بچه‌های جنگ می‌دانند. در طول روز نمی‌شود به راحتی تشخیص داد توپخانه مخفی دشمن از کجا شلیک می‌کند، برای همین انتظار می‌کشند تا شب شود و به محض اولین شلیک گرا را می‌گیرند. از قدیم گفته‌اند در مثل مناقشه نیست و منظورم این نیست که سازندگان شب‌نامه دشمن هستند.
اما شش ماه تمام در کانال شب‌نامه هر چه می‌خواستند علیه اکوسیستم کارآفرینی و استارت‌آپی ایران و فعالان آن نوشتند. بی‌آنکه به آنها اجازه بدهند از خودشان دفاع کنند. اما خوشبختانه با ساخت فیلم شب‌نامه و رونمایی رسمی از آن، این جریان، نحله، خاستگاه و اهداف‌شان روشن شد.
همان‌طور که در گذشته جامعه از اینکه فیلمسازی که متوسل به خشونت فیزیکی می‌شد، به فیلمسازی روی آورد، استقبال کرد؛ ما نیز از اینکه شب‌نامه‌نویسان مدیوم سینما را برای بیان نظرات‌شان انتخاب کرده‌اند، استقبال می‌کنیم. به شرط آنکه این مونولوگ تبدیل به دیالوگ شود.
۱- ما کیستیم: کار ما فعالان اکوسیستم استارتاپی و دانش‌بنیان کارآفرینی، ایجاد ارزش برای جامعه و اشتغالزایی است.
۲- هدف ما چیست: ما استارتاپی‌ها در تلاش برای خلق ارزش در جهت بهبود زندگی مردم کشورمان و بشریت هستیم. رویکرد ما ارزش‌آفرینی است نه ثروت‌اندوزی، چرا که فلسفه استارتاپی ارزش‌آفرینی است. معتقدیم وقتی ارزشی خلق شود و مورد اقبال مردم قرار گیرد، تولید ثروت نیز اتفاق خواهد افتاد.
و تولید ثروت برای بقای بیزنس‌هایمان و در کلیت بزرگ‌تر برای حیات اقتصاد کشور و امنیت ملی لازم، ضروری و حیاتی است. بر همین اساس سبک زندگی ما متفاوت است. با اینکه کارآفرینان استارتاپی هم می‌توانند بنز و بی‌ام‌و سوار شوند مثل تجار بخش سنتی، اما معتقدند با بنز یک میلیاردی می‌شود چند استارتاپ و شرکت دانش‌بنیان دیگر تاسیس کرد و باز هم زنجیره ارزش‌آفرینی را گسترش داد.
۳- تعلقات و باورهای ما چیست؟ ما فعالان اکوسیستم استارتاپی شهروندان جمهوری اسلامی ایرانیم که عاشق وطن‌مان، مردم‌مان، دین‌مان و انقلاب‌مان هستیم. همه ما و پدران‌مان در شکل‌گیری انقلاب اسلامی، دفاع از دین و وطن طی هشت سال جنگ نابرابر و تحمیلی و دوران سازندگی، روزهای سخت تحریم‌های ناجوانمردانه و غیره تا امروز نقش داشتیم و هنوز هم نقش داریم و باز هم نقش‌آفرینی خواهیم کرد.
۴- چه چیزی برای ما مهم است؟ درست است که همه زمان زندگی و فکرمان فقط و فقط معطوف به کسب و کارمان و توسعه آن است. به اندازه‌ای که از سلامت جسم و خانواده‌هایمان گاهی غافل می‌شویم اما چند چیز برایمان مهم است.
- ایران: وقتی می‌گوییم ایران یعنی آب و خاک‌مان و دین رحمت‌العاملین که پیامبرش خاتم انبیاست، و تشیع مترقی که فلسفه‌اش فلسفه امید است و انتظار و منشش، منش آزادیخواهی حسین‌بن علی و عدالتش عدالت علی است.
- انقلاب: انقلابی که آسان به دست نیامد و همه ما برای به دست آمدنش بهایی سخت دادیم و می‌خواهیم آن را به سرمنزل مقصود برسانیم.
- قانون اساسی: ما شهروندان جمهوری اسلامی ایران هستیم که التزام به قانون اساسی داریم که مبتنی بر اصل اساسی ولایت فقیه است.
