گلیتال، به‌دنبال جایگاه بالا در بازار ۲۵هزار میلیاردی گل

گل فروشی آنلاین گلیتال، در نیمه سال ۱۳۹۶ کارش را شروع کرد. بنیانگذاران این شرکت محمد سرکاری،‌ امیر سامان مولوی و علی‌اکبر ردایی هستند. محمد سرکاری که مدرک MBA دارد، پیش از این سابقه طولانی در مدیریت مجموعه‌های گردشگری و هتلداری داشته و در این زمینه محصولات دیجیتالی را هم قبلا طراحی و تولید کرده‌است. او همچنین سابقه طراحی و رهبری مدل‌های کسب‌وکار در حوزه E-Commerce‌ را هم دارد. امیر سامان مولوی هم مدرک MBA دارد و در دوره لیسانس مهندسی برق خوانده. او هم قبل از تاسیس فروشگاه آنلاین گل گلیتال، سابقه مدیریت فروش، تدوین استراتژی فروش در حوزه دیجیتال، طراحی، آنالیز و مدل‌سازی کسب‌و‌کار و نیز سابقه راهبری مجموعه نوپا را در کارنامه‌اش دارد. دیگر بنیانگذار این مجموعه، علی‌اکبر ردایی است. او که کارشناس ارشد معماری است، تجربیات زیادی در زمینه محتوا و بازاریابی محتوایی دارد. ردایی در حوزه‌های روزنامه‌نگاری و محتوای دیجیتال، طراحی استراتژی سئو و محتوا کار کرده و سابقه مدیریت محصول اپلیکیشن را هم دارد.

مجموع این تخصص‌های بنیانگذاران گلیتال در کنار نیازهای بازار گل و مشتریان گل و گیاه باعث شد که ایده راه‌اندازی این کسب‌وکار از سال‌۱۳۹۶ اجرایی شود. این مجموعه ابتدا با ۴ نفر‌ شروع به کار کرد. مدیر محصول، مدیرفروش، تولید‌کننده محتوای تصویری و متنی و توسعه‌دهنده وب، هسته اولیه گلیتال را تشکیل دادند. یکی از ویژگی‌های تیم گلیتال با توجه به تجربه بنیانگذارانش این بود که اصول راه‌اندازی یک کسب‌وکار نوپا را به‌طور دقیق رعایت کرده‌اند؛ یعنی ابتدا تمرکزشان را بر مسائل استراتژیک گذاشتند و پس از انجام پروسه‌های تحقیقات بازار، شناسایی بازار هدف و آنالیز رقبا و اندازه بازار، خیلی سریع به سراغ طراحی MVP رفتند تا به سرعت وارد بازار شده و از مشتری واقعی بازخورد بگیرند. محصول اولیه گلیتال، در اواخر همان سال ۱۳۹۶ آماده شد و نخستین نسخه فروشگاه گلیتال در دسترس قرار گرفت.

محمد سرکاری درباره راه‌اندازی این کسب‌و‌کار می‌گوید: «سایز بازار گل در ایران، طبق تخمین‌های ما حدود ۲۵هزار میلیارد تومان است.» او در پاسخ به این سوال که این حجم عظیم را چطور به‌دست آوردید، می‌گوید: «تخمین ما برای مهر ۱۳۹۷ است که در آن زمان، هر ایرانی به‌طور متوسط سالانه ۶۰ هزار تومان برای گل‌های شاخه‌بریده (۸ تا ۱۰ شاخه در سال) و ۲۰ هزار تومان برای گیاهان گلدانی هزینه می‌کرد که این مقدار حدود ۲۵هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. درحالی که میانگین جهانی برای گل شاخه بریده، ۱۰۰ شاخه گل در سال است. بنابراین گلیتال می‌خواهد ضمن اینکه سهم بیشتری از این بازار به‌دست آورد، با تسهیل فرآیند خرید و بهبود نیازهای مشتریان و تولیدکنندگان، میزان فعالیت کاربران در این بازار را هم افزایش داده و مقدار خرید گل توسط مشتریانش را به متوسط‌های جهانی نزدیک‌تر کند.»

