کابوس کرونا نه‌تنها کارگران بلکه صاحبان مشاغل را بی‌خواب کرده است. اما انگار همه‌گیری کرونا برای کارگران در سراسر دنیا کافی نبود، چون حالا هوش مصنوعی شروع به گرفتن کار مردم کرده‌است. مردم فکرش را هم نمی‌کردند درست در زمانی که درگیر مبارزه با ویروسی جهانشمول هستند، فناوری خانه‌نشینی‌شان را طولانی‌تر کند. از سوی دیگر، مایکروسافت به‌تازگی روزنامه‌نگاران زیادی را از کار بیکار کرد. دلیل مایکروسافت ارائه فرصت تهیه خبر به سیستم‌های اتوماتیک عنوان شده بود. در این گزارش قصد داریم شما را با چالش‌هایی که فناوری هوش‌مصنوعی برای رسانه ایجاد کرده‌است، آشنا کنیم.
فناوری‌های پیشرفته تاکنون شغل‌های زیادی را نابود کرده‌اند و مردم زیادی را بیکار. به همین خاطر عده زیادی از مردم جهان نسبت به تکنولوژی حس مثبتی ندارند و آن را خطرناک می‌پندارند. همچنین تغییر سبک زندگی مردم و جایگزینی ماشین به جای انسان الهام‌بخش فیلمسازان و نویسندگان داستان‌های علمی- تخیلی شده است؛ داستان‌های آخرالزمانی که انسان را به عنوان برده ماشین‌ها نشان می‌دهد.
شاید داستان‌های علمی- تخیلی و آخرالزمانی اشتباه کنند، اما نگرانی درباره جایگزینی ماشین به جای انسان، نه پدیده جدیدی است و نه غیرممکن. این روزها که جهان درگیر ویروس عجیب و ناشناخته کرونا شده، کسب‌وکارها با چالش مواجه شده‌اند و هرچقدر هم که مردم جهان ادعا کنند حال کسب‌وکارشان خوب است، نمی‌توانند اضطرابشان را پنهان کنند.
بسیاری از صنایع در طول سالیان متوالی تحت‌تاثیر هجوم اتوماسیون قرار گرفتند، اما چه کسی تصور می‌کرد روزنامه‌نگاری نیز در این فرایند قرار بگیرد؟ مگر داستان‌ها توسط انسان نوشته نمی‌شود؟ مگر روح انسانی نباید در تهیه اخبار نقش داشته باشد؟ جواب این سوالات می‌تواند خیر باشد. در دوران روزنامه‌نگاری دیجیتال که ابزارهای مجازی تعیین‌کننده کیفیت و میزان بازدید محتوا هستند و ماشین‌ها تصمیم می‌گیرند کدام داستان بهتر از دیگری است، هیچ چیزی بعید نیست. در نتیجه مشخص می‌شود روزنامه‌نگاری یک استثنا نیست و می‌تواند ماشینی شود. در این میان، شرکت مایکروسافت اقداماتی را انجام داد. این شرکت اخیرا تصمیم گرفت روزنامه‌نگارانی را که مسئول انتخاب، تدوین و ویرایش مقالات سایت MSN هستند، اخراج کند. شرکت مایکروسافت پیشگام در توسعه ماشین‌ها‌ست و از ابزارهای هوشمند به جای نیروی انسانی بهره می‌گیرد. به همین خاطر نیز این شرکت در جدیدترین اقدام خود روزنامه‌نگارانش را اخراج کرد زیرا برنامه‌هایی برای جایگزین‌کردن آنها با سیستم‌های خودکار داشت. از این پس هوش‌مصنوعی به جای هوش‌انسانی باید داستان‌های خبری مایکروسافت را انتخاب کند.
البته مایکروسافت تنها شرکتی نیست که روزنامه‌نگاری از طریق هوش‌مصنوعی را جایگزین نیروی انسانی خود کرده، شرکت‌های رسانه‌ای در سراسر جهان در اقدامات متنوع دیگری این کار را انجام داده‌اند.
به عنوان مثال، با نگاهی به اکوسیستم رسانه‌ای هند متوجه می‌شویم که آنها در حال یافتن جایگزینی برای کارمندانشان هستند.
کووید-۱۹، اقتصاد جهان را به مرز نابودی کشانده و کسی نمی‌داند پس از این ویروس، جهان به چه صورت خواهد بود. باور کنیم یا نه، هوش‌مصنوعی به موازات این بیماری پیشرفت می‌کند. تبعات جایگزینی هوش‌مصنوعی به جای انسان درست به اندازه دگرگونی‌های شیوع بیماری کرونا‌ست. به نظر می‌رسد شرکت‌های رسانه‌ای هند، به دنبال جایگزینی روبات‌ها به جای کارمندانشان هستند.