- ارزش‌ها: ما در این کشور به دنیا آمده‌ایم،بزرگ شده‌ایم با عاشورا و رمضان خاطره‌بازی کرده‌ایم و قرآن به سر احیاها را صبح کرده‌ایم. و در کودکی شاهد رنج خانواده و دوستانمان بوده‌ایم که در سوگ عزیزان به جنگ رفته‌شان در ماتم نشسته‌اند. ما همه از جنگ تحمیلی زخم داریم. برای همین با اینکه خودمان هم خانواده شهید هستیم با همه وجودمان شکرگزار شهدا، جانبازان، آزادگان و خانواده‌های محترم‌شان هستیم و ارزش‌های اسلامی و انقلابی برایمان عزیز است.
- امنیت: ما در این مملکت کار می‌کنیم و با خانواده‌هایمان زندگی می‌کنیم. طبیعی است که به خاطر خودمان و خانواده‌مان و همه آنچه در بالا برشمردیم، امنیت این کشور در نظرمان از نان شب برایمان واجب‌تر است. و هر کس که به امنیت و پاسداری از این کشور کمک کند دوست و امین ماست و هر کس به این امنیت خللی وارد کند دشمن و نامحرم است.
بر همین اساس مواضع ما کسانی که در فضای استارتاپی ایران کار می‌کنیم با موضوع نفوذ و جاسوسی کاملاً روشن و شفاف است. و تردید نداریم همان‌طور که در این چند دهه دشمن در مواردی خاص به دستگاه‌هایی نفوذ کرده، از هر راه دیگری نیز سعی در نفوذ خواهد داشت. ولیکن هرگز اجازه نخواهیم داد دشمن از طریق استارتاپ‌ها نفوذ کند.
حال بازگردیم به کانال شب‌نامه؛چرا که فیلم شب‌نامه ارتباطی به فضای اکوسیستم استارتاپی ایران ندارد؛ دو جاسوس که از نظر مقامات ذی‌صلاح امنیتی و قضایی کشورمان شناسایی و دستگیر شده‌اند و فیلم هم در مجموع در رابطه با فعالیت‌های این دو جاسوس است.
اما مجموعه‌ای بعد از شش ماه ایجاد تشنج با جوسازی، اتهام زدن و نفوذی خواندن اکثر فعالان اکوسیستم استارتاپی ایران اعلام می‌کند هدف از تاسیس این کانال تلگرامی تهیه متریال یک فیلم مستند است. ۸۰ درصد فیلم در مورد فعالیت این دو جاسوس است و در انتها یکی دو صحنه از استارتاپ‌های ایران و یک مصاحبه از یکی از مدیران استارتاپی پخش می‌شود (که ربطی به ۸۰ درصد فیلم ندارد).
زحمت آن ۸۰ دقیقه قبل را هم که ماموران مقتدر امنیتی کشیده‌اند. حال سوال این است که گرانندگان و سازندگان این فیلم در این شش ماه واقعاً فقط به خاطر تهیه این چند صحنه آرشیویی فضای استارتاپی را مشتنج کرده‌اند؟ یا اینکه به دنبال اهداف و منافع دیگری بوده‌اند و هستند؟!
سوال ما کارآفرینان از مسئولان محترم امر این است که آیا هر شهروند یا موسسه‌ای حتی دغدغه‌مند اجازه دارد برای تهیه فیلم، کار و زندگی چند ده هزار نفر را به خطر بیندازد؟ چرا می‌گویم به خطر انداخته‌اند؟
در این شش ماه اتهام‌های ناروایی به فعالان زحمتکش کارآفرین زده شد، به آنها انگ امریکایی، اسرائیلی و نفوذی چسبانده شد. و با پروپاگاندا با روح و روان آنها بازی شد و سعی کردند تمرکز آنها را از کارشان بگیرند و سرعت رشد استارتاپ‌ها را کند کنند و فضا را برای سرمایه‌گذاری و کارآفرینی ناامن؛ و با این کار در روند اقتصادی کشور آن هم در شرایط حساس و خطیر کشور اختلال به وجود آورند.
شب‌نامه یأس و ناامیدی را در فضای کسب و کار در بین چند ده هزار جوان کارآفرین ایرانی گسترش داد.
