استارتاپی که با سرمایه و قدرت زیادی وارد عرصه فناوری اتومبیلهای خودران شد، در نهایت نتوانست بر ضعف درونی و اختلافاتی که بین هیأت مدیره و سرمایهگذاران پیش آمد، غلبه کند و به ناچار با شکست مواجه شد. این روایت، داستان ظهور و افول استارتاپ چینی روداستر Roadstar.ai است که بروز اختلافات درونی، فرایند روبهرشد آن را متوقف کرد.
در اوج موفقیت
یک سال پیش استارتاپ چینی مستقر در شنزن، Roadstar.ai، آینده روشنی را در مقابل خود میدید و امیدوارانه به سفر تجاری خود ادامه میداد. به طوری که در ماه می۲۰۱۸ از سرمایهگذاری ۱۲۸میلیون دلاری خود خبر داد که یکی از بزرگترین سرمایهگذاریهای ماشینهای خودران در چین محسوب میشود.
همچنین این استارتاپ با تمرکز بر گسترش پیشرفته اتومبیلهای خودران L4، سرعت این بازار شدیدا رقابتی را تنظیم میکرد و در حال تبدیلشدن به یکی از رهبران اصلی این بازار بود. شکست این استارتاپ، شوک عظیمی را به صنعت اتومبیلسازی هوشمند وارد کرد، زیرا تمام مؤلفههای یک کسبوکار موفق را داشت، اما در نهایت عدم شفافیت با سرمایهگذاران و اختلافات داخلی، چنین شرکت بزرگی را از پا درآورد. رونمایی از اتومبیل خودران این استارتاپ تأثیر زیادی بر رسانههای چینی گذاشت و نوید انقلابی شگرف را در صنعت خودروی جهان میداد.
فناوریهای پیشرفته و امکان رانندگی بدون عامل انسانی، از طریق بهروزترین ابزارهای فنی در اتومبیلهای این کمپانی مورد استفاده قرار گرفته و نهتنها در چین، بلکه در سراسر جهان نیز آوازه آن پیچیده بود، اما چه اتفاقی افتاد که چنین استارتاپ ارزشمندی به سوی سقوط پیش رفت؟! با توجه به اینکه سرمایهگذاری قابل توجهی روی آن صورت گرفته بود، تیم فنی قوی و کارآمدی داشت و اعضای اصلی آن نیز افراد باتجربهای در صنعت خودرو و فناوری هوشمند بودند، باید علل شکست این استارتاپ را در جای دیگری پیگیری کنیم.
استارتاپ Roadstar.ai، نه به دلیل کمبود سرمایه، نه به دلیل وجود رقبا و نه به دلیل ضعف بازار یا ناکارآمدی بازاریابی و محصولی که ارائه میداد، شکست خورد، بلکه علت اصلی شکست این استارتاپ را باید در ساختار درونی آن جست؛ بروز اختلاف بین اعضای اصلی شرکت و کنارهگیری سرمایهگذاران که به دنبال تخلف یکی از اعضا و اخراج او، ایجاد شد، یک استارتاپ فنی، مدرن، موفق و روبهرشد را از صحنه تجارت خودروهای هوشمند حذف کرد.
عدم صداقت و شفافیت بین اعضا
این شرکت در سال ۲۰۱۷ توسط Xianqiao Tong مدیرعامل، Liang Heng مدیر ارشد فناوری و Guang Zhou راهاندازی شد. جالب است بدانید ۳فرد مذکور در صنعت اتومبیلهای خودران تجربه داشته و در شرکتهای بزرگ فناوری مانند اپل و تسلا سابقه فعالیت داشتند.
Roadstar.ai در سال ۲۰۱۸ و در کنفرانس جهانی هوش مصنوعی که در شانگهای برگزار شده بود، خدمات رانندگی خودران این شرکت را معرفی کرد، ضمن اینکه از یک نمونه اولیه ماشینهای خود در نمایشگاه CES که در ژانویه سال ۲۰۱۹ برگزار شده بود، رونمایی کرد.
عدم صداقت و شفافیت میتواند ضربه مهلکی را بر یک کسبوکار وارد کند. ۳ عضو اصلی این استارتاپ با یکدیگر همسو نبودند، Guang Zhou با مخفیکاری، فعالیتهای غیرقانونی انجام میداد و هنگامی که ۲عضو دیگر متوجه این مسئله شدند، بدون مذاکره و یافتن علت چنین رفتاری، او را اخراج کردند.
