نرمافزار سازمانی زینوتک باعث کاهش هزینههای درونسازمانی شده و بهرهوری را افزایش میدهد، به این صورت که هماهنگی بین مجموعههای داخلی را افزایش میدهد تا در نهایت ارتباط همه مجموعهها در داخل سازمان قویتر شده و سرعت آنها بالاتر رود.
تلاش برای رسیدن به آن چیزی که میخواهد، اعتماد به نیروهای متخصص، جمعآوری یک تیم فنی قوی، راهرفتن بر لبه تکنولوژی و هماهنگبودن با جدیدترین و بهروزترین منابع سختافزاری و نرمافزاری جهان، مهمترین خصوصیاتی است که میتوان برای وحید کریمی ذکر کرد. یک نیروی جوان، باانگیزه و کارآفرین که از شکست خوردن پروژههای قبلی خود ناامید نشد و با گسترش ایده خود در حوزه ساختوساز، جمعی از نیروهای کارآمد و متخصص را در کنار خود قرار داد تا با هم بتوانند اولین نمونه نرمافزار ERP building را در ایران شکل دهند؛ مدلی که حتی در دنیا نیز نمونههای چندانی برای آن پیدا نمیشود.
مجموعه زینوتک که در زمینه تولید نرمافزارهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP) فعالیت میکند، از سال 1395 ایده تولید چنین نرمافزاری را در دستور کار خود داشت و با ورود در حوزه گردشگری و ایجاد مدلهای هوشمند برای مناطق توریستی، زمینه مطالعاتی خود را در زمینه تولید نرمافزار ERP آغاز کرد تا اینکه سرانجام در سال 1397 این ایده را برای حوزه ساختوساز به کار گرفت و نرمافزار برنامهریزی خود را در حوزه ERP building به طور رسمی ایجاد کرد. در ادامه گفتوگوی هفتهنامه شنبه را با وحید کریمی، مدیرعامل زینوتک بخوانید تا با سازوکار این کسبوکار نوین و خلاق، بیشتر آشنا شوید.
- لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.
من وحید کریمی، متولد سال 1368 هستم. در مقطع کارشناسی رشته معماری فارغالتحصیل شدم و در حال حاضر رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل مجموعه زینوتک هستم.
- ایده راهاندازی زینوتک چطور شکل گرفت؟
اگر بخواهم به سابقه فعالیت خودمان اشاره کنم، باید بگویم که ما از حدود سال 1395 برنامههایی را جهت تولید یک نرمافزار ERP شروع کرده بودیم که البته حوزه کاری آن برنامهها با چیزی که در زینوتک انجام میدهیم، متفاوت است، اگرچه رویکرد ما در این برنامهها، ارائه یک نرمافزار جامع در زمینه برنامهریزی منابع سازمانی بوده است. ما از سال 1395 کارهای مطالعاتی خود را در زمینه ایجاد یک ERPشروع کردیم، ابتدا یک مدل نرمافزار جامع شهری را ارائه دادیم و هدف اصلی ما از ارائه مدل مذکور این بود که آن را در کیش پیاده کنیم. متأسفانه این مدل، بنا به دلایلی، مورد موافقت مسئول آن دوره واقع نشد تا بتوانیم آن را در جزیره کیش پیاده کنیم. سازوکار ما مبتنی بر این بود که نرمافزار مذکور مختص شهرهای توریستی باشد و هدف عمده ما نیز این بود که این مدل را در شهرهای توریستی دیگر دنیا مانند لندن و پاریس که پتانسیل توریستیشدن را دارند، گسترش دهیم. در این نرمافزار جامع شهری، مدلهایی مثل تاکسی اینترنتی، رزرو هتل و رستورانها به صورت اینترنتی، آشنایی با مراکز خرید و … طراحی شده بود، به طوری که برای یک توریست مناسب باشد. ما حتی مدل این نرمافزار را نیز درآورده بودیم، اما متأسفانه موفق نشدیم مسئولان را برای انجام این کار توجیه کنیم. بعد از آن نیز پروژهای به نام هتل هوشمند را پیادهسازی کردیم و با سازمانی که یک سری مجموعه هتل داشت نیز وارد گفتوگو شدیم، اما آنجا هم به توافق نرسیدیم تا بتوانیم این کار را برای آنها انجام دهیم، در واقع علیرغم اینکه مدلهای زیرساختی آن را تشریح کرده بودیم، متأسفانه موفق به انجام این کار نشدیم.
