بر مبنای یک تصور عمومی موفقترین کارآفرینان، کارآفرینان جوان هستند. بیل گیتس، استیو جابز و مارک زاکربرگ در زمان راهاندازی آنچه که تبدیل به شرکتهای بزرگ اثرگذار جهانی شده، در ابتدای جوانی و حدود20سالگی خود بودند.
آیا این نمونههای آشنا بیانگر یک الگوی عمومی است؟ به نظر میرسد که سرمایهگذاران خطرپذیر و رسانهها بر همین باور باشند. وقتی که بنیانگذارانی را مورد بررسی قرار میدهیم که در دهه گذشته موفق به دریافت جوایز TechCrunch شدهاند، میانگین سنی آنها در زمان دریافت جایزه 31سال بوده.
افرادی که توسط مجله Inc به عنوان پایهگذاران کسبوکارهای موفق با سریعترین رشد در سال 2015 برگزیده شدند، دارای میانگین سنی 29سال بودند.
همچنین در راستای این یافتهها میبینیم که پاول گراهام، یکی از شرکای بنیانگذار Y Combinator یکبار گفته است: «سقف سنی مورد نظر برای سرمایهگذاران 32سالگی است. پس از 32سال، افراد مقداری دیرباور میشوند.» اما آیا این گزاره درست است؟
بیاعتباری اسطوره کارآفرین جوان
گروه پژوهشگران اقدام به تحلیل سن بنیانگذاران کسبوکار سالهای اخیر در آمریکا کرده و در این مسیر دادههای محرمانه دفتر سرشماری ایالات متحده را هم دخیل کردند. در نهایت روشن شد میانگین سن کارآفرینان در زمانی که کسبوکار خود را پایهگذاری کردند، 42سال بوده.
اما بخش بزرگی از این کسبوکارهای جدید همانند کسبوکارهای کوچکی هستند که تمایلی به بزرگشدن ندارند (به عنوان نمونه، خشکشوییها و رستورانها) برای تمرکز روی کسبوکارهایی که از نظر مفهومی به نمونههای نخستین کسبوکارهاینوپای مبتنی بر فناوری پیشرفته نزدیک هستند، از پارهای شاخصها استفاده شد؛ از جمله آنکه آیا به این شرکت حق ثبت اختراع داده شده، یا سرمایهای از جانب سرمایهگذاران خطرپذیر دریافت کرده است، یا در صنعتی فعالیت میکند که بخش بزرگی از کارکنان حوزه STEM ا (Science, Technology, Engineering, Mathematics) را به استخدام درمیآورد؟ همچنین پژوهشگران روی محل تشکیل شرکت هم تمرکز کردند، به طور مشخص اینکه آیا آن شرکت در مراکز کارآفرینی همچون سیلیکونولی قرار داشته؟ به طور کلی تجزیه و تحلیل این اطلاعات ریز هم برداشت نهایی را دستخوش تغییر نکرد که میانگین سنی بنیانگذاران شرکتهای با فناوریهای سطح بالا در محدوده 40سالگی قرار دارد.
در کسبوکارهاینوپای حوزه نرمافزار میانگین 40سال است و وجود بنیانگذاران جوانتر چندان نامتعارف نیست. با اینحال، حضور بنیانگذاران جوان در صنایعی همچون نفت و گاز یا فناوریهای زیستی نامتعارف است و در این حوزهها میانگین سنی 47سال است.
بنابراین جایگاه برتر بنیانگذاران جوان در نگاه عمومی میتواند ناشی از ارائه نامتناسب در مورد تعدادی از صنایع مبتنی بر فناوری اطلاعات مانند شبکههای اجتماعی باشد که در قیاس با موارد مشابه در صنایع سنگین یا کسبوکارهای بخش B2B وجهه مصرفی دارند.
اما درباره کسبوکارهاینوپایی که بیشترین موفقیتها را کسب کردهاند، چه میتوان گفت؟ آیا ممکن است شرکتهای بنیان نهاده شده توسط کارآفرینان جوان به طور مشخص موفقیت بیشتری به دست آورده باشند؟ روشن شد در میان 0.1درصد برتر از کسبوکارهاینوپایی که در 5سال نخست رشد کردهاند، بنیانگذارانی یافت شدند که شرکتهای خود را در 45سالگی راهاندازی کردند.
این شرکتها دارای بالاترین عملکرد بر مبنای رشد اشتغال بنیان نهاده شدهاند. یافتههای سنی برای بنگاههایی که سریعترین رشد فروش را دارند هم مشابه است. همچنین سن بنیانگذاران آندسته از شرکتهایی که وارد عرضه عمومی سهام یا واگذاری شدهاند نیز بسیار بالاست.
به بیان دیگر، با نگاهی به موفقترین کسبوکارها روشن میشود که میانگین سنی به جای پایینآمدن، در حال رشد است. به طور کلی، شواهد تجربی نشان میدهد رده سنی کارآفرینان موفق متمایل به میانسالی است نه جوانی.
برتری حضور میانسالان در پایهگذاری شرکتهایی با بالاترین میزان رشد بیانگر تمایل افراد میانسال برای شروع به سرمایهگذاری است. افراد میانسال فرصتهای بیشتری برای انجام کارها به دست میآورند. با این حال، وقتی به نرخ موفقیت مشروط به شروع یک شرکت نگاه میکنید، شواهد علیه موفقیت کارآفرینان جوان حتی روشنتر میشود.
