هرساله رویدادهای زیادی در کشور برگزار می‌شود؛ از محلی گرفته تا ملی و بین‌المللی. حوزه فناوری هم خودش تا پیش از این کم رویداد نداشت و حالا با استارتاپ‌ها تعداد آنها از پیش بیشتر هم شده است. حالا هر فصل حداقل یک رویداد داریم؛ یک هکاتون برنامه‌نویسی، یک گردهمایی و دورهمی، یک سری نشست‌های ماهانه و چند تا هم نمایشگاه و همایش و سمینار و کنفرانس و کنگره و سمپوزیوم. فینتک هم مستثنی نیست. اگر دیدمان را از حوزه استارتاپ‌های فین‌تکی بالاتر ببریم، با یک نگاه به این حوزه و صنعت می‌توان گفت با همه تلاش‌های ریز و درشت شرکت‌ها و کسب‌وکارها و سازمان‌های دولتی و خصوصی، چیزی به عنوان «رویداد خوب فین‌تکی» نداریم. اما چرا؟
- ما ایرانیان رویدادپسند
شاید بتوان گفت ایرانی‌ها کلا پدیده رویداد را دوست دارند و هر از گاهی نمایشگاه همه‌چیز و جشنواره‌ای با هر موضوعی برگزار می‌کنند. هدفی که بیشتر در این مراسم‌ها دنبال می‌شود، حضور است؛ اینکه آدم‌ها و سازمان‌های مختلف از صنف‌های متنوع اجتماع دور هم جمع شوند و بگویند هستند. حضورشان هم هرچه پررنگ‌تر، یعنی کسب‌وکارشان پررونق‌تر است. اما شاید از همان ابتدا که کسب‌وکارها و صنوف دنبال برگزاری همایش و نمایشگاه و جشنواره بودند، بیشتر از «حضور»، می‌خواستند «عرضه» کنند. تلاش‌ها در این سمت بود که محصول بهتر و متفاوت‌تر و محتوای بهتر و مخاطب‌پسندتری ارائه کنند و این محصولات و محتوا بود که با هم رقابت می‌کردند، نه غرفه‌های رنگی متفاوت و نه نشست‌های خبری پرسروصدا و نه بسته‌های تبلیغاتی. شاید اگر به جای اینها، یا اصلا در کنار اینها بیشتر روی نیاز مشتریان تمرکز داشته باشیم، این نمایشگاه‌ها و همایش‌ها هم مخاطب خودش را پیدا می‌کنند و با استقبال بیشتری مواجه می‌شوند و هم بهتر به هدف نهایی خودشان یعنی پیدا‌کردن و توسعه بازارشان می‌رسند.
جالب اینجاست که با این همه تورم رویدادی که داریم، همه متفق‌القول هستند که برگزاری رویداد اصلا کار آسانی نیست. یک رویداد جدید که می‌خواهد جوانه بزند و سری بین سرها داشته باشد، اول باید از دم هزار جور تیر و تبری که مخالف برگزاری آن است، جان سالم به در ببرند. در حوزه استارتاپی و خصوصا فین‌تکی نیز برگزاری هکاتون و دمودی کار راحتی نیست. اکثر استارتاپ‌هایی که در حوزه‌های اینشورتکی و پرداخت و رمیتنس و ولث‌تک ثبت‌نام می‌کنند، اول نیاز دارند در زمینه‌های بانکداری و بیمه و بورس آموزش ببینند. دانش اغلب آنها در این حوزه پایین است و به جای راهکارهای خوب، بیشتر اپ‌های پیچیده و فنی طراحی می‌کنند. در عین حال، جمع‌کردن همه مدیران و متخصصان و کارشناس‌هایی که هرکدام وقتی برای هدر ندادن ندارند، سخت است و امکان دارد خیلی از آنها از کیفیت ارائه هیچ‌کدام از گروه‌ها و تیم‌ها استقبال نکنند و در برنامه‌های بعدی حضوری نداشته باشند. معلوم نیست مشکل از کجاست؛ از استارتاپ‌هایی که بدون مطالعه و فکر قبلی پوستر یک رویداد را می‌بینند و در آن ثبت‌نام می‌کنند یا حوصله و طاقت کم مدیران و مسئولان برای نشان‌دادن راه به تیم‌ها. هرچه هست، یک رویداد استارتاپی فین‌تکی خوب، یا کلا یک رویداد فین‌تکی خوب ویژگی‌های مشخصی دارد که باید به دنبال آنها بود.