بالاخره خودم به این فکر افتادم که یک ERP را با یک نگاه کلی پیادهسازی کنیم. اصطلاح ERP مخفف Enterprise resource planning system (برنامهریزی منابع سازمانی) است. ما در قالب یک نگاه کلی این برنامه را شکل دادیم و ERPهای مختلفی را که در سطح دنیا در حال تولیدشدن و عرضه به مصرفکنندگان هستند، بررسی کردیم تا ببینیم چه شرکتهایی و با چه سطحی کار میکنند. شرکتهایی مثل SAP و اوراکل را مورد مطالعه قرار دادیم که روند تولید آنها بر اساس تولیدات پتروشیمی، نفتی و کارخانجات بود. نیاز اصلی که ما تشخیص دادیم، این بود که جای یک نرمافزار ERP در حوزه ساختوساز خالی است؛ ضمن اینکه ما متوجه شدیم در دنیا نیز نمونهای وجود ندارد که به شکل و سطحی که ما وارد این حوزه شدیم، ورود پیدا کرده باشد. انتخاب ما حوزه ERP building بود، یعنی طراحی و ارائه نرمافزاری که اختصاصا برای ساختساز باشد. تا امروز نیز من شرکتی را ندیدم که سمت این مدل رفته یا از مدلERP در بخش ساختوساز استفاده کرده باشد.
- پس با این وجود، شما زمینه کاری خود را نسبت به سابقهای که در زمینه گردشگری داشتید، تغییر دادید؟
بله اگرچه ما زمینه را کامل عوض کردیم، اما تقریبا زیرساختهایERP با هم مشترک هستند و در مراحل بعدی است که به صورت تخصصی به آنها نگاه میشود.
- زینوتک دقیقا در چه سالی راهاندازی شد؟
با وجود اینکه ما از سال 95 کارهای مطالعاتی خود را شروع کرده بودیم، سرانجام با توجه به سابقه مطالعاتی و تجربهای که داشتیم، در سال97 کار در زمینه زینوتک را شروع کردیم. دقیقا 15 اسفند 97 بود و الان تولد یکسالگی آن است.
خوشبختانه ما در اولین سالگرد زینوتک توانستیم یک تیم خیلی قوی را ایجاد کنیم، ضمن اینکه دوستانی نیز به سمت ما آمدند و این کار را دیدند و اذعان داشتند که این کار، یک کار یونیک، منحصربهفرد و بلامنازع است. تقریبا میتوانم به شما بگویم ما به لحاظ فنی در لبه تکنولوژی حرکت میکنیم، یعنی به لحاظ تیم فنی که داریم و مدل فنی که در حال پیادهسازی آن هستیم و همچنین به لحاظ زیرساخت، بسیار پرقدرت عمل میکنیم. ما نیاز سختافزاری شرکت را اعم از سرور مرکزی و سیستمهایی که در دست همکارانمان در بخش توسعه هستند، کاملا بهروز تجهیز کردیم و بهروزترین مدلها را در شرکت داریم، همه سیستمهای ما سیستمهای اپل است که تمام آنها را به صورت کاستومایز سفارش دادیم و تقریبا 50 روز طول کشید تا به دست ما برسند.
- زینوتک سرمایهگذار دارد؟
خیر، سرمایهگذار شرکت خود بنده هستم.
- چه تعداد کارمند دارید؟
ما 35 نفر کارمند داریم.
- لطفا به زبان ساده برای ما توضیح دهید که زینوتک دقیقا چه کاری انجام میدهد و سازوکار آن به چه صورت است.