شب‌نامه تلاش کرد همه کار‌آفرین‌ها را نسبت به یکدیگر به‌خصوص سرمایه‌گذاران بدبین کند.
شب‌نامه کوشید فضا را برای حضور کارآفرینان و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی ناامن کند.
شب نامه کوشید مسئولان نظام و متدینین و دلسوزان انقلاب را نسبت به جامعه کار آفرین ایران بدبین کند. و…
ایجاد کانال شب‌نامه( برای به اصطلاح ساخت فیلمی با ۲۰ درصد یافته آرشیوی و یک مصاحبه ساده و دم دستی) چه صدماتی به کشور زد.
اگر به زعم شب‌نامه‌ای‌ها که اسناد آن در کانال تلگرامی‌شان موجود است، بخش قابل توجهی از کارآفرینان زحمتکش و علاقه‌مند به این کشور و انقلاب، نفوذی دشمن هستند و در کشور فعالیت می‌کنند، آیا این زیر سوال بردن اقتدار دستگاه‌های امنیتی کشور و امنیت ملی کشور نیست؟ آن هم در شرایطی که سردار قاسم سلیمانی و بچه‌های جان بر کف ایرانی در جبهه‌های مختلف مثل سوریه و عراق پنجه در پنجه دشمن دارند.
امید ما به آنهاست و امید آنها به اقتدار و امنیت داخل کشور است. جز این است که این‌گونه فعالیت‌ها فرستادن پالس به دشمن است که پروژه نفوذ در همه ابعاد انجام شده. و آیا این زیر سوال بردن امنیت ملی ایران و نیروهای امنیتی نیست؟ و فقط مستندسازی است؟!مگر جز این است که وظیفه من کارآفرین کار افرینی و اشتغالزایی و تولید ثروت برای کشور و کار تو فیلم ساز ساخت فیلم و کار پیدا کردن و شناسایی نفوذی و جاسوس کار دستگاه های امنیتی است؟! این وسط هدف و ماموریت شب نامه چیست؟
اگر دغدغه دین و انقلاب و کشور دارید، مانند پیشوایمان حسین‌بن علی آزاده باشید و بدون مستندات و به قول خودتان بر اساس یافته‌های اینترنتی به کسی انگ نزنید و در صورتی که اطلاعاتی هم از نفوذ دارید، چرا به جای نگران کردن مردم و ایجاد بدبینی و پراکندن بذر ناامیدی در دل جوانان آن را تقدیم دستگاه‌های امنیتی نمی‌کنید؟! ما معتقدیم این مملکت هم اقتدار دارد هم قانون و هم نهادهای امنیتی، انتظامی و قضایی کارکشته.
اگر هم هدف‌تان آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی به ماست که باید مراقب نفوذ باشیم، اولاً مراقبیم، ثانیاً این را در یک فضای آرام بدون انگ و تهمت بگویید؛ ما با آغوش باز می‌پذیریم. حتی پذیرفته ایم که از این پس باید بیش از پیش مراقب جریان نفوذ باشیم چون این جریان خطرناک و رنگ به رنگ است.
حرف آخر:
ششم شهریور گفت‌وگویی داشتیم با روح‌الله مومن‌نسب که در شماره ۲۵ منتشر شد و بر روی وب سایت شنبه مگ در دسترس است. یکی از اصول‌گرایان برجسته و از فعالان فضای مجازی. از ایشان در مورد کانال شب‌نامه سوال کردم که چنین کانالی شکل گرفته و به کارآفرینان و سرمایه‌گذارانی که به سختی آمده‌اند و سرمایه‌گذاری کرده‌اند، انگ نفوذی می‌زند.
روح‌الله مومن‌نسب در پاسخ گفت:«… ما فکر می‌کنیم نفوذی کسی است که از خارج آمده یا کراوات می‌زند. این‌طور نیست، نفوذی که خودش را این‌طوری نشان نمی‌دهد؛ اتفاقاً نفوذی رییش می‌گذارد و تسبیح دست می‌گیرد. منطق و عقل هم می‌گوید باید این‌طوری باشد تا شناسایی نشود.»
