کارت‌های پیش‌پرداخت به بازی برمی‌گردند؟

من به قدرت خیراندیشی بانک‌ها اعتقاد دارم. فکر می‌کنم بانک‌ها برای نوع بشر مفید هستند و هنگامی که به‌درستی مدیریت می‌شوند، احتیاجات بسیار زیادی را از افراد، خانواده‌ها، اجتماع‌ها و ملت‌ها برطرف می‌سازند. از دید تاریخی و سنتی، بانکداری به‌صورت بنیادین در حال کاهش سرعت است، اما یقینا، باعث ایجاد خلاقیت و توزیع ثروت به اقتصادی است که به‌صورت فزاینده‌ای به اقتصاد جهانی متصل است. من در توهم نیستم. من متوجه هستم که ثروت منصفانه یا به‌طور مساوی تقسیم نشده است، اما منظور من آن چیزی است که «مت ریدلی» تحت عنوان «خوشبین منطقی» آن را توضیح می‌دهد.

بانک‌ها به مردم کمک می‌کنند که پس‌انداز کنند، ذخیره کنند و پول‌های خود را خرج کنند. بدون بانک‌ها، برخی از ما که پول داریم، ممکن است آن را زیر بالش خود پنهان کنیم یا مجبور باشیم که پول‌های خود را به هر جایی که قصد خرید داریم، حمل کنیم و دسته‌ای از ما که پول نداریم، شاید مجبور باشیم که هنگام نیاز به پول نقد، حتی هنگام خرید از خرازی و نیاز به لوله‌کش و یا هر کار دیگری‌، به کوسه‌هایی که پول وام می‌دهند یا سایر افراد درنده‌ای که پول قرض می‌دهند، روی بیاوریم.

منظور من هر چیزی است که باعث می‌شود استطاعت مردم با حضور بانک‌ها بالاتر برود. برای بسیاری از افراد، موبایل‌بانک راهی برای بانکداری است. کارت‌های پیش‌پرداخت مسیر دیگری را نشان می‌دهند. ما به‌خاطر هنری فورد است که می‌توانیم پشت ماشین‌هایمان رانندگی کنیم، نه کارل بنز. ما به‌خاطر بیل گیتس است که کامپیوترهای شخصی داریم، نه استیو جابز‌(همین موضوع در مورد مک‌ها نیز صادق است که نویسنده در مورد هر دو، در قیاس با کامپیوتر شخصی بیان داشته است‌). ما هنوز از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنیم؛ به‌خاطر استیو جابز و نه به‌خاطر مایک لازاریدیس (ایجادکننده بلک‌بری).در بسیاری از موارد، به حد کافی خوب‌بودن، خوب است. نیازی نیست که راهکار کامل باشد، کافی است که موثر، عملیاتی و مقرون‌به‌صرفه باشد.  کارت‌های پیش‌پرداخت (Prepaid) یک مثال خوب از راهکاری است که ایده‌آل نیست، اما به حد کافی برای هم‌اکنون خوب است. بیایید نگاهی بیندازیم به اینکه چگونه کارت‌های پیش‌پرداخت کار می‌کنند و برخی از فرصت‌هایی را که ایجاد می‌کنند، بررسی کنیم.  اما در ابتدا، چند پیش‌زمینه لازم است. در ایالات متحده آمریکا، حدود 52 میلیون نفر از افراد به‌عنوان اشخاصی که از سرویس‌های بانکی استفاده نمی‌کنند، در نظر گرفته می‌شوند. در محیط رقابتی امروز، این عدد، رقم بسیار بالایی است و به‌عنوان یک بازار، قابل چشم‌پوشی از دید بانک‌ها نیست. در دو یا سه سال گذشته، بانک‌ها برای گرفتن سهمی از این بازار تلاش کرده‌اند. یکی از سلاح‌های اولیه در این جنگ و تکاپو، کارت‌های پیش‌پرداخت بوده است. ابزار قدرتمند دیگر، در ایجاد مسیر برای بانک‌ها به‌منظور پذیرش کارت‌های پیش‌پرداخت، ابزاری بسیار ساده و اولیه است؛ تمایل به زنده‌بودن. بانک‌ها گرفتار پدیده‌های نوظهوری مانند پی‌پال بودند که حالا تریلیون‌ها دلار تراکنش‌های پرداختی داشتند. 10 سال پیش، تمام این تراکنش‌ها به‌وسیله بانک‌ها، مدیریت می‌شدند. هم‌اکنون، بانک‌ها در حال تلاش برای پوشش سهم خود هستند. همچنین بانک‌ها در تلاش برای تصاحب قلمرویی هستند که ‌تهدیدی توسط شرکت‌های تازه متولد‌شده‌ای است‌ که در تلاش برای تکرار موفقیت‌های پی‌پال هستند. بنابراین کشف اینکه بانک‌ها از چه رو کارت‌های پیش‌پرداخت را فرصتی بزرگ می‌پندارند، بسیار ساده است. بازار کارت‌های پیش‌پرداخت در حال تجربه‌کردن دورقمی‌ها و گسترش سالانه در بازارهای چندگانه در کشورهای متعدد، شامل ایالات متحده آمریکا، برزیل، مکزیک، ایتالیا، هندوستان، کانادا، روسیه و بخشی از خاورمیانه است. حجم قابل بارگذاری در سراسر دنیا، عددی در حدود یک تریلیون دلار تخمین زده می‌شود.

