ایالات متحده آمریکا و چین؛ سرآمد یونیکورنهای 2020
بر اساس گزارشی که CB Insights ارائه داده است، در 3ماه منتهی به ژوئن سال جاری، 22 شرکت یونیکورن در سراسر جهان به صفوف کسب‌وکارهای تک‌شاخ پیوستند که ارزشی بالغ بر یک میلیارد دلار دارند. در میان این استارتاپ‌ها، بیشترین سهم از آن ایالات متحده آمریکا و چین بوده است، به طوری که ایالات متحده آمریکا با 13مورد و چین با 3مورد، رهبران استارتاپهای تک‌شاخ جهان در ماه‌های آغازین سال2020 به شمار می‌روند.در همین راستا، Dylan Field، مدیرعامل استارتاپ آمریکایی Figma که در زمینه نرم‌افزاهای طراحی در فضای ابری فعالیت می‌کند، خاطر نشان کرد که نرخ تعامل کاربران این استارتاپ در ماه‌های گذشته، به دلیل شیوع کرونا و افزایش روند دورکاری، رشد قابل توجهی پیدا کرده است، به طوری که با جمع‌آوری 50 میلیون دلار در ماه آوریل، به ارزش 2 میلیارد دلار رسیده و در ردیف استارتاپهای یونیکورن قرار گرفته است. سرویس مبتنی بر فضای ابری فیگما که تا پیش از شیوع کرونا بیشتر در میان طراحان رایج بوده است، با توجه به شرایط جدید و گسترش دورکاری در فضای اقتصادی جهان، امکان همکاری‌های از راه دور را برای پروژه‌های بیشتری فراهم کرده و در نتیجه بازار گسترده‌تری به دست آورده است. موفقیت استارتاپی مانند فیگما نشان می‌دهد که بسیاری از یونیکورنهای این دوره، تک‌شاخ‌شدن خود را مدیون زمینه فعالیت‌شان هستند و بر این اساس، استارتاپ‌هایی که رؤیای یونیکورن‌‌شدن را در سر می‌پرورانند، باید با تغییرات دنیای امروز هماهنگ بوده و حوزه‌ای را انتخاب کنند که در شرایط کنونی امکان رشد و توسعه داشته باشد.
یونیکورنهای جدید به تفکیک صنعت
برای درک تغییری که در روند استارتاپهای یونیکورن جهان در پی همه‌گیری ویروس کرونا ایجاد شده، کافی است نگاهی به تک‌شاخ‌های سال جاری و سال2019 داشته باشیم. همانطور که در نمودار شماره یک نیز دیده می‌شود، بیشترین سهم یونیکورنهای سال2020 در فاصله ماه‌های آوریل تا ژوئن، برای حوزه نرم‌افزار، تجارت الکترونیکی، مدیریت داده و تکنولوژی آموزشی بوده است، به طوری که خدمات نرم‌افزاری و اینترنتی با 5کمپانی و تجارت الکترونیکی و مدیریت داده هر کدام با 3کمپانی، در رأس یونیکورنهای جهان قرار دارند و به دنبال آنها تکنولوژی آموزشی و تله‌کامیونیکیشن قرار گرفته‌اند. حوزه‌های مذکور که در نمودار شماره یک نیز مشاهده می‌شوند، سرآمدان استارتاپهای تک‌شاخ جهان به شمار می‌روند که در پی بحران کرونا و پیامدهای ناشی از آن به مرز کسب‌وکارهای بیش از یک میلیارد دلار رسیده‌اند.