زینوتک برای بخشهای مختلف یک سازمان که در بخش ساختوساز فعال است، در قالب 16 ماژول برنامهریزی میکند. به این صورت که اشخاص و شرکتها وارد مجموعه ما میشوند و اطلاعات آنها ثبت میشود. ما در نرمافزار زینوتک بخشهای متعددی مثل حسابداری، املاک و اراضی، حقوق و دستمزد، انبار، خزانهداری، فروش، امور متقاضیان و … داریم. به عنوان مثال، اگر مدل فروش را در بحث ساختوساز و فروش تولیدات در نظر بگیریم، برای شرکتها متفاوت است، زیرا این شرکتها انبوهسازهای بلندمرتبهساز هستند، یعنی املاک آنها زیر 20 طبقه نیست، بر همین اساس نیز ما سیستمی را برای آنها طراحی میکنیم که مسائل آنها را در نظر خواهد گرفت.
به عنوان مثال در بحث ساختوساز، هدررفت انرژی بسیار بالا بوده و نیروها خیلی هدفمند حرکت نمیکنند، یعنی پرتی زمان و پرتی نیرو بالاست، به این دلیل نیز وقتی یک نیرو برای انجام کاری اقدام میکند، به دلیل وجود مسائلی مانند مکاتبات، هماهنگیها، تعریفنشدن پروژهها و … نمیتواند چندان هدفمند باشد؛ یعنی تنها زمانی که یک کار را انجام داد، معلوم میشود که باید چه کار دیگری را انجام دهد، به همین دلیل نیز ماژول کنترل پروژه را تعریف کردیم؛ یا این شرکتها بخش لجستیک دارند که مربوط به ماشینآلات آنهاست و ما در این بخش نیز برنامهریزیهای لازم را انجام میدهیم تا بتوانند مأموریتشان را انجام میدهند. به طور کلی ما در یک قالب و به شکلی هدفمند برای آنها برنامهریزی میکنیم؛ یعنی امروز مشخص است که یک پروژه ساختوساز، تا 3سال آینده در چه مرحلهای قرار خواهد گرفت. ما امروز این برنامهریزی را طوری برای آنها انجام میدهیم که نسبت به آیندهشان ناآشنا نباشند.
در حال حاضر نیز ما این مدل را اختصاصا برای یک شرکت انجام میدهیم که حجم ساختوساز آن بسیار بزرگ است، به طوری که تصور میکنم این شرکت در سطح ساختوسازی که دارد، نمونهای در خاورمیانه نداشته باشد. ما نیازمندیهای این شرکت را بر اساس تحلیلها و شناختی که به دست آوردهایم، در سیستم خودمان تحلیل و پیادهسازی کرده و آن را توسعه میدهیم.
- چه نوع خدمات دیگری را برای مشتریانتان فراهم میکنید؟
روند تولید ما طوری است که هم شامل شناخت فرایند یک سازمان میشود و هم اصلاح فرایند آنها را انجام میدهد. به این معنا که اگر فرایند مذکور ایرادی داشته باشد، ما آن را اصلاح میکنیم، به این صورت که این فرایند را در سیستممان میآوریم و بچههای بخش توسعه شروع به نوشتن برنامه آن میکنند. روش استاندارد کاری که ما در اینجا انجام میدهیم این است که ما یک مدیر محصول و تیم محصول داریم که آنها میروند و پس از بررسیهای لازم، نیازهای مشتری و کارفرما را متوجه میشوند، بعد از درک این نیازمندی، بررسی میکنند و اگر نقطهنظری داشته باشند یا جایی نیاز به اصلاح داشته باشد، با کارفرما جلسه برگزار کرده و اصلاحات لازم را انجام میدهند و در نهایت آن را در تیم تولید وارد میکنند. تیم تولید نیز بر اساس نیازهای موجود، شروع به نوشتن و تولید میکند. طبیعتا در فرایند تیم تولید، ما میتوانیم آن سیستم را از خطا نجات دهیم، در واقع ما آن خطا را جبران میکنیم و به آنها خروجی میدهیم، مانند خروجی حسابداری، خروجی انبار یا خروجی کنترل پروژه، یا حتی ممکن است خروجی داشتن املاک و اراضی آنها را ارائه دهیم که مثلا امروز چقدر املاک دارند، چراکه ما یک ماژولی را تعریف کردیم به نام املاک و اراضی که به مشتریانمان میگوید چقدر املاک دارند. در نهایت نیز هنگامی که این خروجیها را به آنها ارائه میدهیم، خود به خود سیستم آنها نیز اصلاح میشود و از آن حالت غلط و دور از هدفی که به سمت آن میرفتند، فاصله گرفته و اصلاح میشود و هدفشان دقیقتر میشود. طبیعتا این یک کار تیمورک و گروهی است و باید همه بچههایی که در سازمان ما حضور دارند به دقت این موارد را بررسی کنند تا اتفاقی پیش نیاید.
