شاید یک اتفاق باشد، اما اگر به قول پیشینیان «هیچ‌چیز اتفاقی نیست» را مبنا قرار دهیم، تکلیف چیست؟ در این چند صباحی که برای انتشار شنبه با بچه‌های استارتاپی نشست و برخاست داشتیم، که حداقل به ۲۰ مورد می‌رسد، حتی یک تن از میانشان دانش‌آموخته کارآفرینی نبود!
البته می‌دانم که می‌شود گفت اتفاقی است و حتی می‌شود گفت استارتاپ‌ها بیشتر مشاغل تحت وب را دربرمی‌گیرند و قس علی هذا… اما می‌توان دلایل بی‌شمار دیگری آورد که مهر باطل بر این نوشته بزند. اما به گمان شنبه‌ای‌ها، دانشگاه‌های ایران خروجی مناسبی در بازار کار ندارند.
این تنها مربوط به دانشکده‌های کارآفرینی نمی‌شود. در میان ما روزنامه‌نگاران نیز کمتر روزنامه‌نگاری را می‌توان یافت که محصول دانشکده روزنامه‌نگاری باشد. اگر همه چیز را به هم نبافیم و توجیه نیاوریم باید بپذیریم آنچه در دانشکده‌های کارآفرینی تدریس می‌شود در بازار کار کاربردی نیست. اگر با هریک از فعالان استارتاپی سخن بگویید بیش از آنکه از نبود سرمایه و امکانات بنالند دغدغه جدی‌شان کمبود دانش و نیروهای ماهر است. این دانش در کجا باید آموخته شود و آموزش داده شود، جز دانشگاه؟
همین مناظره این شماره ما را با بنیان‌گذاران چهار استارتاپ بخوانید. آن‌ها برای دانش‌اندوزی و کسب تجربه به جای دانشگاه به شتاب‌دهنده‌ها پناه برده‌اند و تلخند ماجرا اینجاست که شتاب‌دهنده‌های بزرگ هم به مدد متولیان امر در دانشگاه‌ها مستقر شده‌اند. فارغ از نیت مثبت تصمیم‌گیران، آیا این نشانه ناکارآمدی نظام دانشگاهی ایران در این حوزه نیست؟ که باید شتاب‌دهنده‌ها در دانشگاه‌های ایران مستقر شوند و خارج از سیستم دانشگاهی به جوانان دانش و مهارت بیاموزند!
از این رو اقدام دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران در دعوت از فعالان کسب‌وکار برای حضور در کلاس‌های درس، که به همت خانم دکتر مژگان حسینی و با هدف انتقال تجربه کارآفرینان به جوانان دانشجوی تشنه دانش برگزار شد، می‌تواند گامی موثر در پیوند دانشگاه و بازار کار باشد.
اما می‌دانیم این‌گونه اتفاقات مبارک و استقرار مراکز شتاب‌دهنده در دانشگاه‌ها برای اصلاح این وضعیت کافی نیست و باید تجدید نظری جدی در مبانی آموزش کارآفرینی کرد. نکته تراژیک ماجرا اینجاست که وقتی در دانشگاه حضور پیدا می‌کنید با جوانانی روبرو می‌شوید که تشنه دانستن هستند اما این دانستن را در کتاب‌های درسی نمی‌جویند و به سینه‌های کارآفرینان پناه می‌برند.
حرف آخر:
راستش را بخواهید به اصلاح وضعیت دانشگاه‌ها در کوتاه‌مدت امیدی نداریم، از این رو از بچه‌های استارتاپی درخواست می‌کنیم به دعوت مراکز دانشگاهی برای حضور در کلاس‌ها و نشست‌ها پاسخ مثبت بدهند. برای بقا و تقویت اکوسیستم نیاز به دانش و نیروهای ماهر داریم.
اکبرهاشمی
سردبیرهفته نامه شنبه
