امروزه، پیشرفت فناوری تأثیر به‌سزایی بر سبک زندگی افراد و خانواده‌ها گذاشته است. نفوذ فناوری‌های دیجیتال در حدی است که کمتر کسی را می‌توان دید که در زندگی روزمره خود از آنها استفاده نکند. یکی از مهمترین فناوری‌هایی که بیشترین تأثیر را بر سبک زندگی خانواده‌ها گذاشته خانه هوشمند (smart home) است.
هر خانه‌ای که با دستگاه‌ها و ابزارهای قابل اتصال (بی‌سیم و باسیم) ساخته شود و بتوان آن را در یک محل کنترل کرد خانه هوشمند نام دارد. اما در تعریفی دقیقتر یک ساختمان با تجهیزاتی که از طریق دستگاه‌های هوشمند یا گوشی هوشمند از راه دور کنترل می‌شود خانه هوشمند نام دارد.
در این خانه هوشمند علاوه بر ارتباط انسان با انسان، وسایل و تجهیزات نیز با یکدیگر ارتباط دارند و یک اکوسیستم هوشمند و قابل کنترل و پایش را ایجاد می‌کنند. برخلاف تصور ما خانه هوشمند الزاماً نباید ظاهری شیک، مدرن و امروزی داشته باشد؛ بلکه در عین سادگی هم می‌توان به آن لقب هوشمند داد.
در واقع، خانه هوشمند تمامی قابلیت‌های خانه معمولی را دارد. اما می‌توان با استفاده از فناوری تمام اعمال را از راه دور کنترل کرد و انجام داد. به عنوان مثال، روشن‌کردن اجاق گاز، تنظیم سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی، روشن‌کردن ماشین لباسشویی و الخ، همه، با گوشی همراه انجام می‌شود تا زمانی که شما خسته از سرکار می‌رسید همه چیز در خانه آماده باشد.
مهمترین مزایای خانه هوشمند عبارت است از صرفه‌جویی در وقت و انرژی، افزایش بهره‌وری و راحتی به مراتب بیشتر نسبت به خانه‌های معمولی. البته مثال‌های ذکرشده از اولین گام‌های ظهور خانه هوشمندند و امروزه این حوزه پیشرفت‌های بسیاری کرده است.
در نسل جدید فناوری‌های خانه هوشمند نیازی نیست که برای انجام کارهای دنباله‌دار، تکراری و هرروزه هر بار تنظیمات به صورت دستی وارد شود و [به این طریق] سیستم‌هایی فعال یا غیرفعال شوند. در این دوره فقط کافی است که مجموعه‌ای از دستورات و تنظیمات را بر اساس نیازهای فرد یا ساکنان خانه برای سیستم مرکزی تعریف و با لمس یک کلید برنامه را اجرا کرد.
امروزه، دستیارهای هوش مصنوعی‌ای چون الکسا بسیاری از رفتارهای افراد را به‌یُمن قابلیت یادگیری ماشینی فرامی‌گیرند و این سناریوهای روزانه را تشخیص داده، پیاده‌سازی می‌کنند. آنها در این زمینه تأثیر بسزایی داشته‌اند. فناوری‌های هوشمند حتی مراقبت از بیماران و سالخوردگان را در منزل بسیار آسان کرده‌اند و بسیاری از ناتوانی‌های بیماران و سالخوردگان را پوشش می‌دهند.
طی چند سال اخیر، خانه هوشمند رشد و نفوذ زیادی بین خانواده‌ها داشته است. آمارها از بازار ۸۰بیلیون دلاری خانه‌های هوشمند تا سال ۲۰۲۲ حکایت می‌کند. مردم آمریکا، چین، بریتانیا، آلمان و فرانسه به ترتیب بیشترین متقاضی استفاده از فناوری‌های خانه هوشمند هستند. این حجم بازار و نرخ رشد بالای آن فضای جذابی برای شرکت‌های نوپا و استارتاپی و سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگی چون آمازون و اپل را ایجاد کرده است.
مردم آمریکا، چین، بریتانیا، آلمان و فرانسه به ترتیب بیشترین متقاضی استفاده از فناوری‌های خانه هوشمند هستند
در کشور ما نیز فناوری خانه‌های هوشمند موقعیتی بسیار جذاب برای کارآفرینان و نوآوران دارد تا کم‌کم در آینده تمامی خانه‌های کشورمان به سمت هوشمندشدن سوق یابد. در ادامه، این متن به معرفی چند استارتاپ فعال جهانیِ حوزه مذکور پرداخته خواهد شد تا فعالان اکوسیستم استارتاپی کشور بیشتر به این حوزه استراتژیک و آینده‌دار سوق داده شوند.
Clairy سال ۲۰۱۶ و در کشور ایتالیا تأسیس شد. محصول این شرکت گلدان هوشمند تصفیه‌کننده هواست. این دستگاه که ترکیبی از گیاه و فناوری است با استفاده از سنسورها و فیلتر فوتوکاتالیستی به تجزیه‌وتحلیل میزان آلودگی و حذف آلاینده‌های موجود در محیط خانه و اداره می‌پردازد.
مواد مضر جذب‌شده از طریق ترکیب میکروارگانیسم در خاک به مواد مغذی برای تغذیه گیاه تبدیل می‌شود. این دستگاه با استفاده از ریشه گیاه و نه برگ آن به جذب آلاینده‌ها و مواد سمی موجود در هوا می‌پردازد و می‌تواند علاوه بر اکسیژن‌سازی به زیبایی محیط نیز کمک کند. قیمت محصول ۲۴۹ دلار است.
