شاید بتوان استارتاپ‌هایی مانند اوبر و Airbnb را به عنوان نسل اولیه کسبوکارهای حوزه فناوری قلمداد کرد که خیلی زود به ارزش یک میلیارد دلار دست یافته و در مقام شرکت‌های یونیکورن قرار گرفتند، اما در حال حاضر به نظر می‌رسد نسل جدیدی از این یونیکورن‌ها در حال شکل‌گیری هستند که با همتایان قبلی خود تفاوت‌های زیادی خواهند داشت.
استارتاپ‌های حوزه فناوری که به جایگاه یونیکورنی دست یافته‌اند، به حد کافی پیر شده‌اند و بنابراین لزوم شکل‌گیری نوع جدیدی از این کسب‌وکارها ضروری به نظر می‌رسد.
استارتاپ‌های یونیکورن فعلی جهان بیشتر ناشی از گسترش تلفن‌های هوشمند و رایانش ابری هستند و در حوزه‌هایی مثل حمل‌ونقل و تحویل غذا فعالیت می‌کنند، اما آیا با وجود یونیکورن‌هایی مانند اوبر که به ارزشی بالغ بر 100 میلیارد دلار رسیده‌اند، می‌توان کماکان همان شاخه‌های قبلی تکنولوژی را برای تک‌شاخ شدن پیمود یا اینکه زمان برجسته‌شدن حوزه‌های جدیدتری فرا رسیده است؟
مطابق تحقیقی که مؤسسه تحقیقاتی CB Insights برای نیویورک‌تایمز انجام داده است، به نظر می‌رسد استارتاپ‌های بعدی که در عرصه کسبوکارهای یونیکورن قدم می‌گذارند، بیشتر بر حوزه نرم‌افزار و صنایع خاص‌تری مانند مزارع، بانک‌ها و علوم زیستی تمرکز دارند. شاید استارتاپ‌های مبتنی بر نرم‌افزار کسل‌کننده به نظر برسند، اما واقعیت این است که این استارتاپ‌ها به سرعت در حال رشد هستند، زیرا بسیاری از صنایع مانند کشاورزی، به منظور تطبیق با عصر فناوری، به دنبال نرم‌افزارهای کاربردی بیشتری برای خود هستند. بر همین اساس، در ادامه 3 استارتاپ مطرح در زمینه علوم زیستی، کشاورزی و اقتصاد گیگ را معرفی می‌کنیم. این 3 مورد، نمونه‌ای از دیگر کسبوکارهای این حوزه به شمار می‌روند که یا در ردیف استارتاپ‌های یونیکورن قرار گرفته‌اند، یا پتانسیل بالایی برای کسب این موقعیت دارند.
پتانسیل Benchling برای یونیکورن‌شدن در علوم زیستی
استارتاپ Benchling از آن دست کسب‌وکارهایی است که با هدف استفاده از فناوری‌های نوین در علوم زیستی ایجاد شده است. این کمپانی که در سال2012 در سانفرانسیسکو راه‌اندازی شد، از طریق ایجاد ابزار نرم‌افزاری مبتنی بر ابر، به کاربرد فرایند دیجیتال در علوم زیستی و آزمایشگاهی توجه نشان می‌دهد. بنیانگذار این استارتاپ، Sajith
Wickramasekara، هدف خود را از راه‌اندازی آن، کاربرد فناوری‌های نوین در بخش آزمایشگاه‌ها و علوم زیستی می‌داند؛ چراکه در زمان دانشجویی در مؤسسه فناوری ماساچوست از ابزارهای منسوخ فناوری در آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی مولکولی استفاده می‌کردند و این روند باعث ناامیدی و دلسردی او شده بود. می‌بینیم که استارتاپ مذکور به جای فعالیت در بخش خدمات دیجیتال که به وفور در بازار کسبوکارهای نوین یافت می‌شوند، تمرکز خود را روی یک نیاز تخصصی گذاشت. به این صورت که اقدام به تهیه نرم‌افزاری کرد که به دانشمندان آزمایشگاه‌ها اجازه می‌داد دفاتر یادداشت کاغذی خود را با پرونده‌های قابل جستجو در فضای ابری جایگزین کنند. به گفته بنیانگذار این استارتاپ، این رویکرد باعث می‌شد که همکاران بتوانند به‌راحتی از سوابق همکاری با یکدیگر استفاده کنند، ضمن اینکه پژوهشگران جوان نیز به طور فزاینده‌ای متقاضی چنین ابزارهایی بودند.
در همین راستا مدیر ارشد بازاریابی این استارتاپ، Kaiser Mulla-Feroze، به نکته جالبی اشاره می‌کند. به نظر او حوزه نرم‌افزار به بخش‌های مختلف اقتصاد دست یافته و کسبوکارهای متفاوتی را ایجاد کرده است، اما در زمینه علم هنوز ورود چندان زیادی نداشته است. با توجه به گفته این مدیر بازاریابی، می‌توان به این نکته پی برد که بسیاری از استارتاپ‌های یونیکورن کنونی و آینده، بیش از آنکه بر خدمات اقتصادی متمرکز باشند، در حوزه کاربرد فناوری در علوم فعالیت خواهند کرد.
