زوهو راز بزرگی را می‌داند

سیردار ومبو ، بنیانگذار و مدیرارشد اجرایی شرکت Zoho است. شرکت او که قبلا به نام AdventNet شناخته می‌شد، یک مجموعه نرم‌افزار کاربردی اداری به نام Zoho را در کنار چند نرم‌افزار دیگر ارائه می‌کند. 

اما سیردار ومبو بیش از این به خاطر راه‌اندازی یک شرکت چند‌میلیون‌دلاری از هیچ و بدون دریافت هر نوع سرمایه از دیگران معروف شده. شرکت او اینک به طور مستقیم در رقابت با مایکروسافت، گوگل، اوراکل‌ و سلزفورس قرارگرفته و منافع آنها را هدف قرار داده. او کارآفرین هوشمندی است که در فضای کسب‌وکارهای نوپا طرفداران زیادی دارد و بیشتر محبوبیتش را مدیون این است که پول سرمایه‌گذاران را رد کرد.

سیردار از خانواده‌ای ساده از طبقه متوسط در چینای هندوستان است. پدرش تندنویس دادگاه عالی و مادرش خانه‌دار بود و هیچ‌کدام از آنها فرصت تحصیل در دانشگاه را نداشتند. سیردار تحصیلاتش را تا کلاس دهم در مدارس تحت حمایت دولت گذراند. سپس توانست در سال ۱۹۸۹ تحصیلات خود در رشته مهندسی الکترونیک در دانشگاه پرینستون را تمام کند.

او پس از اتمام دوره دکترا به شرکت کوالکام در سانفرانسیسکو رفت و از سال ۱۹۹۴ در آنجا مشغول به کار شد. او در طول مدتی کمتر از ۲سال به عنوان یک مهندس الکترونیک روی سامانه‌های ارتباط بی‌سیم مانند CDMA و کنترل قدرت و برخی مشکلات ارتباطی این سامانه‌ها کارکرد. 

از طرفی او دریافته بود که برخی مشکلات اجتماعی در کشورش (هندوستان) وجود دارد و مایل بود که به رفع آنها کمک کند، بنابراین وقتی‌که برادرش کومار طرحی را به او ارائه کرد، تصمیم گرفت که با وی همکاری کند، کارش را ترک کرده و به کشور زادگاهش برگشت و تلاش کرد تا با تکیه بر فناوری به حل برخی مشکلات در کشور کمک کند.

آنها با فرد دیگری به نام تونی توماس همکاری‌شان را شروع کردند که تعدادی نرم‌افزار مدیریت شبکه داشت و در این زمینه تجاربی به دست آورده بود. در نتیجه در سال ۱۹۹۶ از یک آپارتمان کوچک در حومه چینای کارشان را تحت نام Vembu Software شروع کرد. 

شرکت Zoho در سال ۱۹۹۶ با مشارکت سیردار و تونی توماس شروع به کار کرد. این شرکت یک شرکت نرم‌افزاری است که مقر اصلی‌اش در کالیفرنیاست و پشت پرده ۳ نشان تجاری معروف سامانه‌های مدیریتی ZOHO و WebNMS قرار دارد.

این شرکت خدماتی را در فضای اینترنت به شرکت‌های سراسر دنیا عرضه می‌کند. نوع خدماتی که آنها ارائه می‌کنند، در دسته SaaS (نرم‌افزار در قالب خدمت) قرار می‌گیرد. شرکت آنها در حال حاضر با در اختیار داشتن ۴هزار کارمند، یک دفتر اصلی در کالیفرنیا و دفاتری در سنگاپور، ژاپن، چین‌ و هندوستان دارد. 

یکی از مجموعه محصولات آنها با نام com. است که ۲۰میلیون کاربر در سراسر دنیا دارد و شامل ۳۳ محصول است. این محصولات خدماتی را تقریبا در همه زمینه‌هایی که برای تقویت کسب‌وکار یک شرکت لازم است، ارائه می‌کند. برخی از محصولات آنها در حوزهCRM (مدیریت ارتباط مشتریان)، ایمیل، گفت‌وگوها، مستندات، کتاب، انبارداری، صورتحساب، پشتیبانی مشتریان، فروش و بازاریابی، فرآیندهای کسب‌وکار، مالی، پیشخوان کمک و راهنمایی‌ و منابع انسانی است. 