June سال ۲۰۱۳ و در کشور آمریکا تأسیس شد. این شرکت تولیدکننده دستگاه فر هوشمند June است تا کاربران بتوانند نسبت به گذشته با دقت و کارایی بیشتری آشپزی کنند. این فر به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که عملکرد بی‌سابقه‌ای را در پخت، کباب‌کردن، سرخ‌کردن و الخ دارد.
سیستم کامپیوتری کنترل این دستگاه موجب پخته‌شدن به‌موقع غذا می‌شود. داده‌ها توسط شش عنصر سریع و کارآمد انرژی، دو فن انتقال گرما، یک حسگر پلاتینی دقیق دماسنج، یک دماسنج شیشه‌ای با دقت بالا (± ۰٫۵ درجه فارنهایت) یک تا دو بار پردازش می‌شوند. همچنین، دوربین HD داخلی به‌گونه‌ای طراحی شده است که تا دمای ۵۰۰درجه فارنهایت مقاومت دارد و لنزهای دوربین تصاویر کاملی را از داخل فر نشان می‌دهند و این تصاویر توسط شبکه عصبی اختصاصی پردازش می‌شوند.
LifeSmart سال ۲۰۱۱ و در کشور چین تأسیس شد. این شرکت از پیشگامان طراحی و ساخت لوازم برقی خانگی مبتنی بر اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی و متخصص در ارائه سخت‌افزار و نرم‌افزارهای مرتبط با خانه‌های هوشمند برای اتوماسیون خانگی، امنیت خانه و صرفه‌جویی در انرژی است.
سبد محصولات این شرکت متنوع است و قیمت‌های رقابتی و خدمات پس از فروش عالی به مشتریان باعث شده که این شرکت مورد توجه بسیاری قرار گیرد. محصولات این شرکت شامل ایستگاه هوشمند، دوربین بی‌سیم، سنسور حرکت، سنسور گاز، سوئیچ سه‌بعدی نور مختص فضای سبز و غیره است.
LifeSmart همچنین رویکرد شفافی دارد تا همه سنسورهای تحت پلتفرم آن فعال باشند و طراحی خانه هوشمند ساده‌تر باشد. August Home سال ۲۰۱۲ و در کشور آمریکا تأسیس شد و در زمینه امنیت و کنترل هوشمند خانه فعالیت دارد. کلیدهای مجازی این امکان را فراهم می‌کنند که کاربر از هر جای جهان درب ورودی منزل خود را کنترل کند.
کاربران با استفاده از محصولات این شرکت کلیدهای مجازی را برای خود تعریف می‌کنند و تنها از طریق تلفن همراه خود رفت‌وآمد هر فردی، ازجمله دوستان، آشنایان، نظافتچی منزل، پرستار بچه و غیره، را کنترل می‌نمایند. این شرکت تاکنون برنده جوایز مختلفی اعم از ESX Innovation Awards 2017 شده است. در حال حاضر، شرکت مزبور در بازار آمریکا و کانادا حضور دارد.
Rokid شرکتی فعال و متخصص در زمینه تحقیقات مرتبط با ربات‌ها و هوش مصنوعی است. این شرکت سال ۲۰۱۴ و در کشور چین تأسیس شد. Rokid دستگاه هوشمندی مطابق با هوش مصنوعی و یادگیری عمیق (یادگیری سلسله‌مراتبی) محسوب می‌شود و با انجام وظایف متقاضی (مصرف‌کننده) از طریق تعاملات صوتی و تصویری، زندگی متفاوت و غنی‌تری را برای مصرف‌کننده خلق می‌کند.
در واقع، Rokid یک دستیار صوتی هوشمندِ دارای قابلیت تعامل با اتوماسیون خانه هوشمند، موسیقی، رادیو و الخ است. همچنین، مجهز به فناوری تشخیص چهره است و با مراکز تحقیقاتی پکن و سانفرانسیسکو همکاری دارد. شرکت Rokid از سایر استارت‌آپ‌ها متمایز است،
چرا که کمیته مشاوره علمی و جهانی دارد. ربات‌های Rokid مبتنی بر هوش مصنوعی در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ جوایز نوآوری CES را به دست آورده‌اند. این شرکت مدعی است که تمرکز اصلی آن تحقیق و توسعه فناوری‌های گفتاری و تصویربرداری است.
Orvibo سال ۲۰۱۱ و در کشور چین تأسیس شده و تمرکزش بر توسعه قطعات سخت‌افزاری هوشمند با کاربری خانگی و فناوری‌های مبتنی بر اینترنت اشیاء است. خط تولید شرکت مختص این محصولات است: محصولات هوشمند میکرو با مصرف فردی، خانه‌ها و ویلاهای مبتنی بر فناوری‌های بی‌سیم ZigBee و آیفون‌های تصویری کاملاً دیجیتال مبتنی بر فناوری‌های TCP/IP و پلتفرم‌های مبتنی بر ابر که خدمات هوشمند را برای هزاران ترمینال اینترنت اشیاء ارائه می‌دهند، شرکای تجاری Orvibo و سازندگان تراشه (از جملهMERVELL, TI و ST) و همچنین ارائه‌دهندگان راه‌حل‌های مبتنی بر اینترنت اشیاء برای لوازم برقی خانگی، لامپ‌های LED، امنیت و تولیدکنندگان سرویس‌های چوب و مبلمان.