نمودار شماره 1: صنایع یونیکورن سال 2020 نسبت به سال گذشته
زمینه‌های فعالیت یونیکورن‌ها در سال 2019 نسبت به سال جاری تا حدی متفاوت بوده است، به طوری که می‌توانیم حوزه‌هایی مانند لجستیک، فینتک و سفر را در کنار سایر صنایع مشاهده کنیم. یونیکورنهای حوزه فینتک در 3ماهه دوم سال2019 رهبری تک‌شاخ‌های جهان را از آن خود کرده بودند و این در حالی بود که حوزه‌های دیگر مانند لجستیک و سفر تا حدی به عقب رانده شده بودند.در رابطه با توسعه استارتاپهای فعال در حوزه فضای ابری می‌توانیم به استارتاپ آمریکایی Postman اشاره کنیم که در پی شیوع ویروس کرونا و پیامدهای ناشی از آن، در ردیف کسب‌وکارهای یونیکورن جهان قرار گرفت. این استارتاپ که از طریق رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (API)، امکان تعامل را برای نرم‌افزارهای مختلف فراهم می‌کند، با افزایش فروش روبه‌رو شده و عنوان یک استارتاپ تک‌شاخ را به دست آورده است. لزوم کار کردن در فضای آنلاین برای کسب‌وکارهای امروزی، باعث شده که به
API های بیشتری نیاز پیدا کنند و در نتیجه، استارتاپ‌هایی مانند Postman روند رشد بی‌سابقه‌ای را تجربه کنند.
یونیکورنهای جدید از آوریل تا ژوئن
در فاصله 3ماهه بین آوریل تا ژوئن سال 2020، جهان شاهد رشد یونیکورنهای جدیدی بوده که حوزه‌های فعالیت آنها پیش‌تر ذکر شد. نرم‌افزار، مدیریت داده، مراقبت‌های بهداشتی، تجارت الکترونیکی، سخت‌افزار، تله‌کامیونیکیشن و تکنولوژی آموزشی، مهم‌ترین این حوزه‌ها به شمار می‌روند. ایالات متحده آمریکا، چین، سنگاپور و کانادا مهم‌ترین کشورهایی هستند که یونیکورنهای جهان را بعد از همه‌گیری ویروس کرونا در خود جای داده‌اند. ایالات متحده آمریکا با 5کمپانی، چین با 3کمپانی و سنگاپور و کانادا هر یک با داشتن یک شرکت، در ردیف کشورهایی قرار دارند که مهم‌ترین تک‌شاخ‌های اکوسیستم استارتاپی جهان را شکل داده‌اند. این یونیکورن‌ها را به تفکیک کشور و ارزشی که دارند، می‌توانید در نمودار شماره 2 مشاهده کنید.
نمودار شماره 2: یونیکورنهای جدید از آوریل تا ژوئن
در آمریکا 5 استارتاپ در ردیف بزرگ‌ترین یونیکورنهای جهان در سال جاری قرار دارند. این 5 تک‌شاخ شامل موارد زیر می‌شوند: Postman و Figma که در حوزه نرم‌افزار فعالیت می‌کنند و هر یک 2 میلیارد دلار ارزش دارند؛
Five Tran به ارزش 1.2 میلیارد دلار که در زمینه مدیریت داده فعالیت می‌کند؛ Orca Bio که در زمینه مراقبت‌های بهداشتی فعال بوده و ارزشی معادل 1 میلیارد دلار دارد.
کشور چین با داشتن 3 استارتاپ یونیکورن در ردیف دوم قرار دارد. کمپانی Dingdong Maicai با ارزشی معادل 2 میلیارد دلار، در حوزه تجارت الکترونیک فعالیت می‌کند؛ ARS Microelectronics فعال در حوزه سخت‌افزار است و ارزشی معادل 1.6 میلیارد دلار دارد؛ استارتاپ Keep که در زمینه تله‌کامیونیکیشن فعالیت می‌کند و در ردیف کسب‌وکارهایی با ارزش یک میلیارد دلار قرار گرفته است.استارتاپ سنگاپوری HyalRoute که در زمینه تله‌کامیونیکیشن فعالیت می‌کند، با ارزش 3.5 میلیارد دلاری خود از یونیکورنهای سرآمد دوران کرونا محسوب می‌شود. در کانادا نیز استارتاپ ApplyBoard در زمینه تکنولوژی آموزشی فعال بوده و با داشتن ارزشی معادل 1.5 میلیارد دلار، در ردیف تک‌شاخ‌های حوزه فناوری سال جاری قرار دارد.کشور چین به عنوان یکی از اولین کشورهایی که شاهد انتشار ویروس کرونا بود، تجربه قطع ارتباط شهرها و کاهش ارتباطات حضوری مردم را داشته است، به طوری که بسیاری از نیازهای مردم این کشور از طریق فضای آنلاین برطرف می‌شد. بر همین اساس نیز استارتاپی مانند Dingdong Maicai فرصت رشد و توسعه زیادی را در این شرایط پیدا کرد. این کسب‌وکار که در زمینه فروش محصولات تازه فعالیت می‌کند، موفق شد به نیاز مخاطبان در شهرهایی مانند پکن و شانگهای پاسخ داده و به مرور بتواند شبکه‌های توزیع خود را در سایر شهرهای چین نیز گسترش دهد، به طوری که قادر شد سفارشات کاربران خود در مدت زمانی کمتر از 29دقیقه تحویل دهد.
