گفت‌و‌گو با سید مصطفی میرقاسمی، مدیرعامل استارتاپ ویدابیا
حدود ۱۳۰درصد رشد در زمینه فروش داشتیم
روزانه هزاران محتوای انگلیسی در سراسر جهان تولید می‌شود که می‌تواند برای مخاطبان فارسی‌زبان هم جذاب باشد. از طرف دیگر بسیاری از کسب‌و‌کارها، برای محصولات خود احتیاج به محتوایی دارند که محتوای انگلیسی‌زبان می‌تواند منبع خوبی برای آنها باشد.
اما اگر تمام کسب‌و‌کارها یا مخاطبان بخواهند این محتوای انگلیسی را برای خود بومی‌سازی کنند، احتیاج به زمان و هزینه زیادی دارند. اینجاست که حضور یک کسب‌و‌کار که به صورت حرفه‌ای روی ترجمه و تهیه محتوای اختصاصی از منابع بین‌المللی کار کند، احساس می‌شود.
گفت‌و‌گو با سید مصطفی میرقاسمی، مدیرعامل استارتاپ ویدابیا
استارتاپی که در این شماره به سراغش رفته‌ایم، همین نیاز را به درستی هدفگذاری کرده است. ویدابیا، بستر آنلاین ترجمه و دوبله ویدئو و صوت به زبان فارسی است که با خودکار کردن فرایند ترجمه و دوبله و طراحی و توسعه پلتفرم اختصاصی و آنلاین، توانسته‌اند هزینه‌ها را کاهش دهند و دقت و سرعت بیشتری برای انجام پروژه‌ها ایجاد کنند.
تیم ویدابیا چطور شکل گرفت؟
پیش از شروع کار بخشی از تیم فعلی در استارتاپ بلدشو مشغول کار بودند. بعد از تغییر مسیری (پیووت)که انجام دادیم، همان تیم کارش را روی ویدابیا آغاز کرد. من و سامان که فاندرهای این پلتفرم بودیم، قبل از ویدابیا روی بلدشو کار کرده بودیم و قبل از بلدشو هم از سال۹۰ همدیگر را می‌شناسیم و از سال۹۰ همکاری خود را شروع کرده بودیم.
خدمات ویدابیا چیست؟
در یک جمله بخواهم بگویم: ویدابیا ترجمه خودکار ویدئو است؛ یعنی شما می‌توانید ترجمه خود را در سایت ما بارگذاری کنید و ویدابیا به صورت خودکار آن را به فارسی ترجمه می‌کند. دقت ترجمه حدود ۶۰درصد است و از بقیه سایت‌های ترجمه خودکار ویدئو به مقدار قابل توجهی بیشتر است.
سرویس ترجمه توسط مترجم را داریم که اگر ویدئویی را آپلود کنید و این سرویس را بخواهید بعد از آپلود شما یک مترجم آن را ترجمه می‌کند. این نوع ترجمه به‌خاطر حضور نیروی انسانی متخصص قدت بالایی دارد.
گزینه‌های دیگری که خیلی از سایت‌ها به صورت انسانی انجام می‌دهند و هزینه دریافت می‌کنند ما به صورت خودکار انجام می‌دهیم و هزینه‌ای بابت آن دریافت نمی‌کنیم، مثل چسباندن زیرنویس به ویدئو. سرویس دیگر ما ترجمه و صداگذاری ویدئو است که شما یک ویدئو را آپلود می‌کنید و توسط مترجم ترجمه می‌شود، وقتی ترجمه توسط شما تایید شد، بعد یک گوینده بر اساس نظر شما یا ما اختصاص پیدا می‌کند.
برای این ویدئو آن فرد خودش متن را در خانه ضبط می‌کند. تمام بخش ادیت و تدوین که روی صدا انجام می‌شود، به صورت خودکار در پلتفرم ما انجام می‌شود و در نهایت یک ویدئو تدوین ودوبله‌شده را به مشتری تحویل می‌دهیم.
