امنیت سایبر یکی از مهمترین جنبههای زندگی مجازی ما و قلب تپنده آن است. از طرفی با ورود هوش مصنوعی و الگوریتمهای یادگیری ماشین که در همه جا حاضر هستند، مراقبت از دادهها دشوار شده است.
سال گذشته اتحادیه اروپا مقررات حفاظت از دادههای عمومی را تصویب کرد. یکی از مهمترین جنبههای مقرراتی این قانون که به جیدیپیآر (GDPR) معروف است، حق فراموشی بود.
شاید جالب باشد بدانیم که گاهی اوقات برای توانمندسازی افراد، از آنها درخواست میشود تا همه اطلاعاتشان را در اینترنت، شبکههای اجتماعی و موتورهای جستجو از بین ببرند.
با این کار، علاوه بر اینکه تمرینی ذهنی انجام میدهیم تا رمز عبور و سایتهایی که بیشترین استفاده را از آنها میکنیم به خاطر بسپاریم، امنیت دادههایمان نیز افزایش مییابد و هکرهای کمتری میتوانند از دادهها سوءاستفاده کنند.
امروز، همه ما میدانیم که امنیت شبکههای مجازی تا چه اندازه مهم است. اما از زمان ظهور اینترنت، مسئله حریم خصوصی بهندرت کانون توجه قرار گرفتهاست. البته همواره بحثهای گستردهای در دولتها و رسانهها در مورد چگونگی جمعآوری دادهها، ذخیره و استفاده از آن وجود دارد.
رسانههای خبری و دولتها حتی به خاطر مالکیت عمومی اطلاعات با یکدیگر نزاع میکنند. هرچند ما با مسئلهای حیاتی به نام امنیت سایبر مواجه هستیم، ولی نتوانستهایم از آن محافظت کنیم.
امنیت سایبر یکی از مهمترین جنبههای زندگی مجازی ما و قلب تپنده آن است. از طرفی با ورود هوش مصنوعی و الگوریتمهای یادگیری ماشین که در همه جا حاضر هستند، مراقبت از دادهها دشوار شده است.
-
واقعا در عصر فناوری اطلاعات و روباتهای هوشمند چگونه میتوانیم مراقب دادههای خود باشیم؟
تقریبا هر شرکت مدرنی همانند دولتها، رسانهها یا حتی افراد به دنبال جمعآوری دادهها هستند. شرکتها میخواهند اطلاعاتی درباره مشتریان یا کاربران خود به دست آورند و این دادههای ذخیرهشده را فروخته یا به روشهای دیگری مورد استفاده قرار دهند.
همچنین سیستمهای هوشمصنوعی از اطلاعات مشتریان استفاده میکنند تا به موتورهای جستجو پیشنهادهایی را ارائه کنند. حتما برایتان پیش آمده که وارد سایت تماشای آنلاین ویدئو شوید و گزینههای پیشنهادی سایت نظرتان را جلب کند و با خود بگویید از کجا میدانست من به این ژانر سینما علاقهمندم؟
هنگامی که دادههای پیچیده ماشینی میشوند، هیچ روش موثری برای احیا و تاثیر آن دادهها بر خروجی حاصله وجود ندارد. وقتی به اعمال حق فراموشی فکر میکنیم، میدانیم که بازپسگرفتن دادههای خاص از تعداد زیادی شرکت خصوصی و واسطههای اطلاعات، کار مشکل و تقریبا غیرممکنی است.
با این حال، ما باید درک کنیم که حتی اگر بتوانیم دادهها را از شرکتها و واسطهها پس بگیریم، باز یک سوال دشوار برایمان باقی میماند.
-
چطور به ماشینهای هوشمند، فراموشی را آموزش دهیم؟
این سوال برای کودکان و نوجوانان که در این عصر به سن بلوغ میرسند، اهمیت بیشتری دارد، زیرا آنها نسل هوشمصنوعی هستند.