• در اینجا چند نکته کاربردی را مطرح می‌کنیم:

 کارت‌های حلقه باز (Open Loop Card) در بازار کارت‌های پیش‌پرداخت، در حال رشد میان کشورهاست و پیش‌بینی می‌شود با ترکیب نرخ رشد سالانه 22 درصد از سال 2010 به حجم 822میلیارد در سال 2017 رسید. (کارت‌های حلقه باز عموما به کارت‌هایی گفته می‌شود که توسط بانک‌ها صادر می‌شوند و دارای لوگوهای آمکس، ویزا، مسترکارت یا دیسکاور هستند و می‌توانند در مکان‌هایی که پذیرش می‌شوند، مورد استفاده قرار گیرند. پذیرش توسط پذیرنده‌ها تایید می‌شود و معمولا دارای مبلغی به‌عنوان کارمزد است. (Closed Loop Card) کارت‌های حلقه بسته، مانند کارت‌های استارباکس یا بست‌بای، صرفا در فروشگاه‌های خاص یا گروهی از فروشگاه‌ها استفاده می‌شوند.)

 کل حجم دلاری که روی کارت‌های پیش‌پرداخت از نوع Closed Loop تخمین زده می‌شد، 243.6بیلیون دلار در سال 2012 بود. رشد بازار کارت‌هایclosed loop راکد است و انتظار می‌رود در آینده نیز به همین ترتیب باشد.