روند دیگری که در نرمافزار زینوتک اجرا میشود، این است که ما یک دسترسی جداگانه برای دادههای هر ساختار ایجاد میکنیم؛ یعنی اگر من حسابدار یا انباردار هستم یا کارم کنترل پروژه است، به صورت جداگانه دسترسی دارم و میتوانم فعالیت خودم را در شرکت انجام میدهم. همه این موارد در یک قالب کلی و در یک نرمافزار گنجانده شده است که هر بخش میتواند با انتخاب ماژولهایی که در آن نمایش داده میشود، کار خود را انجام دهد.
- زینوتک چه مزایای عمدهای میتواند برای مشتریان خود داشته باشد؟
متأسفانه در بحث ساختوساز، مسئله عدم شناخت و عدم کنترل منابع انسانی و منابع مالی از مشکلات بزرگی به شمار میروند که بزرگترین ضربه را به یک سازمان وارد میکنند. این امر باعث میشود که اتفاقات زیادی رخ دهد که شرکتها هم نسبت به آن بیاطلاع هستند و هم ممکن است هدررفت مالی آنها بسیار بالا باشد؛ یعنی ممکن است برخی اوقات خریدهای آنها با قیمت مناسب نباشد و از زیر دست مدیران رد شود و به طور کلی کنترلی زیادی روی آن نداشته باشند. مطمئنا از طریق نرمافزار جامع برنامهریزی سازمانی ما، این مشکلات به حداقل خواهد رسید.
نکته دیگری که وجود دارد، پیادهسازی نیاز مشتریان در ساختار نرمافزار است. به این صورت که سرویسهای نرمافزار به صورت ابری قرار میگیرند و حتی به صورت وب هستند. دستیابی به چنین نرمافزاری برای مدیران ارشد یک سازمان که میخواهند یک پروژه ساختوساز را اجرا کنند، خیلی مهم و جذاب خواهد بود.
از سوی دیگر ما سعی میکنیم در بخش توسعه نرمافزار نیز بسیار دقیق و حرفهای عمل کنیم، به همین دلیل نیز 3 مدل تست را در تیم فنیمان مینویسیم، یعنی در کنار کل فرایندهای توسعهای، کدنویسی و برنامهنویسی، تست هم مینویسیم، 3 مدل تست داریم به نام DDB، TDB و BDD. بر این اساس میتوانم بگویم ما اولین شرکت در ایران هستیم که با این مدل کار میکنیم و استانداردهای بهروز دنیا را در شرکتمان پیاده میکنیم و به لحاظ دانش بیزینسی نیز هیچ چیزی از شرکتهای آمریکایی یا آلمانی کم نداریم و بهروز هستیم. همه نرمافزارهایی که ما استفاده میکنیم تحت لایسنس هستند و هیچ نرمافزار کپیبرداری شده نداریم؛ چراکه ما میخواهیم قانون کپیرایت را در شرکتمان رعایت کنیم تا وقتی میخواهیم پا در عرصه بینالمللی بگذاریم، خدایی نکرده، دچار مشکل نشویم.