سرکاری همچنین در پاسخ به این سوال که نیازهای واقعی بخش‌های مختلف صنعت گل و گیاه تزیینی چیست، می‌گوید: «ما چند ذی‌نفع مهم در این بازار داریم که هرکدام نیازهایی دارند که روش‌های سنتی قادر به تامین آنها نیست. مثلا برای خریداران یا مشتریان بالقوه گل، مهم‌ترین نیازها عبارتند از عدم ثبات قیمت در این بازار، کمبود وقت برای تهیه گل و گیاه در روش سنتی و … یکی دیگر از ذی‌نفعان گل و گیاه می‌توانند کسانی باشند که آن را تحویل می‌گیرند‌ که می‌تواند خود خریدار هم باشد. نیاز این دسته بیشتر عدم دسترسی به اطلاعات حوزه گل و گیاه از دریچه کاربرد و نحوه نگهداری درست گل و گیاه است. همچنین بسیاری از مصرف‌کنندگان از اثرات شگفت‌انگیز نگهداری گل و گیاه در زندگی روزمره بر روانشناسی خود و محل زندگی و کارشان، درمان افسردگی، دکوراسیون و افزایش نشاط در محیط زندگی و حتی تربیت کودک اطلاع چندانی ندارند.»

اما فقط خریدار و مصرف‌کننده نیستند که گلیتال به دنبال رفع نیازهای آنهاست. تیم گلیتال به خوبی نیازهای سایر ذینفعان این بازار را هم شناسایی کرده است. ردایی در این‌باره می‌گوید: «طبق تحقیقات ما سالانه ۳میلیارد شاخه گل تولید می‌شود ولی ۵۰درصد از آن هدر می‌رود! بنابراین یکی از مهم‌ترین معضلات توزیع‌کنندگان کلان و خرد گل در ایران «هدر‌رفت بالای گل و گیاه» قبل از رسیدن به دست مصرف‌کننده نهایی است. تولیدکنندگان هم مثل بسیاری از کسب‌وکارهای سنتی دیگر مسیر طولانی و واسطه‌های زیادی تا مشتری نهایی دارند و این امر باعث شده که سهم کمی از سود تولید گل و گیاه به کشاورزان برسد. در مجموع می‌توان گفت شهرنشینان، کشاورزان و دست‌اندرکاران صنعت گل و گیاه تزیینی، گل‌آرایان خانگی و محلی مهم‌ترین مشتریان بالقوه گلیتال هستند.»

سرکاری در‌باره اهداف و چشم‌اندازشان در کسب‌وکار گلیتال هم می‌گوید: «مهم‌ترین هدف ما بازگرداندن گل و گیاه به سبد خانواده است که این امر نیازمند شناخت مزایای این محصولات در زندگی روزمره است. مردم باید بدانند که گل و گیاه صرفا یک چیز تزیینی و لوکس نیست و ممکن است نگهداری آنها در محیط، آثار جدی و مستقیمی بر عملکرد و روح و روان‌شان داشته‌باشد. این همان اثری است که نگهداری و آبیاری باغچه‌ها در خانه‌های قدیمی و فرهنگ سنتی ایرانی داشته و متاسفانه با زندگی آپارتمان‌نشینی فراموش شده و باید دوباره به سبد خانواده بازگردد؛ البته با توجه به شرایط زندگی شهری.»
ردایی هم درباره سایر اهداف گلیتال از مواردی مانند کمک و حمایت برای ایجاد کارگاه خانگی، جلوگیری از هدر‌رفت و اتلاف منابع به وسیله عرضه مستقیم از طریق بستر آنلاین و هوشمندسازی و مدرن‌سازی پروسه ارسال گل می‌گوید. اما یکی دیگر از ویژگی‌های گلیتال، که باعث موفقیت آنها در بازار فروش آنلاین گل و ایجاد جایگاه مناسب نسبت به سایر رقبای آنها شده، توجه جدی از همان ابتدای کار به محتوا بود. وبلاگ گلیتال، مرجع کاملی از محتوای متنی و تصویری برای کسانی است که می‌خواهند شناخت بهتری از انواع گل، نگهداری از گل و گیاه، شخصیت‌شناسی گل و حتی معنی هرنوع گلی در هدیه دادن و … پیدا کنند. بنابراین مراجعه به آن به‌ درد همه افرادی که مشتری بالقوه این بازار هستند، می‌خورد.

