال بعد شعبه بعدی را در بخش دیگری از استکهلم افتتاح کرد.
رازهای موفقیت
پرسون دریافته بود که برای موفقیت در کسب‌وکارش نیاز به تبلیغات مناسب دارد، به همین منظور در بزرگ‌ترین نشریه آن زمان سوئد یک صفحه کامل را به آگهی تمام رنگی فروشگاه اختصاص داد که این اقدام در آن زمان کمتر انجام می‌شد. به این ترتیب دهه ۵۰ میلادی برای پرسون اینگونه خاتمه یافت که توانست فروشگاه برگزیده خود را در نخستین آسمانخراش ساخته‌شده در منطقه Hötorget در مرکز استکهلم افتتاح کند.
این نوع پیشتازی در تبلیغات و استفاده از شیوه‌های متفاوت در برنامه‌های مختلف شرکت همچنان دیده می‌شود. شرکت اچ.اند.ام گرچه شانه به شانه رقیب خود، زارا در صنعت پوشاک فعالیت می‌کند، اما الگوی متفاوتی رابرای کسب‌وکارش در پیش گرفته.
آنها بر‌خلاف زارا محصولات‌شان را خودشان تولید نمی‌کنند بلکه برای تولید وابسته به بیش از ۹۰۰ تامین‌کننده مستقل در سراسر دنیا هستند. این تعداد تامین‌کننده توسط ۳۰ دفتر منطقه‌ای هدایت می‌شوند.
در ادامه همین مسیر شرکت برای تحریک تولید‌کنندگان به ایجاد شرایط مناسب کاری، از سال ۲۰۱۳ در بنگلادش و کامبوج یک برنامه آزمایشی اجرا کرد و بر اساس آن خرید ۱۰۰درصد محصولات تولید‌کنندگان را به مدت ۵ سال ضمانت کرد.
از طرف دیگر حدود ۸۰درصد از تولیدات شرکت برای مصرف یکساله تولید و انبار می‌شود و همواره حدود ۲۰درصد از تولیدات را آنهایی تشکیل می‌دهد که در بسته‌های کوچک طراحی، تولید و عرضه می‌شود.
به این ترتیب شرکت امکان عرضه بهنگام محصولات جدید را ایجاد می‌کند. شرکت همچنین از شبکه ارتباطی ویژه خود برای شعب و دفاتر استفاده می‌کند که این امکان ارتباط مناسب بین آنها را برقرار و اداره امور را راحت می‌کند.
نگاهی به مسیر رشد
در سال ۱۹۶۸ پرسون مجموعه خردهفروشی البسه و لوازم شکار و ماهیگیری به نام Mauritz Widforss را خرید و به فروشگاه‌های خود اضافه کرد. از آن تاریخ نام Mauritz هم به نام قبلی فروشگاه اضافه شد.
اما تغییرات فقط در نامگذاری نبود بلکه این شروع تبدیل شرکت به مجموعه فروشگاه‌های عرضه لباس برای همه اعضای خانواده بود. از این پس رشد شرکت سرعت گرفت و تا سال ۱۹۶۹ آنها ۴۲ فروشگاه را در اختیار داشتند.
در همین دوره بود که توسعه شرکت در سایر کشورها هم شروع شد و نخستین شعبه در دانمارک، انگلستان و سوئیس هم افتتاح شد. آنها همچنین در دهه۷۰ فروش لباس زیر را هم به محصولات خود افزودند. از طرفی با الهام از فروشگاه‌های denim در آمریکا، از سال ۱۹۷۰ لباس ویژه نوجوانان هم در قفسه‌های فروشگاه‌های شرکت جایی مخصوص به خود پیدا کرد.