مجموعه دیگر کارهای آنها تحت عنوان ManageEngin است که بیش از ۱۲۰هزار شرکت در سراسر دنیا از جمله ۳ مورد از ۵۰۰ شرکت موفق دنیا را دربرمی‌گیرد. آنها در این بخش نرم‌افزارهای سهل و ساده خدمات مدیریتی را ارائه می‌کنند که از ویژگی سهولت در استفاده، سهولت در پیاده‌سازی‌ و هزینه اندک برخوردار است و هیچ نوع هزینه مشاوره‌ای را بر مشتری تحمیل نمی‌کند. 

مجموعه دیگر خدمات آنها به نام WebNMS است که در واقع بخش نرم‌افزارهای ارائه‌کنندگان خدمات است که به طور تخصصی روی مدیریت شبکه مبتنی بر چند عرضه‌کننده، هماهنگ‌کننده خدمات‌ و نرم‌افزارهای اینترنت اشیاء متمرکز است. آنها با دراختیار داشتن ۲۵هزار نقطه حامل نرم‌افزارهای خود در سراسر دنیا به عنوان یکی از بسترهای معروف که قابلیت سازگاری بالایی دارد و مقیاس‌پذیر و در مقابل عرضه‌کنندگان فناوری انعطاف‌پذیر است، شناخته شده‌ که خدماتی به ارائه‌کنندگان تجهیزات شبکه و خدمات مدیریت‌شده عرضه می‌کند.

سیردار هنوز جزو تعداد اندک افرادی است که از پذیرفتن پیشنهادهای سرمایه‌گذاری سر  باز می‌زند. آنها اینک به بازار هند چشم دوخته‌اند و آن را به عنوان بازاری چند‌ میلیارد ‌دلاری نگاه می‌کنند و در آگهی تلویزیونی خود نیز این شعار را دنبال می‌کنند: «ساخت هند، برای همه دنیا»

آنها در سال ۲۰۰۵ با حضور ۶ دانشجو و ۲ مدرس دانشگاه Zoho را تاسیس کردند که در آن سال ۳موضوع را تدریس می‌کرد. این دانشگاه غیر‌رسمی در طول یک دهه گذشته تعداد ۳۰۰ دانشجو را تربیت کرده که بیشتر آنها اکنون از کارکنان Zoho هستند.

فرآیند کار در این قسمت ساده است. دانش‌آموزان در جریان مصاحبه و آزمون‌های سنجش توانایی از میان دانش‌آموزان مدارس دولتی در منطقه چینای و اطراف آن انتخاب می‌شوند. برنامه آموزشی شامل ۱۸ ماه آموزش است که ۶ ماه آن به صورت کارآموزی در سازمان‌ها در زمینه ریاضیات، علوم رایانه‌ و زبان انگلیسی است.

برنامه کار به صورت مداوم بازنگری می‌شود تا با آخرین تغییرات فناوری سازگار شود و دانشجویان در طول مدت آموزش دستمزد ماهیانه‌ای نیز دریافت می‌کنند. آنها در طول دوره به جای موارد نظری، با چالش‌های واقعی و عملی که یک مهندس نرم‌افزار یا توسعه‌دهنده با آن مواجه است، آشنا می‌شوند.

بسیاری از این دانشجویان تا قبل از شرکت در این دوره‌ها حتی رایانه هم ندیده‌اند اما پس از چندماه قادر به نوشتن برنامه هستند. یک مجموعه آموزشی Zoho در منطقه چینای و دیگری در تنکاسی قرار دارد و تا امروز حدود ۱۵درصد از کارکنان شرکت را تامین کرده است.

 آغاز راه

سیردار کسب‌وکارش را از ابتدا به صورت خودکفا راه انداخت و از هیچ منبع خارجی سرمایه‌ای دریافت نکرد، تنها کمک‌هایی از برخی اعضای خانواده و دوستان گرفت. در طول مدتی که او درگیر راه‌اندازی شرکت بود، همسرش خانه‌داری می‌کرد.

بنیانگذار دیگر شرکت، تونی، از کار خودش خارج شده و برای خروج از شرکتی که در آن کار می‌کرد، ناگزیر از پرداخت مبالغی شد. در ابتدای کار تونی مدیر ارشد اجرایی بود و سیردار نقش هدایتگر را برعهده داشت. او روی تبلیغ و بازاریابی برای فناوری شرکت‌شان با مشتریان در ارتباط بود.