سروش عباسی که دیجیتال مارکتر گلیتال است، درباره مهم‌ترین مزیت‌های رقابتی این مجموعه در خرید آنلاین گل برای مشتریان می‌گوید: «ایجاد بانک اطلاعاتی بر مبنای نماد و کاربرد هر محصول، نگهداری و آشنایی با دنیای گل و گیاه، گارانتی کیفیت و گارانتی بازگشت، ارسال شایسته و رایگان، قیمت رقابتی، عرضه مستقیم از مزرعه و گلخانه به مشتری، مهم‌ترین مشخصه‌های کسب‌وکار ماست. ضمن اینکه گلیتال خدمات اشتراکی هم ارائه می‌دهد که به کاربران اجازه می‌دهد در بازه‌های زمانی مثلا روزانه یا هفتگی، گلدان خود را شارژ کنند و هر روز گل تازه در سبد و گلدان خود در خانه یا دفتر کار داشته باشند.»
یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های گلیتال، شخصی‌سازی است. محصول گلیتال در چند نقطه، فرآیند خرید و ارسال و هدیه‌دادن گل را به‌خوبی شخصی‌سازی کرده‌است. ردایی در این‌باره می‌گوید: «قابلیت شخصی‌سازی کارت چیزی است که در بیزینس‌های سنتی هم بوده اما ما این امکان را فراهم کرده‌ایم که خریدار هنگام سفارش گل، امکان ضبط و ارسال صدای خود را هم داشته باشد. گل حس بویایی و بصری مخاطب را هدف قرار می‌دهد و با صدای مشتری و حسی که در صدای اوست، حس شنوایی مخاطب نیز به وجد می‌آید. همچنین خریداران می‌توانند تقویم شخصی خود برای ارسال گل به دوستان و عزیزان‌شان را از طریق گلیتال تنظیم کنند و به‌این ترتیب بخشی از نگرانی‌های شخصی را برطرف کنند.»
اما مثل هر کسب‌وکار نوپای دیگری، صنعت گلفروشی آنلاین هم مشکلاتی دارد که موانع مهمی در مسیر موفقیت هستند و گلیتال تلاش می‌کند که بر آنها غلبه کند. ردایی مهم‌ترین مشکلات را عدم ثبات قیمت محصولات گیاهی، افزایش هزینه‌های لجستیک، افزایش قیمت لوازم جانبی و کمبود نیروی کار متخصص در این زمینه می‌داند. استارتاپ گلیتال هم‌اکنون از طریق سایت golital .com‌ در دسترس است و مشتریان می‌توانند از طریق این سایت گل شاخه‌ای، دسته و سبد گل، گلدان و تاج گل سفارش دهند و از خدمات شخصی‌سازی آنها بهره‌مند شوند. طبق پژوهش رفتارشناسی در دانشگاه راتگرز نیوجرسی، این مسئله به‌دست آمد که هر فرد ۵ ثانيه بعد از هدیه‌گرفتن گل يا گلدان، به دلیل سوگ یا تولد یا هر دلیل دیگر، يكی از اين‌سه عكس‌العمل را بروز می‌دهد:

• لبخند حاكی از احترام و تشكر
• لبخند حاكی از دوستی
• لبخند هيجان‌زده با عكس‌العمل.
• مهم‌ترین محصول گل، لبخند است!