اگر اين موارد را رعايت نکنيدمي‌تواند هم پروژه‌تان را زمين بزند، هم خودتان را به جمع نامبارک افسرده‌ها وارد کند!
قبلا در مورد شکست استارتاپ‌ها مطلبي منتشر کرده بوديم. اين روزها به واسطه سفرم به سيليکون ولی فرصت حضور در کارگاه‌هاي مختلف و به‌روزرساني خودم را پيدا کردم. جالب است بدانيد که موضوع بسياري از کارگاه‌ها بر پايه انتقال تجربيات شکست بود. تصميم گرفتم يک جمع‌بندي کلی از آموزه‌های اين کارگاه‌ها در زمينه دلايل شکست يک استارتاپ را با شما به اشتراک بگذارم. به نظر مي‌رسد که موسسان استارتاپ‌ها هميشه بايد به اين نکات توجه داشته باشند تا ضريب شکست خودشان را به حداقل برسانند. اين دلايل بر اساس تحقيقات دانشگاهي جمع‌آوري شده‌اند، آن‌ها را جدي بگيريد.
چرا اينقدر در مورد شکست استارتاپ‌ها هشدار مي‌دهيم؟
مهم‌ترين منبع شما زمان است. شما قرار است بسياري از ساعات عمر خود را صرف راه‌اندازي يک استارتاپ کنيد، آن هم به صورت فشرده، پس هرچقدر از چالش‌هاي اين مسير آگاهي پيدا کنيد به نفع شماست. با آگاهي از اين نکات، دقت خود را در مسير پيشبرد اهداف کسب‌وکارتان بالا ببريد و ريسک خودتان را کاهش دهيد. شما قرار است يک کسب‌وکار پايدار را پايه‌ريزي کنيد و از آن لذت ببريد. پس اين نکات را به‌دقت مرور کنيد.
نبود منابع مالی کافی
بسياري از استارتاپ‌ها به دليل نبود منابع مالي، يا هدر دادن منابع مالي دچار مشکل مي‌شوند، معمولا موسسان مهارت مديريت مالي را ندارند و از طرفي استراتژي‌هاي نادرستي را در راهبري استارتاپ خود اتخاذ مي‌کنند که درنهايت باعث هدر رفتن منابع مالي مي‌شود.
تيم ضعيف
براي راه‌اندازي يک استارتاپ در طول زمان نياز به تشکيل يک تيم چند منظوره داريد، برنامه‌نويس، بازارياب، طراح و… معمولا يکي از مهم‌ترين عواملي که سرمايه‌گذاران به آن توجه مي‌کنند، تيم کاري و توانايي اين تيم در عبور از بحران‌هاي مسير کارآفريني است. بسياري از استارتاپ‌ها به دليل ترک اعضاي تيم، از بين رفتن انگيزه، مشکلات بين فردي و… منحل مي‌شوند.
محصولي اشتباه
استارتاپ‌ها، همانطور که قبلا هم به آن اشاره کرديم، متاسفانه معمولا محصولاتي اشتباه توليد مي‌کنند! يعني محصولي را توليد مي‌کنند که اصلا کسي به آن نياز ندارد. با استفاده از تکنيک‌هاي اعتبارسنجي مي‌شود از اين کار اجتناب کرد.
زمان‌بندي نادرست
منظور اين هشدار اين است که شما در زمان نادرستي اقدامي را انجام دهيد، مثلا ارائه محصول در زمان نامناسب، يا توليد محصولي که مربوط به آينده است و نياز بازار امروز نيست. يا يک امکان و ويژگي محصول را در زمان نامناسبي ارائه دهيد، اين‌ها همه مثال‌هايي هستند که ممکن است باعث شکست شما شوند.
نبود مشتري به اندازه کافي
ممکن است شما محصول مناسبي را توليد کرده باشيد، ولي حجم مشتريان و توان مالي آن‌ها آنقدر محدود باشد که نشود يک کسب‌وکار پايدار را براساس آن برنامه‌ريزي کرد. پس حجم بازار را هميشه مد نظر قرار دهيد.
رقابت
وجود رقيبان زياد و رقابت فشرده در يک بازار خاص نيز يکي از دلايل شکست استارتاپ‌هاست. سعي کنيد در اقيانوس قرمز وارد نشويد (منظور بازاريي است که رقابت در آن زياد است) يا اگر قرار است وارد شويد، مطمئن شويد که از ارزش کليدي و مزيت رقابتي ويژه‌اي برخوردار هستيد!