طی تقریبا ۶ ماه گذشته به‌طور متوسط ماهی حدود ۱۳۰درصد رشد در زمینه فروش داشتیم؛ رشد خیلی زیادی که ما اصلا پیش‌بینی نمی‌کردیم و مجبور شدیم تیم‌مان را از ۴نفر به ۱۲ نفر برسانیم.
هنوز هم در حال توسعه کارمان هستیم و تا ۲ماه پیش مجموع مترجم‌ها و گویندگان ما ۵۰نفر بودند اما حالا بیش از ۱۵۰ گوینده و مترجم داریم و طی یک ماه اخیر حدود ۶۰۰ رزومه در بخش صدا و ترجمه برای ما ارسال شده که در حال بررسی هستیم. فکر می‌کنم تیم ویدابیا تا پایان سال ۹۹ به ۳۰۰ نفر برسد.
بیشتر بخوانید: استارتاپ چیست
هدف تیم ویدابیا چیست؟
انگیزه تیم ما این است که بتوانیم در سطح بین‌المللی کار کنیم و زبان‌های مختلفی را به سیستم اضافه کنیم و هوش مصنوعی را در زمینه ترجمه و دوبله توسعه دهیم تا کیفیت بالاتری را ارائه دهیم.
سایت بین‌المللی خود را با یک برند دیگر راه‌اندازی کردیم و امیدواریم به زودی کار خیلی خوبی را شروع کنیم.
تا اینجای کار چه موانعی در مسیر شما قرار داشته؟
یکی از موانعی که از همان ابتدای کار داشتیم بحث فنی کار بود.
این پلتفرم نمونه خارجی‌ای نداشت که بتوانیم آن را الگو‌برداری یا مهندسی معکوس کنیم و مجبور بودیم خودمان از صفر آن را شروع کنیم.
زمان زیادی از ما گرفت و کار بسیار سختی بود و هنوزم هست ولی خوشبختانه ما توانستیم تا حد خیلی خوبی این پلتفرم را توسعه دهیم و هنوز هم جا برای توسعه بیشتر دارد.
به خاطر محدودیت‌هایی که پلتفرم ما دارد هنوز وارد حوزه فیلم و سریال نشدیم اما امیدواریم در ۱۴۰۰ پلتفرم را ارتقا بدهیم که فیلم و سریال را هم ترجمه و صداگذاری کنیم.
مانع دیگر ما بحث نیروی انسانی متخصص بود. ما در مشهد یکی از مشکلاتی که داشتیم و داریم نبود نیروی متخصص است.
دلیلش هم این است که بیشتر افراد در سطح متوسط یا مبتدی هستند و کسی که کارش حرفه‌ای است، سعی می‌کند فعالیت خود را در تهران ادامه دهد و در کسب‌و‌کارهای پایتخت شروع به کار کند.
برای همین با وجود اینکه هر روز تیم ما بزرگ‌تر می‌شود، همچنان چالش نیروی انسانی داریم و دنبال جذب نیروی متخصص هستیم. اما برای اینکه بتوانیم این کمبود را تا حدودی برطرف کنیم، به‌دنبال کارآموزانی هستیم تا با آموزش، آنها را تبدیل به افراد متوسط و در ادامه حرفه‌ای کنیم.
این یک بازی دو‌سر برد است که هم نیروی انسانی مختصص را برای ما تامین می‌کند و هم اینکه این افراد از دانش جدیدی برخوردار شوند. اما این فرایند زمان بر است و رشد ما را کمی کند می‌کند.
بیشتر بخوانید: تعریف کار گروهی چیست
حجم بازار کار شما و هدفتان از این بازار چقدر است؟
حجم بازار ترجمه و صداگذاری به غیر از فیلم و سریال حدود ۱۰۰میلیارد است اما بازار فیلم و سریال ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیارد تومان است.
اما واقعا داده‌ای وجود ندارد که من عدد دقیق ذکر کنم و این برآوردهای خودمان است. برنامه ما این است که حداقل بتوانیم ۳۰درصد از بازار ویدئوهایی غیر از فیلم و سریال را طی ۳سال آینده داشته باشیم.