علاوه بر ایالات متحده آمریکا، بسیاری از کشورها شامل برزیل، مکزیک، ایتالیا، بریتانیای کبیر، ایرلند، هندوستان، کانادا، روسیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، منتظر هستند تا نقشی کلیدی در هدایت رشد کارت‌های پیش‌پرداخت داشته باشند و نیز در انتظار مشارکت در بازار انباشته 31درصدی کارت‌هایOpen loop هستند.  بانک‌ها دارندگان کارت‌های پیش‌پرداخت را به‌عنوان مشتریان بالقوه در نظر می‌گیرند. همچنین بانک‌ها، تعداد زیادی کارت‌های پلاستیکی صادر می‌کنند و کارت‌های پیش‌پرداخت به‌عنوان ارزش افزوده‌ای منطقی در محصولات بانکداری خرد شناخته می‌شود.  دلیل دیگری که کارت‌های پیش‌پرداخت برای بانک‌ها جذابیت دارد، این است که دولت آمریکا، از این کارت‌ها برای توزیع مزایا بین میلیون‌ها دریافت‌کننده، در هر روز و هر نقطه از ایالات متحده استفاده می‌کند. اگر شما یک بانک هستید، دولت یکی از مشتریان بسیار مهم شماست. علاوه بر این، دولت برای اینکه یک مشتری بزرگ باشد، سرویس‌های بانکداری مختلفی را خریداری می‌کند؛ همه‌چیز از چک کردن حساب‌ها تا مدیریت حقوق بازنشستگی. هیچ بانکی نمی‌خواهد که تعامل و تجارت با دولت را از دست بدهد و از دست دادن بازار کارت‌های پیش‌پرداخت به‌خاطر سازمان‌های غیربانکی، کابوس بانکداران سنتی است.  وقتی که در سیتی‌بانک کار می‌کردم، بسیاری از مزایای دولتی از طریق ارسال چک در بستر ایمیل، توزیع می‌شد. این روش به دو دلیل ناکارآمد بود: 1- تهیه و ارسال چک از طریق ایمیل، گران‌قیمت بود و 2- بسیار سخت بود که پس از اینکه چک را ایمیل می‌کردید از دریافت مبلغ آن توسط فرد مورد نظر مطمئن شوید.  اگر چک نقد نمی‌شد، راهی نبود که متوجه شویم علت آن، آدرس اشتباه، خطای کاربری، سرقت، سردرگمی (بسیاری از گیرندگان این مزایا، پیر و ناتوان هستند) یا یکی از صدها دلیل دیگر بوده است.  ما میلیون‌ها چک به حدود نیمی از دولتی‌ها ارسال و آرزو می‌کردیم که بیشتر آنها به افراد مورد نظر رسیده باشند. همان‌طور که می‌توانید تصور کنید، کلاهبرداری یک مسئله مهم بود. گاهی اوقات یکی از گیرندگان فوت می‌کرد و اقوام او همچنان به دریافت چک‌ها ادامه می‌دادند و ما واقعا راهی برای فهمیدن این موضوع نداشتیم. جالب اینجاست که این مشکل صرفا در ایالات متحده آمریکا وجود نداشت. در اروپا، دولت حقوق و مزایای بازنشستگان را به بازنشستگانی که در مکان‌های مختلفی از دنیا بودند، ارسال می‌کرد. برخی از این بازنشستگان هم‌اکنون در آمریکا زندگی می‌کنند و آژانس‌های اروپایی با بسیاری از این دست مشکلات که دولت آمریکا با آنها مواجه بود، روبه‌رو شدند.  امروز‌، حقوق و مزایای دولتی به‌صورت الکترونیکی ارسال می‌شود؛ از طریق واریز به سپرده حساب‌های چک افراد، اما قسمت زیادی از آن به‌صورت مستقیم به کارت‌های پیش‌پرداخت واریز می‌شود که این موضوع سبب می‌شود دولت‌ها، نقش عمده‌ای در بازار کارت‌های پیش‌پرداخت داشته باشند.  بزرگ‌ترین امتیاز کارت‌های پیش‌پرداخت برای دولت‌ها، کاهش هزینه‌های عملیاتی و کاهش دورریزهاست.

همچنین استفاده از این کارت‌ها برای توزیع مزایا، می‌تواند باعث تولید حجم زیادی از اطلاعات قابل تحلیل باشد و می‌توان آنها را به افق‌های کاربردی که باعث هدایت به بهره‌وری‌های بزرگ‌تر است، تبدیل کرد. همچنین این کارت‌ها، به دولت قابلیت کنترل بیشتری می‌دهد؛ چراکه اکنون می‌توان گفت: «بفرمایید کارت شما»، این را گم نکنید؛ زیرا در صورتی که کارت‌تان گم شود، مزایای شما به تعویق می‌افتد.  در گویش عامیانه می‌توان گفت که کارت‌های پیش‌پرداخت دارای پتانسیل ایجاد گردش و تسریع در حرکت چک‌ها هستند.