نام کسبوکارش پیاده است؛ همان کسبوکاری که میخواهد مردم نقطه به نقطه شهرشان را پیادهگردی کنند و خود را عضوی و بخشی مهم از پیکره شهر بدانند.
لنا قید آمریکاماندن را زده تا در تهران پیادهگردی کرده و مردم را هم به پیادهگردی تشویق کند. تا شهرشان را ببینند و حالشان خوش شود. او هم سال ۹۷ را سال سختی میداند اما سال سختی که موجب شده واقعیتهایی نمایان شود.
واقعیتهایی انکارناپذیر! میگوید حباب خوشبینیها فروریخته و واقعیتها جلو آمدهاند و حالا هر کسی باید نهایت نیرویش را به کار ببندد تا در بازار بماند. چون هدف باید انجام یک کار باارزش باشد؛ کاری برای مردم، کاری برای جامعه! گفتوگوی ویژه «شنبه» با لنا وفایی، بنیانگذار «پیاده» را در ادامه میخوانید.
-
سال ۹۷ برای اکوسیستم چگونه سالی بود؟ استارتاپ شما یا کلا استارتاپها چه روزگاری را در این سال پشت سر گذاشتند؟
از نظر من سال ۹۷ یک مواجهه با واقعیتی انکارناپذیر بود. همانطور که همه در موردش صحبت میکنند، استارتاپهای ایرانی از زمان تولد تا الان در حبابی از خوشبینی و جدا از جامعه واقعی فعالیت داشتند.
در سال ۹۷ با پیدایش مشکلات بزرگ اقتصادی، خیلی از این حبابها ترکید. بعضی به خاطر ترس از آینده، بعضی به خاطر سوءمدیریت، بعضی به علت بازار نامساعد، راهحل اشتباه و یا دهها دلیل دیگری که موجب شکست استارتاپها در هر شرایطی میشوند. دلایلی که الزاما به مشکلات اقتصادی هم ربطی ندارند، ولی در شرایط متلاطم جامعه زودتر به عمل میآیند.
پیاده برای ۹۷ برنامه رشد و توسعه را در پیش گرفته بود، در اوایل تابستان و با موج منفی که در بازار و جامعه مشاهده میشد، تیم ما تلاش کرد تا روحیه خود را بالا نگه دارد. بالاخره بخش بزرگی از کار ما امیددادن به مردم است و تا نتوانیم در خود این روحیه مثبت را داشته باشیم، نمیتوانیم آن را با پیرامونمان به اشتراک بگذاریم.
ما نهایتا تصمیم گرفتیم که علیرغم عقبنشینی بعضی از استارتاپها و رقبا، کماکان بر اساس برنامه رشدی که داشتیم، پیش برویم. از آنجایی که پیاده هنوز pre revenue بود و نمیتوانست تاثیر بازار رو به نزول را در فروشش ببیند، تاثیر اصلی شرایط بد بازار را در صدای مخاطبانش شنید و در تیم جوانی که دنبال انگیزه برای ادامه زندگی بود؟
-
سختیها و فرصتهای این سال چه بود؟ شما در استارتاپ خودتان برای ماندن در بازار و ادامهدادن، چه کردید؟
سختیها برای ما از سال آینده شروع میشوند، ما امسال متوجه شدیم که باید تغییراتی در روند درآمدزاییمان داشته باشیم. تغییراتی که متناسب با شرایط و حال این روزهای جامعه و اقتصاد باشند.
ایدههای کاربردی و خوبی را توانستیم طراحی و تست کنیم و بیش از هرچیز امیدواریم که بتوانیم در این بازار خراب، در کنار درآمدزایی که برای خودمان ایجاد میکنیم، فروش کسبوکارهای شهری را نیز افزایش دهیم.
-
سال ۹۸در راه است. میگویند سالی بهمراتب سختتر از سال۹۷ خواهد بود. به نظر شما چه راهکارهایی برای ماندگاری در بازار وجود دارد؟
چندوقت پیش یک مستند در مورد چندین کمپانی بزرگ دنیا دیدم که چگونه توانسته بودند در طی جنگ جهانی دوم، پایدار بمانند. بهعنوان مثال، شرکت «یاماها» که تولیدکننده پیانو بوده و هست، به دلیل کمبود وسایل نقلیه و نیاز شدیدی که به موتورسیکلت در ژاپن وجود داشت و نزول فروشی که در پیانوهایش اتفاق افتاده بود، تصمیم گرفت موتور بسازد چون امکانات و منابع ساخت آن را داشت و نیاز بازار نیز او را به این سمت هدایت کرد.