شرکت اچ.اند.ام الگوی متفاوتی را برای کسب‌وکارش در پیش گرفته. آنها بر‌خلاف زارا محصولات‌شان را خودشان تولید نمی‌کنند بلکه برای تولید وابسته به بیش از ۹۰۰ تامین‌کننده مستقل در سراسر دنیا هستند
به این ترتیب رشد شرکت بدان پایه رسید که تا سال ۱۹۷۳ به طور متوسط در هر سال موفق به افتتاح ۵ تا ۶ فروشگاه شدند. در ادامه همین مسیر بود که در سال ۱۹۷۴ شرکت وارد فهرست شرکت‌های بازار بورس استکهلم شد و در همان سال هم نام شرکت به H&M تغییر یافت.
دهه ۸۰ شرکت خود را برای توسعه جهانی آماده کرد و بر همین مبنا تعدادی شعبه فروشگاه‌ها در آلمان و هلند افتتاح شد. از طرفی در همان زمانی که هنوز تجارت الکترونیک متولد نشده بود، شرکت خدماتی را با استفاده از امکانات پستی به درب خانه‌های مردم در سوئد برد.
درست ۳۵ سال پس از تاسیس نخستین فروشگاه در سال ۱۹۸۲ ارلین پرسون جای خود به عنوان مدیر ارشد اجرایی را به پسرش استفان داد، اما مسیر رشد شرکت همچنان ادامه یافت. شرکت از ابتدای دهه۹۰ میلادی توجه خود را از آگهی‌هایی که در نشریات منتشر می‌شد به سمت تابلوهای تبلیغاتی بزرگ در شهرها برد.
اما یکی از تفاوت‌هایی که در این دوره دیده شد، اینکه شرکت شروع به استفاده از مدل‌های شناخته‌شده برای معرفی محصولات کرد که از نشانه‌های حرکت شرکت به سمت جهانی‌شدن و استفاده از روش‌هایی متفاوت برای معرفی بود. در این مسیر شرکت شروع به استفاده از سوپر مدل‌ها و هنرمندان معروف کرد تا امکانات دنیای مد را برای معرفی خودش در دنیای مد به کار گیرد.
در همین دهه ۹۰ بود که آنها برنامه سالانه همزمان با سال نو میلادی را برای معرفی لباس زیر هم شروع کردند که موجب جلب توجه فراوان رسانه‌ها به شرکت شد. این روند تابدان پایه برای شرکت اهمیت یافت که در طول این دهه از تعدادی مدل معروف استفاده کرد که به همین دلیل آنها موسوم به «گروه شش‌نفره بزرگ» شدند.
اما دهه ۹۰ برای شرکت تغییرات دیگری هم به همراه داشت که یکی از آنها شروع فروش برخط در سال ۱۹۹۸ بود. این حرکت شرکت در همین حال به عنوان نخستین فروشگاه برخط در سوئد هم شناخته شد.
در کنار آن شرکت همچنین فروشگاه‌های خود را در کشورهای اروپایی توسعه داد و تا پایان دهه۹۰ تعدادی شعبه در این کشورها داشت و نخستین شعبه خود در فرانسه را هم در سال ۱۹۹۸ در پاریس افتتاح کرد.
آخرین آمارهای در دسترس از وضعیت درآمدی شرکت مربوط به سال ۲۰۱۶ است. در این سال درآمد شرکت به مبلغ ۲۵٫۱۹۱ میلیارد دلار رسیده که از این میان معادل ۲٫۶۹۲ میلیارد دلار آن سهم عملیاتی بوده. همچنین شرکت در این سال سود خالص ۲٫۱۰۶ میلیارد دلار را به دست آورده.
این میزان گردش مالی و سود آن نتیجه کار بیش از ۱۴۸هزار نفر در فروشگاه‌های شرکت بوده. شرکت اچ.اند.ام موفق شد پس از بیش از ۷۰ سال فعالیت در سال ۲۰۱۹ در فهرست ۱۰۰ عدد از برترین کسب‌وکارهای دنیا رتبه ۳۰ را به خود اختصاص دهد و جایگاه برتر عرضه پوشاک در دنیا را برای خود حفظ کند.
