عصر یک‌لاقباها!
سرمقاله 21 هفته نامه شنبه به قلم اکبر هاشمی
به این اسم‌ها نگاه کنید؛ می‌دانم آن‌ها را می‌شناسید اما این‌بار از منظر دیگری می‌خواهیم این اسم‌ها را رج بزنیم. بیل گیتس، مارک زوکربرگ، جف بزوس، سرگئی برین، لری الیسون و لری پیج ۶ مرد از میان بیست فرد ثروتمند جهان صاحبان شرکت‌های فناوری و به قول ما استارتاپی هستند.
حالا به نکته دیگری توجه کنید، امسال اپل با ارزشی معادل ۵۸۶ میلیارد دلار در میان ۱۰ برند نفتی و بانکی باارزش جهان به‌عنوان طلایه‌دار حوزه فناوری در مقام هشتم ایستاده است؛ اما نکته مهم که…
می‌خواهم شما را دعوت کنم به آن توجه کنید فروش، سود، دارایی و ارزش بازار چهار عاملی است که موسسات معتبر جهان مثل فوربس با بررسی آن جایگاه شرکت‌ها را مشخص می‌کنند. آنچه در این جدول جالب است توجه به میزان دارایی شرکت‌هاست؛ این یعنی چه؟ نگاهی کوتاه می‌اندازیم به آمار سال ۲۰۱۴ که اپل در آن سال، مقام چهاردهم این جدول را داشت.
شاخص‌های اپل که در مقام چهاردهم جدول مذکور قرار داشت را بخوانید:
فروش: ۱۷۳٫۸ میلیارد دلار
سود: ۳۷ میلیارد دلار
دارایی: ۲۲۵٫۲ میلیارد دلار
ارزش: ۴۸۳٫۱ میلیارد دلار
حالا کمی صبوری کنید و شاخص‌های مقام دوم China Construction Bank را مرور کنیم:
فروش: ۱۲۱٫۳ میلیارد دلار
سود: ۳۴٫۲ میلیارد دلار
دارایی: ۲۴۴۹٫۵ میلیارد دلار
ارزش: ۱۷۴٫۴ میلیارد دلار
می‌بینید که درسه شاخص مهم فروش، سود و ارزش، اپل بالاتر از مقام دوم جدول قرار دارد. پس چرا اپل در جایگاه چهاردهم است و این شرکت بانکی چینی مقام دوم جهان را دارد؟!
آنچه باعث شده اپل به جایگاه دوم نرود، مقدار میزان دارایی آن است؛ یعنی همان ساختمان‌ها و املاک و مستغلات، میز و صندلی، کارمند و تجهیزات اداری، ماشین‌آلات و…
کافی است نگاهی به شرکت‌های مشابه دیگر بیندازید؛ «اوبر» بزرگ‌ترین شرکت تاکسیرانی جهان، مالک وسیله نقلیه‌ای نیست!
بزرگ‌ترین رسانه اجتماعی جهان، هیچ محتوایی تولید نمی‌کند!
بزرگ‌ترین خرده‌فروشی جهان، خودش صاحب کالایی نیست!
بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات اقامتی جهان، هیچ هتلی ندارد!
نتیجه:
شک نکنید با کسر میزان فاکتور دارایی‌ها، ۱۰ شرکت ثروت‌ساز جهان، شرکت‌های فناوری دانش‌بنیان و استارتاپی هستند و در آینده نزدیک این اتفاق در جداول آماری نیز خواهد افتاد.
برای اولین‌بار شاهد خواهیم بودکه میلیاردرهای جهان سرمایه‌شان، دانش‌شان است. به قول لستر تارو اقتصاددان بزرگ آمریکایی«رویارویی‌بزرگ» در راه است.
همه این را گفتیم تا بار دیگر یادآوری کنیم که اقتصاد ما متاثر و بخشی از اقتصاد جهانی است و به‌زودی شرکت‌های نفتی و بانکی و… در ایران، جای خود را به شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها خواهند داد. شک نکنید بخش قابل‌توجهی از شرکت‌های سنتی در دو سال آینده ورشکست خواهند شد و لیست ثروتمندترین‌های ایران نیز تغییر خواهد کرد.
دوران خان‌سالاری و حجره‌دارها به پایان خود نزدیک است و جوان‌های به قول قدیمی‌ها «یک‌لاقبا» اقتصاد ایران آینده را در دست خواهند گرفت. این جوان‌ها چه کسانی هستند؟! مطمئن باشید یکی از آن‌ها شمایی هستی که این سرمقاله را می‌خوانی و حمید و ابوالفضل و سید محسن هستند؛ بچه‌های دانش‌بنیانی که امروز در صفحه یک تصویرشان را می‌بینید.
فقط کافی است بخواهید و تصمیم بگیرید و بگویید من می‌خواهم یکی از ارزش‌آفرینان و کارآفرینان بزرگ آینده جهان باشم. در شماره قبل گفتیم به شرط آنکه نگاه‌تان جهانی باشد و به نیازهای بشریت توجه کنید، نه به آنچه که دلخواه‌تان است.
سخت اما شدنی است، آنچه که می‌تواند ما را امیدوار کند، جنس کسب‌وکار استارتاپی است؛ چراکه در اقتصاد سنتی نیاز به همان دارایی‌هایی است که در بالا گفتیم دارایی‌های نجومی؛ اما در استارتاپ شما با هزینه و سن کم می‌توانید با دانش‌تان دنیا را تسخیر کنید.