برای فیلم و سریال هم اگر برنامه‌ریزی‌های ما درست پیش برود و بتوانیم پلتفرم‌مان را ارتقا دهیم، فکر می‌کنم حجم قابل قبولی، حداقل ۲۰درصد را طی ۳سال آینده در دست بگیریم.
این بازار در سطح بین‌المللی چیزی حدود ۵۵ میلیارد دلار در سال۲۰۱۸ بوده و نرخ رشدش هم ۱۴ درصد در سال است. برآوردمان این است که بتوانیم حداقل تا پایان سال سوم ۱۴۰۲، ۵میلیون دلار از این بازار را داشته باشیم و به مرور بازار را توسعه دهیم.
دستاوردهای ویدابیا در این مدت چه چیزی بوده؟
در این مدت دستاوردهای قابل قبولی داشتیم. اوایل سال ۹۸ که بحث جداسازی پلتفرم رخ داد از طرف وزارت ارتباطات بورسیه شدیم برای رفتن به نمایشگاه wsis سوئیس و استارتاپ برگزیده شتاب‌دهنده Bridge For Billions شدیم.
این در شرایطی بود که این شتاب‌دهنده هر ۶ماه ۱۰ استارتاپ را پذیرش می‌کند. در نمایشگاه الکامپ سال ۹۸ هم از طرف معاونت علمی فناوری به عنوان نوآورانه‌ترین استارتاپ نمایشگاه انتخاب شدیم و جایزه خیلی جذابی گرفتیم. با وجود اینکه ارائه به‌صورت npv بود.
به دلیل حضور در شتاب‌دهنده بردیج یکسری جوایز مثل ۱۰۰ هزار دلار از گوگل برنده شدیم و به عنوان استارتاپ سال ۲۰۲۰ انتخاب شدیم. جایزه ۵۰ هزار دلاری از ibm برنده شدیم که از آن هنوز استفاده نکردیم.
اگر این جایزه‌ها نبود شاید اینقدر توسعه پیدا نمی‌کردیم. ما بیش از ۵۰۰۰ کاربر داریم و پروژه‌های آنها را انجام دادیم یا می‌دهیم.
برنامه توسعه ویدابیا برای آینده چیست؟
ما در سه قسمت در حال توسعه هستیم؛ یکی برای بین‌المللی‌شدن که سایتش را پیاده‌سازی کردیم و دیجیتال مارکتینگ آن را شروع کردیم. احتمالا تا بهار سال آینده درآمد بین المللی هم داشته باشیم.
دوم توسعه پلتفرم دوبله‌ای که بتوانیم بحث صداگذاری را هم با آن انجام دهیم؛ کاری که اگر انجام شود حجم بازار ما را ۱۰ تا ۱۵برابر می‌کند. باتوجه به نداشتن رقیبی در این حوزه در فضای دیجیتال و کاهش هزینه چشمگیر در روش ما، می‌توانیم بازار بسیار خوبی را بعد از توسعه پلتفرم در دست بگیریم.
برنامه سوم هم کمی دراز‌مدت‌تر است. دوست داریم هوش مصنوعی را هم به پلتفرم‌مان اضافه کنیم برای هوش مصنوعی در زمینه ترجمه و صدا که بتوانیم طی ۵ سال آینده دقت و کیفیت ترجمه و صداگذاری خودکار را خصوصا در زبان فارسی تا حد بسیار بالایی توسعه دهیم.
بیشتر بخوانید: راه اندازی کسب و کار اینترنتی
توصیه شما به افرادی که در آغاز راه هستند چیست؟
مطالعه و آموزش را هیچ وقت متوقف نکنند. ما با کمبود نیروی متخصص در تمام بخش‌های استارتاپ همراهیم و این فقط با آموزش و تجربه دیگران قابل اجرا‌ست.
قدم دوم اینکه وارد یک حوزه‌ای شویم که رقیب نداریم و رشد و انحصار وجود دارد. برای ما این ورود خیلی اتفاقی بود و الان رقیبی نداریم و باعث سود و رشد خیلی خوب ما شده است. فکر می‌کنم کپی نکردن و خلاقانه بودن خیلی مهم و کمک کننده است. سوم هم اینکه به بین المللی کار کردن حتما فکر کنند و ترس و تردید نداشته باشند.