اما سوال اینجا‌ست که به همان اندازه که روبات‌ها در کار منزل موثرند یا در زمان‌های زلزله و آتش‌سوزی، به پیدا کردن مصدومان زنده کمک می‌کنند، در نوشتن داستان و اخبار هم مفیدند؟
کارکنان رسانه‌ای هند به دلیل بحران اقتصادی موجود، خانه‌نشین شده‌اند و تصور انجام کارهایشان توسط روبات‌ها آنها را دلسرد کرده است. در واقع، چیزی به نام امنیت شغلی در این زمانه وجود ندارد، چون فناوری هوش‌مصنوعی و روبات‌هایی که با این تکنولوژی ساخته شده‌اند، جایی برای اعتراض نگذاشته‌اند.
فیلم‌های هالیوودی نه‌تنها فجایع ناشی از همه‌گیر‌شدن بیماری، حمله ملخ‌ها و تغییرات آب و هوایی چندگانه را پیش‌بینی کرده‌اند، بلکه مشخص شده آنها هجوم روبات‌ها و اخراج متخصصان را نیز پیش‌بینی کرده بودند.
با این همه، آیا درست است که به جای انسان، هوش‌مصنوعی خبری را تهیه کند؟ باور اینکه روبات‌ها به جای ما بنشینند، خبر تهیه‌کنند و داستان بنویسند، ترسناک است.
با این حال، هیچ‌چیز بعیدی در زندگی وجود ندارد. در نتیجه هر چقدر جایگاه خبرنگاری خود را سفت بچسبید، باز هم امکان دارد که روبات‌ها آن را از شما بربایند. روبات‌ها قضاوت‌کننده نیستند و احساسات انسانی ندارند در نتیجه در نوشتن اخبار می‌توان به آنها اعتماد کرد، با این حال آیا کسی می‌داند روبات‌ها تاچه زمانی می‌توانند با استقامت و غریزه گزارشگران مقابله کنند؟
اگر این مقاله توسط یک روبات نوشته شده باشد، واکنش شما چیست؟ از کجا متوجه می‌شوید که نویسنده این واژگان انسان است یا هوش‌مصنوعی؟ هنری هشتم شکسپیر را به یاد بیاورید، هوش‌مصنوعی کمک کرد تا بفهمیم شکسپیر تمام آن را ننوشته و نویسندگان دیگری نیز در تهیه این اثر دخیل بوده‌اند. پس از کجا می‌توانیم مطمئن باشیم که هوش‌مصنوعی نمی‌تواند جای روزنامه‌نگاران را بگیرد؟
شاید اینجا بحث سوادرسانه‌ای مطرح شود اما حقیقت این است که هوش‌مصنوعی می‌تواند سواد رسانه‌ای را نیز فریب دهد. اینطور نیست؟ با این حال، مقامات هندی از ایده روبات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی که قرار است جای خبرنگاران را بگیرند، اصلا خوش‌شان نیامد چرا‌که آنها بر این باورند که اگر این روبات‌ها چیزی را منتشر کنند که به طور حتم نادرست باشد، چطور باید آنها را مجازات کرد و چه کسی مقصر خواهد بود؟
هوش مصنوعی هنوز در مراحل اولیه خود است و آزمون و خطا در آن ادامه دارد. الگوریتم‌های هوش‌مصنوعی و نمونه‌های اولیه آن در صنعت اخبار جهان را در‌برگرفته‌اند. چین نیز به عنوان رهبری قدرتمند در دنیای فناوری، از هوش مصنوعی در رسانه خود بهره می‌گیرد. چین اولین ارائه‌کنندگان خبر هوش‌مصنوعی‌اش را معرفی کرد. این اخبارگوها «شین شیائومنگ» با موهای کوتاه، لباس صورتی و گوشواره، همچنین «شین شیائوهائو» با کت و شلوار بودند. آنها اخبار را مانند هر مجری خبری دیگری ارائه می‌کنند.
استفاده از هوش‌مصنوعی در اخبار را نمی‌توان پدیده‌ای نو نامید. در بخش‌های مختلف جهان از هوش مصنوعی برای یافتن داستان‌ها از داده‌کاوی، تجزیه و تحلیل و پیاده‌کردن مصاحبه‌ها استفاده می‌شود. هوش‌مصنوعی گزینه مناسبی برای کمک به بررسی حقایق و کشف سرقت ادبی در مقالات است و خبرگزاری‌های مختلف در سراسر دنیا تمام تلاش خود را می‌کنند تا از این تکنولوژی برای مقاصد خود بهره‌مند شوند.