- زمستان، بهار رویدادهای فین‌تکی
یکی از رویدادهایی که داریم، فین‌تک‌فست است. فین‌تک‌فست ماراتون سه‌روزه برنامه‌نویسی است که برای اولین‌بار اسفند سال پیش برگزار شد و محیطی شبیه محیط بانک را در اختیار شرکت‌کنندگان قرار داد تا در آن بتوانند ایده خود را به صورت آزمایشی طراحی کنند و داوران مهارت‌های افراد و گروه‌ها را بسنجند. حوزه خاصی برای آنها در نظر گرفته نشده و همین که یک استارتاپ ایده فین‌تکی خوبی داشته باشد، از آن حمایت می‌شود. فین‌کاپ یا همان المپیاد برنامه‌نویسی مالی و بانکی رویداد دیگری دقیقا شبیه قبلی است و همان زمان برگزار می‌شود. هر تیمی که راهکارهای مناسب‌تری در حوزه بانکداری ارائه کند، شانس بیشتری برای بردن در این رویداد دارد. شتاب‌دهنده فارابی، شتاب‌دهنده‌ای مخصوص فین‌تک‌هاست که با همکاری دانشگاه شهیدبهشتی فعالیت می‌کند و هم رویداد بیمه‌تک برگزار کرده است و هم ولث‌تک. استارتاپ‌های حوزه بورس و بیمه در این دو رویداد به صورت جداگانه با هم رقابت کرده‌اند و تلاش داشتند جلوی صف بلند سرمایه‌گذاران و مسئولان و مدیران استارتاپ‌های بزرگ، بهتر و بیشتر خود را نشان دهند.
شرکت توسن و زیرمجموعه آن توسن‌بوم، سالانه هکاتون برنامه‌نویسی برگزار می‌کند و به استارتاپ‌هایی که برگزیده شده‌اند API ارائه می‌کند تا بتوانند ایده خود را پردازش کنند و راهکار جدید بانکی ارائه کنند که اگر نظر گروه داوران را جلب کرد، منتخب شوند. این رویداد هم زمستانی است و از دو سال پیش کار خودش را شروع کرده است. فین‌استارز، تفاوت دیگری دارد. این رویداد همزمان با نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه برگزار می‌شود. هرچند که این همایش بخش مسابقه نیز دارد، اما ماراتون نیست و استارتاپ‌ها می‌توانند در پنل‌های تخصصی شرکت کنند و با سرمایه‌گذاران، شتاب‌دهنده‌ها، مربیان و متخصصان حوزه فینتک دیدار و تعامل داشته باشند. در مسابقه فین‌استارز به شرکت‌کنندگان محور و چالش داده می‌شود و آنها باید با طراحی محصول یا خدمتی برای این چالش راهکار مناسبی تهیه کنند. داوران و مربیان این مسابقه را مدیران ارشد شرکت بورس و فرابورس ایران و برخی از مدیران شرکت‌های پرداخت تشکیل می‌دهند.
فینتاک هم نه مسابقه است و نه سالانه برگزار می‌شود. فینتاک نشست‌های ماهانه فعالان استارتاپ‌های حوزه فین‌تکی با یکی از چهره‌های موفق این حوزه است که از اواسط تابستان سال95 آغاز شد و از آن زمان به بعد هر جلسه در یک مکان خاص با حضور فردی خاص برگزار می‌شود. استارتاپ‌ها اینجا به جای اینکه دنبال رقابت باشند، بیشتر می‌خواهند با فرد شناخته‌شده حوزه فینتک که در آن جلسه مهمان برنامه است، دیدار داشته باشند. این دورهمی‌ها گاه به شبکه‌سازی نیز منجر می‌شود و افرادی که می‌خواهند با حوزه استارتاپ‌های فین‌تکی آشنایی بیشتری پیدا کنند، فینتاک را انتخاب می‌کنند.
- فرصتی برای دیدن آن روی سکه
اما قدیمی‌ترین این رخدادها را می‌توان همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت دانست. هفتمین دوره این همایش توسط پژوهشکده پولی و بانکی و شرکت خدمات انفورماتیک هفته بعد، دوم و سوم بهمن ماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار می‌شود. اگرچه همایش فین‌تکی است اما برای استارتاپ‌ها بخشی در نظر گرفته نشده است. در واقع این همایش اصلا استارتاپی نیست. اما گردهمایی سالانه همه فعالان و بازیگران مهم این صنعت است و شاید فرصت خوبی برای استارتاپ‌ها باشد که سری به این همایش بزنند و بیشتر با چهره‌های این حوزه و دغدغه‌ها و محصولات و برنامه‌هایشان آشنا شوند.
از دیگر رویدادهای حوزه فینتک می توان به نمایشگاه تراکنش ایران اشاره کرد که از سال 94 و توسط مرکز فابا برگزار می‌شود. نمایشگاهی که آخرین دوره آن آبان گذشته با حضور بانک‌های مختلف و برخی شرکت های فین‌تکی به پایان رسید.
در مجموع می توان گفت همایش‌ها و رویدادهای استارتاپی فرهنگ خودش را دارد و همایش‌های سالانه کسب‌وکارهای حوزه فینتک و بانکداری هم که بازوهای اجرایی دولت آن را برگزار می‌کند، قطعا با حال و هوای دیگری همراه است. شرکت‌ها هرآنچه در سال گذشته کاشته و برداشته‌اند، به معرض نمایش می‌گذارند؛ از سخت‌افزار و نرم‌افزارهای داخلی و خارجی گرفته تا راهکارهای جدید بانکداری و محصولات متنوع رنگارنگ.
