شیوع ویروس کرونا در چین نیز مانند سایر نقاط جهان، مشکلات عمده‌ای را در زمینه اقتصادی و مالی به وجود آورد و به همین دلیل نیز به نظر می‌رسد برخی از استارتاپ‌های این کشور، علی‌رغم برخورداری از حمایت و پشتیبانی شرکت‌های بزرگ‌تر، نمی‌توانند در برابر این بحران مقاومت کنند و بهار سال آینده را نخواهند دید. در ادامه با ما همراه باشید تا با استارتاپ‌های چینی که نتوانستند از کووید-19 جان سالم به در برند، آشنا شوید. عمده استارتاپ‌های چینی که در شرایط به وجود آمده، محکوم به شکست شدند، در صنعت گردشگری فعال هستند، اما با این حال، برخی استارتاپ‌های دیگر نیز به دلیل مشکلات مالی و کمبود درآمد، با شکست مواجه شدند.
اپیدمی شکست در مواجهه با بحران کرونا
شرایط بحرانی کنونی جهان باعث شده که کسب و کارهای زیادی در سراسر دنیا، خصوصا کسب و کارهای نوپا، با چالش‌های عمده‌ای مواجه شوند و حتی بسیاری از آنها طعم تلخ شکست را تجربه کنند. بر این اساس، سال 2020 سالی خواهد بود که بسیاری از کسب و کارها پایان آن را نخواهند دید و این نکته، یک واقعیت تلخ است. در این میان، اکوسیستم استارتاپی کشور چین که به نوعی مرکز شیوع این ویروس بوده نیز با بحران‌ها و چالش‌های زیادی روبه‌رو شده و بسیاری از استارتاپ‌های این کشور، در معرض فروپاشی قرار گرفته‌اند. نکته قابل توجهی که در روند شکست این استارتاپ‌ها وجود دارد، این است که اغلب آنها از حمایت شرکت‌های بزرگ چینی برخوردار بوده و دورهای سرمایه‌گذاری موفقیت‌آمیزی را پشت سر گذاشتند، اما بحران به وجود آمده، باعث شده که این استارتاپ‌ها در تنگنای مالی قرار بگیرند و نتوانند از این شرایط زنده بیرون بیایند.
نکته دیگری که در خصوص اکوسیستم استارتاپی چین باید ذکر کنیم، این است که بیشتر کسب و کاهایی که در این اکوسیستم دچار آسیب‌های جدی و حتی شکست شده‌اند، مشاغل فعال در زمینه گردشگری بوده‌اند که یا به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در این حوزه فعالیت می‌کردند.
از آنجایی که مقابله فرهنگی و اجتماعی برای مبارزه با ویروس کرونا، از طریق فاصله‌گذاری اجتماعی و قرنطینه صورت می‌گیرد، طبیعی است که استارتاپ‌های صنعت گردشگری آسیب ببینند و در این میان، کسب و کارهایی که نتوانند به لحاظ مالی مقاومت کنند، محکوم به شکست خواهند بود.
شکست هتل‌های زنجیره‌ای Wujiang
گردشگری از جمله صنایعی به شمار می‌رود که به‌شدت تحت تأثیر بحران ناشی از ویروس کرونا قرار گرفته و متحمل ضررهای زیادی شده است، حتی برخی از استارتاپ‌های فعال این حوزه نیز با شکست مواجه شدند که استارتاپ Wujiang از جمله آنهاست. این کسب و کار که یک هتل زنجیره‌ای به شمار می‌رود، به‌رغم اینکه از حمایت یکی از بزرگ‌ترین آژانس‌های آنلاین مسافرتی چین یعنی Trip.com برخوردار بود، نتوانست در مقابل بحران کنونی جهان مقاومت کند و در 27 مارس سال جاری اعلام کرد که عملیات خود را به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعلیق در‌آورده است.
ضمن اینکه به قرارداد تمام کارمندان خود نیز تا پایان ماه آوریل خاتمه خواهد داد. رئیس این شرکت نیز در همین راستا طی یک بیانیه اعلام کرد که از آغاز سال نو چینی، کل صنعت جهانگردی و مسافرتی جهان به دلیل یک بحران عمومی بهداشتی ویران شده است و آنها نیز نتوانستند عملیات شرکت خود را به منظور برنامه‌های توسعه‌ای ادامه دهند. این استارتاپ که در سال2019 راه‌اندازی شده بود، پس از انعقاد یک سرمایه‌گذاری استراتژیک با آژانس مسافرتی Trip.com، به سرمایه 30 میلیون دلاری دست یافته و هتل‌های زنجیره‌ای خود را در 8 شهر چین گسترش داده بود.
ذکر این نکته نیز ضروری است که شکست صنعت گردشگری چین، فقط محدود به استارتاپ‌های فناورانه این حوزه نبود، بلکه همزمان با این کسب و کارهای نوین، برخی شرکت‌های قدیمی این صنعت نیز مجبور به تعطیلی کسب و کار خود شدند که در میان آنها، می‌توان از شرکت Baicheng نام برد.
Baicheng؛ شکست یک کسب و کار 20ساله
همانطور که در آغاز این گزارش نیز گفته شد، استارتاپ‌های چینی که توان مقابله با بحران کرونا را نداشتند، اغلب استارتاپ‌هایی به شمار می‌روند که از حمایت شرکت‌های بزرگ بهره‌مند بودند، اما با این حال نتوانستند کسب و کار خود را در این شرايط بحرانی مدیریت کنند.
