با وجود اقتصاد پررونق و طرح‌های دولتی از طریق برنامه‌هایی مانند «استارتاپ هند»، به نظر می‌رسد که اکنون بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر جدید است. از 3100 استارتاپ در سال 2014 تا یک چشم‌انداز بیش از 11.500 استارتاپ تا سال 2020، هند سومین اکوسیستم استارتاپی بزرگ در دنیا به شمار می‌رود. این خبر بسیار مهم است! با این حال، همه چیز در دنیای استارتاپ هند عالی و بی‌نقص نیست. مهم‌ترین موضوعی که نگران‌کننده است، کمبود کارآفرینان زن در این موج استارتاپی است که هند اکنون در آن قرار دارد.
در تحقیقی که اکونومیک تایمز انجام داد، مشخص شد که از 187 استارتاپ در هند، فقط 2 درصد مدیران زن دارند و از 500 موسس این استارتاپ‌ها، فقط 8 درصد زن بوده‌اند. هند در جدول رهبران کارآفرین زن در سطح جهان رتبه 29 را به خود اختصاص داده و حتی از اوگاندا، غنا و تونس نیز جایگاه پایین‌تری دارد و فقط از کشورهای همسایه مانند پاکستان و بنگلادش بالاتر است. عوامل متعددی وجود دارند که به این پدیده دامن می‌زنند. بیایید به آنها بپردازیم.
- فشار خانواده
مراقبت از خانه و خانواده نقش اصلی زنان در این کشور به شمار می‌رود. ازدواج، زایمان، آموزش کودکان، نقل مکان از شهر به خاطر شغل همسر یا مراقبت از مادر و پدرشوهر بیمار، همه این موارد بر عهده زنان هند است و انتظار می‌رود که زن همه چیز را ترک کند و به فوریت‌های خانوادگی بپردازد. عدم وجود سرسختی و جا‌ه‌طلبی در زنان موجب می‌شود که کارفرمایان در استخدام زنان در سمت‌های مهم و حساس مردد باشند. به علاوه، بسیاری از زنان فکر می‌کنند آنطور که همسرشان می‌تواند در یک شغل پیشرفت کند، آنها قادر به این کار نیستند و پس از مرخصی زایمان، شرایط آنها در محل کار تغییر خواهد کرد به طوری‌که ممکن است ترفیع نگیرند و در کار رشد نکنند.
- تعصبات فرهنگی
محیط فرهنگی هند احتمالا بزرگ‌ترین مانع بر سر راه کار کردن زنان است. با وجود قدرتمند شدن زنان و رشد سریع شهرسازی، انتظار می‌رود که زنان از مردان تبعیت کنند به جای اینکه خودشان رهبر باشند. خانواده‌ها نمی‌توانند تحمل کنند که زنان تا دیروقت کار کنند. یکی دیگر از نگرانی‌های امنیتی سفرهای کاری زنان همراه با همکاران مرد آنهاست. گزارش‌هایی از تعرض به زنان، آزار و اذیت و حتی تجاوز به آنها وجود دارد که موجب شده است زنان در خانه محدود شوند و نتوانند نقش‌های چالش‌برانگیز در جامعه داشته باشند. موضوع امنیت یک موضوع اجتماعی است که شکست جامعه را نشان می‌دهد.
- موانع و مقاصد
استارتاپ‌ها به شبکه‌سازی، بازاریابی و دسترسی به سرمایه‌گذاران، تامین‌کنندگان و مشتریان نیاز دارند. از جمله ویژگی‌های مهم یک کارآفرین اجتماعی‌بودن، فعال‌بودن و ارتباط با مردم است. از آنجا که زنان در هند به طور ذاتی خجالتی هستند یا می‌ترسند که اگر در این حوزه بسیار جاه‌طلبانه و فعال عمل کنند، ممکن است از هدف آنها سوء‌برداشت شود، در نتیجه وارد این حوزه نمی‌شوند و پشت سر مردان قرار می‌گیرند. زنان در هند باید به‌موقع به خانه و خانواده خود بازگردند تا مسئولیت‌های خود را در خانه انجام دهند. بنابراین نمی‌توانند کارآفرین باشند!
- نقش‌های مناسب برای زنان!
منابع انسانی و نقش‌های منشی‌گری دامنه زنان به شمار می‌رود در حالی‌که در اکثر موارد امور مالی، فروش، بازاریابی و سمت‌های مدیریتی و بالا به طور اختصاصی برای مردان در نظر گرفته می‌شوند. در جولای سال 2015، فدراسیون اتاق بازرگانی و صنایع هند(FICCI)، بزرگ‌ترین نهاد صنعتی هند که توسط یک هیات سازماندهی می‌شود، درباره تسهیل ارقام و اصطلاحات پیچیده حسابداری برای زنان کارآفرین گفت‌وگو کردند. آنها معتقد بودند که آشنایی و درک ارقام موجود در کسبوکار برای زنان کارآفرین یک چالش است. این عقیده به‌شدت برتری‌طلبانه بود زیرا در آن زمان برخی از بانک‌ها و موسسات مالی برتر در کشور توسط زنان هندی اداره می‌شدند.
- گوناگونی جنسیتی اولویت نیست
حتی برای افراد چندملیتی و مشهور، گوناگونی جنسیتی یک صدر فهرست اولویت‌ها قرار ندارد. در سطح مدیریت، مشارکت زنان فقط 21 درصد است و در سمت‌های اجرایی این میزان به 15 درصد کاهش می‌یابد. به علاوه، زنان 7.7درصد از کرسی‌های مجلس و 2.7درصد از صندلی‌های هیات مدیره را به خود اختصاص داده‌اند. به طور کل از 323 سمت مدیریت اجرایی در بورس بمبئی 100، فقط 8 نفر (2.5درصد) زن هستند.