[bs-quote quote=”ایجاد اختلاف بین اعضای اصلی شرکت و کنارهگیری سرمایهگذاران که به دنبال تخلف یکی از اعضا و اخراج او، ایجاد شد، یک استارتاپ فنی، مدرن، موفق و روبهرشد را از صحنه تجارت خودروهای هوشمند حذف کرد” style=”style-8″ align=”center”][/bs-quote]
ضمن اینکه در ادامه این داستان، زمانی که سرمایهگذاران و اعضای هیأت مدیره متوجه این اقدام شدند، با آن مخالفت کرده و Xianqiao Tong را از سمت مدیرعاملی برکنار کردند و عضو سوم را به جای او قرار دارند.
شکلگیری یک چرخه اخراج و جایگزینی که تمام آن ناشی از مخفیکاری و عدم صداقت بود، باعث شد به جای تمرکز بر بهبود سیستم فنی ماشینهای خودران، کار به دعواهای خانوادگی بکشد و در نهایت سرمایهگذاران از این هیأت مدیره بیثبات ناامید شده و آنها را رها کنند.
اخراج یکی از اعضای اصلی
روند افول این استارتاپ موفق از مخفیکاریها و فعالیتهای غیرقانونی یکی از اعضای اصلی آن شروع شد، به طوری که Tong و Heng در اطلاعیهای که اواخر ژانویه سال گذشته در ویچت منتشر کردند، خبر اخراج عضو سوم این مجموعه، Zhou را اعلام کردند.
دلیل این اخراج فعالیتهای غیرقانونی او بود. سوءاستفاده در جمعآوری کمکهای مالی، مخفیکاری عمدی کدها و ارائه دادههای دروغین در یک گزارش دولتی، از جمله دلایل اصلی اخراج او بود. رویکرد غیرقانونی، به اعتبار این استارتاپ روبهرشد لطمه زد و منجر به رقم زدن یک وجهه منفی در رسانههای عمومی شد؛ به طوری که اخراج فرد خاطی نیز نتوانست در بازیابی هویت قانونی این شرکت تأثیر چندانی بگذارد.
تشدید اختلافات درونی
اخراج Guang Zhou باعث بروز اختلافاتی بین شرکت و سرمایهگذاران شد، به طوری که سرمایهگذاران در بیانیهای مخالفت خود را با این اخراج ابراز کرده و اعلام کردند که دلیل این اخراج را متوجه نمیشوند، ضمن اینکه این فرایند بدون رضایت هیأت مدیره انجام شده است و در نتیجه آنها با این تصمیم مخالف بودند.
در واقع بروز اختلاف بین هیأت مدیره و سهامداران استارتاپ نیز در روند رشد آن وقفه ایجاد کرد و باعث ایجاد تنشهای زیادی در ساختار درونی شرکت شد. به طوری که هیأت مدیره، Tong را از سمت مدیرعاملی برکنار کرده و همتای او Heng را در این پست تثبیت کردند.
چنین روندی به خوبی اوضاع متشنج درون شرکت را توصیف میکند، به طوری که میتوانیم بگوییم اختلافات درونی خیلی بیشتر از تأثیر بیرونی اقدامات غیرقانونی گذشته، این شرکت را دچار تزلزل کرد.
ناامیدی سرمایهگذاران
ضربه آخر و نهایی که این اختلافات بر پیکره استارتاپ مورد نظر ما ایجاد کرد، شکلگیری جلسهای بود که بین گروهی از سرمایهگذاران تشکیل شد و منجر به فسخ قرارداد شد. این گروه در اواخر ژانویه ۲۰۱۹ به دلیل نقض توافقنامه سرمایهگذاری، از ادامه همکاری با این شرکت انصراف داده و از آن هم وحشتناکتر، درخواست بازگشت وجه را مطرح کردند که چنین روندی به لحاظ مالی، آسیب بسیار جدیای به بدنه استارتاپ وارد کرد.
فروریختن ساختار Roadstar.ai باعث شد ارزش مالی آن نیز بهشدت افول کند، به طوری که ارزش آن را دهها میلیون دلار تخمین زدند که این عدد، حتی معادل یک دهم ارزیابی قبلی شرکت نیز نیست.
سرمایهگذاران این استارتاپ در ماه مارس۲۰۱۹ دادخواستی را مبنی بر انحلال این شرکت ارائه دادند. بر مبنای این دادخواست حساب بانکی استارتاپ با مبلغ ۶۰۰ میلیون RMB چین، مسدود و دفتر مرکزی آن نیز در شنزن بسته شد.