در همین راستا باید از استارتاپ Baicheng نام ببریم که در حوزه ارائه خدمات سفر فعالیت می‌کرد و مانند نمونه قبلی، یکی از کسب و کار های فعال در حوزه صنعت گردشگری محسوب می‌شد. این شرکت، از حمایت غول اینترنتی چین، یعنی کمپانی علی‌بابا نیز برخوردار بود، اما پشتیبانی این شرکت بزرگ تجارت الکترونیکی نیز نتوانست استارتاپ مذکور را نجات دهد و این کسب و کار در اواخر فوریه سال جاری اعلام ورشکستگی کرد.
استارتاپ Baicheng از جمله شرکت‌های قدیمی‌تر صنعت گردشگری چین به شمار می‌رود که دلیل اصلی شکست خود را وخامت جریان نقدینگی اعلام کرد، به این صورت که این شرکت نتوانست جریان هزینه‌های خود را که در پی این ویروس و کسادی بازار، با بحران مواجه شده بودند، مدیریت کند و تقریبا تمام منابع درآمدی خود را از دست داد.
این کمپانی مستقر در پکن که در سال2000 راه‌اندازی شده بود، خدمات مسافرتی خود را اعم از رزرو و فروش بلیت هواپیما و هتل و… در یک دوره 20ساله به مشتریان خود ارائه می‌داد؛ همچنین این شرکت موفق شده بود در سریB جمع‌آوری بودجه، در سال2014، نظر کمپانی بزرگی مانند علی‌بابا را به سوی خود جلب کند، به طوری که علی‌بابا 20میلیون دلار روی آن سرمایه‌گذاری کرد، اما در نهایت بحران‌های مالی که گریبانگیر این شرکت 20ساله شد، درهای آن را به روی مشتریانش بست.
شکست استارتاپی برای ماشین‌های دست‌دوم
روند شکست استارتاپ‌ها در کشور چین، فقط محدود به کسب و کارهای فعال در حوزه گردشگری نبود، بلکه سایر صنایع نیز از اثرات کووید-19 در امان نمانده و برخی از آنها مجبور به برکناری شدند. استارتاپ Meili Auto نیز از جمله کسب و کارهای نوین چینی به شمار می‌رود که در قالب یک پلتفرم خدمات مالی خودروهای دست‌دوم فعالیت می‌کرد.
این استارتاپ نیز به‌رغم حمایت گروه JD.com (یکی از بزرگ‌ترین خرده‌فروش‌های چین) نتوانست از شرایط بحرانی کنونی جان سالم به در برد و در نتیجه، اعلام کرد که قراردادهای خود را با کارمندانش فسخ کرده و از 16 ماه مارس فعالیت‌های خود را متوقف کرده است. این شرکت با بیان اینکه شیوع ویروس کرونا از‌سرگیری فعالیت‌های عادی را نیز برای آنها دشوار کرده است، بر این نکته تأکید کرد که مهم‌ترین مشکل آنها کمبود منابع نقدینگی بوده، به طوری که کارگران این شرکت برای ماه‌های ژانویه و فوریه، حداقل دستمزد را دریافت کردند.
استارتاپ Meili Auto در سال2014 به منظور کمک به افراد جهت دریافت وام ماشین‌های دست‌دوم از مؤسسات مالی سنتی راه‌اندازی شده بود و در ادامه راه خود در سال2016 نیز یک سرمایه‌گذاری استراتژیک را از سوی شرکت JD Digits دریافت کرده بود؛ اما بحران اقتصادی شدیدی که در پی ویروس کرونا برای این استارتاپ به وجود آمد، توان مقابله را از آن سلب کرد.
تعطیلی خدمات ابری Meituan
سرویس خدمات ابری Meituan از جمله استارتاپ‌های فناورانه چینی به شمار می‌رود که در سال2013 با هدف ارائه راه‌حل‌های محاسبات ابری با تمرکز بر حوزه‌های پذیرایی، هتل و صنایع مسافرتی راه‌اندازی شده است. همانطور که می‌بینید این کسب و کار نیز اگرچه به طور مستقیم در صنعت گردشگری فعالیت نمی‌کند، اما یکی از مهم‌ترین خدمات را جهت بهبود زیرساخت‌های فناوری کسب و کارهای فعال در این حوزه ارائه می‌دهد؛ البته این شرکت در ادامه، دامنه خدمات خود را به سایر صنایع نیز گسترش داد.
استارتاپ Meituan نیز در پی شرایط به وجود آمده و بحران‌های اقتصادی و اجتماعی جهان، محکوم به شکست شد. به طوری که دست‌اندرکاران این کسب و کار در 12مارس سال جاری اعلام کردند خدمات و پشتیبانی کاربر را در سرویس ابری عمومی خود تا 31 ماه می فسخ خواهند کرد. همچنین این شرکت بدون اینکه توضیحات بیشتری ارائه دهد، اذعان داشت که این فسخ به دلیل تعدیل مشاغل آن است.
اکوسیستم چین همچنان زنده است
با این حال، به‌رغم شکست برخی از استارتاپ‌های اکوسیستم فناوری چین، این کشور در حال بهبود بوده و به آرامی از این ویروس فاصله می‌گیرد. از سوی دیگر، صنایعی مانند روباتیک، فناوری آموزش، زنجیره‌های تأمین و… نیز کماکان به رشد خود ادامه داده و در اکوسیستم استارتاپی این کشور جای رشد دارند.
از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر چین نیز به اهمیت اکوسیستم استارتاپی در رشد فرایندهای اقتصادی پی برده و شکست چند استارتاپ را در پی ویروس کرونا، به معنای شکست کل این اکوسیستم نمی‌دانند. بنابراین به نظر می‌رسد اکوسیستم استارتاپی کشور چین همچنان پویایی و انعطاف‌پذیری خود را داراست و امکان رشد و توسعه استارتاپ‌های بیشتری در این اکوسیستم انتظار می‌رود.
