سر ریچارد برانسون بنیانگذار گروه ویرجین یک میلیاردر معمولی نیست. این سرمایهدار علاقهمند به سرگرمیهای مختلف به جای زندگی در یک خانه مجلل در شهری بزرگ یا املاکی وسیع، خانهاش را در جزیره ویرجین در انگلستان بناکرده. لباسهای راحت میپوشد و برخلاف عنوان رسمی که به دست آورده، ترجیح میدهد او را با نام کوچکش صدا بزنند. این میلیاردر خودساخته، مالک خطوط هوایی ویرجین جذبه کافی برای جلب دیگران به سمت خود را دارد.
بنیان گذار گروه ویرجین
بهترین کسبوکاری که ریچارد برانسون ایجاد کرده، خطوط هوایی ویرجین است که متشکل از ۶۰ شرکت بزرگ و شامل ۷۱هزار کارمند در ۳۵ کشور دنیاست. این شرکت سالانه ۲۲٫۳ میلیارد دلار درآمد ایجاد میکند.
پدر ریچارد برانسون یک وکیل مدافع و مادرش کارمند خط پروازی بود و به نظر میرسد که او برای کارآفرینبودن متولد شده، چراکه نخستین کسبوکار خود را در ۱۵ سالگی با یک مجله دانشآموزی شروع کرد. این دانشآموز زاده انگلستان در ۱۶ سالگی به ناچار مدرسه را رها کرد و وارد کسبوکار شد. او کار در صنعت موسیقی را دنبال کرد اما به سایر زمینهها نیز وارد شد.
چالش های کودکی
ریچارد که درگیر بیماری dyslexia بود و در خواندن و فراگیری کلمات دچار مشکل میشد، برای تحصیل با چالشهایی روبهرو بود که باعث شد در ۱۶سالگی تحصیل را رها کند. او در همین سن یک مجله دانشآموزی ایجاد کرد. در نخستین شماره موفق به جلب ۸هزار دلار آگهی شد. مجله او به نام student که به صورت رایگان توزیع میشد، در سال ۱۹۶۶ توانست در ۵۰هزار نسخه منتشر شود. ریچارد همه هزینه این مجله را از محل آگهیهای تجاری تامین میکرد.
زندگی در لندن و در احاطه گروههای موسیقی، او را به سمت صنعت موسیقی کشاند. او تصمیم گرفت که شرکتی برای سفارش پستی موسیقی تاسیس کند تا به تامین سرمایه برای مجلهاش هم کمک شود. شرکت چنان مقرونبهصرفه و خوب کار کرد که ریچارد برانسون تصمیم گرفت یک فروشگاه عرضه موسیقی در خیابان آکسفورد لندن تاسیس کند. با موفقیت فروشگاه، این دانشآموز سابق امکانات لازم برای تاسیس استودیوی موسیقی خودش را در سال ۱۹۷۲ به دست آورد و شرکت virgin records را به فعالان حوزه موسیقی معرفی کرد.
نخستین محصول شرکت با موفقیت در بازار موسیقی مواجه شده و برای مدت ۲۴۷ هفته در فهرست موسیقی محبوب انگلستان قرار داشت. این موفقیت منجر به عقد قراردادهای بیشتر و موفقیتهای دیگر برای شرکت شد. مسیر موفقیت شرکت همچنان ادامه داشت و تبدیل به یک مجموعه ارزشمند شد که در سال ۱۹۹۲ به مبلغ ۱ میلیارد دلار به فروش رسید.
در ادامه همین روند بود که ریچارد در سال ۱۹۸۰ شرکت گروه مسافرتی Voyager را تاسیس کرد، سپس در سال ۱۹۸۴ خطوط هوایی به نام ویرجین آتلانتیک و مجموعه فروشگاههای ویرجین را بنیان نهاد. در واقع لغو یک پرواز از پورتوریکو به سمت جزایر ویرجین منجر به خلق طرح ایجاد خطوط پروازی ویرجین آتلانتیک در ذهن ریچارد برانسون شد.
ریچارد که در تلاش برای رسیدن به برنامه کاری خود بود و نتوانسته بود بلیت برای رسیدن به مقصد تهیه کند، ناگزیر شد یک هواپیما را اجاره کند. او سپس صندلیهای خالی آن هواپیما را به عنوان بلیت یکطرفه به قیمت ارزان ۳۹ دلار به سایر افراد علاقهمند به پرواز ارزان در آن مسیر فروخت. این طرح خلاقانه منجر به ایجاد خطوط هوایی ویرجین آتلانتیک شد که در سال ۲۰۱۶ سود ۲۳ میلیون پوندی برای شرکت به همراه داشته.
این خطوط هوایی همچنین صاحب خطی به نام ویرجین استرالیا هم هست و مالک ویرجین آمریکا هم بود. ریچارد برانسون شرکت ویرجین آمریکا را در جریان ادغام به خطوط هوایی آلاسکا، واگذار کرد. خط هوایی ویرجین آمریکا در سال ۲۰۱۶ به مبلغ ۴میلیارد دلار فروخته شد.