در بین کسانی که شرکتی تاسیس کردهاند، میانسالان به شکل قابل توجهی نرخ موفقیت بالاتری به دست آوردهاند. شواهدی که پژوهشگران به دست آوردند، نشان میدهد عملکرد کارآفرینی پیش از رفتن به سوی اواخر 50سالگی به شکلی مشخص افزایش مییابد.
اگر با 2 کارآفرین روبهرو شوید که اطلاعاتی به جز سن و سال آنها ندارید، به طور میانگین بیشتر مایل به شرطبندی روی فرد مسنتر هستید. اما چرا چنین است؟ اگرچه ممکن است بسیاری از عوامل دیگر مزیت سن در کارآفرینی را توضیح دهد، پژوهشگران دریافتند که تجربه کار در این میان نقشی اساسی دارد.
افرادی که حداقل 3سال سابقه کار قبلی در همان صنعت کسبوکارنوپای خود داشته باشند، 85درصد بیشتر از بنیانگذاران فاقد تجربه مرتبط، احتمال راهاندازی یک کسبوکار موفق را دارند.
اما در مورد استیو جابز چطور؟
گرچه نگاهی به شرکتهایی که موفقیتهای شگرف به دست آوردهاند کردیم- همان 0.1 درصدی که رشد یا تبدیلشدن به شرکت سهامی عام یا خریداریشدن را تجربه کردهاند- اما ممکن است همچنان پایهگذاری شرکتهای شاخص توسط افراد بسیار جوان حیرتانگیز باشد.
جالب اینجاست که وقتی به افراد شاخصی همچون بیل گیتس، استیو جابز، جف بزوس، سرگئی برین و لری پیج نگاه کنید، نرخ رشد کسبوکارهای آنان از نظر سرمایهگذاری زمانی به اوج میرسد که آنها در دوره میانسالی بودهاند.
استیو جابز گوشی آیفون، محصول خلاق اپل که بیشترین سودآوری را داشت، زمانی عرضه کرد که 52ساله بود. جف بزوس از فروش آنلاین کتاب زمانی فراتر رفت و سهم آمازون از بازار به رشد بالا رسید که بزوس 45ساله بود.
[bs-quote quote=”با نگاهی به موفقترین کسبوکارها، روشن میشود که میانگین سنی به جای پایین آمدن، در حال افزایش است. به طور کلی، شواهد تجربی نشان میدهد رده سنی کارآفرینان موفق متمایل به میانسالی است نه جوانی” style=”style-13″ align=”center”][/bs-quote]
پس احتمال دارد کارآفرینان بسیار بااستعداد از استعدادی غیرمعمول برخوردار باشند که به آنها امکان میدهد در دوره جوانی به موفقیت برسند، اما با اینحال وقتی پیر میشوند، شاهد موفقیت بیشتری هستند. بنابراین هیچ تعارض اساسی بین وجود کارآفرینان جوان و گرایش کلی بنیانگذاران برای رسیدن به اوج توان کارآفرینی آنها در مراحل بعدی زندگی وجود ندارد.
چرا سرمایهگذاران خطرپذیر تمایل به سرمایهگذاری روی بنیانگذاران جوان دارند؟
با توجه به شواهدی که اشاره شد، چرا برخی از سرمایهگذاران در مورد شرطبندی روی جوانان پافشاری میکنند؟ با تکیه بر دادههای موجود نمیتوان به این پرسش پاسخ قطعی داد، اما به نظر میرسد در این میان 2 سازوکار نقش دارد؛ نخست آنکه بسیاری از سرمایهگذاران خطرپذیر بر مبنای این برداشت اشتباه عمل میکنند که جوانی، اکسیر کارآفرینی موفق است، به بیان دیگر سرمایهگذاران اشتباه میکنند.
گرچه وسوسه میشویم تمایل به موضوع سن را در مقام اصلیترین توضیح تفاوت بین یافتههای پژوهشگران و رفتار سرمایهگذاران بدانیم، اما احتمال مناسبتری هم وجود دارد؛ سرمایهگذاران به دنبال شناسایی شرکتهایی با بالاترین ظرفیت رشد نیستند.
ممکن است آنها در عوض به دنبال سرمایهگذاری در مواردی باشند که بیشترین بازده را دارد و احتمالا بنیانگذاران جوان در قیاس با افراد باتجربهتر از نظر مالی با قیمت کمتری در دسترس سرمایهگذاران قرار میگیرند.
به بیان دیگر، کارآفرینان جوان در قیاس با بنیانگذاران باتجربه، گزینههای بهتری برای معامله با سرمایهگذاران هستند. گام بعدی برای پژوهشگران آن است که روشن کنند، دقیقا چه چیزی بیانگر مزیت بنیانگذاران میانسال است؟ به عنوان نمونه آیا موضوع مربوط به دسترسی بیشتر به منابع مالی، شبکههای عمیقتر ارتباط اجتماعی یا تجربه بیشتر است؟ در این میان به نظر میرسد که پیشرفت سن نه یک اشکال برای شروع موفقترین کسبوکارها، بلکه یک ویژگی قدرتمند است.