برداشت اول بهمن ۱۳۹۵:
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی:
سردار تقی مهری درباره فعالیت 2 نرم افزار تلفن همراه، تحت عنوان «اسنپ» و «تپسی» گفت : این آژانسها مجوز نگرفتهاند و باید در ساماندهی که توسط شهرداریها و وزارت کشور صورت میگیرد تحت عنوان شرکتهای حمل و نقل بار یا مسافر مجوز بگیرند.
برداشت دوم خرداد ۱۴۰۰:
بیمه مرکزی در بخشنامهای به بازاریابان برخط (استارتآپهای بیمهای) ضمن ارائه مهلت کافی برای اخذ مجوزهای مرتبط با فعالیت در صنعت بیمه اعلام کرد که فعالیت استارتآپهای فاقد مجوز از بیمه مرکزی، غیرقانونی است.
آیا پس از گذشت ۵ سال از تلاش و جادهبازکنی اسنپ و تپ سیو دیگر شرکتها آیا بعد از تشکیل نهادهای صنفی باز به نقطه صفر رسیدهایم؟
براساس آمارهای سازمان فن آوری اطلاعات ایران در سال ۱۳۹۸ سهم اقتصاد دیجیتال از GDP ۶/۵ درصد بوده و سهم ایکامرس «ریتیل به ریتیل» قبل کرونا ۱/۵ درصد بود که پیشبینی میشود در حال حاضر به ۳ تا چهار درصد رسیده باشد. به این معنا که از هر صد تومن خرید ۳ تا ۴ تومان آن اینترنتی انجام میشود.
این آمارها نشان از سهم اندک ما استارتاپها و نشان از یک اقتصاد فربه سنتی، بیمار و دولتی میدهد که هنوز شرکتهای اینترنتی و استارتاپی نتوانستهاند سهم قابل توجهی از آن را به دست بیاورند.
این بدان معناست که ما در روز اول اینترنت در ایران هستیم. این به معنای این است که توسعه همه جانبه شرکتهای اینترنتی ذهنی بوده و در اذهان عمومی شکل گرفته که استارتاپها همه جاها را به دست گرفته اند و همه چیز آنلاین انجام می شود. ما در ذهنمان توسعه پیدا کردهایم و هنوز توسعه استارتاپها در اقتصاد ایران اتفاق نیفتاده است.
از این رو ابزارهای گفتمانی، مذاکره و نهاد سازی را کنار گذاشتهایم و باورمان شده، کار تمام شده است و مشغول زندگی وکار روتین شدهایم.
اتفاقی که برای استارتاپهای بیمه افتاد نشان میدهد جامعه و اقتصاد سنتی، دولتی و غیرشفاف مقاومت جدی نسبت به استارتاپهای قانونی و شفاف دارند.
امروز ما شاهد قیام دلالها و مافیاهایی هستیم که نمیخواهند اجازه بدهند جوانهای استارتاپی کالا و خدمات را مستقیم و ارزان به دست مردم نجیب وگرفتار در چنبره گرانی بر رسانند. « اقدامات غیر قانونی» « فعالیت بدون مجوز» مستمسکهای دلالان و مافیایی است که راه را بر استارتاپهای حوزههای مختلف مسدود کردهاند.
در اینکه راه طولانی در پیش داریم شکی نیست اما در وضعیتی که تحریمهای خارجی و داخلی توسعه استارتاپها را کند و هنوز بدنه سنتی اقتصاد جهان تکنولوژی را درک نکرده و مقاومت نشان میدهد.
از طرفی مسئولان امروز درک درستی از قوانین مدرن و تحولات جهان ندارند. مافیا و قاچاقچیان ممات و حیات آینده خود را به عدم توسعه استارتاپها گره زدهاند. چارهای نداریم جز اینکه:
۱- از طریق فعالیتهای فرهنگی و رسانهای به جامعه و مسئولان آگاهی بیشتر ببخشیم. بایستی همه شرکتهای استارتاپی در حوزه تولید محتوا و حمایت از رسانههای پیشرو اقدام جدی بعمل آورند، همچنین شایسته است تعداد نشریات و رسانههای مکتوب و آنلاین استارتاپی چندین برابر شود ما نیاز به دهها رسانه مثل شنبه داریم.
۲- با فروکش کردن کرونا و آغاز واکسیناسیون همایشهای استارتاپی بیش از قبل توسعه پیدا کنند تا در روشنگری،آگاهی بخشی، تولید محتوا و شبکهسازی گامهای بلندتری بردارند. از اینرو شاهد برگزاری همایش هایی مانند یلدا سامیت در هرماه ودر هر گوشه از ایران باشیم.
۳- در گذشته گفتهام با توجه به اتفاقات اخیر ( استارتاپهای حوزه بیمه) با اعتقاد راسخ تر و با صدای بلندتر می گویم باید همه حوزههای استارتاپی، مثل فین تک، خره فروشی، بیمه، سلامت، رمز ارز، آموزش، کودک، صنایع دستی، حمل و نقل گردشگری، محتوا، رسانه، ویدیو، پادکست، مالی، کشاورزی،شتابدهندها، فضاهای اشتراکی، زنان، اینترنت اشیا، هوشمصنوعی، برنامه نویسان و … انجمنهای تخصصی خودشان را تشکیل دهند.
نهادها و انجمن های کم فعلی نمیتوانند مطالبهگر واقعی استارتاپها از دولت و جامعه باشند. عملکرد آنها در این سالها موید این گفته است.
برای مطالبهگری و قدرت بیشتر در مذاکره باید انجمن های متعدد در اکوسیستم استارتاپی ایران شکل بگیرند و نهادهای فعلی فعال می توانند در جایگاه نهادهای اجماع ساز قرار گیرند.
حرف آخر:
به عنوان یک فعال استارتاپی بر اساس تجربه عرض می کنم اگر کسانی که در راس رسانهها، همایشها و نهادهای صنفی فعالیت دارند یا حامی آنها هستند ایجاد و شکلگیری هر رسانه، همایش و انجمنی را به زیان آن مجموعه، کاهش قدرت و اختیارات شان تفسیر کنند این نشانگر این است که منافع شخصی آنها و قدرت طلبی شان بر منافع اکوسیستم استارتاپی ایران پیشی گرفته است. با توجه به شناختی که از تک تک مدیران رسانهها، همایشها و هیات مدیرههای نهادهای صنفی این حوزه دارم، اطمینان داریم که همگی آنها دلسوز استارتاپها بوده ومنافع اکوسیستم برمنافع و مطالبات شخصی شان اولویت دارد و از ایده شکل گیری رسانهها، همایشها و انجمن های مطالبه گر صنفی حمایت خواهند کرد. از اینرو از فعالان حوزه استارتاپی دعوت می کنم برای توسعه و خصوصی سازی و راه پیدا کردن بر اقتصاد سنتی و دولتی، برای مذاکره و مفاهمه؛ اقدام به تشکیل انجمن های تخصصی نمایند تا با شکل گیری صداهای متعدد و در نهایت در قالب یک نهاد اجماع ساز (بسان سمفونی بزرگ) با صدایی رسا،تاثیر گذار و قدرتمند پیگیر مطالبات صنفی از بدنه اقتصاد سنتی و دولتی شوند. اگر چنین نشود در ۱۴۰۴ خبر دیگری را منتشر خواهیم کرد مبنی بر غیرقانونی شدن فعالیت استارتاپهای یک حوزه دیگر. بازگشت به نقطه صفر باید متوقف شود.