لازم به ذکر است که امروز بیش از 140 هزار دانشمند از نرم‌افزار Benchling استفاده می‌کنند، روند درآمد شرکت نیز به این صورت است که شرکت‌های کوچک برای بهره‌مندی از این نرم‌افزار، سالانه 15 هزار دلار هزینه می‌کنند و مشتریان بزرگ‌تر که طبعا از ویژگی‌های پیشرفته‌تری استفاده خواهند کرد، سالانه میلیون‌ها دلار پرداخت می‌کنند. این استارتاپ نزدیک به 30 میلیون دلار جذب بودجه داشته و طبق آمار ارائه‌شده از سوی مدیران آن، در سال2018 میزان درآمد و تعداد مشتریان خود را 3برابر کرده است.
FBN؛ یک یونیکورن آتی در صنعت کشاورزی
استارتاپ Farmers Business Network که به صورت اختصاری FBN شناخته می‌شود، همانگونه که از نام آن نیز پیداست، یک شبکه تجاری بین کشاورزان است که در سال2014 در کالیفرنیا راه‌اندازی شده است. این کسب‌وکار نیز از آن دست استارتاپ‌هایی است که با هدف گسترش فناوری در حوزه‌های کمتر شناخته‌شده، شکل گرفته است و در قالب یک پلتفرم تجارت الکترونیک، خدمات نرم‌افزاری را به کشاورزان ارائه می‌دهد. کشاورزان می‌توانند به صورت سالانه، حساب خود را در این پلتفرم به مبلغ 700دلار شارژ کرده و از داده‌های مربوط به مزارع، خرید لوازم و فروش محصولات زراعی که این استارتاپ ارائه می‌دهد، استفاده کنند. به گفته Charles Baron، هم‌بنیانگذار این شرکت، آنها 7700 مزرعه را به عنوان مشتری خود در نظر گرفته‌اند و نزدیک به 200میلیون دلار نیز جذب سرمایه داشته‌اند. به زعم بنیانگذار این استارتاپ، تا 10 سال پیش، یعنی پیش از گسترش فناوری رایانش ابری و دیجیتالی‌شدن فرایندهای کشاورزی، راه‌اندازی شرکتی مانند FBN امکان‌پذیر نبود؛ اما در حال حاضر، با توجه به گسترش فناوری‌های نوین، می‌توان خدمات مبتنی بر دیجیتال را به کشاورزان ارائه داد. به گفته دست‌اندرکاران این شرکت، صنعت کشاورزی در حال گذر از یک انقلاب دیجیتال است و طبیعتا استارتاپ‌هایی که در این راه گام بردارند، پتانسیل یونیکورن‌شدن در حوزه کشاورزی مبتنی بر نرم‌افزار را خواهند داشت.
Checkr؛ نمونه‌ای از نسل جدید اقتصاد گیگ
ظهور استارتاپ‌هایی مانند اوبر و ایربی‌ان‌بی راه را برای هموار‌کردن مفهوم اقتصاد گیگ هموار کردند. این مفهوم که با موج جدید استارتاپ‌های جهان بیشتر نمود پیدا کرد، امکان داشتن مشاغل کوتاه‌مدت، موقتی و انعطاف‌پذیر را بیشتر کرده است؛ به طوری که راننده‌ای که برای یک آژانس تاکسیرانی کار می‌کند، می‌تواند برای شرکتی مانند اوبر نیز کار کند.
در این میان، برخی از استارتاپ‌ها با ایده اقتصاد گیگ روی کار آمدند که به نظر می‌رسد می‌توانند رهبران آینده استارتاپ‌های یونیکورن جهان باشند. در اینجا یک نمونه از این استارتاپ‌ها را معرفی می‌کنیم که تمرکز عمده آنها بر ایجاد مشاغل موقت و متعدد برای کارمندان است.
استارتاپ Checkr در سال 2014 راه‌اندازی شد. بنیانگذاران این کسب‌وکار، Daniel Yanisse و Jonathan Perichon هر دو مهندس نرم‌فزار بودند. ایده‌ای که این دو مؤسس برای استارتاپ خود داشتند، تسریع بخشیدن به مفهوم دلیوری بود. بر همین اساس نیز به جای راه‌اندازی یک شرکت حمل‌ونقل مستقل، کار خود را با همکاری چند کمپانی مطرح در این حوزه ادامه دادند. در حال حاضر این استارتاپ همزمان با اوبر، لیفت و Instacart که در زمینه خرید خوار‌‌بار فعالیت می‌کند، همکاری می‌کند. به نظر می‌رسد استارتاپ‌هایی مانند نمونه مذکور که در زمینه اقتصاد گیگ و همکاری‌های چندجانبه فعالیت می‌کنند، می‌توانند آینده روشنی را برای خود ترسیم کرده و خیلی زود در ردیف کسبوکارهای بیش از یک میلیارد دلار قرار بگیرند. نکته مهم این است که موج جدید استارتاپ‌ها در راه هستند؛ موجی که هدف آن، تنها ارائه خدمات مبتنی بر فناوری نخواهد بود، بلکه با ورود به حوزه‌های تخصصی‌تر فعالیت خود را پی خواهد گرفت و حتی در صورت فعالیت در زمینه خدمات شناخته‌شده‌تر نیز مانند Checkr از فرایند اقتصاد گیگ استفاده کرده و همکاری‌های چندجانبه را در دستور کار خود قرار می‌دهد.