ریچارد برانسون در سال ۱۹۹۳ ویرجین رادیو را تاسیس کرد و پس از آن دومین شرکت ضبط موسیقی خود به نام V2 را در سال ۱۹۹۶ پایهگذاری کرد. در سال ۱۹۹۷ خطوط قطارهای ویرجین را تاسیس کرد که در طول یکسال تبدیل به کارگزاری خط راه آهن شد که بیشترین انتقادها را دریافت کرد.
این مسیر کارآفرینی در سال ۱۹۹۸ با تاسیس ویرجین موبایل ادامه یافت و تا سال ۲۰۰۴ با پایهگذاری ویرجین گلکتیک ادامه پیدا کرد. شرکت ویرجین گلکتیک مسافرت به فضا را در برنامه خود قرار داده.
شرکت ویرجین اکتیو در سال ۲۰۰۵ تشکیل شد که شبکهای از سالنهای ورزشی در انگلستان است. همچنین در سال ۲۰۱۵ شرکت ویرجین کروز تاسیس شد که روی مسافرتهای دریایی متمرکز شده و طبق برنامهریزی قرار است کار خود را از سال ۲۰۲۰ آغاز کند، کشتیهای این خطوط کشتیرانی برای حمل ۲،۸۰۰ مسافر و ۱،۱۵۰ خدمه طراحی شده.
به این ترتیب ریچارد برانسون، کارآفرین خودساخته انگلیسی یک مجموعه بزرگ شامل ۴۰۰ شرکت را پایهگذاری کرده که بیش از ۳۰ کشور در دنیا گسترده شده. این مجموعه بزرگ دفاتری در انگلستان، آمریکا، استرالیا، کانادا، آسیا، اروپا و آفریقای جنوبی و سایر کشورها دارد.
ریچارد برانسون در سال ۲۰۰۴ ویرجین یونایت را بنیانگذاری کرد که در واقع بخش غیرانتفاعی از شرکت و یک بنیاد کارآفرینی است. این بنیاد پروژههایی در زمینه بهداشت در کنیا را دنبال میکند و برخی برنامههای کارآفرینی در جنوب آفریقا را پیگیری کرده که شامل حمایت از ۴هزار کارآفرین برای شروع کارشان بود.
یکی از برنامههای جذابی که ریچارد برانسون راهاندازی کرده، به نام Virgin Strive است. این برنامه در سال ۲۰۱۸ راهاندازی شده و یک چالش ورزشی هدفمند است که تلاش میکند گروههای ویژه از افرادی را که خودشان را به چالش میکشند، دور هم جمع کند تا تغییرات بزرگتری را رقم بزنند. ریچارد درباره این برنامه میگوید:
مشارکت در این برنامه یکی از مشکلترین و البته مفیدترین کارهایی بوده که من انجام دادهام. این برنامه همانگونه که خودتان را برای ادامه راه تحت فشار میگذارید، توان ذهن و بدن را گسترش میدهد و اینکار حتی در آن لحظهای که تک تک ماهیچههای بدنتان فریاد میزنند که نیاز به استراحت دارند هم ادامه مییابد.
اینکه بتوانید آنچه فکر میکنید درباره خود میدانید را بگیرید و ثابت کنید اشتباه است، حس بسیار گرانقدری است. من هرگز توجه زیادی به زمانی که کارها را انجام میدهم یا موقعیتی که در انتهای کارها در آن قرار گرفتهام، به خرج نمیدهم، اما همیشه دوست دارم تلاش کنم و از مرز بهترینهای خودم عبور کنم و از آنچه که دیروز بودهام، کمی بهتر شوم.
اینکه در زندگیتان کار مورد علاقهتان را انجام دهید و آرزوهایتان را دنبال کنید، بسیار مهم است. من اخیرا نامهای از یکی از همکاران خود دریافت کردهام که معتقد است آرزوی دوران بچگیاش برای کارکردن در یک خط صنعت هوایی را در شرکت ویرجین دنبال میکند.
همکارم فردی برودرمن، شخصی است که درباره دوران کودکیاش و زمانیکه هفتساله بوده میگوید؛ همیشه مسحور صنعت خطوط هوایی بوده و در آن دوران حتی با پدربزرگش روی طرح تجاری برای راهاندازی یک خط هوایی کار کرده که در برنامههایش غذای مکدونالد برای کودکان و سینما در طبقه فوقانی هواپیمای ۷۴۷ بوده.
او همچنین برای همه شرکتهای هوایی نامه نوشته و از آنها خواسته که یک نظرسنجی ترتیب دهند که همه برنامههای سرگرمیشان و بستههایی که به کودکان میدهندرا مقایسه کند و بدون اینکه بداند دفتر پست انگلستان ناگزیر میشود دو جعبه جداگانه برای او ترتیب دهد تا بستههای متعدد شامل مجموعههای سرگرمی و بازی ارسال شده از طرف شرکتهای هوایی را دریافت کند. در واقع تا نخواهید، چیزی به دست نمیآورید.