عدم تمرکز
قبلا مطلبي در زمينه تمرکز منتشر کرده بوديم. شما بايد در استارتاپتان متمرکز بر ايده‌تان کار کنيد، آن هم با اولويت‌هايي خاص. پيشنهاد مي‌شود روي ۳ مشکل اصلي که ايده استارتاپي شما قرار است آن را تسهيل کند تمرکز کنيد. در بعضي از تيم‌هاي استارتاپي، معمولا ديده مي‌شود که مي‌خواهند همه جوانب ايده را يکجا پياده‌سازي کنند. اين کار اشتباه است، شما بايد يک روال تدريجي را براي ارائه ارزش و محصول به مشتري پيش بگيريد.
نداشتن عشق و علاقه و انگيزه کافي
هنگامي که تصميم به راه‌اندازي يک استارتاپ گرفتيد، به اين نکته فکر کنيد که آيا حاضر هستيد دو سال از عمرتان را بدون وقفه و با تمرکز بر روي اين ايده صرف کنيد؟ يک سوال کليدي‌تر، اصلا مي‌دانيد به چه چيزهايي علاقه داريد؟ استعدادهاي شما چيست؟ شما فقط با داشتن علاقه و انگيزه مي‌توانيد اين مسير را طي کنيد. در آينده مطلبي ويژه در زمينه ويژگي‌هاي کارآفرينان منتشر مي‌کنيم که خيلي مي‌تواند در اين زمينه به شما کمک کند.
موقعيت جغرافيايي مناسب
يک واقعيت را قبول کنيم (البته آن را به يک محدوديت تبديل نکنيم)، در برخي شهرها و موقعيت‌هاي جغرافيايي ممکن است امکانات و منابع بهتري براي استارتاپ شما فراهم باشد. نمي‌گويم بايد حتما مهاجرت کرد، ولي شايد بتوان به‌صورت ريموت هم از اين منابع بهره‌مند شد. با اين حال در تحقيقات انجام‌شده، اين فاکتور مطرح‌شده که موقعيت مکاني در موفقيت استارتاپ‌ها نقش مهمي دارد.
عدم سودآوري
ايده خوب است، منطبق بر نيازهاي بازار است، ولي شايد هزينه ارزش توليدشده با درآمد کسب‌شده تناسب منطبق نداشته باشد. يعني چه؟ يعني اينکه شما سود آن‌چناني از اين محصول و خدمتي که ارائه مي‌دهيد نمي‌توانيد کسب کنيد! بعضي مواقع ديده شده که هزينه‌هايي بي‌دليل که به راحتي مي‌توان مانع آن‌ها شد، باعث کاهش سود شده است. عدم سودآوري باعث بروز مشکلات مالي، کم شدن انگيزه و… مي‌شود. پس در فاز اعتبارسنجي اين موارد را مد نظر قرار دهيد.
فرسودگي فرآيند استارتاپي
اين نکته خيلي مهم است که در طي کردن مسير کارآفريني، تعادل را حفظ کنيد، خودتان را محدود به کار نکنيد، و به تفريح و سلامت خودتان هم توجه داشته باشيد. برخي مواقع بايد صبور باشيد و انرژي خودتان را حفظ کنيد. فرسودگي زماني رخ مي‌دهد که ساعت‌هاي زيادي کار مي‌کنيد و هيچ خروجي مناسبي حاصل نمي‌شود، اينجاست که ممکن است کم بياوريد. پس مراقب باشيد و کمي به خودتان برسيد.
مشکلات قانوني
يکي از دلايلي که در کارگاه‌ها و جلساتي که شرکت کردم در زمينه شکست استارتاپ‌ها به آن اشاره شد مسائل قانوني بود. حفظ محرمانگي، نحوه تقسيم سهام، ثبت برند، ماليات، ارزش‌گذاري و… ازجمله مسائلي است که باعث شکست تعداد زيادي از استارتاپ‌ها شده است. واقعيت اين است که در اين زمينه خيلي در ايران اطلاعات جامعي وجود ندارد ولي مشورت با يک وکيل و حسابدار مي‌تواند در اين زمينه به شما خيلي کمک کند.
اميدوارم اين هشدارها را جدي بگيريد و کمتر دچار مشکل شويد.
