حدود ۲۰ سال پیش تیمی دانشجویی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر، کار روی پروژهای در حوزه شنوایی را آغاز کردند. در ابتدا همه به آنها میگفتند، نمیتوانید و غیرممکن است. آنها میخواستند سیستم کاشت حلزون شنوایی را برای ناشنوایان بسازند. در آن زمان یعنی سال ۷۸، بخش فنی و مهندسی آن زیر نظر دکتر معتمدی با مسئولیت حامد ساجدی که در آن زمان دانشجوی دکتری بود، انجام شد.
در ایران سالانه بیش از ۲هزار و ۵۰۰ تولد ناشنوا صورت میگیرد و بیش از هزار نفر هم بر اثر بیماری یا تصادف و حوادث دیگر، شنوایی خود را از دست میدهند. در آن زمان محصولاتی که وارد کشور میشد، هرکدام تا ۲۸ هزار دلار قیمت داشت.
الان قیمت این محصولات تا ۱۴هزار دلار است. آنها تصمیم گرفتند که بخش بیرونی این سیستم را بسازند و با هزینهای کمتر از نمونه خارجی روانه بازار کنند. در این گزارش به معرفی ۲ نفر یعنی همبنیانگذاران شرکت طنینپرداز پاسارگاد و انگیزه آنها از ساخت آن میپردازیم.
از صاایران تا طنینپرداز پاسارگاد
سمیرا کوشکستانی، مدیرعامل و یکی از همبنیانگذاران شرکت طنینپرداز پاسارگاد و متولد ۱۳۵۵ است. لیسانس الکترونیک از دانشگاه صنعتی امیرکبیر از واحد تفرش دارد و بعد در صاایران مشغول به کار شده است.
سه چهار سال در صاایران کار کرده اما در همان زمان با همسرش حامد ساجدی آشنا شده که روی پروژه سیستم کاشت حلزون شنوایی کار میکرده است. سمیرا میگوید ابعاد انسانی این پروژه برایش جذاب بوده چون میتوانسته تاثیر این پروژه در تغییر زندگی کودکان ناشنوا را لمس کند.
بنابراین به این موضوع و این زمینه و اساسا مهندسی پزشکی علاقهمند میشود. از صاایران استعفا میدهد و در کنکور رشته مهندسی پزشکی شرکت میکند و مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه شاهد دریافت میکند.
شور ما میتوانیم
حامد ساجدی، رئیس هیاتمدیره و یکی از همبنیانگذاران طنینپرداز پاسارگاد و متولد ۱۳۵۲ است. لیسانس و دکترای الکترونیک دارد اما مقطع ارشدش را در مهندسی پزشکی خوانده است. هر سه مقطع را هم در دانشگاه امیرکبیر تحصیل کرده است. در سال ۷۸، دبیر دومین کنفرانس دانشجویی مهندسی برق ایران در دانشگاه امیرکبیر بوده است. این همایش را در آن زمان جزو بزرگترین همایشهای علمی کشور دانستند.
وقتی با استاد راهنمایش در مورد موضوع پروژه دکتری صحبت میکند، سابقه تحصیلی او در دو رشته الکترونیک و مهندسی پزشکی مد نظر استاد راهنمای حامد قرار میگیرد. برگزاری همایش نیز که توسط یک تیم دانشجویی ۱۵۰ نفره و بدون سرمایه کافی انجام شده بود و ۳هزار و ۵۰۰ نفر را در دانشگاه امیرکبیر میزبانی کرده بودند هم در انتخاب موضوع برای رساله دکتری او دخیل بوده است.
حامد میگوید: میخواستیم کاری کنیم که با کارهای متعارف دانشگاهی متفاوت باشد. آن زمان موضوع کاشت حلزون شنوایی را میشناختم اما نمیدانستم در این زمینه دقیقا چه کاری باید انجام داد. این موضوع ترند جدی جهان بود و به لحاظ انسانی نیز پروژه مهمی برای کمک به کودکان ناشنوا بود.
کمک به بیش از ۲هزار و ۵۰۰ نوزاد
سالانه در ایران بین ۲ تا ۲هزار و ۵۰۰ کودک به صورت ناشنوا به دنیا میآیند. افرادی هم هستند که به خاطر بیماری و آسیب یا مسائل ژنتیکی در طول حیاتشان ناشنوا میشوند. بخش زیادی از این افراد اعصاب شنوایی سالمی دارند اما صوت به تحریک عصبی تبدیل نمیشود.
اگر بتوان از این اعصاب شنواییِ سالمِ باقیمانده، استفاده ویژهای کرد، ممکن است فرد شنوا شود. اما اگر بازه زمانی ۲ تا ۴ ساله از زمان ناشنوایی بگذرد (یعنی از زمان تولد یا از زمانی که فرد ناشنوا شده) این اعصاب شنوایی سالم کارایی خود را از دست میدهند.
الان ترند دنیا این است که نمیتوان صبر کرد که به تکنولوژی بهتری دست پیدا کنیم، بنابراین از ابتدای کاشت حلزون شنوایی در دنیا، هر سال بهترین عمل ممکن را انجام دادهاند تا افراد به زندگی عادی برگردند. کاشت حلزون شنوایی سابقه طولانی در دنیا دارد.
در آن زمان یعنی در سال۷۸، هزینه خرید محصول نهایی کاشت حلزون شنوایی تا ۲۸هزار دلار بود که بسیاری از افراد توان مالی استفاده از این محصول را نداشتند. البته الان حدود ۱۴هزار دلار است. بخش اعظم این محصول هم دانش فنی است و هزینه قطعاتش یکبیستم این هزینه را هم دربرنمیگیرد.
پروژهای دانشجویی که به محصول تبدیل شد
ما هر بخش از این دانش را که به دست میآوردیم، یک گام رو به جلو بود. یکی از موضوعاتی که استادم به من پیشنهاد داد، همین بحث کاشت حلزون شنوایی بود. در آن زمان اینترنت هم به گستردگی الان نبود و ما باید در ابتدا این حوزه را مطالعه میکردیم.
همین بحث را به ۱۹ زیرپروژه تقسیم کردیم و تیمی از دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی را دور هم جمع کرده و حلکردن مسئله را آغاز کردیم. در نهایت یک ورژن آکادمیک برای آن تعریف کردیم که کمترین مشکل فنی را داشت.
در آن زمان با هر کسی صحبت میکردیم، به ما میگفت به هیچ عنوان نمیتوانید! چون این کار فناوری بسیار پیشرفتهای دارد و رسیدن به این دانش و عملیاتیکردن آن در ایران امکانپذیر نیست. اما بعد از برگزاری آن کنفرانس موفق دانشجویی، روحیهای پیدا کرده بودیم که شجاعت انجام کار را در ما تقویت کرده بود.
در گفتگو با سمیرا کوشکستانی و حامد ساجدی: طنین؛ صدایی در گوش ناشنوایان