سنگینی سایه خصولتی‌ها بر سر فین‌تک‌ ایران

دوستان و همفکران من، در سال‌های گذشته هر وقت مورد این سوال قرار می‌گرفتند که درخواست شما از دولت برای توسعه کارآفرینی چیست، معمولا پاسخ می‌دادند درخواست ما این است که دولت برای توسعه کارآفرینی هیچ کاری نکند! شاید اوایل این پاسخ نامتعارفی به نظر می‌رسید اما به‌مرور از فرط تکرار، همه دانستند که دولت اگر به کارآفرینی ورود کند، نه‌تنها باعث رشد و توسعه آن نمی‌شود بلکه فقط می‌تواند به مانعی بر سر راه آن تبدیل شود. به‌مرور اما به‌جایی رسیده‌ایم که تشخیص دولتی و خصولتی به مسئله اصلی تبدیل‌ شده است. بسیاری از خصولتی‌ها در بخش‌های مختلف اقتصادی حاکم هستند و بارها پیش‌آمده که تصور می‌کردیم جایی خصوصی است، بعد ناگهان مشخص می‌شود که آنجا دولتی است. رسانه‌ها این نهادها را خصولتی می‌نامند. گونه جدیدی از خصولتی‌ها اخیرا ایجادشده‌ است که در باطن خصوصی هستند و در ظاهر دولتی. خودشان را شکل‌گرفته برمبنای فلان مصوبه می‌نامند و اعلام می‌کنند که تعامل مستقیم و جدی با بانک مرکزی و وزارت اقتصاد دارند. درنتیجه با توجه به اعتمادی که به دولت وجود دارد، این می‌شود که برخی به آن‌ها اعتماد می‌کنند و این اعتماد زمینه سوءاستفاده‌های بیشتر را فراهم می‌کند. همان‌قدر که ورود مستقیم دولت به عرصه‌های کسب‌وکار نامناسب است، حضور این شرکت‌های دولتی‌نما از آن‌ها چالش‌زاتر است. چون این شرکت‌ها ماهیت مشخصی ندارند. زمان کسب درآمد خصوصی هستند و مستقل از دولت و زمانی هم که پای واژه مثل «فرهنگسازی» در میان است، حافظ منافع کشور. ما این‌همه سال فریاد زدیم که نظارت و اجرا باید از هم جدا باشد، حالا باید شاهد این باشیم چیزی که قرار بود زمانی منشأ اثر و تغییر شود، به ابزاری تبدیل ‌شده برای انحصارگرایی با رنگ‌ولعابی تازه.