کودکان عصر هوش مصنوعی انتخاب میکنند که از فضای یادگیری جمعی که جامعه به آنها میدهد، در جهت تکامل استفاده کنند، ولی نمیدانند چگونه باید به ماشینها فراموشی را بیاموزند.
هوش مصنوعی در آینده نزدیک پیشرفتهای بیشتری خواهد کرد. به عنوان مثال، امروز مشاوران پذیرش کالج میتوانند عکسهای متقاضیان را در پلتفرمهای رسانه جمعی پیدا کنند و در آینده، ممکن است بتوانند صدای ضبطشده متقاضی را به عنوان یک دستیار ۱۲ساله بشنوند.
صدایی که توسط یک دستیار صدا در خانه کودک گرفته شده است. نسل هوش مصنوعی حق دارد که از هوش مصنوعی بترسد و فراموشی را یاد بگیرد.
دارن شو (Darren Shou)، محقق و استراتژیست شرکت سیمانتک (Symantec) و نویسنده مجله فناوری وایرد(wired) است. شرکت سیمانتک بزرگترین شرکت تولیدکننده نرمافزارهای امنیتی برای رایانههای شخصی در دنیاست، مهمترین محصول این شرکت ضدویروس نورتون است.
دارن شو در مجله وایرد نوشته است: از لحاظ تاریخی، ما سخت تلاش کردهایم تا تضمینهایی برای کودکان ایجاد کنیم. این قوانین در تبلیغات، ثبت سوابق پروندههای کیفری نوجوانان، قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین یا ابتکارات دیگر هستند.
ما به یک خط جداکننده بین بزرگسالی و کودکی معتقد هستیم. کودکانی که به سن بلوغ میرسند، همیشه از این امتیاز بهرهمند نیستند. مجموعه دادههای فراوان به همراه هوش مصنوعی به زندگی روزمره انسانها وارد میشوند؛ بدون آنکه کمترین نظارتی روی آنها اتفاق بیفتد.
محققان کشف کردهاند که هوش مصنوعی میتواند اسرار و اطلاعات اشخاص یا سازمانها را افشا کند. این کشف به این معنی است که ناتوانی در فراموش کردن دادهها تنها بر حریم خصوصی شخصی تاثیر نمیگذارد، بلکه میتواند برای امنیت جهانی مشکلات واقعی ایجاد کند
سالهاست که جوامع مختلف درگیر مباحثات بسیار جدیتری نسبت به پیشرفتهای روزمره بودند؛ مسائلی که امروز ممکن است بیاهمیت به نظر برسند.
برای مثال، در اواسط قرن بیستم معرفی رادیوهای خودرو در مقایسه با آزادی دیجیتالی که امروز مردم با آن دست به گریبان هستند، باعث نگرانی بیشتری از سوی دولت ایالاتمتحده شدهاست.
فقدان مجموعه دادهها و تحلیل آنها به این معناست که دستگاههای هوش مصنوعی دنیا خلاقیت آینده ما را از بین میبرد. اشتباهات، تصادفات و لحظات تاثیرگذار در دنیای فیزیکی به کودکان زندگی را میآموزند اما درباره دنیای دیجیتال، آموزشی به کودکان داده نمیشود.
دنیایی که همه چیز در آن با هر کلیک، بازدید، بازخورد، تعامل و خرید ثبت و تحلیل میشود. چیزی که این مسئله را جدیتر میکند، این است که حجم عظیمی از دادهها در دنیای آنلاین وجود دارد.
در گذشته کامپیوترها بهسادگی دستورهای کتبی را اجرا میکردند اما اکنون سیستمهای هوش مصنوعی پیشرفته میتوانند دادهها را تحلیل کنند تا به یک راهحل مناسب برسند. اکنون بسیاری از سیستمهای هوش مصنوعی به «جعبههای سیاه» تبدیل شدهاند.