بعد هم گفت:« به جرأت می‌گویم اگر اقتصاد مقاومتی بخواهد اجرا شود، باید استارتاپ‌ها کار کنند. یک‌بار به سردار نقدی گفتم شما باید مسجد به مسجد و پایگاه به پایگاه و کانون فرهنگی به کانون فرهنگی باید استارتاپ برگزار کنید و راه بیندازید. به مدیران آموزش و پرورش هم گفته‌ام که در مدارس باید این مفاهیم استارتاپی را برای دانش‌آموزان آموزش دهید.
ما جنگ را با استارتاپ بردیم؛ افراد جوانی مثل شهید همت با حرکت‌های خلاقانه و سریع به نتیجه می‌رسیدند. روش استارتاپی و نه لزوما روش همه استارتاپ‌ها، باید در بین جوانان ترویج شود… جنگ اقتصادی سرباز اقتصادی می‌خواهد و استارتاپ‌ها پایگاه مقاومت هستند! در برابر فشارهای خارجی مقاومت می‌کنند.
به نظر من این بچه‌ها بسیجی هستند. مقام معظم رهبری می‌گویند هرکسی در برابر این فشارها مقاومت کند، بسیجی است. اگر شاخص مقاومت باشد، استارتاپ‌ها و جوانانی که در آنها کار و تلاش می‌کنند، بسیجی هستند ولی اگر بسیجی بودن به داشتن کارت پایگاه باشد، من هم راستش را بخواهید کارت ندارم! هر کسی برای کشور تلاش کند و آبرو و سرمایه و زندگی‌اش را گذاشته باشد، بسیجی است.
در اوج تحریم‌ها شرکت‌های آی‌تی ما پیشرفت کردند؛ گوگل‌پلی ما را تحریم کرد، کافه‌بازار وارد عرصه شد. برخی از این بچه‌ها به اندازه چند وزارتخانه کار کرده‌اند. اگر به آنها بها بدهیم، جواب می‌گیریم… باید استارتاپ‌هایمان را بین‌المللی کنیم؛
اتاق‌های بازرگانی هم باید وارد این فضا شوند و به استارتاپ‌ها برای طراحی نرم‌افزارهای بین‌المللی کمک کنند. وب‌سایت‌هایی مانند دیجی‌کالا که موفق شده‌اند، باید بخش‌های بین‌المللی خود را هم راه‌اندازی کنند. اگر ما بسترهای حوزه آی‌تی خود را تقویت کنیم، برای شرکت‌های بین‌المللی جذابیت دارد که سرورهای خود را وارد کشور کنند و ایران بشود مرکز ترانزیت اطلاعات در جهان.»
این گفته ما نیست، در شرایط حساس فعلی آمارها می‌گویند بیش از ۵۰ درصد شرکت‌های سنتی ورشکست خواهند شد و در این زمان کم، سریع‌ترین جایگزین شرکت‌های ارزش‌آفرین استارتاپی و دانش‌بنیان‌ها هستند. بر همین اساس همه باید به آبادانی و اقتدار این کشور کمک کنیم.
اگر این مملکت قهرمان ملی‌ای مثل سردار قاسم سلیمانی در عرصه امنیت ملی دارد که الگوی جوانان برو‌مند و انقلابی است، در عرصه کارآفرینی نیز برادران محمدی دیجی‌کالا را داریم که به عنوان قهرمانان ملی کارآفرینی کشورمان الگوی جوانانی هستند که می‌خواهند با راه اندازی استارتاپ‌شان کارآفرین باشند و به وطن شان خدمت کنند.
دو برادری که از طبقه متوسط جامعه از دل خانواده‌ای ۱۱ نفره بیرون آمده‌اند. نه پدرشان حاجی بازاری بوده و نه آقازاده بوده‌اند و نه ددی داشته‌اند. با تفکر خلاق و ایمان‌شان به خدا؛یاعلی گفته‌اند و با تلاش و جذب سرمایه‌گذر ایرانی برند ملی مثل دیجی‌کالا را راه انداختند و امروز در اندیشه گسترش بازارشان به کل منطقه هستند.
و ایضاً کارآفرینان دیگری که در این عرصه در آینده نزدیک خواهند درخشید البته اگر این نامهربانی‌ها بگذارد. که امیدواریم با درایت مسئولان بلندمرتبه و دستگاه‌های امنیتی و انتظامی این امنیت و آرامش به کسب و کار استارتاپی ایران بازگردد.
یادداشت رضا الفت‌نسب دبیر انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی را از اینجا بخوانید.