تعداد یونیکورنهای جهان تا پایان ژوئن 2020
همانطور که در نمودار شماره 3 نیز مشاهده می‌شود، ایالات متحده آمریکا و چین در صدر کشورهایی قرار دارند که بیشتر تعداد یونیکورن‌ها را تا پایان ماه ژوئن سال جاری به خود اختصاص داده‌اند. ایالات متحده آمریکا و به دنبال آن چین، در صدر این لیست قرار دارند. در ادامه نیز کشورهای اتحادیه اروپا، هند، کره جنوبی، اندونزی، ژاپن و سنگاپور در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
نمودار شماره3: تعداد یونیکورنهای جهان به تفکیک کشور
همزیستی با کرونا، راه‌حل یونیکورن شدن
چشم‌انداز جامعه جهانی گویای این واقعیت است که اقتصاد جهان چاره‌ای جز پذیرش و همزیستی با ویروس کرونا نخواهد داشت. حتی با فرض کشف و توزیع واکسن این بیماری نیز نمی‌توان در آینده‌ای نزدیک امیدی به ریشه‌کن شدن آن داشت. بر این اساس، در فضای استارتاپی جهان، کسب‌وکارهایی می‌توانند شانس یونیکورن شدن را داشته باشند که به یک همزیستی با این بحران دست پیدا کنند؛ به این معنا که در پی ارائه خدمات و محصولاتی باشند که تنها نیازهای جامعه را پوشش ندهد، بلکه نیازهای جامعه‌ای را در نظر داشته باشد که گرفتار این همه‌گیری گسترده شده است. هر اندازه استارتاپ‌ها بتوانند به نیازهای واقعی مردم پاسخ دهند، شانس موفقیت بیشتری خواهند داشت. از سوی دیگر، مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته و آماری که ارائه می‌شود نیز می‌تواند یک نقشه راه تقریبا بی‌عیب و نقص را به فعالان اکوسیستم ارائه دهد.استارتاپ‌ها باید به دنبال فعالیت در صنایعی باشند که امکان سرمایه‌گذاری روی آنها از سوی سرمایه‌گذاران بیشتر باشد و این صنایع نیز حوزه‌هایی را شامل می‌شوند که زندگی مردم را در شرایط کنونی تسهیل می‌کنند؛ مانند فناوری خدمات ابری، تجارت الکترونیک، آموزش آنلاین و مواردی از این دست. البته شرایط بحرانی کنونی جهان نباید منجر به ناامیدی صاحبان کسب‌وکارها شود، چراکه بسیاری از یونیکورنهای مطرح جهان از دل بحران‌ها متولد شده‌اند، مانند اینستاگرام، ایر‌بی‌ان‌بی و اوبر که از دل بحران مالی سال 2008 بیرون آمده‌اند. همین‌طور نباید فراموش کنیم که غول بزرگ خرده‌فروشی آنلاین، علی‌بابا، در پی بحران همه‌گیری سارس در سال 2003 با افزایش قابل توجه تقاضای مصرف‌کنندگان روبه‌رو شد.مثال‌هایی از این دست به‌خوبی این نکته را گوشزد می‌کنند که یک بحران جهانی، به معنای پایان رشد و توسعه تک‌شاخ‌ها نیست، بلکه در دل هر بحرانی می‌توان نیازهایی را پیدا کرد که پوشش‌دادن به آنها، افزایش تقاضا و فروش بیشتر را برای کسب‌وکارها به همراه خواهد داشت. آماری که در این گزارش ارائه شد نیز به خوبی نشان می‌دهد که استارتاپ‌هایی که مطابق با نیازهای حال حاضر مخاطبان فعالیت می‌کنند، به جایگاه کسب‌وکارهای میلیاردی جهان دست خواهند یافت.
