استارتاپ زیستاپ، یک سامانه آنلاین جمعآوری زباله خشک و حامی محیطزیست است که توسط احمد قلیزاده بنیانگذاری شده است. او که فوقلیسانس کامپیوتر از دانشگاه شهید بهشتی دارد و ۳۵ساله است، ۱۰سال کارمند دولت بوده و بعد از این مدت تصمیم میگیرد برای خودش کار کند و در حوزه پشتیبانی نرمافزاری و برنامهنویسی به صورت فریلنسینگ مشغول به کار میشود.
«من همواره به این فکر میکردم که کسبوکاری راه بیندازم که یا از هزینههای مردم کم کند یا اینکه برایشان درآمدزا باشد. ایده زیستاپ را ۲سال بود که در ذهن داشتم ولی فرصت آن فراهم نشده بود که آن را اجرا کنم.
همیشه دغدغه زیست محیطی داشتم و از آنجایی که وضعیت بازیافت زباله در ایران با معضلات جدی روبهرو بود و بسیاری زبالهها به مرحله بازیافت نمیرسیدند، تصمیم گرفتم استارتاپی در حوزه بازیافت زباله راه بیندازم.»
سامانه آنلاین جمعآوری زباله خشک زیستاپ چه خدماتی ارائه میدهد؟
زیستاپ به نوعی اولین و تنها سامانه آنلاین در حوزه جمعآوری ضایعات خشک و بازگشت این ضایعات به چرخه بازیافت است. کاربران خانگی و شرکتی میتوانند درخواست جمعآوری زبالههای خود را در اپلیکیشن ثبت کنند تا ماشینهای زیستاپ برای جمعآوری به محل کاربر مراجعه کنند.
زمانی که کاربران زبالههای خود را به ما تحویل میدهند، کیسههایی برای جمعآوری مجدد زباله به آنها تحویل داده میشود. مردم میتوانند با تحویل زبالههای خود به ما درآمدزایی داشته باشند و از طرفی هم در هزینههای خود صرفهجویی کنند. در واقع دو هدفی که از راهاندازی یک کسبوکار در ذهن داشتم، در زیستاپ محقق شد.
هدف اصلی ما در زیستاپ این است که در زمینه جداسازی زباله خشک از تر فرهنگسازی انجام دهیم. ما با در نظر گرفتن جوایز و اعتباری که به کاربران در اپلیکیشن میدهیم، افراد را تشویق میکنیم که زبالههای خود را تفکیک کنند.
کاربران چه منفعتی از اینکه زبالههای خشک خود را از تر جدا کنند، میبرند؟
هرکسی که زباله خود را به ما تحویل دهد، براساس نوع زبالهای که تحویل داده است، در اپلیکیشن امتیاز میگیرد. این امتیازها معادل پول نقد هستند که میتوانند آن را جمع کنند و معادل ریالی آن را دریافت کنند و یا اینکه با امتیازی که کسب کردهاند، از خدماتی که در زیستاپ برایشان فراهم شده است، استفاده کنند مثلا شارژ موبایل خریداری کنند یا قبضهای خود را پرداخت کنند.
ما در حال کاملکردن این خدمات هستیم تا کاربران گزینههای بیشتری را برای خرج امتیازهای خود داشته باشند. خدماتی همچون تخفیف خرید بلیت استخر، خرید بیمه شخص ثالث، یا کمک به نیازمندان و غیره در آینده به خدمات اضافه میشوند.
زمانی که درخواستی برای جمعآوری زباله ثبت میشود، تقریبا در عرض نیم ساعت ماشین برای تحویل زباله اعزام میشود. ماشینها در استخدام خودمان هستند و ۹ خودرو داریم
مدت زمان پاسخگویی سامانه آنلاین جمعآوری زباله خشک نسبت به درخواستی که ثبت کاربران، چقدر است؟
زمانی که درخواستی برای جمعآوری زباله ثبت میشود، تقریبا در عرض نیم ساعت ماشین برای تحویل زباله اعزام میشود. ماشینها در استخدام خودمان هستند و ۹ خودرو داریم.
آیا سامانه آنلاین جمعآوری زباله خشک کل تهران را پوشش میدهد؟
نه، در حال حاضر فقط در منطقه ۲ شهرداری خدمات ارائه میدهیم و تاکنون ۴۰۰۰ کاربر ثبتنام کردهاند که تقریبا نیمی از آنها از خدمات استفاده میکنند.
بعد از اینکه زبالهها را از کاربران تحویل میگیرید، آنها را چه کار میکنید؟
در حال حاضر پس از جمعآوری زبالهها، آنها را تفکیک نهایی میکنیم و به مراکز بازیافت تحویل میدهیم. البته هدف نهایی من از این کار این است که در آینده یک کارخانه بازیافت راه بیندازم و فعالیتها محدود به جمعآوری زبالهها نباشد.
شیوه درآمدزایی شما در سامانه آنلاین جمعآوری زباله خشک چگونه است؟
در حال حاضر از فروش و تفکیک زباله درآمدزایی داریم ولی از آنجایی که موضوع فرهنگسازی در این زمینه هزینهبر است و بابت جوایزی که میدهیم هزینه میکنیم، ما تاکنون حدود ۲۰۰ میلیون در کار هزینه کردهایم و در حال حاضر هنوز به نقطه سر به سر نرسیدهایم و به نظرم این کار برای اینکه به درآمدزایی مطلوب برسد، نیاز به زمان دارد و اگر بتوانیم سرمایه خوبی جذب کنیم و در زمینه فرهنگسازی نیز موفق شویم تا افراد بیشتری با خدمات ما آشنا شوند، میتوانیم زودتر به مرحله سوددهی برسیم.
در زمینه فرهنگسازی چه کار کردید تا مردم بیشتر با این خدمات آشنا شوند؟
همایشها و جشنهای مختلفی برگزار میکنیم. گاهی به صورت حضوری با مردم در پارکها صحبت میکنیم. علاوه بر این، جوایز و کارت هدیههایی نیز تهیه میکنیم و به کسانی که از این خدمات استفاده میکنند. اهدا میکنیم تا به این کار تشویق شوند. همچنین در سرای محلهها برنامههایی را در این زمینه انجام میدهیم.
ما کاربرانی را که در تفکیک زباله همکاری دارند، زیستیار و رانندگانی که زبالهها را جمعآوری میکنند. زیستبان نامگذاری کردهایم تا فرهنگ حفاظت از محیط زیست را بهتر جا بیندازیم.
با توجه به اینکه حوزه کاری شما جزو وظایف شهرداری تعریف میشود. آیا در این رابطه با شهرداری با مشکلی روبهرو نشدهاید؟
اتفاقا شهردار منطقه ۲ از کار ما استقبال کرده و در این مسیر با ما همکاری میکنند. مهمترین چالش ما با پیمانکاران شهرداری بوده. گاهی برای ما مشکلاتی را فراهم میکنند و در کار ما تداخل دارند.
جمعآوری زباله در بین پیمانکاران مافیا دارد و برای خود قلمرو برای جمعآوری زباله تعیین کردهاند. با وجود اینکه ما با سطلهای زباله کاری نداریم و زبالهها را از درب منازل جمع میکنیم، گاهی مشکلاتی را برای ما ایجاد میکنند.