از دیگر مزایای نرمافزار سازمانی زینوتک، کاهش هزینههای درونسازمانی و افزایش بهرهوری است. به این صورت که ما هماهنگی بین مجموعههای داخلی را افزایش میدهیم تا در نهایت ارتباط همه مجموعهها در داخل سازمان قویتر شود و سرعت آنها بالاتر رود. طبیعتا وقتی این اطلاعات جایی ثبت میشود، شما از مرحله بعدی کار خود مطلع هستید که چه کاری انجام میدهید و بر این اساس بهرهوری و هماهنگی بین مجموعهها افزایش پیدا میکند.
به عنوان مثال، در نظر بگیرید زمانی که من در یک پروژهای مشغول به کار هستم، امروز میدانم که فردا چه برنامهای دارم، ولی آیا میدانم 20 روز دیگر چه برنامهای دارم؟ طبیعتا رسیدن به چنین برنامهای مشکل است، ولی با وجود این نرمافزار و ادمینهایی که پشت این سیستم مینشینند، ادمینهایی که نگاهی مانند نگاه مدیران آن سازمان دارند، همه افراد سازمان منظم و منسجم و با برنامهریزی دقیق، فعالیتهایشان را در طول آن پروژه انجام خواهند داد. با توجه به این روند، مشخص میشود که همه افرادی که در آن سازمان مشغول به کارند، افراد شایستهای برای انجام آن کار هستند یا خیر؟!. یعنی نقاط ضعف و قوت افراد هم در آنجا مشخص میشود، به بیان بهتر یک نوع شفافسازی ایجاد میشود. یکی از مزیتهای قابل توجه نرمافزار مدیریت سازمانی زینوتک این است که ما به سمتی رفتیم که بتوانیم به این نتیجه برسیم که افرادی که میخواهند کار انجام دهند واقعا شایسته کار هستند یا خیر؟. در واقع ما در این مدل، شایستهسالاری را پیاده میکنیم و اجازه نمیدهیم کسی در درون یک سیسستم دروغ بگوید و اجازه نمیدهیم در درون یک سیستم فساد ایجاد شود. ما مدلی را پیادهسازی میکنیم که بتواند یک سیستم امن و سالم را به مشتریان ارائه دهد، به همین دلیل نیز ما سیستممان را یک سیستم پاک معرفی میکنیم که هر شرکتی با این سیستم معرفی شود، میتواند یک گواهی سلامت سیستمی داشته باشد.
مدل ERP building زینوتک: نمونه پیادهسازی استاندارد یک نرمافزار
در ادامه گفتوگویی که با مدیرعامل زینوتک داشتیم، دو نکته مهم در روند کاری این شرکت مشخص شد؛ یکی اینکه آنها جزو اولین گروههایی هستند که برنامه ERP building را اجرا کردند و از این نظر، جزو اولینها محسوب میشوند و دیگر اینکه کار گروهی در سازمان آنها، حرف اول را میزند و رسیدن به هر جایگاهی در گرو فعالیت گروهی و روحیه تیمورک آنها خواهد بود. همچنین چشمانداز زینوتک، یک چشمانداز جهانی بوده و آنها به گسترش کار خود در خارج از مرزهای ایران فکر میکنند.
- مهمترین نکاتی که به نظر شما در زینوتک به عنوان عناصر شاخص محسوب میشوند، چه چیزهایی هستند؟
من به این امر معتقد هستم و همیشه میگویم اولین نفرها کارشان سختتر است، اینکه ما اولین شرکتی هستیم که در ایران تولید یک نرمافزار را به صورت استاندارد پیادهسازی میکنیم، کار سخت و قابل توجهی است. پس در وهله اول این کار بسیار کار سختی بود و در وهله دوم نیز با ورود ما، راحت شد. نکته دیگری که وجود دارد این است که بچههایی که در شرکت حضور دارند، روحیه تیمورک داشته و توانستند خودشان را با این فرایند هماهنگ کرده و طبق علاقهای که داشتند با شرکت همراهی کردند. این نکته توانست ما را به هدفمان نزدیکتر کند. ما همیشه تا جایی که توانستیم تلاش کردیم که از افراد نابغه و کسانی که در این عرصه مستعد هستند کمک گرفته و استفاده کنیم. بر همین اساس نیز من همیشه به بچههای شرکت میگویم این کار، یک کار گروهی است و تکتک این بچهها، از کسی که صبح در را برای ما باز میکند و چای را برایمان آماده میکند تا شخص خود من، همه باید با هم هماهنگ باشیم که بر این کاری که بزرگ شروع کردیم، فائق بیاییم و در نهایت بتوانیم این کار را به نحو احسنت انجام دهیم.