طی تقریبا ۶ ماه گذشته به‌طور متوسط ماهی حدود ۱۳۰درصد رشد در زمینه فروش داشتیم؛ رشد خیلی زیادی که ما اصلا پیش‌بینی نمی‌کردیم و مجبور شدیم تیم‌مان را از ۴نفر به ۱۲ نفر برسانیم
ویدابیا چطور شکل گرفت؟
در سال ۹۵ کارمان را با کسب‌و‌کاری به اسم «بلدشو» شروع کردیم؛ استارتاپی که به صورت سنتی ترجمه و دوبله ویدئوهای انگلیسی‌زبان را انجام می‌داد و سال ۹۶ در دوره شتاب‌دهی شتاب‌دهنده تریگ‌آپ پذیرش گرفتیم. آنجا صحبتی درباره اینکه این کسب‌و‌کار قابلیت رشد بالایی ندارد انجام شد و به این نتیجه رسیدیم که بهترین راهکار این است که این فرآیند را به صورت آنلاین انجام دهیم.
به‌جای اینکه ما فایل‌ها را برای مترجم ارسال کنیم تا ترجمه کند و زمان‌بندی شود و برای ما ارسال شود، همه این کارها در سیستم پلتفرم ترجمه ما انجام شود. از طرف دیگر به‌جای اینکه دوبلرها نیاز داشته باشند به استدیو بروند و یک صدابردار داشته باشند و صدای آنها را ضبط کنند و قرار بدهند تا برای فروش بگذاریم، تمام این مراحل را به صورت آنلاین کردیم تا گوینده فقط متن را بخواند و بقیه کارها را ما انجام دهیم.
بیشتر بخوانید: برندینگ چیست
این پلتفرم‌ها را پیاده‌سازی کردیم و تقریبا تا اواخر سال ۹۷ زمان برد و در بلدشو ترجمه و دوبله‌ها انجام می‌شد و برای فروش در سایت قرار می‌گرفت. بعد از آن یک جلسه جذاب با مدیران شرکت آپارات داشتیم درباره مدیریت این پلتفرم‌ها و آنها پیشنهاد کردند که این پلتفرم‌ها را باتوجه به پتانسیل بالایی که دارند به عنوان یک کسب‌و‌کار جدید معرفی کنیم و خودش یک استارتاپ شود و بلدشو یکی از سرویس‌گیرنده‌های این پلتفرم جدید باشد.
طی تحقیقات و پرس‌و‌جو‌هایی که داشتیم چند جلسه گذاشتیم، بازار را چک کردیم و به این نتیجه رسیدیم که این قابلیت جدید رشد و توسعه بسیار بالایی دارد. تیرماه سال ۹۸ ما استارت جداسازی و تشکیل یک استارتاپ جدا را زدیم. از آذرماه سال ۹۸ پلتفرم‌های ترجمه و صداگذاری هم قابلیت کار کردن با ما را داشتند. ما دوتا پلتفرم داشتیم که با آنها می‌شد ترجمه و دوبله کرد.
برای اینکه ببینیم این پلتفرم‌ها قابلیت اجرایی دارد و واقعا عملی است یا نه؛ بعد از راه‌اندازی این پلتفرم‌ها، در سایت‌های فریلنسری پروژه گرفتیم. این کار باعث شد که از سمت مترجمان استقبال شود، چون کارشان ساده‌تر می‌شد و اتفاقات خوبی می‌افتاد. همچنین از سمت مشتریان نیز کار ساده‌تر شد، چرا که کار زودتر می‌رسید و هزینه نهایی هم کمتر از قبل بود.
اردیبهشت ماه سال ۹۹ تصمیم گرفتیم برای این پلتفرم‌ها سایتی طراحی کنیم و فعالیتمان را به‌صورت جدی آغاز کنیم. اوایل تیرماه سال ۹۹ «ویدابیا»به صورت جدی و رسمی کار خود را شروع کرد.