از بیکار‌کردن خبرنگاران و خانه‌نشینی آنها که بگذریم، متوجه می‌شویم مزایای هوش‌مصنوعی آنقدر زیاد است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. در جهانی که اخبارجعلی یا به اصطلاح فیک‌نیوزها، اعتماد به رسانه‌ها را کاهش داده‌اند، نسل جدید تکنولوژی به کمک رسانه می‌آید تا خبر درست و غلط را از هم متمایز کند. البته نمی‌توان این نکته را نادیده گرفت که تکنولو‌ژی‌های جدید خود عوامل سازنده فیک‌نیوزها هستند. در این میان خبرگزاری‌های بزرگی چون خبرگزاری فرانسه از هوش‌مصنوعی برای ردیابی عکس‌ها استفاده می‌کند. این خبرگزاری همچنین با فیس‌بوک که از هوش‌مصنوعی قدرتمندی برخوردار است، همکاری می‌کند. از قدرت هوش‌مصنوعی برای ترجمه خبرها نمی‌توان چشم‌پوشی کرد. در عصر جهانی‌شدن و جهانی‌سازی که مرزهای رسانه‌ای با استفاده از اینترنت و فناوری‌های نوین در حال فروپاشی است، ترجمه اخبار اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. کاری که انسان‌ها در عرض چند روز یا چند ماه انجام می‌دهند، با سرعت زیادی توسط ماشین‌ها انجام می‌پذیرد. آنها می‌توانند خبرها را تنها در چند دقیقه ترجمه کنند. به همین منظور یک موسسه کانادایی برای سرعت بخشیدن به ترجمه‌هایش از سیستم هوش مصنوعی استفاده می‌کند و آن را توسعه می‌دهد. مایکروسافت نیز اقدام تازه‌اش درباره خبرنگاران را حرکتی برای وارد‌کردن هوش مصنوعی به بخشی از ارزیابی تجاری خود عنوان کرده است.
ممکن است به عنوان یک روزنامه‌نگار از اینکه ماشین‌ها به جای شما نشسته‌اند، ناراحت شوید و خودتان را افسرده ببینید، اما اشتباه نکنید، هوش‌مصنوعی موهبتي بزرگ برای خبرنگاران و روزنامه‌نگارانی است که می‌خواهند پروژه‌های بلندمدتی را دنبال کنند. کسانی‌که به دنبال تحلیل انسانی داستان‌ها و تمرکز بر روزنامه‌نگاری تحقیقی هستند، می‌توانند از این فرصت استفاده کرده و کارهای خود را دنبال کنند.
هوش‌مصنوعی می‌تواند در بهینه‌سازی کارهای مرتبط با پشتیبانی خبر مفید باشد. سیستم‌های هوش مصنوعی به‌خوبی قادر به شناسایی منابع واقعی محتوای خبری از محصولات مصنوعی هستند. از سوی دیگر هوش‌مصنوعی ذائقه مخاطبان را تغییر داده و سلایق عموم جامعه را شناسایی می‌کند. این فناوری می‌تواند به‌راحتی اخبار مربوط به وب‌سایت‌ها را براساس علاقه کاربران یا براساس تاریخ مرتب کند؛ جستجوی گزارش‌های خاص با هوش مصنوعی بسیار آسان‌تر خواهد شد. اگر کارهای مکانیکی روتین که روزنامه‌نگاران به آرامی انجام می‌دهند، توسط هوش‌مصنوعی انجام شود، آنها سریع‌تر به مقصود خود می‌رسند و زندگی شغلی راحت‌تری را خواهند داشت.
در چین و روسیه آزمایش‌هایی برای استخدام روبات‌های خبرنگار صورت گرفته است اما مخاطبان از این آزمایش‌ها راضی نیستند. برخی از بینندگان روسی از اینکه روبات گوینده خبر فقط می‌توانست چهره و گردنش را حرکت دهد، شکایت داشتند. آنها این روبات را ترسناک خواندند و درباره آینده اخبار اظهار نگرانی کردند. از طرفی، برخی مردم استفاده از روبات خبرخوان را تبلیغات سیاسی دانستند.
شفقت و انسانیت از اجزای ضروری خبرنگاری هستند و مهم نیست شرکت‌های فناوری سخت تلاش می‌کنند تا روبات‌ها را جایگزین انسان کنند. وقتی شما تصویر خبرنگاری را می‌بینید که در موقعیت‌های بحرانی حضور دارد، همدردی او را حس می‌کنید. به همین دلیل است که روزنامه‌نگاری همیشه انسان‌محور خواهد بود.