-
در مورد دادههایمان چه میدانیم؟
در یک سطح اساسی، مردم درک میکنند که وقتی از خدمات دیجیتال استفاده میکنند، تعادل وجود دارد. اما عموما مردم نسبت به بسیاری از اطلاعات بهدستآمده و چگونگی استفاده از آن بیتوجه هستند.
مشاهده یک آدرس ایمیل یا تاریخ تولد به عنوان یک قطعه پازل مجزا آسان است زیرا وقتی بیتهای کوچکی از اطلاعات مدام با یک الگوریتم محاسبه میشوند، تصویر کاملی به دست میآید. هوش مصنوعی تمام دادههای جمعآوری شده را شخصیسازی میکند.
بسیاری از مردم فکر میکنند که شخصیسازی دادهها کار مفیدی است درحالیکه اینطور نیست. اگر بیشتر به آینده نگاه کنیم، سوالات بیشتری درباره حقوق انسان و هوش مصنوعی برایمان پیش میآید.
سوالاتی مثل اینکه انسانها پس از مرگشان چه حقوقی نسبت به دادههایشان دارند؟ باید هوش مصنوعی را آموزش داد تا انتخابهای فردی یا رفتاری کسی که مرده را پیشبینی کند؟
وقتی شخصی دچار مرگ مغزی میشود و خانوادهای ندارد، نمیتواند درباره اهدای عضو خود تصمیم بگیرد. به این فکر کردهاید که در آینده نزدیک هوش مصنوعی میتواند به تصمیمات اینچنینی کمک کند؟
مسیری برای بخشش ساخته شد
هوش مصنوعی در دانشگاه با اهداف آکادمیک آغاز شد. کسانی که به فرایند توسعه هوش مصنوعی کمک میکردند نیز اهدافی خیرخواهانه داشتند. پیشرفتهای حاصل از هوش مصنوعی باعث درمان بیماران و تغذیه گرسنگان شد.
البته امروز هوش مصنوعی در اکثر کسبوکارها نقش موثری را ایفا میکند و با گذشت زمان و توسعه آن میتوان تاثیرات هوش مصنوعی را در همه صنایع مشاهده کرد.
با این حال، یکی دیگر از مزایای هوش مصنوعی آموزش به ساخت محصولات و فروش آنهاست. هوش مصنوعی به تولیدکنندگان میآموزد که مشتریان به چه چیزی نیاز دارند.
با وجود ظرفیت بهظاهر بیپایان هوش مصنوعی و جمعآوری انبوه دادهها، باز هم فراموشی دادهها لازم است، به همین خاطر پژوهشگران هوش مصنوعی در جستوجوی روشی آسان برای فراموشی دادهها هستند. ظاهرا سیستمهای هوش مصنوعی حافظهای به اندازه یک فیل دارند اما اشتباه نمیکنند.
از طرفی محققان کشف کردهاند که هوش مصنوعی میتواند اسرار و اطلاعات اشخاص یا سازمانها را افشا کند. این کشف به این معنی است که ناتوانی در فراموشکردن دادهها تنها بر حریم خصوصی شخصی تاثیر نمیگذارد، بلکه میتواند برای امنیت جهانی مشکلات واقعی ایجاد کند.
هنوز برای جلوگیری از این مسئله بحرانی دیر نشده است. در این مورد به خصوص افراد مقصر هستند نه هوش مصنوعی.
اکنون زمان آن است که مردم راهحلی برای محافظت از دادههای هوش مصنوعی ارائه کنند.
حقیقت این است که هیچ پاسخ سادهای در مورد حریم خصوصی وجود ندارد اما نردههای محافظ، تورهای ایمنی و محدودیتهایی وجود دارند که میتوانند به بازگرداندن نظم و قدرت عمومی کمک کنند. این نردههای محافظ و محدودیتها درباره حریم خصوصی اطلاعات نیز صدق میکند.