یکی از نکات حائز اهمیت مجموعه ما این است که ما استانداردهای تولید را در لبه تکنولوژی پیاده میکنیم، ضمن اینکه قبل از شروع این کار نیز 2 یا 3 سال کار مطالعاتی انجام دادیم. از سوی دیگر، یکی از دیدگاههای مدیریتی من این است که دوست ندارم سازمان ما، سازمان چاقی باشد؛ ما دوست داریم سازمانمان یک سازمان بادوام و لاغر باشد، به همین دلیل نیز سعی میکنیم از نظر تعداد نفرات تا جایی که بتوانیم نفرات متخصص، ولی با تعداد کم و با انگیزه بالا، داشته باشیم.
- با توجه به اینکه از نمونههای اولیه نرمافزارهای مدلERP هستید، در مورد اندازه این بازار برایمان بگویید.
ما در ایران رقیبی نداریم و جزو 5 شرکتی هستیم که در دنیا چنین نرمافزاری را تولید میکنند، اگرچه من بعید میدانم پنجمین نمونه در دنیا باشیم، اما هنوز یک یا 2 نمونه بیشتر پیدا نکردیم که آنها هم خیلی ضعیف کار میکنند. ما میگوییم 5 شرکت، زیرا سطح کره زمین آنقدر پهناور است که ما نتوانیم یک اطلاع کلی داشته باشیم، ولی با توجه به سرچهایی که توسط اینترنت انجام دادیم، شرکتهایی را پیدا نکردیم که اختصاصا ERP building تولیدکنند.
- چه چشماندازی برای کسبوکارتان در نظر دارید؟
ما تنها به ایران فکر نمیکنیم، بلکه یک دیدگاه اینترنشنال داریم. شرکتهایی مثل اوراکل و SAP جزو شرکتهایی محسوب میشوند که در بحث تولید ERP قدیمی و صاحبنظر هستند و هر کدام نیز اختصاصا کارهایی انجام میدهند، مثلا SAP منحصرا بحث تولید، پتروشیمی و کارهای نفتی را دارد. من همیشه عقیده دارم که نفت یک روزی تمام میشود، ولی ساختوساز هیچگاه انتها ندارد، توجه داشته باشید که در سال 2050 جمعیت کل دنیا به 12 میلیارد نفر خواهد رسید که تقریبا 50 درصد از جمعیت حال حاضر جهان بیشتر است. طبیعتا این جمعیت نیاز به ساختوساز دارد، پس این بیزینس، بیزینسی نیست که تمام بشود یا منابع آن رو به اتمام باشد، بلکه بیزینسی است که همیشه حضور خواهد داشت و بنابراین به ایجاد یک سیستم که در کنار خودش داشته باشد و بتواند راه را دقیقتر به آن نشان دهد، نیاز دارد.
- برای شروع میخواهید از منطقه شروع کنید؟
ما با یکی دو تا از شرکتهای اماراتی هم صحبت کرده و تبادل نظر داشتیم؛ اما منتظریم خروجیهای محصولمان کاملتر و دقیقتر شود، چراکه نمیخواهیم خیلی ریسک کنیم و وارد بازاری شویم که خدایی نکرده نیاز مشتری را به صورت کامل برآورده نکنیم. میخواهیم طوری باشد که خیلی دقیقتر و هدفمندتر پروژهها را انجام دهیم.