این اتفاق باعث شد تا شرکت نهتنها در شرایط سخت دوام بیاورد بلکه محصولی جدید نیز وارد بازار کند. شرایط اقتصادی کشور ما نیز این روزها مشابه با شرایطی است که یک کشور در زمان جنگ تجربه میکند. به نظر من هر برند ایرانی که قصد دارد پایدار باشد، باید در سالهای آینده با این دیدگاه به کسبوکارش نگاه کند. مهمترین سرمایه شرکت، برند و نیروی انسانیاش است، باید در این شرایط حواسمان به آنها باشد.
-
ما بدون اینکه بخواهیم امید واهی به جوانان ایرانی بدهیم، میخواهیم روی داشتن امید برای آغاز سال نو تاکید کنیم. میخواهیم شما به نکاتی اشاره کنید که میتواند منشأ امیدبخشی باشد. اینکه چگونه میتوان در چنین شرایطی استارتاپ راهاندازی کرد؟
درکناربدترین تهدیدها، بیشترین فرصتها نیز وجود دارد. در این شرایط، چیزی که زیاد مشاهده میشود، مشکلات متعدد اقتصادی و اجتماعی هستند. هر جا مشکلی وجود داشته باشد، یک نیازی در کنارش هست. اگر استارتاپی بتواند روی مشکلات مختص این روزها تمرکز کند، هم خودش برده و هم به جامعه کمکی بزرگ کرده است.
-
سال ۹۸، سال سخت دستیابی به سرمایه هم خواهد بود؛ چه راههایی برای رسیدن به سرمایه مورد نیاز وجود دارد؟ آیا روش بوتاسترپ، روشی موفق برای سال۹۸ خواهد بود؟
بوتاسترپ و وام! هر آنچه به شما کمک کند تا در این شرایط فقط دوام بیاورید.
-
برای جذب نیروی انسانی و هزینههای مربوط به این بخش و دفتر کار و… چه باید کرد؟
بهینه و مفید برویم جلو. پروسههایمان را تا آنجایی که میتوانیم بهینه کنیم تا با کمترین نیرو، بیشترین بازده را داشته باشیم.
-
بزرگترین نقطه امیدبخش سال۹۸، چه مورد خاص یا نکتهای است که به نظر شما دیگران از آن غافل هستند؟
معمولا در شرایط سخت مردم به هم نزدیکتر میشوند. بخشی از اتحاد دستوپا شکستهای که ملت ایران دارد، حاصل انقلاب ۵۷ و ۸ سال جنگ بوده. امیدوارم همه در این سختی یک فرصتی پیدا کنیم و آن هم این باشد که با هم متحدتر شویم.
-
سال ۹۸، سال راهاندازی چه استارتاپهایی و دوامآوری چه کسبوکارهایی خواهد بود؟
در بالا به این موضوع کمی پرداختم. در ادامه، احساس میکنم خیلی مهم است که در این شرایط ما واقعبین باشیم. نمیگویم نوآور نباشیم، اتفاقا در بیشترین محدودیتها، جذابترین ایدهها متولد میشوند، ولی باید سخت برایشان تلاش کنیم، دست برنداریم، امید داشته باشیم و برای آینده خود و کشورمان بجنگیم.
-
تصویر خوشایندی که شما از سال۹۸ میتوانید ارائه کنید، چه جزئیاتی دارد و حاوی چه جنبههای مثبتی است؟
«پیادهگردی» در نوروز همراه با فستیوال نوروزی پیاده! تهران طی ۲هفته نوروز، رویایی میشود و همه فرصت میکنیم تا خستگی سال قبل را بشوییم و در خیابانهای خلوت و هوای تمیز شهر ماجراجویی کنیم و برای سال آینده آذوقه روحی جمع کنیم!
گذشته از این اتفاق جذاب!احساس میکنم زیباترین تصویرهای ۹۸ میتواند تصویرهایی از همبستگی، اتحاد، کمک به یکدیگر، درآمدن از انفعال و خستگی همراه با امید و آرزو باشد.