«وب». شاید تا یک دهه پیش چنین واژهای و دایرهای از واژگان دیگر که اکنون بهراحتی تلفظ میشوند و به کار میروند، نهتنها آشنا نبود بلکه در حد یک تفریح اینترنتی به شمار میرفت که مختص دنیای جوانان بود. اما از زمانی که درگاه وب به جایگاهی برای سرمایهگذاری و راهاندازی کسبوکار تبدیل شد، وب هم جدی شد و آدمهای وبنشین جدیتر. تا جایی که میشد برایش جشنی رسمی گرفت.
به همین دلیل در سال ۱۳۸۷ بود که شایان شلیله، با همکاری پایگاه خبری وبسایتهای ایران (وبنا)، نخستین جشنواره وب ایران را برگزار کرد. جشنوارهای برای انتخاب بهترین سایتهای فارسیزبان. این جشنواره از دوره چهارم توسط شرکت خاورزمین سیستم کیش و با حمایت مالی شرکتهای خصوصی برگزار میشود. اهمیت این جشنواره آنقدر بود که گام پنجم آن با همکاری مرکز رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برداشته شود.
و اما سوم اسفندماه امسال جشنواره گام ششم خود را به میزبانی کتابخانه ملی ایران برمیدارد. درباره اهمیتی که چنین جشنوارهای دارد و تاثیری که بر کسبوکارهای اهالی وبنشین دارد، علیرضا صادقیان، بنیانگذار نتبرگ، توضیحاتی به «شنبه» داده است.
رشد اینترنتیها، دلیلی برای برگزاری جشنواره
علیرضا صادقیان درباره اهمیت برپایی چنین جشنوارهای به شنبه میگوید: «کسبوکارهای اینترنتی در چند سال گذشته رشد بیسابقهای داشتهاند. با این رشد نیاز به چنین جشنوارهای بیشازپیش احساس میشود.» وی همچنین اضافه میکند: «فضای کسبوکارهای اینترنتی باید هرچه بیشتر رقابتی شود و انتخاب کسبوکارهای برگزیده به این امر کمک شایانی میکند. از طرفی سخنرانیها و پنلهای جشنواره، انتقال دانش و تجربه به نسل جوان و شرکتکنندگان را تسهیل خواهد کرد.»
جشنوارهای برای دیده شدن
بنیانگذار نتبرگ در ادامه سخنانش برگزاری چنین جشنوارهای را فرصتی برای دیده شدن هرچه بیشتر فعالان حوزه کسبوکارهای اینترنتی میداند و میگوید: «به دلیل جوان بودن تجارت الکترونیک در ایران، کسبوکارهای آنلاین نیاز بیشتری به دیده شدن و رقابت کردن دارند. جشنواره از طرفی حس رقابت را در میان کسبوکارها ایجاد میکند و از طرف دیگر پوشش رسانهای رویداد تاثیر بسیار خوبی بر دیده و مطرح شدن این کسبوکارها دارد.»
فرصتی برای استارتاپها
این فعال حوزه تجارت الکترونیک درباره اهمیت جشنواره برای استارتاپها نیز نظر مثبتی دارد و آن را فرصتی برای ایجاد انگیزه در جوانان برای راهاندازی کسبوکارشان میداند: «استارتاپ واژهای است که بهتازگی بر سر زبانها افتاده است. برگزاری رویدادی با برند قوی میتواند به شکلگیری داستانهای موفقیت کمک بهسزایی کند. اینگونه داستانهای موفقیت میتواند انگیزهای قوی برای جوانان ایرانی ایجاد کند تا حداکثر تلاش خود را برای راهاندازی و به ثمر رساندن استارتاپ خود انجام دهند.»
جشنواره، مهمترین رویداد اینترنتیها
اما برگزاری جشنواره چه دستاوردهایی داشته است؟ شاید بهترین کسانی که بتوانند به این پرسش پاسخ دهند، همان کسانی باشند که بهنوعی دستی در کار دارند و تاثیر برگزاری چنین رویدادی را بر کسبوکارهایی از این دست دیدهاند. صادقیان این جشنواره را نوعی ابراز هویت کسبوکارهای اینترنتی میداند: «جشنواره وب و موبایل در سالهای گذشته تبدیل به یکی از اصلیترین رویدادهای کسبوکارهای اینترنتی شده است. نیاز به یک رویداد اصلی در حوزه کسبوکارهای اینترنتی انکارناپذیر است، زیرا میتواند کمک شایانی به رشد جامعه استارتاپی و کسبوکارهای نوین ایرانی کند.»
برگزیدههای جشنواره وب
در پایان هر جشنواره، برگزیدگانی معرفی میشوند. اما اینکه تا چه اندازه میتوان این انتخاب را دلیلی بر موفقیت آنها دانست، سوالی است که صادقیان در پاسخ به آن میگوید: «این موضوع کاملا به شرکتکنندگان در گروه مورد نظر بستگی دارد. شاید در یک سال تعداد و کیفیت شرکتکنندگان بسیار بیشتر از سال دیگر باشد. لذا با توجه به این موضوع معیار میتواند متغیر باشد. اما بهطور کلی با برگزاری منظم و منسجمتر هرساله کنفرانس اعتبار برگزیدگان آن نیز بیشتر خواهد شد.»
در فضای پسابرجام
از زمانی که تحریمها در حال برداشته شدن هستند، اصطلاح «پسابرجام» به فضای کسبوکار کشور وارد شده و خوب جولان میدهد. ترکیبی از فضای پس از برجام که موجی از امید را به بازار آورده است. کسبوکارهای اینترنتی هم از این قاعده مستثنا نیستند. کما اینکه صادقیان هم چنین فضایی را برای رشد هرچه بیشتر و تعامل بیشتر با جهان مساعد میبیند.
زیرا فضایی رقابتی ایجاد میکند و رقابت میتواند تضمینی برای رشد باشد: «ما به فضای رقابتی نیاز داریم. هرچه این فضا رقابتیتر شود، میزان رشد و پیشرفت نیز بیشتر میشود. با توجه به رفع تحریمها، در سال آینده نیز شاهد حضور کسبوکارهای خارجی در ایران خواهیم بود که فضای کسبوکارهای اینترنتی را بیشازپیش رقابتی میکند.»
وی همچنین اضافه میکند: «جشنواره وب نیز میتواند کمکم به سمت بینالمللی شدن پیش برود. این استراتژی میتواند به افزایش رقابت و کیفیت جشنواره کمک شایانی کند. زیرا تا زمانی که خودمان را با خودمان مقایسه کنیم نمیتوانیم در سطح بینالمللی حرفی برای گفتن داشته باشیم. باید به فکر ورود به بازارهای جهانی باشیم.»
یک جوالدوز به جشنواره!
از صادقیان میخواهم که جدا از تعریف و تمجید، از آسیبها و کمبودهای جشنواره بگوید و اینکه چه پیشنهادهایی برای ارتقا و پیشرفت آن دارد: «هدف اصلی جشنواره باید مشخص باشد. رشد جامعه مخاطب جشنواره به اندازهای بوده که بتوان رویدادهایی جداگانه برای اپلیکیشنهای موبایل و وب داشته باشیم. از طرفی میتوان رویدادهایی جداگانه با اهداف آموزشی، نتورکینگ یا حتی ویژه استارتاپها به معنای واقعی کلمه برگزار کنیم.»