نخستین شرکتی که شروع به کار با آنها کرد، سیسکو بود. نرم‌افزار آنها به خوبی کار کرد و فروش خوبی هم داشت و موفق به فروش زیادی به شرکت‌های حاضر در سیلیکون‌ولی شدند و حتی توانستند بازار خوبی در ژاپن ایجاد کنند. تا حدود سال ۲۰۰۰ آنها کار خود را توسعه داده و ۱۱۵ مهندس را در هندوستان و ۷نفر را در آمریکا به کار گرفتند و کسب‌وکاری‌ ۱۰ میلیون دلاری برای خود ایجاد کردند. 

در سال ۲۰۰۱ که حباب موسوم به دات‌کام‌ ترکید، به نظر می‌رسید که کسب‌وکارهای مبتنی بر شبکه افول کرده‌اند. در این دوره بسیاری از شرکت‌ها دچار مشکلات بزرگی شدند و شرکتی که سیردار راه انداخته بود نیز با افت تعداد مشتریان از ۱۵۰ به ۲عدد مواجه شد.

در این زمان بود که سیردار اداره امور شرکت را به دست گرفت و متوجه شد که متکی‌شدن به یک حوزه برای شرکت مفید نیست. آنها آن سال را سال تحقیق و توسعه نامگذاری کردند، ترکیدن حباب شرکت‌های اینترنتی منجر به نابودی شرکت آنها نشد بلکه آنها را وارد مسیر درست کرد.

در آن زمان که به دلیل پایین‌آمدن میزان فروش نرم‌افزار، مقدار زیادی از منابع و مهندسان آنها بدون استفاده مانده بودند، تصمیم گرفتند که از این منابع استفاده کنند. به این ترتیب که نرم‌افزاری را که به مشتریان عرضه می‌کردند، تغییر داده و آن را تبدیل به محصولی کردند که نامش را ManageEngin گذاشتند.

در همین حال تعدادی از مهندسان خود را مشغول کار روی برخی درخواست‌هایی کردند که به سمت‌شان می‌آمد. به این ترتیب Zoho متولد شد. آنها تعدادی محصول داشتند که به شرکت‌ها‌ برای امور فروش، بازاریابی، منابع انسانی، مالی، پیشخوان راهنمایی کاربران عرضه می‌کردند‌ که با برخی محصولات شرکت‌های بزرگ همچون Openview از اچ.‌پی‌‌‌ و Office از مایکروسافت رقابت می‌کرد.

تنها تفاوتی که محصولات Zoho داشت اینکه به جای کاربران نهایی روی بازار سطح بالاتری تمرکز داشت. در سال ۲۰۰۳ که تعداد زیادی از کسب‌وکارهای نوپا از بین رفته بودند، شرکت موفق شده بود که انتقال به وضعیت جدید را به خوبی انجام دهد.

شرکت مسیر کاری را همچنان ادامه داد و در سال ۲۰۰۹ فعالیت‌هایش را به چند بخش تقسیم کرد و گرچه آمار دقیق مالی خود را فاش نکرده، اما بنا بر گزارش بلومبرگ تا سال ۲۰۱۲ در بخش ManageEngin معادل ۱۲۰ میلیون دلار و در بخش Zoho معادل ۲۰۰ میلیون دلار درآمد کسب کرد.

طبق بررسی‌های انجام‌شده این درآمد در سال ‌۲۰۱۵ به ۳۰۰ میلیون دلار با داشتن ۱۲ میلیون کاربر رسید و در سال ۲۰۱۶ ضمن افزایش کاربران به ۱۸ میلیون، سود شرکت بالغ بر ۵۰۰ میلیون دلار شد‌.

وضعیت شرکت باعث شد که تعداد زیادی شرکت و سرمایه‌گذار آماده سرمایه‌گذاری باشند اما سیردار هنوز جزو تعداد اندک افرادی است که از پذیرفتن پیشنهادهای سرمایه‌گذاری سر  باز می‌زند. آنها اینک به بازار هند چشم دوخته‌اند و آن را به عنوان بازاری چند‌میلیارد‌دلاری نگاه می‌کنند و در آگهی تلویزیونی خود نیز این شعار را دنبال می‌کنند: «ساخت هند، برای همه دنیا».